federico fellini

bəzi filmlərini bəyənmirəm.məsələn:ağ şeyx-filmi çox zəifdir.sonra "və gəmi üzür" filmi də fellini adında görə çox zəifdir.məncə yaradıcılığının son dövrlərində ilham pəriləri onu tərk edib.amma fellinin "şirin həyat" filmi əsl şedevrdir.bu film italyan burjuaziyasını məhv edən filmlərdəndir.inanılmazdır.hollyvvood kinosu ilə məhz bu filmində məzələnir.ustanın digər gözəl filmləri isə "yol" ,"səkkiz yarım" , "kabiriya gecələri","amarcord"dur. "yol" filmi çox kədərlidir. "səkkiz yarım" filmi isə dünya kinosunda bir çox rejissorun yaradıcılığına təsir edib.məsələn məşhur ingilis rejissoru peter grinueyin "səkkiz yarım qadın" filmi məhz fellinin filindən təsirlənərək çəkilib.bir sözlə dahi rejissordur,amma mənim tam olaraq bəyəndiyim rejissoru deyil.yenə də mənim fikrim əsas deyil,çünki fellini elə fellinidir.

italo calvino

italo calvino - italyan yazıçı.kubada doğulub.italyan kommunist partiyasının üzvü olub.ədəbiiyatda iz buraxan yazıçılardandır.hər əsərində fərqli -fərqli üslublardna istifadə edib.ən məşhur əsəri "bir qış gecəsi əgər bir yolçu"-dur.çox fərqli əsərdir.bu əsərdə yazıçı özü sizə oxucu olmağı öyrədir və əsərin içində 11 dənə roman başlanğıcı var.
dəgər bir fərqli əsəri isə "görünməyən şəhərlər" əsəridir.bu kitabın orta əsrlərdə olan ayrı-ayrı şəhərlər haqqındadır. bu şəhərlər hamısı fərqli və sehirlidir.əsərdə məşhur italyan səyyah marko polo monqol xani xubilay xana gördüyü şəhərlərdən danışır.bir sözlə bədii cəhətdə möhtəşəmdir,əsəri oxuyanda sanki şeir oxuyursan.calvinonun nağılvari trilogiyasında isə üç gözəl əsər var.1)ağacda yuva quran baron. 2)ikiyə bölünmüş vikont 3)varolmayan cəngavər
hər üç əsər nağılvaridir.mən etiraf edim ki,bu əsərlərdən sadəcə ikisini oxumuşam. oxudugum ikisi də gözəldir."ağacda yuva quran baron" bədii cəhətdən də əladir,məzmun baxımından da gözəldir. "ikiyə bölünən vikont" əsəri isə bir insanın öz-özü ilə mübarizəsinin nağılvari və fantastik hekayəsidir. bu yazıçını müləq oxuyun

michelangelo antonioni

dahi italyan rejissoru.dünya kinosunun ekzistensial rejissoru.''macəra'' , ''gecə'' , ''qırmızı səhra'',''tutulma'' ,'' fotoböyütmə'' , ''the passenger'' ,''zabriskiy point'' filmləri ilə şedevr yaradıb. ''buludların arxasında'' filmini isə məşhur wim wenderslə bərabər çəkib, bu filmdəki erotik kadrlar var ha...adamı məhv edər. dünya kinosunda rejissor işi mükəmməl olan bir-iki filmdən biri antonioninin çəkdiyi ''blow-up'' (fotoböyütmə'' ) filmidir.bu film xulio kortsarın hekayəsi əsasındadır. monika vitti onun sevimli aktrisasıdır.yəni dünya kinosunun aysberqidir.filmləri cansıxıcı gələ bilər,filmlərində bir az burjuluq havası ola bilər,amma çox mükəmməl rejissordur.tarkovski onuitaliyanın ən yaxşı rejissoru hesab edirdi,hətta fellinidən də yaxşı.məncə dünyanın 5 ən yaxşı rejissorundan biridri.digər dördü haqqında isə danışaram.uğurlar.

jim jarmusch

mənim ən çox sevdiyim rejissorlardan biri.ilk filmi ilə absurd bir insan olduğunu göstərib.filmin adı ''sonsuz tətildir'' .bu onun ilk işidir və bir az həvəskar görünsə də maraqlı alınıb.sonrakı filmi isə (adını azərbaycancaya çevirməkdə çətinlik çəkdim) ''stranger than paradise'' bu film kannda mükafat qazanıb və necə ki aztv deyir ha ''qızıl fond'' ..bax bu film də amerikanın ''qızıl fond''una girib.bu film amerikada az büdcə ilə çəkilən və böyük-səs küyə səbəb olan ilk filmdir.carmuşun filmlərində absurdizm yüksəkdir.onun qəhrəmanları çox sadədir və fikir vermisizsə ,carmuş filmlərində abş-ın ən çirkli küçələrini,turistlərə ''qadağan olunmuş yerlərini'' göstərir.carmuş ''mystery train'' filmində insanların elvis presliyə olan sevgisini göstərir.bu filmə baxmağa dəyər. ''night on earth'' isə həyatın faniliyini,gecələrin bütün şəhərlərdə eyni cür olduğunu göstərir.işıqlı nyu-york,dindar roma,soyuq helsinki,romantik paris...fərqi yoxdur.hər yerdə gecə eynidir.''night on earth'' filmində bir yerə diqqət çəkmək istəyirəm.los-anceles də baş verən hadisəyə.qadın prodüser taksi şoferi olan qıza deyir ki,sən aktyor olmaq istəyirsən?qız cavab verir ki,yox, bu mənim üçün maraqsızdır.mən artıq öz həyatımı planlaşdırmışam.bununla carmuş hollywood kinosuna öz sözünü ''soxur''
carmuşun ''deadman'' filmi isə amerikanın kiçik odisseyasıdır desək yalan olmaz.''kofe və siqaretlər''lə isə carmuş dünya kinosuna yenilik gətirib.eyni məkanda,fərqli aktyorlar filmi çiyinlərinlərinə alıb aparıblar,ama dialoqların da öz yeri var burda. dialoqlarsız bu film alınmazdı.və ən nəhayət carmuşun ''broken flowers'' filmi. kann film festivalında baş mükafatı qazandı.mütləq baxın.çox sadə və çox gözəldir.''broken flowers'' filmi əsl labirintdir.

zinedine zidane

bilirəm messi dünyanın ən yaxşısıdır,ondan öncə maradona olub,ondan da öncə pele olub.arada itib-batanlar da olub.platini,qarrinça,ziko,ronaldo,van basten,yohan kroyf,romario,ronaldinyo,rivaldo...saymaqla bitməz...amma bir nəfər gəlib bu dünyaya.tək başına braziliyanı kəllələləyən,roberto karlosun ''çerka''sından kəllə ilə qol vuran...yavaş...çox yavaş hərəkətlərlə dünyaya ətalətin nə olduğunu öyrədən futbolçu.mən milan kunderanın ''astagəllik'' (yavaşılık) əsərini oxuyanda onu xatırlamışdım.səbr etməyin,tələsməməyin,ağlın,düşüncənin adamı.o futbolun dahisi olub.səhv etmirəmsə ,bu sözü ziko işlədib. ''zidan getdi.bundan sonra futbola baxmamaq olar''

messi lap kainatın,ayrı planetlərin futbolçusu ola bilər,amma messi heç vaxt zidanın yerini tua bilməz.bayer leverkuzenə vurduğu qolda da,materazziyə vurduğu kəllədə də qeyri-adiliyi bizə öyrədən adam.uşaqlığımızın qəhrəmanı.zinəddin zidan