ata

Yalnız adam..
1 aydan bir az çoxdur, #9931 entryni oxuyub ağlamışdım, atamı çox ifadə edirdi, yalnız adam.

Bu gün tam 1 ay olacaq ki yoxsan. Tanımağa, sevməyə gecikdiyim, son dəfə üzünü görə bilmədiyim, səsini ancaq bir neçə saniyəlik öskürəkdən boğulmaqla eşitdiyim adam. Doğulandan yanımda olub, amma tanımamışam atamı. Etdiyi hər şeyin səbəbini təzəcə çözmüşdüm. Təzə öyrənmişdim sevməyi, heç sevə bilmədim. Qucaqlaya bilmədim atamı doyunca. Heç doymayınca da. Qucaqlaya bilmədim. Tək doğulan, tək yaşayan, tək ölən adam. Tək ölməsi çox ağrıdır məni. O qədər əziyyətlər içində, niyə başqa bir ölüm yazılmamışdı axı ona, bir son söz deməyə fürsəti niyə olmadı ki.. Tənha adam. Heç bir dəfə normal qucaqlaşdığımız yadıma gəlmir, saçıma heç sığal çəkmədin, həmişə küskün idim sanki, bütün əskikliklərimin səbəbini ona bağlayırdım. Naşükür olmuşam. Orada olmağın belə bəs imiş. Bir "necəsən" sualın belə sığal imiş elə.. bilməmişəm. Sənin başına sığal çəkən olmamışdı axı, necəsən deyənin belə olmamışdı, bütün sıxıntıların, tənhalığınla yenə də dünyanın ən güclü adamı sən idin. Niyə getdin axı. Qəbul edə bilmirəm. Elə bilirəm gələcək. Son dəfə iki kəlmə mesajın qalıb "yuxum gəlir, yatıram, sağ olun" oyanmadın axı?! Nə çox yorulmuşdun..

Özün də inanmırdın. Özünü heç düşünməyən adam. Şikayət etməyən adam. Səssiz adam. Hər gecə istəyirəm yuxuma gələsən, gəlmirsən. Hamı görür yuxuda mən görmürəm səni. Çox darıxıram axı..

Heç vaxt heç kimə əziyyət verməyən adam. Gedəndə də heç kimi incitmədən, özü də elə vaxtda getdin ki sanki ətrafda baş verənlərdən çox da üzülməyək deyə. Barı bunda bizi yox özünü düşünərdin. Heç cürə ağlım almır ki yoxsan.

Hər şeyi anlayıram, hər şeyi qəbul edirəm, təsəllisi olmayan mən hamıya təsəlli verirəm, sanki güclüyəm. içimdən yıxılıram axı. içimdəki balaca qızı təzəcə böyüdürdüm, o da atasız qaldı.

O qədər ağrıdır ki, hamı ordadı sən yoxsan, səninlə şəklimizi axtarırdım, yoxdu, bircə dənədi, sağalıb gələcəkdin, çəkdirəcəkdik. Evdə itirməyim sən gələndə tapasan deyə pəncərənin qabağında qoyduğun şuruplar elə ordadı, gələndə tapasan deyə götürmürəm.

Atasız qalmaq çox ağrıtmır da, bunu eqoistlik hesab edirəm, kaş ki çəkdiyin əziyyətlərin bir az da bəhrəsini görüb elə ölsəydin. Son ad günündə şeir paylaşmışdın:

Mənə yüz il ömür arzulamayın,
Payız yarpağıtək qovmasın külək,
Gözlərim görsə də, ayağım, əlim,
Əsalıq olanda dayansın ürək.

Mənə "Yüz il yaşa!" deməsin dostlar,
Gülüşüm, yerişim, səsim itməsin.
Məndən cavan olan, gümrah olanlar,
Çiynimdə dünyadan köçüb getməsin.

Mənə yüz il ömür arzulamayın,
Bu qədər yaşayan hansı çiçəkdir?
Sən yaşda qalmırsa tay-tuşun, tayın,
Qurdla qiyamətə qalmaq deməkdir.

Mənə elə ömür arzulayın ki,
Ölüncə ümmantək çağlaya bilim.
Qapı-pəncərəni öz evimdəki
Özüm aça bilim, bağlaya bilim.

Sağlıqlar deyəndə hərdən şənimə,
Nə özüm kövrəlim, nə sizə gülüm.
Tanrıdan bir ömür diləyin mənə,
Hər vaxt sevə bilim, sevilə bilim.

Taleyim sevgiylə baxsın üzümə;
Görsün yad payına şərik deyiləm.
Gərək olmayanda özüm-özümə,
Deməli, heç kəsə gərək deyiləm,

Mənə yüz il ömür arzulamayın,
Ləyaqət, təmiz ad atıb getməsin.
Dünyaya qalacaq malı dünyanın,
Karvanım lənətə batıb getməsin!
Mənə yüz il ömür arzulamayın...

Yüz il olmasın, amma belə də çox tez oldu axı, ata. Gözlərin uzaqlara baxır bütün şəkillərdə, kaş ki bir az daha yaxın olsaydıq da paylaşsaydıq. O qədər yaxın idik ki əslində, nə gözəl anlayardıq bir birimizi..

Qardaşım balaca olanda ölümü qəbul edə bilmirdi, deyəndə ki kimsə ölüb daha olmayacaq ağlayırdı. Başqa yerdə yenidən doğulub yaşadıqlarına inanmaq rahatladırdı onu. indi mən də, inanmaq istəyirəm ki haradasa başqa yerdə doğulacaqsan, ümidvaram bu dəfə ruhun rahatlıq içində olacaq. Elə bilirəm çox təmiz, şərəfli və vicdanlı olduğun üçün bu dünya sənə ağır gəlirdi..

Düz bir aydır bütün kədərim içimdə yığılıb, nə kiməsə danışa bilirəm, yarısının vecinə deyil, yarısı danışsam pis olar, yarısı da gic gic məsləhətlər verər. Haradasa paylaşa bilmirəm, birdən sözlük çıxdı qarşıma, hələ də doğma imişik. Qaydaları unutmuşam, pozduğum olsa düzəldin, entrymə dəyməyin.

dövlət proqramı ilə xaricdə təhsil

az öncə "adamı" olanların müsahibədə daha diqqətlə dinlənilib, daha çox getmə şansına malik olduqlarını öyrənməyimlə məni bir daha iyrəndirən dövlətin proqramı. təəccübləndimmi? yox. iyrəndimmi? sonuna qədər. pis oldummu? bundan sonra yox. ok, indi məsələn tahirson qərdeşimiz və digərləri ordan çıxıb deyə bilər ki, noldu biz adamsız getdik, bizim tanışlarımız özləri gedə bildilər, sizə və tanıdıqlarınıza çatanda tanış oldu? mən keçən ili o biri illəri və bu il müraciət edən bi sürü insanı bilmirəm, amma tanıdıqlarım arasında, ki bu o qədər də az deyil, tanış tunuşu, adam madamı olanların müsahibəsində çeşid çeşid suallar oldu, müsahibə gülərüz əla keçdi, yerdə qalanlar "yola verdiləre heç qoymadılar sözümü deyim, özümü ifadə edim" oldu? niyə tərcümə fakültəsini bitirib educationa müraciət edən adamın birinə(1cilərdən) "sənin təcrübən yoxdu, gəl nazirlikdə 2 həftə təcrübə keç, göndərək" deyildi və müsbət cavab gəldi, amma onun qrup yoldaşına dirənildi ki sənin ixtisasın uyğun deyil? yəni tamam, mən qəbul edərəm ki mənim ixtisasım uyğun deyil(bu da nə səbəbdirsə artıq, ixtisasım uyğun deyil universitet qəbul eləməsin də ala, sizə nə düşüb), mən pis namizədəm, nəticələrim zəifdi(gözlərinə girsin), müsahibədə siz soruşduz mən deyə bilmədim və s., bütün bunlar okeydir, amma sırf "bütün namizədlərə eyni yanaşırıq" adı altında uşaqların yarısını yola verib, yarısı ilə adam balası kimi intervyu keçirmək nədi. bilmirəm nədi səbəb, bütün keçənlərin də "dayday"ı olduğuna inanmıram, öz əməyi ilə keçənlər mütləq var, amma başqasının haqqı olan yeri bəlkə başqasına yedirirlər elə? allah öldürsün sizi. mən indi sakitəm, o perioddan keçmişəm, amma camaatın uşağı da stres içində cavab gözləyir baxıram yadıma düşür yenə. bir dəfə də 100% şəffaf iş görün də, azərbaycan olanda nolar.

dövlət proqramı ilə xaricdə təhsil

namizədlərlə bir interviewer kimi deyil də, dədələrinə borcu olan bir adam kimi danışan müsahibə götürənləri olan proqramın təhsili. bu başlığı niyə bu günə qoymusuze. xaricdə təhsil üzrə dövlət proqramı daa-*. nəysə sözüm intervyu haqqındadır. bu gün bir qrup yoldaşım olub müsahibədə, hr üzrə. qarşılarında hr specialist oturubmuş kimi suallar veriblər. filan vəziyyətdə nə edərdin, falan filan, yəni sırf o vəzifədə işləyən birinin düşə biləcəyi çətin situasiyalar haqda. adama deməzlərmi ki, ay balam qoy bir oxuyum da bunu, işə girməyə gəlməmişəm ki. üstünə bir də təcrübə istəmirlərmi. təcrübə yoxdusa "səni kimdi gələndən sonra işə götürən" demirlərmi. okey, hər şey şəffafdır, pul zad istəyən yoxdu*, çox adam gedir oxuyur, noldu onlara problem çıxmadı bunlara çıxdı və s. amma prioritet ixtisas istiqamətləri siyahısında olan ixtisas üçün "nəyə lazımdı bunu oxumaq, onu oxumadan da həmin yerdə işləyə bilərsən" demək? tamam, denən ki, sual kimi qoy ki, niyə oxumaq istəyirsən, nədi bunun mahiyyəti filan beşməkan, amma nöqtəylə qarşıdakını kiçik görməklə demə də bunu. həsən həsənli* deyilən biri var orda, tövsiyə edirəm onu bir intervyu götürmək qaydaları ilə tanış etsinlər. ya da bir az böyüsün, təhsil nazirliyində işləməklə olmur bağzı şeylər. yenə okey, yenə cavab verə bilməsin namizəd, şərtlərə uyğun olmasın, kəsilsin gedə bilməsin oxumağa bu normaldır, hər kəs gedəcək deyə bir şey yoxdur, amma intervyu mədəniyyəti deyilən bir şey var, adamsız, adam balasısız deyərlər. "biz özümüz də xaricdə oxuyub gəlmişik" gözümüz aydın beş də artıq. intervyuya bundan sonra gedəcək olanlar bu ehtimalları nəzərə alsınlar və xatırladım ki, "nəyə lazımdı bunu oxumaq, onu oxumadan da həmin yerdə işləyə bilərsən" sözlərinə "lazım deyilsə bəs niyə prioritet ixtisas istiqamətlərinə salınıb" tipli cavablar verib üstünə də sözünüzü kəsən yerdə siz də onların sözünü kəsib fikrinizi tamamlamaq üçün dirəşsəniz vəziyyət heç də ürəkaçan olmayacaq sonda. yuxarıda saydıqlarımın eynisi və ya bənzəri mənimlə də olmuşdu. hal hazırda hr sahəsində işə başlamaq üzrə olaraq onları popo çıxarmaq üzrəyəm. bəli. öpürəm.

van den budenmayer

#129208 ermənistanla müharibənin azərbaycanı böyüdəcəyinə inanan yazar. fransız inqilabı ilə müqayisəyə isə heç nə demirəm.
o ki qaldı sərhəd məsələsinə, kiminsə sərhədlərin ortadan qalxacağı ümidi ilə yaşadığını və ya belə bir ehtimalın varlığına inanacağını sanmıram. ancaq bu və digər arqumentlər müharibəni haqlı etmir və etməyəcək də. istənilən halda, müharibə nə çıxış yoludur, nə də böyütmə yolu. mən əminəm ki, məsələn almanlar, o müharibə olmasaydı belə o irəliləməni əldə edəcəkdilər. yəni müharibəni yaxşı bir şey ola bilərmiş kimi düşünməməliyik zənnimcə.
nickaltılara belə şeylər yazmaq adətim deyil, amma bu səfər belə olsun-*

kiçik xoşbəxtliklər

ən xırda jestlərdən belə yarana biləcək hisslərdir. əslində kiçik xoşbəxtlik deyil, amma yazıram. hər yadıma düşəndə məni həyəcanlandıran, sevindirən, ani olaraq keçmişə qayıdıb həmin hisslərə dönməyimə və üzümdə biixtiyar gülümsəmə yaranmasına səbəb olan hadisəni yazacam, dursun burda bir kənarda.
baxçaya getdiyim illərdə-xatırladım ki çox aktiv baxça dövrü keçirmişəm. camaatın uşağı hani. annadınız siz.- hardasa 5 yaşım olar maksimum, baxçada bir ulduz kimi parladığım dövrlərdə-*, harda nə tədbir zad olurdusa məni aparırdılar, çox uşaq gedəndə də mən ön sıralardaydım yəni, nəysə sözüm onda deyil, bizim qəşəng musiqi müəlliməmiz vardı, maya müəllimə, özgüvənimin fundamentlərini o atıb, haqqını ödəyə bilmərəm, həmin o müəllimə bizi neçə ay məşq etdirib, hazırlaşdırıb aparmışdı lenin sarayına. bəli lenin sarayı. not "heydər əliyev adına saray". televizora çıxacaqdıq-* yerim lan. rəqs edirdik bir qız bir oğlan olmaqla cütlüklərlə. elə maraqlıydı ki. rəqsin hərəkətləri hələ də yadımdadı. deməli hazırlaşdıq mamalar zad yığışdıq getdik bir yığın adam. o boyda adamın qarşısına çıxmışıq indi rəqs edirik. bir də baxdım ki mənim oğlanım yoxdu-* mən də heç oralı deyiləm də, hərəkətlərimi edirəm, oğlan varmış kimi əlindən tutub fırlanıram zad, mahnının ortasından oğlanı səhnənin arxasından göndərdilər axır. camaat burda oynuyub qutarır, bu uşaq da səhnənin arxasından müəllimə deyirmiş ki müəllimə bəs mən harda dayanım?-* nəysə oynadıq qutardıq indi hamı əl çalır zad necə həyəcanlanmışıq. düzülmüşük əl zad çalırıq, tamaşaçılardan bir neçə nəfər çıxdı səhnəyə uşaqlara gül verdi. bir qız yaxınlaşdı mənə qızılgüllər verdi. o vaxt çox evdə olurdu süni güllər, onlardan. ayda necə sevinmişdim-* gözlərim dolur fikirləşəndə, yazanda. çox yaxşı şeylər, uğurlarım olub, amma heç birində o cür hiss etməmişəm. qız da qəşəng sözlər dedi mənə getdi. bir yandan da güllərə baxıram dəhşət tanış gəlir mənə. fikirləşmirəm amma təbii olaraq orasını. tədbir bitdi. müəlliməm indi məni bir qucaqlıyır öpür ki özünü itirmədin halaldı zad belə dəhşət də. mən də sevinirəm-* çıxdıq ordan analarımıza qovuşduq, anama sevinə-sevinə danışıram ki, ana, qız mənə gül verdi elə dedi belə dedi. birdən dınq elədi amma hələ çatmıyıb tam, deyirəm ana, bu güllər bizim evdəki o filan yerə qoyduğumuz güllərə oxşuyur hə? anam da canım anam iki dünya bir olsa yalan danışa bilməz, dedi ana qurban, elə o güllərdi.* bir an təkərə düşmüşdüm orda, amma sevincimin üstünə başqa yaxşı hisslər də gəlmişdi. anam ya. yaşamaq üçün ən birinci səbəbimdi. hər il, hər dəfə yadıma düşəndə daha çox təsir edir mənə bu hadisə. ola bilər adi bir şey kimi görünür, başqası danışsa bəlkə deyərəm, anadır da, həmişə uşağını sevindirmək üçün nə bacarırsa edir, bu da onlardan biri. amma işte yaşayanda o hissləri keçirəndə elə olmur. indi fikirləşdim bəlkə entryni ana başlığına yazmalıydım. fərqi yoxdu amma. uşaqlıqda bu cür şeylərin olması mənə elə gəlir ki, insanın gələcək həyatına və psixologiyasına təsir edir. konkret desək valideyn-övlad münasibətləri. mövzudan daha çox çıxmadan entryni burda tamamlayıram. bizimlə qalın.