bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

Apollo


494   0   0   0

https://linktr.ee/HeliusOlympian

dies irae link

(youtube: )



blok başlıqlarını gizlət
Mən əxtər-i bürc-i iştiyâkəm,
Mən şəm'-i sərâçe-yi firâkəm.


Gündüz həbsəm, gecə nicâtəm,
Gündüz mövtəm, gecə həyâtəm.



keçən ay yazdığı ən əjdaha entrylər:

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


"Təsəvvür edin, bir qrup kişi öz hüquqlarının müdafiəsi üçün Krala qarşı mübarizəyə qalxır və bunun uğrunda canlarından olur. Sonra durub həmin tarixi, kralı müdafiə edənindən tutmuş ümumilikdə kişilərin bayramı elan edirsən. Mübarizə, amal gedir işinin dalıyca, olur cinsiyyət bayramı...

Deyirsən ki, cinsiyyətin bayramı ola bilməz, ucdantutma bütün kişiləri təbrik etmək mübarizənin yox, cinsiyyətin bayramıdır və bu seksizmdir. Bu mübarizənin dəyərlərinə arxa çevirən kişinin nəyini təbrik edirsiniz?! Cavab verirlər ki, "o nə sözdür?! Səni kişi əkməyib?! Ayıb olsun" zad.

8 mart dünya əməkçi qadınlar günü də belədir. Hamını ucdantutma təbrik etmək, həmin o hüquqları naminə mübarizəyə qalxan qadınların amallarına ən böyük xəyanət, ən böyük ləkədir. Və bu mübarizə günündə, oğluna halal süd əmən qız axtaran, nəbilim lifçiyində bülleten gizlədən, "feministlər qəhbədir" və sairə memlərə sadiq, mövcud iylənmiş dəyərlərin müdafiəçilərini də təbrik etməklə, o qadınların amallarını da, mübarizəsini də urvatsız edirsiniz və dolayısı ilə bütün dünya qadınlarının haqqlarına bilərəkdən yaxud bilməyərəkdən zərbə vurursunuz. Patriarxal təfəkkürün onsuz istədiyi bunun mübarizə günü yox, cinsiyyət bayramı kimi qeyd edilməsidir. Sizin qadınlar gününə olan bu növ yanaşmanız, mənə Elçibəyin vətən sevgisini xatırladır. Adam bəlkə də ölkəsini ən çox sevən insan idi, ancaq bu kortəbii sevgi, bizə bugün dəyişilməsi çox güc bir sistemi miras qoyub getdi. Ona görə də hadisələrə qiymət verərkən mümkün qədər propoqandanı qırağa qoyub, rasional ağıla yönəlin. Dünyanı ancaq belə dəyişə bilərik..."


* elchin sadykov

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


keçmişiniz, keçmişdə yaşamış əcdadlarınız və ya əcdadlarınızın yaşadıqları yerlər barəsində məlumat əldə etməyinizə kömək etmək məqsədilə açılmış başlıq.

"entry"də əhalinin siyahıyaalınmasının dünyadakı və azərbaycandakı tarixi, internetdə müxtəlif mənbələrdən tapdığım və istanbuldakı, moskvadakı, həştərxandakı arxiv sənədlərinin əsasında hazırlanmış kitabları, eyni zamanda tapdığım sənədlərə aid mənbələri paylaşacam. ancaq, yenə də daha ətraflı tədqiqat aparırsınızsa, mütləq şəkildə dövlət arxivlərinə müraciət etmək məcburiyyətindəsiniz. azərbaycan dövlət tarix arxivində saxlanılan orjinal sənədlər əsasən, 1800-cü illərdən - müasir azərbaycan respublikasının yerləşdiyi ərazilərin rus imperiyası tərəfindən işğal olunduqdan sonrakı dövrləri əhatə edir və rus dilindədir. ancaq, daha qədim dövrlərdəki - 16-18-ci əsrlərdəki əcdadlarınız haqqında məlumat əldə etmək istəyirsinizsə, onda istanbulda yerləşən Osmanlı arxivinə, Tehran Milli Kitabxanası və Arxivinə müraciət etmək məcburiyyətindəsiniz. * təbii ki, uyğun əlifbanı və dili də bilməlisiniz hətta mümkündür ki, əldə etdiyiniz məlumatlara əsasən, digər dövlətlərdəki arxivlərə də müraciət etmək məcburiyyətində qalasınız.

ümumiyyətlə, bəzi xristian dövlətlərindən fərqli olaraq - hansı ki, onlarda uşaqların xaç suyuna salınma mərasimi zamanı kilsəyə məxsus xüsusi dəftərlərdə uşağa dair bioqrafik məlumatlar qeydiyyata alınırdı, müsəlmanlarda nəsildən-nəsilə məlumat ötürmək ənənəsi olmadığından, öz geneologiyamız və ya şəcərəmiz barədə hal-hazırda məlumat əldə etmək istədikdə onu tapmaq çətin məsələdir. əhalinin fərq qoymadan kiçikdən - böyüyə dövlət tərəfindən tam şəkildə siyahıya alınma ənənəsi müasir qaydada bütün dünya üzrə avropaabş-dan başlayaraq 18-ci əsrin sonlarına gedib çıxsa da, dövlətə vergi verə bilən şəxslərin müəyyən edilməsi üçün əhalinin qismən siyahıya alınmasının tarixi çox qədim dövrlərə gedir çıxır. herodot belə eramızdan əvvəl qədim misirdə əhalinin qazanc əldə edə bilən qisminin siyahıya alınmasının həyata keçirildiyini bildirir. bugünə qədər qorunub saxlanılmış ən qədim siyahıyaalma sənədləri isə eramızın 2-ci ilində çində qeydə alınıb. roma imperiyasında hərbi xidmətə yararlıları təyin etmək üçün, sasanilər dövründə, eyni zamanda ərəb xilafəti zamanında da xəlifə ömərdən başlayaraq vergi məqsədilə ümumi siyahıyaalınma həyata keçirilib. sonralar monqollar tərəfindən də oxşar məqsədli siyahıyaalınmalar baş tutub.

indi isə bizim yaxın qonşularımızda senzin tarixinə nəzər yetirə bilərik - hansı ki, onların arxivlərində əcdadlarımız haqqında məlumat əldə edə bilmə ehtimalımız daha yüksəkdir. rus imperiyasında əhalinin vergi verə bilən qismini təyin etmək məqsədilə aparılan, sadəcə kişiləri qeydə alındığı və "reviziya" adlanan siyahıyaalmalar birinci pyotrdan başlayaraq 1721-1860-cı illər arasında 10 dəfə müxtəlif şəhərlərdə və vilayətlərdə aparılıb. 1860-1897-ci illər arasında isə müstəqil şəkildə 39 ayrı şəhərdə belə senzlər baş tutub. ancaq, müasir qaydada bildiyimiz ilk siyahıyaalma isə 1897-ci ildə baş tutub və əhali arasında fərq qoyulmadan hər kəs qeydiyyata alınıb. sonralar bolşeviklər hakimiyyətə gəldikdən sonra 1920-ci ildə, 1926-cı ildə, 1939-cu ildə və 1959-cu ildən sonra isə hər 10 ildə bir dəfə sovet hökuməti dağılana kimi aparılıb.

osmanlıda isə bu sistem 14-cü əsrdən başlasa da, hal-hazırda türkiyədə arxivdə saxlanılmış ən qədim sənəd 1431-ci ilə aiddir. osmanlıda dövlət torpaq mülkiyətinin növü, ona tətbiq olunacaq vergi növünü, imperiyanın torpaqlarının sərhədlərini təyin etmək üçün "tahrir" sistemindən istifadə edirdi və hər vilayətin özünün müfəssəl təhrir dəftəri olurdu. bu dəftərlər hər 30-40 ildən bir yenilənirdi. maraqlıdır ki, baxmayaraq ki, müasir azərbaycan ərazisini əhatə etdiyi torpaqların hamısı və ya bir qismi 16-cı əsrdən bu yana cəmi 2 dəfə dayanıqlı bir halda osmanlının nəzarətinə qısa bir zaman kəsiyində keçsə də - üst-üstə 34 il, hər dəfə osmanlılar bu ərazilərə bu sistemi tətbiq edib, əhalini siyahıya alıblar. osmanlıda müasir formada həyata keçirilən, lakin sadəcə kişilərin qeydiyyata alındığı senz isə 1831-ci ildə baş tutub.

irana gəldikdə isə, təəssüf ki, orada osmanlıda olduğu kimi mütəşəkkil qeydiyyat sistemi olmayıb. sadəcə, səfəvilərdən sonra şah abbasın dövründə onun əmriylə yalnız əcəm iraqıazərbaycandakı tayfa başçılarına tərkiblərində olan təsərrüfatların sayı barədə qeydiyyat ın aparılmağını tapşırılıb. ilk vergi məqsədilə aparılan geniş siyahıyalma tədbirləri isə 1699-cu ildən sonra səfəvi şahı sultan hüseynin əmriylə baş tutub. ilk müasir qaydada yalnız iri şəhərlərdə aparılan siyahıyaalınma isə 1867-ci ildən sonra - qacarlar dövründə həyata keçirilib. ancaq bütün ölkəni əhatə edən ilk siyahıyaalma 1956-cı ildən sonra baş tutub.

tapa bildiyim qədərilə, tarix ərzində müasir azərbaycan respublikasının yerləşdiyi ərazilərdə müxtəlif məqsədlər üçün aparılan və ya aparıldığı güman olunan siyahıyaalmalar: * bir hissəsi 7 cildlik azərbaycan tarixi kitabına istinad olunaraq qeyd olunub, ola bilər hazırkı əraziləri tam əhatə etməsin və ya ola da bilər heç o qədər də etibarlı da deyil. bizim tarixçilərə güvənmək dəlilikdir əslində glş glş glş


1. 438–457-ci illərdə sasani hökmdarı ikinci yezdəgirdin əmriylə həyata keçirilən siyahıyaalma
2. 531-579-cu illərdə sasani hökmdarı birinci xosrov ənuşirəvanın əmriylə həyata keçirilən siyahıyaalma
3. 690-cı illərdə xəlifə əbd əl-məlikin əmriylə həyata keçirilən siyahıyaalma
4. 725-726-cı illərdə xəlifə hişamın əmriylə həyata keçirilən siyahıyaalma
5. 1254-cü ildə Munke xanın fərmanıyla həyata keçirilən siyahıyaalma
6. 1297-1304-cü illərdə Qazan xanın əmriylə həyata keçirilən siyahıyaalma
7. 1590-1612-ci illərdə Osmanlı tərəfindən irəvan, Gəncə-Qarabağ, Tiflis, Şirvanda həyata keçirilən təhrirlər
8. 1699-1702-ci illərdə Səfəvi şahı sultan hüseynin əmriylə həyata keçirilən siyahıyaalma.
9. 1722-1735-ci illərdə Osmanlı tərəfindən irəvan, Tiflis, Gəncə-Qarabağda həyata keçirilən təhrirlər
10. 1820-1890-cı illərdə Elizavetapol, Bakı, Tiflis, irəvan * bu illər arasında inzibati dəyişliklər olub deyə bəzi quberniyaların adlarında və əhatə etdiyi ərazilər də fərqlər ola bilər. məsələn elizavetapol quberniyası 1867-ci ildən sonra yaradılıb quberniyalarının ərazilərində aparılmış kameral təsvirlər
11. 1897-ci ildə rus imperiyasında aparılmış siyahıyaalmalar
12. 1920, 1926, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989-cu ildə Azərbaycan ssr-də həyata keçirilmiş siyahıyaalmalar
13. 1999, 2009, 2019-cu illərdə Azərbaycan Respublikası tərəfindən həyata keçirilmiş siyahıyaalmalar

* səhv etmirəmsə 1590-cı il də daxil olmaqla aparılan siyahıyaalmaların hamısı arxivlərdə saxlanılır. şah sultan hüseynin apardığı barədə o qədər də əmin deyiləm, ancaq

bu fayllar isə tapdığım osmanlılar və ruslar tərəfindən aparılmış senzlərin, yaşayış yerləri haqqındakı məlumatların arxivdəki nüsxələrinin orjinalı və onların əsasında hazırlanmış kitabların rəqəmsal variantlarıdır:

1. iRƏVAN ƏYALƏTiNiN KAMERAL TƏSViRi, 1831-ci il, I CiLD. iRƏVAN ŞƏHƏRiNiN KAMERAL TƏSViRi: link link

2. iRƏVAN ƏYALƏTiNiN KAMERAL TƏSViRi II CiLD, VEDiBASAR MAHALININ KAMERAL TƏSViRi. 1831-ci və 1842-ci illər, ŞƏRUR MAHALININ KAMERAL TƏSViRi, 1831-ci il: link link

3. tiflis əyalətinin müfəssəl dəftəri, borçalı və qazax 1728 ci il: link link

4. ŞƏMŞƏDDiL NAHiYƏSiNim KAMERAL TƏSViRi, 1860-cı il: link link

5. quba əyalətinin kameral təsviri, 1831-ci il: link link

6. QAZAX NAHiYƏSiNiN KAMERAL TƏSViRi, 1860-cı il: link link

7. Описание Шекинской провинции, 1819 г. : link link

8. NAXÇIVAN SANCAĞININ MÜFƏSSƏL DƏFTƏRi, 27 avqust 1727: link link

9. LORi ViLAYƏTiNiN iCMAL DƏFTƏRi, 1590: link link

10. irəvan əyalətinin icmal dəftəri, 1595: link link

11. irəvan əyalətinin icmal dəftəri, orjinal: link link

12. GÖYÇƏ MAHALININ KAMERAL TƏSViRi, 1831-ci və 1842-ci illər: link link

13. GƏNCƏ - QARABAĞ ƏYALƏTiNiN iCMAL DƏFTƏRi, 1590, ORJiNAL: link link

14. DƏRBƏND ŞƏHƏRiNiN KAMERAL TƏSViRi, 1831-ci il: link link

15. Описание Карабагской провинции составленное в 1823 году: link link

16. Статическое описание Нахичеванской провинции, 1833: link link * link çalışmasa "https"in sonundan "s"i silin

17. Описание Ширванской провинции, 1820: link link * link çalışmasa "https"in sonundan "s"i silin

18. Описание города Шемахи, 1896: link link * link çalışmasa "https"in sonundan "s"i silin

19. Бакинская губерния по сведениям 1859 по 1864 г. : link link

20. Обзор Бакинской губернии, 1903: link link

21. gəncə-qarabağ əyalətinin müfəssəl dəftəri, 1728-ci il link link

22. The 1820 Russian Survey of the Khanate of Shirvan, George Bournoutian

23. The 1823 Russian Survey of the Karabagh Province: A Primary Source on the Demography and Economy of Karabagh in the Early 19th Century, George Bornoutian

24. The 1829-1832 Russian Surveys of the Khanate of Nakhichevan, George Bournoutian

25. The 1819 Russian Survey of the Khanate of Sheki, George Bournoutian



nümunə. aşağıdakı şəkildə, ruslar tərəfindən 1860-cı ildə qazax nahiyəsindən götürülmüş kameral təsvirdə abbasbəyli kəndində olan ailələrdəki kişilərin, ata adlarının və onların yaşının siyahısını görə bilərsiniz. əgər ən azından babanızın babasını və ya babanızın babasının atasını və onların mənsub olduğu kəndi tanıyırsınızsa onları buradan tapmaq o qədər də çətin olmamalıdır.



və ya aşağıdakı şəkildə 1727-ci ildə osmanlı tərəfindən naxçıvan sancağından götürülmüş siyahıda nehrəm kəndinin sakinlərinin bir qismini görə bilərsiniz:




bundan əlavə, 1908-1910-cu illərdə müasir azərbaycan respublikasında yerləşən bütün kəndlərin və şəhərlərin qəzalara görə etnik tərkibinə və əhalisinin sayına buradan baxa bilərsiniz: * elə kəndlər var ki, assimlyasiya və ya dogər səbəblər nəticəsində etnik tərkibi hal-hazırda dəyişib

1.bakı quberniyası
1.1. bakı qəzası
nümunə. birinci sütunda kəndlərin siyahısı, növbəti sütünlarda isə etnik tərkibə görə say verilmişdir. azərbaycanlılar zaqafqaziya tatarları olaraq qeyd olunub.

1.2. şamaxı qəzası link
1.3. quba qəzası link
1.4. göyçay qəzası link
1.5. lənkaran qəzası link
1.6. cavad qəzası link

bakı quberniyasının xəritəsi


2. yelizavetapol quberniyası
2.1. ərəş qəzası link
2.2. cəbrayıl qəzası link
2.3. cavanşir qəzası link
2.4. yelizavetapol qəzası link
2.5. zəngəzur qəzası link
2.6. qazax qəzası link
2.7. nuxa qəzası link
2.8. şuşa qəzası link

yelizavetapol quberniyasının xəritəsi


3. irəvan quberniyası
3.1 naxçıvan qəzası link
3.2 şərur-dərələyəz qəzası link

irəvan quberniyasının xəritəsi


4. tiflis quberniyası
4.1 zaqatala dairəsi link

tiflis quberniyasının xəritəsi



dağıstanda, müasir gürcüstanda və vaxtilə müasir ermənistan ərazisində məskunlaşan azərbaycanlıların 1900-cü illərdə əsas yaşadığı kəndlərin bir qismi:

1.tiflis quberniyası
1.1. borçalı qəzası link
1.2. tiflis qəzası link


2. irəvan quberniyası
2.1. irəvan qəzası link
2.2. yeni bəyazid qəzası link

3. dağıstan vilayəti
3.1. qaytaq-tabasaran dairəsi link

dağıstan vilayətinin xəritəsi



qeyd 1.
osmanlılar özlərinə məxsus inzibati idarə etmə sisteminə görə zəbt etdikləri əraziləri vilayətlərə və ya əyalətlərə, bunları sancaqlara və ya livalara və ya qəzalara, bunlar isə kəndlərə və ya şəhərlərə bölünürdü. səfəvilərin məğlubiyyəti ilə nəticələnmiş istanbul sülh müqaviləsindən sonra, 1590-1612-ci illər arasında osmanlılar hazırkı azərbaycanın yerləşdiyi ərazilərdə rəvan, tiflis, qarabağ, şirvan, dərbənd əyalətlərini yaratmışdılar. 1723-1735-ci illər arasında isə rəvan, gəncə-qarabağ və tiflis əyalətləri yaradılmışdı. əyalətləri müharibə zamanı sərəskər, sülh zamanı isə muhafız və ya bəylərəbəyi idarə edirdi.

rus imperiyası isə gülüstan və türkmənçay müqavilələrindən sonra inzibati idarəetmədə bir neçə dəfə dəyişiklik etsə də, yekun dayanıqlı forma 1850-ci illərdən qərara alındı. müasir azərbaycanın yerləşdiyi ərazi qafqaz canişinliyinin tərkibində, bakı, yelizavetapol, irəvan və tiflis quberniyalarını əhatə edirdi. quberniyalar uyezdlərə və yaxud qəzalara, mahallara, naibliklərə, onlar isə öz növbəsində kəndlərə və ya şəhərlərə bölünürdü.

səfəvilər dövründə isə inzibati idarə etmə sistemi belə idi: ölkə əyalətlərə və ya bəylərbəyliklərə, bəylərbəyliklər vilayətlətə, qəzalara, mahallara və ölkələrə, onlar isə öz növbəsində kəndlərə və ya şəhərlərə bölünürdü. xanlıqlar zamanında da idarəetmə buna oxşar idi. səfəvilər zamanında azərbaycanda yerləşən bəylərbəyliklər qarabağ, çuxursəd, şirvan və gürcüstan idi.


qeyd 2.
əgər mənşəyiniz və ya əcdadlarınızın keçmişdə mənsub olduğu tayfalar haqqında məlumat əldə etmək istəyirsinizsə, babalarınızın və ya nənələrinizin mənsub olduğu kəndlərin etimologiyasına "azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti"ndə baxaraq təyin edib, sonra həmin kəndlərin aid olduqları tayfaları araşdıra bilərsiniz. daha ətraflı məlumat üçün tarixçilərin xanlıqlar barədə yazdıqları monoqrafiyalara, tezislərə, həmin işlərdə istinad olunan yerli və xarici mənbələrə də baxa bilərsiniz. xüsusən şirvan və dərbənddə yaşayan tayfalar barədə abbasqulu ağa bakıxanovun "gülüstani-irəm" əsərindən ətraflı məlumat əldə etmək olar. iranica ensiklopediyasında və azərbaycan sovet ensiklopediyasında da bəzi tayfalar barədə məqalələr var.

qeyd 3.
məsləhətxanada da bu mövzu ilə bağlı aparılmış müzakirəyə nəzər yetirə bilərsiniz: ulu babanı tapmaq link

* istinadlar olduqca çox olduğundan bəzi yerlərdə səhvlərim ola bilər glş

mənbə.
arxiv idarəsi müsahibə link
wikipedia census link
iranica link
A History of Russian and Soviet Censuses, Lee Schwartz
GÜNEY KAFKASYADA OSMANLI HaKiMiYETi, 1723-1735, doğan yörük
osmanlıda tahrirler link
azərbaycan tarixi, 7 cilddə, 2-ci, 3-cü, 4-cü cildlər
Бакинская губерния link
Эриванская губерния link
Елизаветпольская губерния link
Тифлисская губерния link

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


bəstəkar qara qarayevin 1952-ci ildə mədəniyyət və incəsənət xadimləri ilə sovet nümayəndə heyətinin tərkibində albaniyada səfərdə olarkən alban xalq musiqilərindən və rəqslərindən təsirlənərək bəstələmiş olduğu rapsodiya. diqqətlə qulaq asdıqda alban xalq rəqsi " Vallja e Burrave"-nin çalarlarını hiss etmək olar.

rapsodiyanın təqribən ortalarında * 6:50-ci dəqiqə ifa olunmağa başlanan melodiya məndə sözlərlə mütləq ifadəsi mümkün olmayan, eyni zamanda, sadəcə ona qulaq asarkən hiss etdiyim yeni bir emosiya yaradır. təqribi ifadə etməli olsam, sanki, özümü gördüyü işlə verdiyi reaksiya bir-biri ilə təzad təşkil edən - bilinməzliyə doğru gülə-gülə gedən adam imiş kimi hiss edirəm...

(youtube: )


mənbə.
QARA QARAYEV, Biblioqrafiya, 2018

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


"Lətifələri heç sevən deyiləm. Ömründə iki roman hekayətini yadda saxlamayıb, 50 dənə lətifəni əzbər bilən adamlara görəmi, ya nədir, publisistikanın bu növünə heçvaxt ürək qızdırmamışam. Bugün nəsə kefimə düşüb danışmaq istəyirəm. Sevməyənlər, oxumaya bilər...
Bir dənə ağa, bir də nökəri at arabası (daşka) ilə qəsəbəyə (o dövr üçün şəhər, sivilizasiya) gedirlər.Yolun yarısında arabanı çəkən at, yolu batırır. Ağa, nökərinin at+arabada gözü olduğunu bilir. Nökəriilə əylənmək istəyən ağa "Məmiş, bu atın batırdığı o poxu yesən, bax bu daşkanı sənə verərəm" deyir.Bizim nökər biraz düşünür, əlindəki atın iplərini ağaya verir, düşür atın poxundan bir miqdar yeyir.Ağa görür bunu. Deyir nə etmək olar, at da, araba da sənindir, buyur. Bizim nökərin mədəsi bulanıb,özünə olan hörmətini itirib, ağa isə bir dəqiqəlik əyləncə uğruna araba əldən gedib deyə, ikisi də kor peşmandır. Qayıdan vaxtı, nökərin at poxu yediyi yerdə, ağa dilə gəlir deyir ki "Məmiş, bir işdir tutdum, peşmanam. Pulu nədirsə verim, bu at araba mənə lazımdır (həm də ağanın atının nökərində olması, el arasında böyük prestij itkisi idi o zamanlar)". Məmişin həm könlündən, həm ağzından pox tamı getməyib. "Yaxşı ağa" deyir, "ancaq bir şərtlə ki, bax o yerdə qurumuş poxları da sən yeyəcəksən". Ağa gözünü yumur, düşür bir miqdar da qurumuş poxdan yeyir. Kəndə çatanda Məmiş qayıdır deyir ki, "ağa, bu araba gedəndə də sənin idi, gələndə də sənindir. Ara yerdə biz bu poxu niyə yedik bəs?". indi mənim də, hər dəfə Azərbaycan-Ermənistan cəbhə xəttindən ölüm-itim, atışma xəbəri eşidəndə bu əhvalat yadıma düşür..."

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Mey içsən ağıllı bir insanla iç,
Ya incə gülüşlü bir cananla iç
Çox içmə, gizlin iç, meyə alışma,
içsən xumar gözlü bir ceyranla iç.

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


dövlətin təbii fəlakətlər, epidemiyalar, epizootiyalar, böyük ekoloji və başqa qəzalar baş verdikdə, dövlətin ərazi bütövlüyünün pozulmasına, dövlətə qarşı qiyama və ya dövlət çevrilişinə yönəldilən hərəkətlər edildikdə, zorakılıqla müşayiət olunan kütləvi iğtişaşlar yarandıqda, vətəndaşların həyatı və təhlükəsizliyi yaxud dövlət təsisatlarının normal fəaliyyəti üçün qorxu törədən digər münaqişələr meydana gəldikdə tətbiq etdiyi vəziyyət.

mənbə:
AZƏRBAYCAN RESPUBLiKASININ KONSTiTUSiYASI

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 66

Notice: Undefined variable: userQuery in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 84

Notice: Undefined variable: anonim in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 85

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 92

Notice: Undefined variable: idvv in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 101

Notice: Trying to access array offset on value of type null in /var/www/soz6/sonhefte.php on line 102


məhəmməd füzulinin söz haqqında yazdığı gözəl bir qəzəl.

Xəlqə ağızın sirrini hərdəm qılır izhari söz,
Bu nə sirdir kim, olur hər ləhzə yoxdan vari söz.


izah:
ağzımızda olan, sirri (fikri) söz vasitəsilə insanlara izah edirik,
bəs bu nə sirdir ki, hər an yoxdan söz yaranır.

Artıran söz qədrini sidq ilə qədrin artırar,
Kim nə miqdar olsa, əhlin eylər ol miqdari söz.


izah:
Sözünü dəyərini artıran, qiymətli sözlər danışan öz dəyərini artırmış olar,
Ancaq şəxsin öz "dəyər"i nədirsə, danışdığı söz də onu o qiymətdə edər.

Ver sözə ehya ki, tutduqca səni xabi-əcəl,
Edə hər saət səni ol uyqudan bidari söz.


izah:
Sözü dirilt ki, (bir növ özündən sonra nəsə yaz qoy ki) səni ölüm yuxusu tutduqca,
Hər saat səni yuxudan oyatsın söz. (yazıb qoyduqların oxunduqca)

Bir nigari-ənbərinxətdir könüllər almağa,
Göstərər hərdəm niqabi-qeybdən rüxsari söz.


izah:
Söz könüllər alan gözəl kimidir.
O da hər an örtüyünü, niqabını açıb üzünü göstərib könülləri şad edər.

Xazini-gəncineyi-əsrardır, hərdəm çəkər
Rişteyi-izharə min-min gövhəri-əsrari söz.


izah:
Söz sirlər xəzinəsinin xəzinədarı, onun gözətçisidir.
Hər an sirli gövhərlərini sapa düzüb aşkar edər.

Olmayan qəvvasi-bəhri-mərifət arif degil
Kim, sədəf tərkibi-təndir, löleyi-şəhvari söz.


izah:
söz tərkibində dəyirmi sədəflər, şaha layiq ləl-cəvahirat olan bir mərifət dənizidir,
bu dənizdə kim ki üzə bilmir o ağıllı (arif) adam deyil.


Gər çox istərsən, Füzuli, izzətin, az et sözü
Kim, çox olmaqdan qılıbdır çox əzizi xari söz.


izah:
Ey Füzuli, əgər özünü və ya sözünü hörmətdən salmaq istəmirsənsə sözü az et (az danış),
Çox söz danışmaq çox adamı xar edib. (hörmətdən salıb)

rasim balayevin ifasında:
(youtube: )


sözlərin mənası.
qəvvas - üzgüçü
şəhvar - şaha, hökmdara layiq
təndir - dəyirmi
rişte - əlaqə, rabitə
izhar - aşkar etmə
əsrar - sirr
hərdəm - hər an
ləhzə - vaxt, an
sidq - sədaqət, səmimiyyət
qılmaq - etmək, eyləmək
ehya - canlandırmaq, vücuda gətirmək
xabi-əcəl - əcəl yuxusu
bidar etmək - oyatmaq
niqab - üz örtüyü
rüxsar - üz, çöhrə, sifət
ənbərinxət - ənbər qoxulu sap
bəhr - dəniz
izzət - hörmət
xar olmaq - zəlil, rüsvay olmaq
xazin - xəzinədar
gənc - xəzinə


mənbə.
Füzuli-500 (film, 1997)
vikimənbə link
link link
https://www.azleks.az/
klassik azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti

Notice: Undefined variable: user_id in /var/www/soz6/sds-themes/vengeful-light/profile.php on line 1336


blok -   başlıqlarını gizlət
Notice: Undefined variable: user_id in /var/www/soz6/sds-themes/vengeful-light/profile.php on line 1343

Son bəyənilənlər