meral akşener

Altılı masada siyasəti ən doğru şəkildə aparan iyi partinin liberal başkanı. Kılıçdaroğlu ancaq yanında akşener varsa, seçildikdən sonra prezidentliyi əlinə üzünə bulaşdırmazdı. Ki qadın xalqını düşünən biridir, kılıçdaroğlu aday olanda xalq tərəfindən sevilən birinin aday olmasını istədiyini demiş, buna görə altılı masadan ayrılıb, sonra hamı kimi son şans olaraq Kılıçdaroğlunun adaylığını qəbullanaraq oyların daha da bölünməməsi üçün yenidən qayıtmışdır.

Sağcı olduğuna görə istənilən an Ərdoğan ilə ittifaqa girmək imkanı var, və Ərdoğan da Akşeneri iki əlli qəbul edər. Amma Akşener iqtidara oynamır. Kılıçdaroğlunun vasıfsız olduğunu bilir, amma heç olmasa dürüstdür deyə onun yanındadır. Qadın bəziləri kimi kreslo arxasında deyil bir sözlə. Prezident kimi də hazırda Türkiyəni yolsuzluqdan qurtara biləcək sayılı siyasətçilərdəndir. Hələ biraz da iddialı olum, Kılıçdaroğlu və Ərdoğandan və ya digər namizədlərdən daha yaxşı şəkildə dövləti idarə edə bilər. Sadəcə “qadın nədir, siyasət nədir” kimi düşünən yobaz kütləyə görə Ərdoğana rəqib kimi irəli sürülmür. Mənə görə altılı masadan prezidentliyə layiq olan birinci namizəd elə meral akşener idi.

14 may 2023 türkiyə seçkiləri

akp'nin mütləq şəkildə iqtidardan getməli olduğu seçimdir. qalsalar, iqtidarda özlərini saxlamaq və yerlərini möhkəmlətmək üçün növbəti beş ildə qanunla onlara verilən hər vasitəyə əl atacaqlar. Hizbullah terror təşkilatı ilə əlaqə qurmuş bir partiya ölkəyə şəriət belə gətirə bilər. onsuz o yola tərəf gedir.

Kılıçdaroğlu son bir ayda seçki strategiyasını çox yaxşı apardı. Seçilmə ehtimalı yüksəkdir. Ümumiyyətlə türkiyədə əhali iki yerə bölünüb: akp-nin qalmasını və getməsini istəyənlər. Buna görə ərdoğanın qarşısındakı rəqibin o qədər də əhəmiyyət daşıdığını düşünmürəm. Ki kılıçdaroğlu illərdi vasıfsız kimi bilinən bir adam olmasına baxmayaraq artıq seçimi aparmış kimidir. Adamın onsuz 75 yaşı var, güc zəhərlənməsi yaşayacaq qədər ömrü də qalmayıb. Böyük ehtimal bir seçimlik hakimiyyətdə qalacaq. Amma önəmli fiqurdur. Türkiyənin tək adamlıq rejim idarəçiliyindən demokratiyaya keçişində körpü rolunu oynaya bilər. Bu illərdə verilə biləcək ən doğru qərar demokratiyanı bərpa etmək adına türkiyənin prezidentli respublikadan parlamentli respublikaya qayıtması olar.

Namizədliyini geri götürən Muherrem ince de Köylü çoçuğu olmasını hər dəqiqə dilə gətirməsi, özü ilə əks fikirli kəsim ilə kobud danışması, əsəbi və aqresiv davranışları ilə ikinci ərdoğan olacağının işarəsini verirdi. Güc zəhərlənməsi yaşaması ehtimalı çox yüksək biridir. Məncə bütün dərdi-səri "bu kresloya bir kon da mən oturmaq istəyirəm" olan bir namizəd idi.

Azərbaycanla münasibətlərə gələndə isə o qədər də dəyişəcəyini inanmıram. Nəticədə türkiyənin burda maraqları çoxdur. Necə ki ikinci qarabağ müharibəsində joe bayden amerikanın prezidenti seçilsə ermənilərə dəstək verəcək, müharibəni uduzacayıq deyən adamlar kılıçdaroğlu barədə də oxşar fikirdədilər. Həm də Xəyali "dış güçlər" bizi məhv edəcək kimi bir alqı yaradıb Ərdoğanı türk dünyasında yıxılan evin dirəyi kimi görürlər, o getsə amerika başımıza oyun açacaqmış.

Ümumi kim seçilir seçilsin, siyasi qarşıdurma gözləniləndir. Ərdoğan o kreslonu asanlıqla buraxan deyil.

pufpuf

Söhbəti məsləhətxanadan postlara, postlardan entriyə, ordan yenə postlara gətirilən yazar. Onsuz deaktiv edib gedib sözlükdən, uzaqlaşdırılsa nə qazanacaqsız? Özlüyündə haqlı olduğunuz bir məsələni niyə bu qədər böyüdürsüz? Elədiyi hərəkət düz deyil idi, yazarın hərəkətinə haqq qazandırmıram, amma onun etdiyini başqası etsə idi, məsələnin bu qədər böyüyüb-böyüməyəcəyi də sual altındadı.

Linç etmək asandı, hələ birini çox adam linç edirsə, bu daha asandı, çünki belə olanda hamı sənin tərəfində olur. Burda kiminsə travması ilə məzələnən ilk adam pufpuf deyil. Elə bu yaxınlarda kimsə qardaşı haqqında onun üzündən nə qədər xərcə-borca girmişik deyə məsləhət başlığı açmışdı. Kimdisə yazan, o da yəqin orda-burda deyə bilmir, anonimliyin verdiyi rahatlıqda "bəlkə burda kiminsə başına belə bir hadisə gəlib, kömək edən çıxar" məntiqi ilə məsləhəti yazmışdı. Məsləhətə də bertrand bir də bir-iki yazar düzəməlli məsləhət vermişdi, qalanları məzələnmişdi. Məsələ ailə travması kimi həssas mövzular haqqında zarafat etməkdən gedirsə, bunu edən tək pufdu deyə davranmayın burda.

Bertrandın səmimiyyətinə inanıram, çünki o həmişə belədi, amma yazarın bu qədər linçlənməsini və məsələnin də bu qədər böyüdülməsini haqqlı görmürəm. 70% məsələ qərəz üstündədi.

əsgərlik

Ofensif zarafatların edildiyi yer. Fikir vermişəm, ancaq oğlanlar olan ortamlarda bu cür söhbətlər, zarafatlar edilməyə başlanılır. istisnalar olsa da, əksər hallarda vəziyyət belədir.

Qardaşım əsgərlikdədi, bu yaxınlarda dostları ilə yanına getmişdik. Rahat olsun deyə əsgərlərin toplaşdığı çayni dedikləri yerdə oturduq. içəridə də hamı oğlandı. Bir nəfər arıq, çəlimsiz əsgər içəri girdi "peysər bayıra, peysər bayıra" deməyə başladı. Yan stoldan enlikürək, biləyi qaqaşın qolu boyda zırpı əsgər var idi. Ayağa durdu, elə bildim qaqaşı vurub aşırdacaq indi. Qalın səsi ilə "kimdi ala məni çağıran" dedi. Dedim həəəəəəə heç zad. Bunlar da bir tərəfdən gülüşməyə başladılar.

Biri o birindən saqqız istəyir, deyir axşam mamandan almışam, ondan alardın da. Birindən soruşurlar, niyə yuxusuzsan, deyir anan qoymuyub yatmağa ona görə. Regular show'daki kas adam belə bu qədər ana zarafatı eləmirdi e. Hələ qardaşım deyir, bu harasıdı, arvad uşağa qədər uzanan zarafatlar da edirlər. Adama deyərlər, sən bu söyüşü qəbul edəndə evdəkilər gözüvün qabağına gəlmir heç, Necə bu qədər rahat ola bilirsiz?

Nəysə uzun sözün qısası bir qrup əsgər var idi ki, aralarında qırmızı səd falan yox idi, nə ailə dəyəri saxlamışdılar, nə də başqa bir şey. Hamısına söyürdülər. Zarafat olsa da, qıraqdan iyrənc görsənir, özü də çox

sözaltı music

Ederlezi - Goran Bregović

mevzular açık mikrofon

oğuzhan uğurun siyasətçiləri, iş adamlarını, ölkənin irəli gələn şəxslərini qonaq kimi qəbul etdiyi, izləyici və sual verən qismində isə əsasən gənclərin iştirak etdiyi babala tv proqramı. (baxma: bizdə niyə yoxdu belə şeylər?)

(youtube: )

həsən səbbah

Həyatını əqidəsinə həsr edən xaşxaşilərin başçısı, ismaili təriqətinin rəhbərlərindən biri. Elə buna görə ömrünün əksər hissəsində yalnızlıq çəkmişdir.

Ən qüdrətli şahların belə onları əyləndirən, nəfəskəsici abu-havanı yumşaldan təlxəkləri olurdu. Ancaq bu adam öz qalasına, öz otağına, öz dünyasına qapanmışdı. Bütün hökmdarları qorxuya salmasına baxmayaraq Həsən həyatının böyük bir hissəsində Ələmut qalasından çölə çıxmayıb. Ələmut qalası o tərəfə öz otağından belə nadir hallarda çıxırdı. Həsənin öz tarixçilərinin yazdığına görə o, ömrünün son 30 ilində iki dəfə otağından çölə çıxıb, onun da ikisi eyvana çıxmaq üçün idi.

Amma yenə də bu yalnızlıq onun ürəyini sıxırdı. Söhbət etməyə belə bir yoldaşı yox idi. Ətrafında əmrə tabe Ələmut qalasının sakinlərindən və sanki onu görəndə tilsimlənmiş möminlərdən başqa heç kim yox idi.

Ələmut qalasına gəlməmişdən əvvəl tanıdığı adamlar arasında dost kimi olmasa da, söhbət edə biləcəyi yeganə insan Ömər Xəyyam idi. Əvvəl yaxın dost olsalar da, daha sonra Həsənin xaşxaşi təriqətini yaratması və etdiyi suiqəsdlərdən birinin də Ömərin yaxın dostu olan vəzir Nizamülmülkə qarşı olması onların arasını xeyli açmışdı. Hələ deyilənə görə, Ömərin Həsənə cavanlığında dediyi “bu insanlar cənnət üçün yaşayırlar, onlara cənnət verə bilsən, istədiyin hər şeyi etməyə razı olarlar.” sözləri Həsənə xaşxaşilər təriqətini yaratmaqda istiqamət vermişdir.

Həsənin yalnızlıq çəkdiyi illərdə Ömərə yazdığı məktubda da tək qalmağın ona nə qədər təsir etməyini sezmək olar:
“Qaçaq kimi yaşamaq yerinə niyə Ələmuta gəlmirsən? Sənin kimi mən də zülmə məruz qalmışdım, ancaq indi özüm zülm verirəm. Burada səni qoruyarlar, qayğına qalarlar, hörmət-izzət sahibi olarsan. Yer üzünün bütün əmirləri toplansa, saçının bir telinə belə toxuna bilməz. Geniş bir kitabxanam var. Topladığım ən nadir əsərləri oxuya, yazılarını yaza bilərsən. Burada rahatlığa qovuşa bilərsən.”

Ömər məktubu alır və Həsənin təklifini, təbii ki, geri çevirir. Həsən də buna qarşılıq, Ömərin köməkçisinə suiqəsd təşkil edir. Bununla da Həsən xarici dünya ilə tamamilə əlaqəni kəsir, sadəcə əqidəsinə arxanalaraq qapalı həyatında yaşamağa davam edir.

paşayevlər

Özəl sektorda hansı daşı qaldırsan, altından çıxan ailə. Paşa holding, kapital bank, paşa siğorta-nı müəyyən qədər bildik, öz adlarıyla sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olurlar. Amma bir çox sahədə olan digər aparıcı müəssisələri, cəmiyyətləri araşdıranda görürsən ki, onlar da ya Paşa holdinqin törəməsidi, ya onun törəməsinin törəməsidi, ya iştirak payının çoxuna malikdir, ya da ki hansısa yolla həmin ailəyə bağlıdı. Dövlət sektoru onsuz başdan-ayağa nepotizm, özəl sektor da bunun bir tayı + monopoliya.

Təzəlikcə böyük istehsalat cəmiyyətində işləməyə başlamışam, xarici bir şirkət var idi, bizim cəmiyyətin təsis sənədlərini istədi. Təsisçilərin də hamısı hüquqi şəxs. Həm də bu təsisçi hüquqi şəxslərin də təsis sənədləri lazım idi. Bir-bir hüquqi şəxslərin ünvanlarını gəzirik. Bütün təsis sənədlərini götürəndə aydın oldu ki təsisçilər ya Paşanın törəməsidi, ya törəməsinin törəməsi, ya da ki törəməsinin törəməsinin törəməsi fsgsjaj Axır-əvvəl hamısı paşaya bağlanırdı.

Turizm şirkətlərindən tutmuş mətbəx mebeli istehsal edən şirkətlərə qədər törəmə şirkətləri yaxud bu şirkətlər tərəfindən təsis edilmiş hüquqi şəxsləri var. Bir sözlə özəl sektorda hegemon ailə statusuna malikdir paşalar. Baxırsan öz adları ilə iş gördükləri sahələrdə belə bazar rəqibləri dolayı yolla özləridi. (baxma: tek rakibim kendim)

şəhid yaxını olmaq

Fəxr və acı hissini eyni anda yaşamaq, bağlanılması çox çətin yaraya sahib olmaqdır.

Başqa səbəbdən də yaxınını itirə bilərsən, xəstəlik, avto-qəza və s. amma yaxının şəhid olubsa, bunun üstəsindən gəlmək dəfələrlə daha çətin olur.

Üç il əvvəl xalamoğlunu xəstəlikdən itirdik, iki il əvvəl də əmimoğlu müharibədə şəhid oldu. Xalamgilə gedəndə bir şeyin fərqinə varmışam ki, nə qədər acı olsa da, artıq hallarını qəbullanıb yas abu-havasından çıxıblar. Qismət belə imiş deyib yollarına davam edirlər.

Yaxşı bəs əmimgil nə edir, kənddəki evlərinə icra hakimiyyəti yekə bir bayraq qoyub, ki bilinsin bura şəhid evidi. Evə girirsən hər tərəfdə şəhidimizin şəkilləri, divardan asılmış bayraq. Küçənin başına şəhidlərin şəkilləri. Unutmağa belə imkan vermirlər, biraz yaxşılaşmağa doğru gedən kimi icra hakimiyyətindən çəkiliş ilə üstündə şəhidin şəkli olan bir tortla gəlib uşağından onu kəsməyini istəyirlər. Bunun da adı olur şəhidin xatirəsini əziz tutmaq, vallah belə etməklə əziz tutulan tək şey şəhid yaxınlarının bağlanmamış yaralarıdı. Adım kimi əminəm, onlar hələ də ilk günki kimi yasdadılar. Nə həyatlarına davam edə bilirlər, nə də toparlanıb yas abu-havasından çıxa bilirlər.

Bir söz var e, ölənlə ölünmür. yaxının şəhid olanda həqiqətən sən də onunla ölürsən. istəməsən belə öldürürlər. Ağrı-acını basıdırıb yoluna da davam edə bilmirsən. Çünki sən şəhid atası, şəhid anası, şəhid övladı, şəhid qardaşısan. Sənə bunun qürurunu və fəxrini yaşatmaq istəyirlər. Amma bu hisslərin də üzüntü ilə bağlı olduğunu bilmirlər. Bir topa hisslər düyünüdü elə bil. Birini yaşayırsansa, digərini də yaşamalısan, ortası yoxdu. Qürurlananda belə üzüntü ilə qürurlanırsan. Sonra biri çıxıb deyir ki, sən şəhid atasısan, başını dik tut.

Şəhid ailələrinin əksəriyyətinin evində də divardan asılmış bayraq, həmin bayrağın önündə şəhidin rəsmi olur. Elə bunun özü şəhid yaxınlarının yaşadığı qarmaqarışıq duyğuların simvolu kimi bir şeydi.

gülümsədən mesajlar

“Nətərsən ə?”

Məktəb vaxtı bir sinif yoldaşım var idi. Hər cümlənin sonuna ‘ə’ artırırdı. “Salam ə”, “çıxanda məni gözlə ə”, “müəllim evə nə verib ə” kimi. Hərdən də fikrini sadəcə ə deməklə çatdırırdı. Nəsə danışırdın, danışırdın, sonda ə deyirdi. Başa düşdüm demək idi bir növ. Bunu da qəsdən etmirdi, tikə çevrilmişdi. Dərs danışanda nə qədər demək istəməsə belə hərdən özünü saxlaya bilməyib uzun cümlənin sonuna ə əlavə edirdi. Bizdə gülməkdən uğunub gedirdik. Xətrini çox istəyirdim, mənimlə də yaxın idi. 9-cu sinifdə həmin məktəbdən çıxdım. ondan sonra əlaqə biraz azalmışdı. o da məktəbi bitirən kimi əsgər getmişdi deyə əlaqəmiz yerli-dibli kəsilmişdi. Bayaq da wpda tanımadığım bir nömrədən aldığım bu mesaj gün boyu gülümsəməyimə səbəb olar yəqin: nətərsən ə?

cerca trova

italyalı rəssam Giorgio Vasarinin Vecchio sarayının beşyüzlər divarına rəsm etdiyi Battaglia di Marciano freskası üzərində əsgərlərin daşıdığı yaşıl bayrağın üzərində yazılan, tərcüməsi “axtarsan, taparsan” və yaxud “axtaran tapar” olan latınca ifadə:



işin maraqlı tərəfi odur ki, leonardo da vincinin battle of anghiari adlı əsəri itmiş olaraq bilinir və tapılmırdı. Həmin freskanın vecchio sarayının divarlarında olması mənbələrdə öz əksini tapmış, lakin nə qədər axtarılsa da, sarayda da vinçinin çəkdiyi son freskaya dair izə rast gəlinmir. Daha sonra tədqiqatçılar vasarinin “cerca trova” mesajını rəhbər tutaraq da vincinin itmiş əsərinin bu freskanın arxasında ola biləcəyindən şübhələndilər. Bunun üçün araşdırmalar başlanıldı, amma vasarinin freskasını yerli-dibli sökə də bilməzdilər, ona görə freskanın üzərində altı balaca deşik açılaraq onun arxasından boya nümunələri alındı. Bu boya nümunələri ilə mona lisa portretində istifadə edilən boya nümunələri uyğunlaşmış, eyni zamanda freskanın arxasında hava boşluğu təsbit edilmişdir. Beləcə davam edən araşdırma nəticəsində açılan deşiklər və həmin boşluğa yeridilən balaca kameralar ilə da vincinin itmiş freskasının orada olduğunu müəyyən etdilər.

Bəziləri hesab edirdi ki, vecchio sarayında yanğın olmuş, yanğın nəticəsində da vincinin freskası ziyan görmüş, buna görə vasari onun yanğından ziyan görmüş freskası üzərinə təsadüfi olaraq Battaglia di Marciano əsərini çəkmişdir, amma vasarinin bunu qəsdən çəkdiyini deyənlər də var. Belə ki, vasarinin freskası çox böyük bir əsərdir (eni metr yarım, uzunluğu isə bir metr). da vinçinin əsəri isə nisbətdə balacadır (eni 63, uzunluğu isə 45 santimetr). da vinçinin son itmiş freskası isə balaca hərflər ilə yazılan “cerca trova” sözünün düz altında tapılmışdır:



da vincinin son freskası olan battle of anghiari:



ümumiyyətlə cerca trova’nın başqa bir məna ehtiva etdiyini, deyimin da vinci ilə hər hansı əlaqəsinin olmadığını, bunu məşhur italiyan atalar sözü olan “chi cerca trova” (axtaran tapar) ifadəsinə istinadən işlədildiyini müdafiə edənlər də var. Bu deyim, əsasən, problem axtaran şəxslər haqqında deyilirdi. Freskada cerca trova Florensiyaya qarşı vuruşan üsyançı ordunun yaşıl bayrağına çəkilib. bu döyüşü təsvir edən müasir tarixçilər üsyançı ordunun yaşıl bayraqlarının üzərində azadlıq haqqında yazılar olduğunu deyirdilər. Ola bilər ki, vasari burada florensiyanın düşmənləri ilə lağ etmək üçün onların bayrağına belə bir ifadə yazmış olsun. Çünki freska üsyançılara qarşı döyüşdə qalib gələn cosimo de medici üçün hazırlanmışdı.

azər axşam

Barəsində etdiyim yersiz zarafata görə az qala təcrübədən qovulacağım Azərbaycanlı aktyor/ tele aparıcı.

Deməli, dövlət orqanlarının birində təyinat ilə hələlik təcrübədəyəm. idarə rəisimiz də çox ciddi və sərt biridir. Adamın güldüyünü görən bir-iki nəfər olar ya yox. işə elə qaşqabaqlı gəlib-gedir. Təzəlikcə də həftədə 1-2 dəfə işçilərin keyfiyyət göstəricilərini artırma nə bilim nə təlimləri keçirilməyə başlanılıb. Bugün də ilk təlim olduğuna görə işçilərin iştirakına nəzarət etmək üçün idarə rəisimiz qoşulmuşdu.

Təlimdə söhbət təbii inhisar subyektlərindən düşdü. (Qeyd. təbii inhisar subyektləri odur ki, dövlət bəzi müəssisələrə qanunla müəyyən olunmuş sahələrdə inhisarın yaradılmasına imkan verir. Yəni bu qurumların qurduqları monopoliya tamamilə qanuni və əsaslıdır. Məsələn “Bakı Metropoliteni” QSC, “Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC və s.) işçilərə sual verildi ki, hansı təbii inhisar subyektlərini tanıyırsınız. Biri Azərişıq dedi, biri Azərqaz, bu münvalla cavablar Azərsu, Azərenerji deyə gedirdi, təlimçi də mənə baxdı, mən də Azər Axşam dedim. Deməz olaydım, amma özümü saxlaya da bilməzdim. Yanımda bir-iki şöbə işçisi gülmək istədi, idarə rəisimizin sərt baxışlarını görüb özlərini yığışdırdılar. Rəis də elə bil böyük bir cinayət törətmişəm kimi mənə baxmağa davam edirdi. Yəqin ki, təcrübəçi olduğumu da bilmirdi, çünki çıxanda şöbə müdirinə mənə bildiriş yazılmasına dair təlimat verib. Bildiriş dövlət qulluqçuları barədə qəbul edilən intizam tənbeh tədbirlərindən biridir. Bu bildiriş ilə də vəzifə maaşı 5 faizdən 30 faizə qədər azaldıla bilər. Təcrübəçiyəm e mən, təcrübəçi, heç maaş almıram. Olmayan maaşımın 20%-ni tutdular bir sözlə. Belədə ki, rəis təlimat verib, şöbə müdiri kimdi ki, onu icra etməsin.

Bizim şöbə müdirinin də elə zarafatları var ki, hələ də müəyyən etməmişəm, işçilər doğurdanmı zarafata gülürlər, yoxsa zarafatı şöbə müdiri edir deyəmi gülürlər. Keçən dəfə anektod danışır; deyir, bir dəfə səyyar vergi yoxlamasında (qeyd 2. səyyar vergi yoxlaması vergi orqanı tərəfindən vergi ödəyicilərinə məxsus obyektlərdə keçirilən operativ vergi nəzarət növlərindən biridir. Bunun digər forması kameral vergi yoxlamasıdır. Kameralda heç yerə getmədən kompüter üzərindən vergi ödəyicilər üzərində nəzarəti həyata keçirirlər, səyyarda isə adından da göründüyü kimi birbaşa obyektin özünə gedib yerində yoxlamanı həyata keçirirlər.) bir müfəttiş yoxlama üçün gözəllik salonuna gedib. Həmin gözəllik salonuna da kişilərin girməsinə icazə vermirmişlər. Hamı qışqırmağa başlayıb ki, bu kişinin burada nə işi var. Çıxartmağa çalışıblar. Müfəttiş də ağsaqqal biri olub, deyib ki, "xanım, mən kişi deyiləm, vergi işçisiyəm”. (yəni bura vergi işçisi kimi gəlmişəm, məni çölə çıxara bilmərsiniz.)

ilahi, necə uğunub gülürdülər, yanımdakı stuldan yıxılırdı az qala. Mən anektoda yox, işçilərin belə reaksiya verməsinə gülürdüm. Görəsən, gələcəkdə mən də belə olacam, nə bilim işçilərin gözünə girmək üçün çayla içməyə özümlə pryennik alıb gətirəcəkdim ya da ucuz olsun deyə oktyabr ayından zəng vurub məzuniyyət günlərim üçün təyyarə bileti alacaqdım? onsuz mənim məqsədim bu deyil. Dövlət orqanında işləməyi özümə bir pillə kimi görürəm. Yenə də qəribə oldum biraz.

Hələ təzəlikcə şöbə müdiri saçıma ilişib ki, uzundur, get kəsdir. Ay başına dönüm, əgər mənim gördüyüm iş qənaətbəxşdirsə, sənə nə saçım necədir, nəyə gülürəm, nə haqqında zarafat edirəm, neticeye bax da, haticeni neyniyirsən.

Bir onu bilirəm ki, olmaq istədiyim yer bura deyil, amma olmaq istədiyim yerə gedən yol burdan keçir. Biraz dövlət tərbiyəsi alsam, özümə gələrəm bəlkə.

mühiti dəyişmək

Character development’də müstəsna rol oynayan fəaliyyət. Normal həyatda 1 ilə baş verə biləcək şəxsi inkişafa mühiti dəyişmək ilə 1 aya çatmaq olar.

Ümumiyyətlə mühiti dəyişmək deyəndə müəyyən bir müddətlik yaşadığın həyatdan tamamilə fərqli və yeni həyat yaşamağı, yeni insanlarla tanış olmağı nəzərdə tuturam. Belə edəndə insanda öz həyatına kənardan baxmaq bacarığı da yaranır: əskiklərini müəyyən edirsən, üstünlüklərini görürsən, ən əsası insanlarla münasibətinə nəzər sala bilirsən.

Normal həyatda fikir yayındıran nüanslar çox olur. Bunlardan uzaqlaşanda fikirlərin və problemlərin də avtomatik su üzünə çıxır deyə onları görmək, onlar barədə fikirləşmək, nəticə çıxarmaq daha rahat olur. Eyni zamanda qayıdanda da nəyi edib, nəyi etməməli olduğunu müəyyən edirsən. Getdiyin adam ilə qayıtdığın adam eyni olmur bir sözlə.

Elə bil bir çevrənin içində yaşayırsan, həmin çevrənin kənarına çıxmalısan ki, yolunda getməyən şeyləri görə və onları aradan qaldıra biləsən.

Əvvəl əsgərliyə getmək istəmirdim və vaxt itkisi adlandırırdım. Lakin indi dəhşət şəkildə getmək istəyirəm. Əslində bu il gedəcəkdim, ailəvi məsələlərə görə magistratura ilə əsgərliyi 2 il təxirə saldım. Amma təhsil həyatımı başa vurduqdan sonra mütləq şəkildə əsgərliyə getməyin lazım olduğunu bilirəm. Mənə ən azı bir il fərqli mühit lazımdır ki, özlüyümdə bəzi şeyləri müəyyən edə bilim.

Keçən dəfə bu məsələni bir dostuma danışırdım. Dedi, xaricə get də, akademik göstəricilərin də yaxşıdır, al sənə mühit dəyişikliyi, neyniyirsən əsgərliyi. Amma niyəsə xaricə gedəndə əsgərlikdəki kimi mühit dəyişikliyinə məruz qalacağıma inanmıram. Tak şto əsgərliyə getməliyəm e. Gedib peşman olsam belə yenə də getmək istəyirəm.

Bir tərəfdən də xaricə də açılsam yaxşı olar deyə fikirləşirəm. Deyəsən belə getsə mən iş həyatına ciddi şəkildə 30 yaşımda falan başlayacam. Əşi hara tələsirik, oturmuşuq da özümüz üçün.

əhəmiyyətli olmaq istəyi

Bütün insanların əsas təşəbbüsü. Basic instinklər olan çoxalmaq və həyatda qalmaq instinkləri ilə yanaşı insanların içində əhəmiyyətli olmaq instinkti də vardır. Elə insanı heyvandan fərqləndirən ən əsas fərq budur, yoxsa çoxalmaq və həyatda qalmaq bütün canlılarda olan instinkdir.

Hər birimizin içində bu aclıq var, hamımız əhəmiyyətli olmaq istəyirik. Tarix boyu insanoğlunun etdiyi bütün coğrafi kəşflər, texnoloji inkişafların hamısı da bu instinktin nəticəsidir. Yoxsa qədimdə varlı insanlar ekspedisiyaları maliyyələşdirməzdilər. Hansı ki, bunu o şərtlə edirdilər ki, kəşf edilən yerlərə onların adlarını versinlər. Yəni məqsəd insanlıq üçün bir şey etmək deyil, özünü əhəmiyyətli hiss etmək istəyidir.

Gördüyü işdən asılı olmayaraq hamının içində olan bir istəkdir əhəmiyyətli olmaq istəyi. Əslində hər bir insan bu cəhətdən oxşardır, aramızda olan yeganə fərq isə əhəmiyyətli olmaq istəklərimizi necə tətmin etməyimizdir. Kimisi bunu siyasətə atılmaqla edir, kimisi musiqi ilə məşğul olmaqla, kimisi akademik fəaliyyətlə, kimisi də yazmaqla.

Əhəmiyyətli olanda insan da özünü yaxşı hiss edir. Yəqin bilirsiniz, Haluk Levent son illərdə özünü xeyriyyəyə adayıb. Bir dəfə müsahibə verəndə muxbir soruşur ki, bəs nəyə görə belə bir yol seçdiniz? Haluk Levent də ‘’özümü yaxşı hiss edirəm ona görə” deyir. Qısa və konkret. Dərinə ensək hər bir əməlimiz bunun üçündü belə baxanda.

Amma ən böyük ərdəm bilirsiz hardan başlayır. O ki nəsə edilir, bundan da hər hansı qarşılıq güdülmür. Söhbət təkcə maddi qarşılıqdan getmir, mənəvi qarşılıqdan da gedir. Bəlkə də çox böyük bir şey edirsən, amma bunun qarşılığında əhəmiyyətli olmaq istəyini tətmin etmirsən. Bu əslində çox təhlükəli nəticələrə də səbəb ola bilər.

Məsələn breaking bad serialında walter white obrazını misal gətirə bilərik. Xarakter analizi etmək istəmirəm. Amma çox gözəl nümunədi. Qısa şəkildə deyim, walter white cavanlığında kimya sahəsində araşdırma qrupunda olur, daha sonra ayrılır. Ayrılan kimi də həmin qrupun araşdırmaları qızıl dəyərinə minir və tələbə yoldaşı bunu davam etdirir, şirkət açır, milyonlar qazanır. Amma walter white o qədər kimya biliyi ilə məktəbdə onu ciddiyə almayan şagirdlərə kimya dərsi deməyə davam edir, ikinci iş kimi də təkər qaraldır. Öldürülmüş potensial, özünü o qədər inkişaf etdirməyinə rəğmən əhəmiyyətli olmaq istəyinin tətmin edilməməsi. Belə adamlara bir balaca qığılcım lazımdı ki, partlasınlar. O qığılcım da walter’in xərçəng xəstəliyinə tutulmasını öyrənməsi ilə baş verir. Serial boyu walter hər şeyi ailəm üçün edirəm deyir. Lakin final bölümündə bir səhnə var orda "bütün bunları ailəm üçün yox, özüm üçün edirdim, çünki bu işdə yaxşı idim" deyə yoldaşına deyir. Walter white meth satmaqla əhəmiyyətli olmaq istəyini tətmin edə bilmişdi. Çünki demək olar bütün kartellər, narkotik biznesi ilə məşğul olanlar onun hazırladığı meth’in paylayıcısı olmaq istəyirdilər.

Qısa şəkildə desək, bu istək vaxtaşırı tətmin edilməlidir. Hələ ortada güclü potensial var və bu istək tətmin edilmirsə, ya insan daha da balacalaşır, cılızlaşır, yox olur ya da bir qığılcım gözləyir ki partlasın.