1. ədəbiyyat və incəsənətdə obrazın yaradılma üsulu , həyatabənzərlikdən şüurlu , bilərəkdən əl çəkməyə əsaslanan bədii təsvir prinsipi. şərtilik anlayışı tarixən dəyişkəndir. nümunə versək homer dövrünün mifoloji obrazları öz dövrünə görə həyati olduqları halda , Klassisizm ədəbiyyatında sırf şərtidir. faust , çevrilmə , burun (qoqol) , master və marqarita , iblis (h.cavid) , pəri cadu (ə.haqverdiyev ) və sairə kimi roman və pyesləri şərtilik nümunələridir. bir sıra janrlar (təmsil , elmi fantastika) şərtiliyə daha artıq meyl edir.