müharibə

insanlar silahları niyə bu qədər sevir?
Silah sənayesi büdcələri hər il artmaqda davam edir. insanlığın ən böyük kəşf lərindən biri internet özü də silah sənayesinin məhsuludur. insanlığa ən ülvi hisləri bəxş edən dinlərin də gizli xislətində öldürmək ehtirası açıqlanır və özlərindən olmayanlara elə ikrah dolu baxışlarla baxırlar ki insan bu ülvi hisslərdən danışanın insanın sənə belə nifrət dolu baxışından eymanma keçirir. Müharibələrində səbəbləri insanlarda olan bu öldürmə ehtirasıdır bunu kiçik çapda etdikdə cinayət sayılır və məsuliyyət yükləyir ancaq iri çapda olarkən həm orqazm hissi daha güclü olur həmdə bəhanəsi hazırdır.
Niyə hücum etdin? çünki mənə hücum etdi ya da hücüm etməyı fikirləşirdi ya da hücum etməyi fikirləşəcəkdi.
Alber Kamü deyir ki: insanlar tanrı olmağa can atır.
Hökmdarlar da insandır və onlarda tanrı olmağı sevir və zirvəyə qalxdıqca zirvədə yalnız olmağı sevir. Hökmdar müharibə elan edəndə təəssüfləndiyi tək şey hazırladığı öldürmə tortundan bəzən bircə dilim də olsa yeyə bilməməsidir.
Teyyar de Şardən deyirdiki : Sanki yer üzündə insan üçün bir-birini öldürməkdən daha yaxşı məşğuliyyət yoxdur.
Həqiqətən də belədir insanlar sanki ilan yumağıdırlar və nadir hallarda sakit olurlar.

ay balam yazan türklər

Bu sözü harada çəkib çevirsən altında aşağılanma özlərindən əskik görmə kiçiltmə ciddi qəbul etməmə aşağı irq kimi görmə yatır. Necəki zəncilər dünyada aşağı irq kimı görüldükləri üçün biz zənciləri görəndə onlara nifrət bəsləməsək də aşağı gördüyümüz kimi. Oxşarı da hamının şəkili gördükdə "gözoo yeyim" deməsi kimidir.
Bu qəbil xitabları heç bir aşağı statuslu bir insan daha üst və ciddi statuslu insana müraciət etməyə cəsarət etməz. Sanki bu kamadirin əsgərinə səmimiyyət göstərməsinə bənzəyir kamandiri olmadığı halda. Və burda sevgidən söhbət gedə bilməz mütləq ad qoyulacaqsa acıma duyğusu demək daha doğru olar çünki kamandirin əsgərlə heç bir rəqabəti ola bilməz ona görə ki, o aşağıdadır ancaq əksinə əsgər aşağı statusdan çıxış etdiyi üçün ondan üstdə olana ancaq nifrət bəsləyəcək. Bu xitabları eşidən insan o an qeyriixtiyari olaraq qarşısındaki insan tərəfindən aşağı görüldüyünün fərqinə varır və artıq özünü ya aşağı kimi qəbul edib orda qalacaqdır ya sübut etməyə çalışacaqdır ya da uzaqlaşacaqdır. Bu qədər

qorxu

Kainatın ən təməl hissi
Qorxu haqqında danışmaq istəyirəm.
Öncə onu demək istəyirəm ki, məncə elə həyəcanla qorxu eyni hissdir və ya onun özbə öz dölüdür.
Qorxunun yaranma səbəbi nədir?
Qorxunun yaranmasına səbəb yadlıq hissidir yad təcrübənin doğurduğu hissdir.
insan daim yad təcrübə ilə qarşılaqdıqda bu hissi keçirir. Fikir verin ona yad bir mühitə düşdükdə yaxud adicə ona tamamilə yad bir yeməyi yedikdə yeməyi ağzına tərəddüdlə aparır.
Nəhayət insanın ən çox ölümdən qorxmasının əsl səbəkarı bu yad təcrübədir. Bunu təcrübə edib məlumat verəcək heç kim yoxdur. Hətta insanların inanmaq istəyib ancaq inana bilmədikləri dinlərin peyğəmbərləri belə ölüm haqqında məlumatları nə qədər ironik olsa da sağlıqlarında veriblər. Ən fanatikləri belə söhbət ölüm olduqda sakit qarşılamağı bacarmırlar.

ayrılıq acısı

Birinci bu sualın cavabını tapmaq lazımdır ki sənə təsir eliyən ayrılmaq, sevdiyini itirməkdir, yoxsa rədd edilməkdir. Ola bilsinki beynində canlanan xatirələr səni aldadır ki, sən sevdiyini itirdiyinə görə bələsən ancaq bu illuziyadı çünki bu vaxtlar keçmişə baxanda ancaq yaxşı xatirələr canlanır itirdiyinin mələk olduğu ağlına gəlir.
Ama əslində səbəbi ağır məğlubiyyətdir arxayınçılıqdan belivi elə söykəyirsənki elə bil Himalay dağına söykənibsən və unudursanki yaslandığın çiy süd əmmiş dünyadaki bütün eybəcərliklərin inşasında mühəndis kimi iştirak etmiş insandır. Ziqmund Freyd qızı Annaya məktubunda yazır: Əzizim Anna güvəninin boşa çıxmasından çəkdiyin əzab sənin zəif insan olduğun demək deyildir, bu sadəcə fizika qanunudur, yaslandığın əşya qəflətən yoxa çıxarsa yıxılacaqsan.
Ancaq bunu deyib özümüzü də ideal etməyək bizdə elə onun tayıydıq. Sadəcə bunu düşünmək lazımdır ki, sən özündə insansan və qarşındakı da insandır sənin düşündüklərinin hamısını hər insan düşünür kimisi biraz cılız kimisi biraz böyük ancaq mütləq düşünür və qarşındakı insan sənin biraz üst modelin ola bilər ancaq nəticədə insandır. Sənin özünün içində bəzən ikiüzlülük bəzən riyakarlıq bəzən xəyanətkarlıq düşüncələri olursa deməli onda da mütləq var.
Fikrimin sonunu bağlıya bilmədim niyə olduğu da yəqin elə yazımnan bəllidir...

elina hacıyeva

Dostoyevski deyir bu yaşlarda uşaqlar acımasız olurlar. Uşaqlar fikirlərini daha düşünülməmiş bildirirlər və qarşıdakının qürurunu demək olarki heç nəzərə almırlar və tam səmimi fikirlərini ifadə edirlər.
Şəxsən mən burda heçkimdə günah görmürəm sadəcə hadisədir və olub, belə hallar nə ilk nədə son deyil ələxsusda bizim kimi kənardan baxanda mühafizəkar görünən bir cəmiyyətdə.
Bugün o qızı belə müdafiə eliyənlərin əksəriyyəti o 3 qızı harda gördü tənqid və təhqir eliyənlərdir bu 2li standartlıqdı. intiharın səbəbi bu qızın psixoloji aləminin dərin olmasından qaynaqlanır. Təbii ki burda kənardan olunan təzyiqlərin bir qədər payı var ama hər insan da gedib özünü öldürməyə cəsarət etmir axı bunun üçün onun daxili aləminin bu işi görməyə yatqın olması gərəkdir. O bu dünyada sadəcə bu qədər yaşamağa səbri çatdı. Fərqli olan qızın lezbiyan olması deyil fərqli olan qızın fikirləşmə tərzidir və bu tərzin lezbiyanlığa heç bir aidiyyatı yoxdur. Hər halda bu iş üçün başqa qız partnyor da lazım idi bəs o hardadır o niyə intihar etmədi. Normal sevgilisi olub ayrılıb ayrıldığına görədə intihar edə bilərdi məgər beləsi az olub? Bu senarilərin siyahısını uzatmaq olar sonda belə çıxırki tam olaraq hər şey beyində bitir.
Ancaq bunu deyimki əslində beləsi həyatda yaşamağa daha çox layiqdi çünki sırtıq deyil və müəyyən bir düşüncələri və gözləntiləri var ancaq nə etmək olar ki belələri də bu mənasız oyunu oynamaq istəmir və tərəflərini bildirirlər.

aristoteles

Aristotelə elmlərin yaradıcısı demək olar. Deyilənə görə min cildə yaxın kitabları var ancaq çox az hissəsi gəlib çatıb. Uill Dürant deyir Aristotelin elmlə bağlı olan çox fikirləri tamamilə səhvdir ancaq bizə faydası odurki onun fikirləri çoxu özünnən qabaqkı olan fikirləri təqzib edir və biz onun sayəsində məsəlçün Anaksimanderin və başqalarının fikirləri ilə tanış oluruq. Anaksimander o vaxta görə çox inqilabi fikirləri var və demək olarki hamısı indiki elmlə sübuta yetirilib. Dünən bir yerdə oxuyuram maraqlı gəldi deyir Aristotel tarixdən çox ədəbiyyata poeziyaya üstünlük verirdi. Çünki tarixdə olan surətlər həqiqi surətlər olsada o qədər də maraqlı, çalxantılı hadisələr isə dərin deyildi və fikrini əsaslandırmaq üçün həqiqi tarixi surətlərlə Homerin illiadasındakı surətləri müqayisə edir.

karamazov qardaşları

Dostoyevskinin ən irihəcmli əsəridir.
Əsər incildən götürülmüş bu sözlə başlayır.
Torpağa düşən buğda dənəsi ölməsə yalnız qalacaq ölsə səmərəli olacaq bar verəcək.
Çox maraqlı surətlər var əsərdə əsas ivan, Dmitri, Fyodor Pavloviç, Katerina və Liza qalanlar adi günlük surətlərdi demək olar.
Dostoyevski vicdan əzabını çox ələ alır bu həqiqətən rus xalqına məxsus xüsusiyyətdir yoxsa yazıçının nəsə ancaq özünün qarın sancısıdır. Mən başqa xalqlarda oxuduğum əsərlərdə vicdan əzabının insan beynində bu qədər isteriyalara səbəb olduğunu görməmişəm. Bizdə məsəlçün əgər şahid yoxdursa deməli vicdan əzabı boş şeydir. Rus xalqı yəni bu qədər vicdanlıdırmı? Ancaq əsəri oxuyanda yazıçının dühasına heyran olmamaq mümkün deyil. Surətlərin iç dünyasını bu qədər açmaq surətləri bu qədər yaşamaq mən çox az yazıçıda görə bilmişəm və maraqlı surətlərin belə çox olması az görülən birşeydi. Əsər məncə daha böyük olmalıydı çünki üstündə durulacaq surətlər çox idi. Odur ki mütləq oxunmalıdır.

yazarların hal-hazırda oxuduqları kitablar

Jared Diamond- tüfek mikrop ve çelik
Diamond bioloq alimdir. Papua və Yeni Qvineyada quşları araşdırır. Bu torpaqlar kəşf olunarkən Avropalıların gətirdikləri müasir əşyalara Qvineyalılar karqo deyir.
Və birgün Diamond gölün ətrafında Yeni Qvineyalı dostu Yali tərərfindən ona bu sual ünvanlanır: Siz bəyazların bu qədər çox karqosu varkən niyə bizimki bu qədər az ?
ilk baxışdan asan görünən bu sualın cavabını Diamond verə bilmir. bu sual və bununla paralel doğan əslində sıx bağlı olan başqa suallarda ortaya çıxır. Niyə Amerikalılar Avropanı kəşf etmədilər də Avropalılar Amerikanı kəşf etdi ? Niyə Afrika geriyə qaldı da Avropa bu qədər inkişaf etdi? Bu kimi sualların cavabını tapmaqçün heç ixtisası olmadığı halda geniş çaplı araşdırmalara başlayır. Bununçün o tarix , geologiya , antropologiya və dilçilik elmlərinə müraciət ədir. 25 il davam edən araşdırmalardan sonra bu kitab ərsəyə gəlir. Yeri gəlmişkən deyimki kitabda heçbir siyasi motiv yoxdur tam obyektivdir. Diamond bunun səbəbini heçdə qərb insanının başqa irqlərdən ağıllı olmağına yox tamamilə coğrafi şəraitə bağlayır və tutarlı arqumentlər gətirir. Kitabın sənədli filmidə çəkilib ancaq kitab oxuyanlar bilirki filmlər heç kitabın yarsı olmur.