1. unix əsasında yaradılmış monolit əməliyyat sistemi nüvəsidir. istisnasız olaraq bütün versiya və paylanmaları açıq mənbəlidir. və pulsuzdur. fərdi kompüter, smartfon, tablet kompüter - demək olar ki, hər elektron cihazda quraşdırılması və istifadəsi mümkündür. linux əməliyyat sistemi nüvəsi olaraq, istifadəçi üçün əslində bir məna kəsb eləmir - linux nüvəsi özlüyündə qrafik interfeys(masaüstü mühiti), veb brauzer, ofis proqramları vəs. ehtiva etmir. biz adətən, linux nüvəsi üzərində qurulmuş əməliyyat sistemlərini istifadə edirik (debian, fedora, mint, pardus, ubuntu, opensuse, red hat, mandriva, centos vəs.).
linux-un ən son stabil nüvə versiyası 10 gün əvvəl (5 noyabr) istismara verilmiş 3.6.6-dır.
azad dünya üçün, hamıya məsləhət gördüyüm tək-tük şeylərdəndir.
7. Unix və Linux əməliyyat sistemlərində bir çox əmr və komanda mövcuddur. istifadə olunan komandaların sayı və növü istifadəçinin ixtiyarına, sistemə və istifadə olunan tətbiqə bağlıdır. Ən çox istifadə olunan bazı komandalar aşağıdadır:
1. `ls`: Qovluğun daxilindəki faylları siyahıya dökür.
2. `cd`: Qovluqlar arasında dəyişiklik etmək üçün istifadə olunur.
3. `pwd`: Cari iş qovluğunu göstərir.
4. `cat`: Faylın məzmununu ekrana çıxarır.
5. `touch`: Yeni boş fayl yaratmaq üçün istifadə olunur.
6. `rm`: Faylları və qovluqları silmək üçün istifadə olunur.
7. `cp`: Faylları və qovluqları kopyalamaq üçün istifadə olunur.
8. `mv`: Faylları və qovluqları köçürmək və ya adlandırmaq üçün istifadə olunur.
9. `nano`, `vi`, `emacs`: Terminalda mətn redaktorları.
10. `ping`: Bir xətti təşhis etmək üçün istifadə olunur.
11. `wget`/`curl`: Internetdən fayllar yükləmək üçün istifadə olunur.
12. `chmod`: Fayl və qovluqların icazələrini dəyişmək üçün istifadə olunur.
13. `chown`: Fayl və qovluqların sahibini dəyişmək üçün istifadə olunur.
14. `tar`: Faylları arxivləmək və ya arxivlərdən çıxartmaq üçün istifadə olunur.
15. `ps`: Cari prosesləri siyahıya dökür.
16. `top`/`htop`: Sistem məlumatını real vaxtda göstərir.
Bu sadə komandalar sistem idarəetməsi, fayl idarəetməsi, proses idarəetməsi və şəbəkə təşhisində əsas rolu oynayır. istifadəçilər bu və digər komandaları kombinə edərək daha mürəkkəb vəziyyətlərdə sistemlərlə interaktiv olur. Linux/Unix komandaları haqqında daha geniş bilgi əldə etmək üçün, rəsmi dokumentasiya və ya çoxsaylı internet resurslarından istifadə etmək mümkündür.
4. Linuxu indiki dövrdə işlətmək üçün yox (Yəni windows kimi) serverlər üçün istifədə edirlər.Linuxun bir çox növləri vardır bunlardan Ən Çox işlədilən Centos,Debian.Bu 2 linux növünü yalnız server qurmaq üçün istifadə edirlər(Oyun Serveri,Hosting Serveri və s.).Digər növü isə hackerlər üçün Linux Mint(Əvvəlki adı Backtrack).Linuxda Windowsdan və Mac dan fərqli olaraq terminal,və terminalda yazılam kodlar rol oynayır.Və Web Developerlər üçün çox yararlı sistemdir.digər növləri isə(Ubuntu,Fedora və .) Windows kimi kompüterdə işləmək üçün istifadə edilir.
indi isə Linuxda hosting serveri işlədənlər üçün WHM/Cpanel qurmaqı örgədim.
Bunun üçün bizə Linux Serveri(Centos Olsa Əla Olar),Putty(Fərq etməz serverə qoşula biləcək bir konsol),Root hüqüqları(Server root olmalıdır),Və Ağıl )
Başlayaq:
ilk Oncə serverimizi update edək.Bunun Üçün: yum update
Update olduqdan sonra Perl install Edək: sudo yum install perl
Cpanelin Qoşulması:
indi isə Screen Modulunu qoşaq bunun köməyi ilə biz serverden çıxdıqda belə CPanel install olmaqa davam edəcək(Cpanel adətən 45-50 dəqiqəyə install olur)
3. setup.exe->next->next-> olmayan bir əməliyyat sistemi.
virussuz, sürətli və ağıllı. istifadəsi çətin, paket sayı bol və pulsuzdur.
200-dən çox distribütivi var.
ən məhşur 2 böyük ailəyə bölünüb: debian və red hat.
ümumiyyətlə server əməliyyat sistemi kimi qəbul olunub. son illərdə desktop versiyaları məhşurluq qazanıb. dell, asus və.s kimi notebook istehsalçıları yeni məhsullarının üzərində ubuntu gətirir.
)