18. 1998-ci ildə parisdə oynanılan müzikl. Viktor hüqonun eyni adlı romanının musiqi ilə bəzədilmiş və səhnələşdirilmiş formasıdı. Fərqli ölkələrdə fərqli versiyaları oynansa da, ən maraqlısı məhz paris versiyasıdır. Xüsusilə də quasimodo rolundakı garounun performansı diqqətəlayiqdi. Müzıkl 2 pərdəlidir və hər iki pərdədə müxtəlif mahnılar səslənir :
1. Pərdə
1. Ouverture
2. Le temps des cathédrales
3. Les sans-papiers
4. Intervention de Frollo
5. Bohémienne
6. Esmeralda tu sais
7. Ces diamants-là
8. La fête des fous
9. Le Pape des Fous
10. La sorcière
11. L'enfant trouvé
12. Les portes de Paris
13. Tentative d'enlèvement
14. La Cour des miracles
15. Le mot Phœbus
16. Beau comme le soleil
17. Déchiré
18. Anarkia
19. À boire!
20. Belle
21. Ma maison, c'est ta maison
22. Ave Maria païen
23. Je sens ma vie qui bascule
24. Tu vas me détruire
25. L'ombre
26. Le Val d'Amour
27. La volupté
28. Fatalité
2.pərdə
29. Florence
30. Les cloches
31. Où est-elle?
32. Les oiseaux qu'on met en cage
33. Condamnés
34. Le procès
35. La torture
36. Phoebus
37. Être prêtre et aimer une femme
38. La monture
39. Je reviens vers toi
40. Visite de Frollo à Esméralda
41. Un matin tu dansais
42. Libérés
43. Lune
44. Je te laisse un sifflet
45. Dieu que le monde est injuste
46. Vivre
47. L'attaque de Notre-Dame
48. Déportés
49. Mon maître, mon sauveur
50. Donnez-la moi
51. Danse mon Esméralda
52. The Finale https://www.youtube.com/playlist?list=PLFod8kLWREnNSyvke02FiSTvpMNGnyVNu (playlist üçün)
Müziklın ən bəyənilən mahnısı isə şübhəsiz ki, belle mahnısıdır.
4. Viktor Hüqonun 1831 yayımlanan romanı.
Quasimodo,Frollo,Feb Esmeraldaya aşiq 3 insandır.
Frollo rahib olduğu üçün sevgini böyük günah sayır duyğularına qalib gəlmək üçün Esmeraldanı öldürmək istəyir.
Quasimodo xilas edir.Ancaq sonradan Frollo onu öldürür.Feb də romandakı sərkərdədi.
Quasimodo qozbel olduğu üçün camaat arasına çıxmırdı.lakin bir dəfə şənlik zamanı qaraçılar onu kilsənin divarları arasından görür və meydana çıxarıb təlxəklər kralı edirlər.
nəysə əşşi Quasimodo Frollonu öldürür,Frollo Esmeraldanı,Feb də ki Fleur de Lys`lə evlənir.
Müzikalına baxmanızı tövsiyyə edirəm,əsas da Belle mahnısını dinləyin.
10. əslində əsərdəki personajlar əsərə maraq qatmaq üçündür. əsas məsələ kilsənin parisə necə də gözəl yaraşdığını yazmaq idi. çünki notre dame kilsəsini sökmək istəyirdilər. hugo da bilmir neynəsin əsəri yazır. o da uğurlu alınır. ona görə də əsəri oxumusunuzsa görürsünüz ki kitabın 3/4-ü kilsənin görünüşü haqqındadır.
monofokon zirzәmisinә gәlәnlәr iyrәnc skeletlәrin
arasından iki skelet tapmışdılar. skeletlәrdәn biri
digәrini olduqca qәribә şәkildә qucaqlamışdı. skeletlәrdәn birinin qadın skeleti olduğu anlaşılırdı. onun üzәrindә hәlә dә bir zamanlar ağ rәngdә
olduğu zәnn edilә bilәcәk paltarın çürümüş qalıqları
vardı; skeletin boynunda isә qәribә toxum dәnәlәrindәn düzәldilmiş boyunbağı vardı,
boyunbağıdan yaşıl parçadan tikilmiş ağzıaçıq vә
içiboş ipәk bir torbacıq asılmışdı. ehtimal ki, bu
şeylәr qiymәtli olmadığından cәllad onlara maraq
göstәrmәmişdir. birinci skeleti qucaqlayan o biri
skelet isә kişi skeletinә bәnzәyirdi. bu skeletin
belsümüyü әyri, başı çiyinlәrinә qısılmış, bir ayağı
isә o birindәn qısa idi. boyun fәqәrәlәri salamat
olduğundan dar ağacından asılmadığı anlaşılırdı.
demәk, bu cәsәdin sahibi özü zirzәmiyә gәlmiş vә
burada ölmüşdü. onu qucaqladığı skeletdәn ayırmaq
istәdikdә kül olmuşdu.
6. parisin 2 balaca adasının birində yerləşən, məryəm ananın şərəfinə qurulmuş katedraldı.
parisin baş tacıdır. 12ci əsrdə gotik memarlığının anasını ağladaraq tikilmiş kilsədir. deməli maurice de sully yuxusunda bu kilsəni görür və ömrünün və pulunun çoxunu bu kilsənin tikintisinə həsr edib. 14cü əsrə qədər kilsənin tikintisi tam tamamlanır və əvəzsiz bir əsər çıxır ortaya.
kilsənin içində 13 ton ağırlığında zınqırov (bell) var ki, çalınanda səsi 10 kilometrdən eşidilir. əvvəllər fərqli məqsədlər üçün istifadə olunsa da günümüzdə papa öləndə neçə yaşında ölübsə o qədər dəfə zınqırov vurulur. bu zınqırovdan başqa 8 ədəd də irili xırdalı zınqırov var kilsədə.
saatlarla kənardan durulub baxılsa doyulmayacaq, yeni şeylər kəşv ediləcək memarlıq əl işlərinə sahibdir.
7.cite adasında yerləşən parisin ən şahənşah katedrallarından biri. 13 ton ağırlığında kilisə zənginə sahibdir ki bu zəng çalındığında parisin 60 kilometr uzağından da eşidilirmiş vaxtı ilə. üzərində ən çox simvollar olan katedraldır həmçinin.
notre dame bizim xanım mənasına gəlir. məryəm anaya xitabən, paris məryəm ana kilsəsi.
16. təxminən 10-11 yaşlarımda ilk oxuduğum əsərlərdən idi. mahnısın eşidəndən sonra qərar vermişdim əsəri oxumağa. indi entryləri oxuyanda yadıma düşür ki, o vaxt mənə də kilsənin uzun-uzadı təsviri sıxıcı gəlmişdi. hətta bəzi belə yerləri oxumadan keçirdim, sonra da vicdan əzabı çəkirdim buna görə. son hissədə, bir də səhv eləmirəmsə, övladı oğurlanmış yaşlı qadının esmeraldanın anası olduğu bilinən hissədə ağlamışdım. feb sözünün mənasının günəş olduğu da yadıma düşür nəsə. həm də ilk dəfə idi ki, oxuduqlarımı beynimdə canlandırırdım. babat nostalji yaşadım. amma uşaq ağlı ilə oxunulası əsər deyil yəni.
13. victor hugonun qələmindən çıxıb ədəbiyyatın şahəsərlərindən birinə çevirilən romanın adı. hadisələrin cərəyan etdiyi dövr avropanın ən qaranlıq dönəmlərindən olan orta əsrlərə uyğun gəldiyi üçün romanı oxuyaraq (baxma: orta əsr avropası) haqqında özümüzdə təssəvvür formalaşdırıb, təhsildən və bilikdən uzaq buraxılıb dinin əsarəti altına keçmənin nəticələrini anlaya bilərik.
--spoiler--
quasimodo'nun yoxa çıxıb illər sonra esmeraldanın meyidinə bitişik formada tapılması əsərin ən təsirli hissəsi idi mənə görə
17. Bir gün palais garnier də eyni şəkildə toz olacaq deyə qorxudan, paranoyadan gic olmağıma səbəb olan yanğın hadisəsini yaşamış tarixi abidə və kilsədir. Yəqin ki, eynisi olacaq qədər olmasa çox bənzərini yenidən tikəcəklər deyə ümid edirəm, lakin o həqiqətən illərdir yaşamış tikili olmayacaq artıq və hər kəs də bunu biləcək. Həqiqətən, kədərlidir.
12. victor hugonun məşhur əsəri. əsəri kilsədə gördüyü bir yazıdan təsirlənərək yazdığı deyilir. kilsənin və digər şeylərin təsvirinə çox yer ayrıldığına görə əsəri oxumaq biraz yorucu gələ bilir. mənə ən təsirli gələn hissə esmeralda sevdiyi insan ölüb deyə əzab çəkərkən bir də ona bunu onun etdiyini qəbul etdirmək üçün işgəncə edilməsi idi. bir neçə il əvvəl qaraqanın qadın idealı kimi esmeraldanı şeyləməsi ilə azərbaycanda bu əsəri oxumayan qalmamışdı və hər 9 qızdan 10u esmeralda adlı profil işlədirdi. amma ən nəhayət bu yolla qaraqan nail olmaq istədiyi kitab oxutmaq istəyinə çatmışdı.
)