bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

...

1905-ci il soyqırımı

| tarix
1,430 | 4 | 13

əjdahalar  googlla


    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    1. Ermənilərin azərbaycanlılara qarşı etdikləri soyqırım. Üstəlik bu ermənilərin uydurduğu sikik "erməni soyqırımı" hadisəsindən 10 il əvvəl olub. Yəni etdikləri hər vəhşiliyi "siz 1915-də belə elədiz ona görə" deyərək müdafiə edənlərə cavabdı bu hadisə. Hətta cəfər cabbarlının "1905-ci ildə" əsəri də bu haqdadı. Deməli may ayında ermənilər irəvanda müsəlmanların yaşadığı məhəlləni gülləliyir. Sonra bu vəhşilər naxçıvana hücuma keçir. Cəhri kəndini yandırır. etdiklərinin çar rusiyası tərəfindən cəzalandırılmadığını görüb daha da azğınlaşan ermənilər Üçmüədzin kəndindəki türkləri öldürürlər. Bundan sonrası da maraqlıdı. Ermənilər o qədər qudurur ki oktyabr ayında gəncəyə hücuma keçirlər. Yəni məsələ məişət zəmnində bir hadisə deyil bu sadəcə bir millətin necə murdar və alçaq olduğunu göstərir. Gəncədə qadın uşağı doğrayan ermənilər şəhəri talan eliyib yandırır. Noyabr ayında isə gürcüstandaki azərbaycanlılara qarşı etnik soyqırım edirlər. Borçalıda 100-ə yaxın azərbaycanlı öldürülür.Hadisələrin necə baş verdiyi m.s.ordubadinin əsərində də yazılıb

    --spoiler--

    1905-ci il avqust ayının 8-də gecə saat iki radələrində ermənilər küçədə şəhər fanarlarını yandıran Kərbalayı Məmmədhüseyin adlı müsəlmanı xəncərlə doğrayıb vəhşicəsinə öldürməklə ermənilərlə müsəlmanlar arasında yeni münaqişə toxumları səpdilər.

    --spoiler--
    Tarix boyu türklərdən qövmü-sadiq dən başqa heçbir irqçiliyə məruz qalmayan bu sikik millət götü yerə yapışan kimi dövlət qurmaq xəyalına düşür. Nə isə eşitdiyimə görə bu saytda çox ermənipərəst var indi "müqəddəs"lərinə söz soxdum deyə məni ban eliyər. Halbuki səcdə etdiyi "müqəddəs"lərindən biriylə danışsa görərdi irqçiliyin əlasını
    Edit: imla

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    2. ermənilərin azərbaycanlılara qarşı etdiyi soyqırımlardan bir başqası.

    2 əjdaha!

    02.08.2019 02:40, xuheda

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    3. Bütün mahiyyəti Azərbaycan əsilli Amerikalı tarixçi Firuz Kazımzadənin sitatı ilə təsvir edilə bilər: "Soyqırımlara görə məsuliyyəti hər hansısa tərəfə aid etmək düzgün olmazdı. Göründüyü kimi bəzi situasiyalarda (Bakı, Yelizavetpol) ilk atəşi azərbaycanlılar, digər hallarda isə (Şuşa, Tiflis) ilk atəşi ermənilər tərəfindən açıldığını iddia etmək olar". Sitata əlavə olaraq, bildirmək istəyirəm ki, bu hadisələrə bir etnosun digər etnosa irrasional nifrəti və yer üzündən silmək istəyi prizmasından baxmaq tam düzgün deyil, belə təlatümün yaranması öz əsasında çətin siyasi, iqtisadi, sosial və konfensional münaqişələri birləşdirir. Məsəlçün, imperiya hakimiyyətinin müsəlman (həmin dövr üçün "azərbaycanlı" anlayışına ekvivalentdir) əhaliyə qarşı diskriminativ islahatları haqları tapdalanmıslarda daha çox səlahiyyətlərə sahib olan ermənilərə qarşı nifrət oyadırdı. Köçürülən ermənilərin müstəqil və azad dövlət qurmaq istəmələri onlara qarşı azərbaycanlılarda ikrah hissi oyadırdı. Bu konfliktlərin sayını daha çox davam etmək olar.
    Bu nifrət fitilinin hansı anda və nəyin nəticəsində partlaması məsələsində elmi cəmiyyətdə konsensus mövcud deyil. Versiyalardan birinə görə, iğtişaşlar Bakı şəhərində müsəlman məktəblinin və baqqal sahibinin qətlə yetirilməsindən başladı. Digər versiyalara görə, iğtişaşlar çar hökumətinin artan erməni özünü dərk etməsinə qarşı atılmış provakasiya idi, belə ki, həmin ərəfələrdə Bakı çayxanalarında ermənilərin Məhərrəm ayında müsəlmanlara qarşı qırğın törədilməsi ilə bağlı şayiələr yayılırdı. Belə şayiələrin özünün əsasında hər hansı bir real təhlükə daşıması da maraqlı bir sualdır, bildiyimiz kimi, ermənilər azərbaycanlılara nisbətdə daha yaxşı təşkilatlanmaya malik idilər. Belə dumanlı mülahizələrin mövcudluğuna səbəb çar hökumətinin bu iğtişaşların səngiməsində olan vecsizliyi və hərəkətsizliyidir, çar hökuməti, situasiya ağlasığmaz vəhşiliklərə gətirib çıxarmayana qədər, heç bir real və effektiv addımlar atmırdı. Və, beləliklə, Bakıda başlayan iğtişaşlar bütün Cənubi Qafqaz ərazisində iki etnos arasında amansız və dəhşətli müharibəyə gətirib çıxartdı. Bakı, Yelizavetpol, irəvan, Naxçıvan, Şuşa və digərləri səngimək bilməyən döyüş meydanına çevrilmişdi. iğtişaşların gedişatında fonda cücərən və aktiv fazasında olan birinci rus inqilabını da unutmaq olmaz, çar hökuməti münaqişə ocağının stabilləşməsində lazımi tədbirlər görə bilmirdi.
    Məşədi Əzizbəyovla barədə xatirələrdə ona aid edilən belə bir sitat gətirilir: "həm erməni, həm türk kütlələri özlüyündə baş vermişlərdə günahkar deyillər. Əhalinin bir hissəsini digər hissəsinə qarşı qoyan rejim bu hadisələrdə günahkardir". Və, məncə, bu hadisələrə verilən ən adekvat və analitik xarakteristkalardan biridir.
    Bu iğtişaşların və toqquşmaların nəticələri isə dəhşətlidir. Məşhur qafqazşünas və Azərbaycanla bağlı əsərlərin müəllifi Tadeuş Svetoxovskiyə əsasən, 128 erməni və 158 azərbaycanlılarla məskunlaşmış kənd və yaşayış məskənləri məhv edilmiş, ümumi itkilərin sayı 3 mindən 10 minə qədər dəyişir.
    Təəssüf ki, bu hadisələrlə bağlı müfəssəl araşdırma olmadığından konsensusa gəlmək yaxın dövrlərdə mümkün sayılmır.

    2 əjdaha!

    02.08.2019 02:45, d - 503

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    4. Soyqırımın birinci rus inqilabının fonunda baş vermiş olması təsadüfi deyildi. Hələ keçən il bakı fəhlələri kapitalistlərə qarşı kollektiv iqtisadi qələbə qazanmış və kapitalistlərə maddi cəhətdən ağır zərbə endirmişdi (bax: mazut konstitusiyası)
    . Soyqırımın çar hökumətinin bilavasitə və şüurlu provokasiyası əsasında alovlandırıldığına dair ciddi iddialar var. Nəzərə alsaq ki, 1905-ci il soyqırımından sonra bakı fəhlələrinin sosial-iqtisadi nailiyyətləri kapitalistlər tərəfindən ləğv edildi o halda bu hadisənin səbəblərini başa düşmək çətin olmaz. Abdulla şaiqin araz romanında da qırğının çar hökuməti tərəfindən hazırlandığı və silahlandırıldığından bəhs edilir.


üzv ol
Modalı bağla





...