manıs

Sən demə slang kimi işlətdiyimiz "manıs" sözü qaraçı (dom) dilindən gəlirmiş. Dom dilində (Yaxın Şərq və Qafqaz qaraçılarının dili) "manıs" insan deməkdir. Yəni kimisə "manıs" deyə çağıranda, bir növ "ay adam", "ay insan" demiş oluruq. "Manıs" sözünün Romani dilində qarşılığı "manuş" şəklindədir. Maraqlı olan odur ki, necə ki, Avropada və Türkiyədə qaraçılardan xeyli slang söz alınıb, bizdə də eyni şey baş veribmiş. Həm Romanicə "manuş", həm də Dom dilindəki "manıs" sözlərinin etimoloji mənbəyi Sanskrit dilindəki "मनुष्य" (manuṣya) sözüdür.

rojava

Rojava, və yaxud, Şimal və Şərqi Suriya Muxtar idarəetməsi Suriyanın şimal şərqində yerləşən və de fakto muxtariyyəti olan ərazidir. 2011-ci ildə başlayan Suriya vətəndaş müharibəsi ilə ortaya çıxan güc vakumu nəticəsində yerli əhali üzərində Suriya rejiminin təsiri zəifləmiş, beləcə ərazinin nəzarəti yerli Kürd qruplarının əlinə keçmişdi. iŞiD-lə qarşı mübarizəyə qarşı YPG və YPJ kimi yerli kürd qrupları mühüm rol oynamışdır. "Rojava" sözü Kürd dilində "qərb" mənasını verir, və ərazi Kürdistan regionunun qərbi olduğuna görə tarixən Rojava adlandırılıb. Lakin yerli etnik azlıqlarla qarşı daha inklüziv siyasət yeritmək üçün 2016-cı ildə Rojavanın rəsmi adı dəyişdirələrək "Şimal və Şərqi Suriya Muxtar idarəetməsi" qoyulmuşdur. Rojava muxtar regionunun əsas rəsmi dilləri Kürd, ərəb, süryani və türk (türkmən) dilləridir və bu dörd dildə yazılar Rojavanın emblemi üzərində öz əksini tapır. Bundan əlavə olaraq erməni və çərkəz icmalarının rəsmi inzibati işlərində erməni və çərkəz (adıgey) dilləri də istifadə olunur. Rojava hal-hazırda bir anarxist cənnəti hesab olunur. Buradakı bütün ictimai işlər heç bir dövlətin və mərkəzi hökümətin qatqısı olmadan, yalnız icma tərəfindən demokrtatik şəkildə həyata keçirilir. Bu barədə ətraflı məlumat üçün Rojavanın ictimai və sosial baxımdan özünüidarəetmə forması haqqında hazırlanmış bu sənədli filmlərə baxa bilərsiniz:

(youtube: )

(youtube: )

(youtube: )

tirsik.net

Formatca sözaltı sözlüyə xeyli bənzəyən, tərkibindəki entry-ləri kürd dilində olan bir vebsayt . Saytın əsil adı Tirşik-dır (azb. oxunuşu: tırşık). Bu saytda interfeys dili olaraq Kürd dilinin təkcə Kurmanci ləhcəsi yox, həmçinin Zaza dili də seçim olaraq mövcuddur. Tirşik-ın sözaltı sözlüklə xeyli oxşarlıqları var: məsələn hər iki sözlükdə həqiqi yazar olmaq üçün, və ya umbaylıqdan (tirşik-də çemoz) çıxmaq üçün azı 10 entry yazıb moderatorlar tərəfindən təsdiqlənməlisiniz. Sözaltı sözlükdən fərqli olaraq isə, tirşik-ın saytında filmlər, kitablar və radio bölmələri də mövcuddur. Saytın həmçinin belə bir maraqlı xüsusiyyəti var: siyasətlə bağlı başlıqları oxumaq üçün ən azı 100 entry-si olan təsdiqlənmiş bir yazar olmalısınız, əks halda bu cür başlıqları aça, oxuya və ya entry yaza bilməzsiniz.

Edit: tirşik-də bu gün səhər qeydiyyatdan keçmişdim, və artıq adıma başlıq açıb xoş gəlmisən deyirlər. Saytın maraqlı xüsusiyyətlərindən biri də budur ki, profilinizi yaradarkən sizdən özünüz haqqında məlumat vermənizi, hansı şəhərdə yaşadığınızı, hobbilərinizi və s. soruşur. Azərbaycandan olduğum və əslən kürd olmadığıım görüləndə də bu cür diqqət çəkdim xD