1. Solomon Aschın uyğunluq eksperimenti insanın qərar verməsinə ətrafın təsirinin nə dərəcədə önəmli olduğunu sübüt edən sosial psixoloji eksperimentdir. 1951 və 1952-ci illərdə aparılan təcrübənin əsas məğzi belədir: Təcrübəyə qatılan bütün şəxslərə bir cüt kart göstərilir. Bu kartlardan birinin üzərində 3 uzunluqda (qısa, orta, uzun) xətt vardır. Digər kartın üzərində isə yalnızca bir xətt mövcuddur. Təcrübədə iştirak edən şəxslərdən tək xətt olan kartın üstündəki xəttin digər kartdakı hansı ölçü ilə eyni olduğu soruşulur. Hər bir şəxsə ayrı-ayrılıqda eyni kartlar göstərilir və cavab verməkləri istənilir. Qatılan şəxslərdən 1-i xaric hamısı aktyor olur. Onlar əvvəlcədən müəyyən olunmuş cavabı verirlər. Təcrübədə ümumilikdə 18 göstərim olur. ilk 2 göstərimdə aktyorlar doğru cavab verərək, əsas şəxsin güvənini qazanır. 3-cü göstərimdə isə hamısı bilərəkdən səhv cavabı verir və əsas qatılımcı ən son cavab verdiyi üçün bütün cavabları eşitmiş olur. Digər 15 göstərimin təsadüfən seçilmiş 11-də aktyorlar səhv cavab verirlər. 12 göstərimin nəticələrinə görə qatılan şəxslərin 75%-i ən azı bir dəfə də olsa qrupdan ayrı düşməmək üçün yanlış cavabı verirlər.
Aktyorlarla eyni qrupda olmayıb, kontrol qrupunda olan şəxslər isə 1% (xəta payı) hallarda səhv cavab vermişdir.
Sözsüz ki, bu eksperiment sosyal psixologiyanın tarixində mühüm yer tutur. Bu təcrübədən ilham alan stanley milgram məşhur milgram experimentini aparmışdır.
Eksperimentdə istifadə olunan kartlar: