maltus nəzəriyyəsi
23,156 | 2 | 21
əjdahalar googlla
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
“Yoxsul çevrələrə təmizliyi tövsiyə etməyin əvəzinə, onları buna zidd olan vərdişlər yönündə cəsarətləndirməliyik. Şəhərlərimizdəki yolları daha dar etməli, evləri daha izdihamlı yerlərə çevirməli və vəbanın yayılması üçün səy göstərməliyik. Çöllüklərdə kəndlərimizi durğun su kənarlarında tikməli, məskunlaşmanın bataqlıq sahələrdə və zərərli şərtlərlə də olsa, edilməsini təşviq etməliyik. Ancaq hər şeydən kənar, zərərli xəstəliklər üçün alınan xüsusi tədbirləri və bəzi xəstəlikləri kökündən yox etmək üçün layihələr təşkil edib insanlığa xidmət etdiklərini düşünən xeyriyyəçiləri (ki, bu insanlar səhvə yol vermişlər) qınamalıyıq.”
Maltusun fikirləri XIX əsrdə populyar nəzəriyyələrdən biri olmuşdur. Maltusun davamçıları (maltusçular) onun proqnozlarını doğru hesab edirdilər. Lakin XIX əsrdə olan sənaye inqilabı ərzaq bolluğuna səbəb olmuş, qiymətlər ucuzlaşmış və avropada aclıq aradan qalxmışdı. Buna görə də, onun tezisi bir çoxları tərəfindən (bunların içində karl marks və fridrix engel kimi adlar da var idi.) əsassız iddia adlandırılmışdı. Tənqidçilər bunun səbəbini maltusun sənaye inqilabı və onun gətirəcəyi məhsuldarlıq artımını proqnozlaşdıra bilməməsində görürdü. XX əsrin əvvəllərində maltusun fikirləri artıq öz əhəmiyyətini itirmişdi. Texnologiyanın inkişafı ilə ərzaq ehtiyatı daha da artmışdı. Buna baxmayaraq, bu dövrdə də maltusun davamçılarına (neo-maltusçular) rast gəlmək mümkün idi. Neo-maltusçular isə ərzaq bolluğunun səbəbini texnologiyanın inkişafı ilə əlaqələndirir, və texnologiyanın insanlara olan köməyinin məhdud olduğunu bildirirdilər. Çox keçmir ki, XX əsrin 60-cı illərində baby boom baş verir və dünya populyasiyasında güclü artım müşahidə olunur. Ərzaq ehtiyyatı azalmağa doğru gedir. Neo-maltusçular isə “Təbiət öz qisasını alacaqdır. Belə iş olmaz. insanlar dovşan kimi artır və təbiəti bütün resurslardan məhrum edirlər.” bəyanatı ilə bütün dünyanı xəbərdar etməyə çalışırdılar.
Müasir dövrdə olan xəstəlik və müharibələrdə neo-maltusçuların əli olduğu güman edilir. Çünki, onların fikrincə, insan artımı ya böyük faciəyə səbəb olacaq, ya da təbiət bunu requlasiya etmək üçün müəyyən vasitələrdən istifadə edəcək. Tomas Maltusun öz sözü ilə desək, “Əgər insan təbiətlə münasibətlərini nizamlamasa, təbiət özü bunu edəcək.” Hal-hazırda bütün dünyanı əlinə alan koronavirus epidemiyasının neo-maltusçular tərəfindən törədildiyi, yaxud təbii proses olduğu sual altındadır. Lakin hər iki halda da maltusun dedikləri baş verir.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
üzv ol