şəfiqə qaspıralı

1. Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin öndə gələn simalarından olan *Nəsib bəy Yusifbəyli*nin həyat yoldaşı, dönəmin məşhur ictimai xadimlərindən biri olan *ismail Qaspıralı*nın qızı. "Krım müsəlman qadınlarının icraiyyə komitəsi"nin lideri və "*Aləm-i nisvan*" dərgisinin baş redaktoru.

Şəfiqə xanımla Nəsib bəy Ukraynada tələbə olarkən tanış olurlar. Deyilənə görə, Nəsib bəyin uşaqlıq dostu olan *Nəriman Nərimanov* da Şəfiqə xanımı sevir, hətta bu qadın uğrunda Nəsib bəyi duelə də çağırır. Duel zamanı attığı güllə isə Nəsib bəyə dəymir. Sıra Nəsib bəyə gələndə isə o, silahı yerə ataraq: "Mən əlimi azərbaycanlı qanına batırmaram"-deyir. Məhz bu davranışına görə də Şəfiqə xanım onu seçir.

Tezliklə evlənən cütlüyün 2 övladı olur. Bir müddət sonra Gəncədə Nəsib bəyin gizli şəkildə (Şəfiqə xanımın rəfiqəsi olmuş) *Eynülhəyat Baişeva* adlı bir qadınla dini nikahda yaşamasını azad düşüncəli Şəfiqə xanım heç cürə qəbul edə bilmir və cütlük ayrılmalı olur. Bolşeviklər Bakıya daxil olduqdan sonra Nəsib bəy Kürdəmirdə qətlə yetirilir. Şəfiqə xanımın hərşeyi əlindən alınır və xeyirxah insanların köməyi ilə kiçik bir daxmada yaşamalı olur.

Az sonra isə övladları ilə birgə Türkiyəyə köçməli olur, ömrünün sonunadək orada yaşayır. Bu müddət ərzində isə mənbəyi bilinməyən maddi yardım alır. Nərimanovun ölümündən sonra isə bu yardım kəsilir. Şəfiqə xanım yalnız bu zaman anlayır ki, hələ Azərbaycanda olarkən belə bu yardımları Nəriman Nərimanov edib. Bununla belə o, ömrünün sonunadək Nəsib bəyə sadiq qalır. Uşaq evlərində, tərcüməçilik sahəsində çalışaraq həyatla mübarizə aparır, övladlarına təhsil verir. Türkiyədə "Krım Qadınlar Cəmiyyətini" təsis edir.

2. Vilayət quliyevin "baş nazirin xanımı" adlı kitabında həyatını ətraflı araşdırdığı insan.

şəfiqə qaspıralı

Yalnız deyilsən!

Yalnız deyilsən!