splitting

1. psixologiyada qeyri-yetkin ego müdafiəsi. fərqli dövrlərdə qeyri-müəyyənliyə qeyri-tolerant yanaşma səbəbindən insanların ya hamısının yaxşı, ya da pis olduğuna inanmaq. (bax: borderline personality disorder )

2. ağ-qara düşünmə tərzinin məhsullarından biri, obyektə yönəlik qavrayışın haçalanması, qütbləşməsi; obyektin ya sadəcə yaxşı, ya da sadəcə pis olaraq qavranılması. Obyektin fərddə yaratdığı təəsürata qarşı yaranan qeyri-olğun reaksiyadır, fərdin obyekti tam şəkildə həm pozitiv, həm də neqativ cəhətlərlə qavrama bacarığının inkişaf etmədiyinin göstəricisidir.

Misal üçün dostum mənə yaxşılıq etdikdə onu yaxşı, mükəmməl biri kimi görüb, səhv etdikdə isə pis, xəyanətkar və s. Kimi görürəmsə, onun hər iki cəhətlərini birləşdirib onu ağlımda tamam bir varlıq kimi qurğulaya bilmirəmsə, splitting edirəm deməkdir və bu cür tamamlayıcı qurğulamanı etmə bacarığımın inkişaf etmədiyini, bunun mənə öyrədilmədiyini və ya bir şəkildə öyrənə bilmədiyimi də göstərirəmdir. Bəli, splitting qeyri-olğun bir reaksiyadır və ideal halda vaxtında daha sağlam bir mexanizmlə əvəz edilmiş olmalıdır (psixoanalitiklərə görə).

Object relations nəzəriyyəsinə görə, splitting hələ çağa ikən baş verir. Körpə südverən döşə (və ya biberon) qarşı splitting sərgiləyir. Döş süd verdikdə, o yaxşıdır, körpənin ehtiyaclarını qarşılayır. Nə vaxt ki, südvermə dayanır, körpə döşü pis obyekt olaraq qavrayır, onu məhv etmə phantaziyası (fantaziyadan fərqlənir) qurur, çünki onu doyuzdurmağı dayandırır. Çağa hələ ağlında böldüyü iki əks döşü tam obyekt kimi alğılamağa qadir olmur, daha sonra sağlam inkişafla bərabər bu bacarığı qazanır.

Splitting borderline və narcissistic şəxsiyyət pozuntularının simptomları arasındadır. Digər insanlarla münasibətə mənfi təsir edən, daha sağlam bir bacarıqla əvəz olunmalı bir reaksiyadır.

splitting

Yalnız deyilsən!

Yalnız deyilsən!