kitab oxumaqla özünü bir şey zənn etmək

deyəndə evimizdə təkcə mənim otağımda elə bir kitabxana qədər kitab var, heç kim inanmırdı. evimizə gələnlər isə həmişə şok olur ki, kravatımın yanındaki rəflər belə kitab doludur. hamısını oxumuşam? yox, təəssüf ki. anamın cavanlıq illərindən bəri yığdığı kitablardır, çoxu kiril əlifbasıyla və ya rus dilində olduğu üçün əlifbanı öyrənəndən sonra ilk öyrəndiyim iş kiril əlifbasını öyrənmək olmuşdu o kitabları oxuya bilmək üçün. hecalıya-hecalıya oxumağım yadıma gəlir, o qədər zövq verirdi ki. bəlkə oxuduğum əsərlərin mənasını başa düşə bilmirdim o yaşda, amma 20ci illərdən qalmış bir kitaba toxunmaq belə insana çox dəyərli bir hiss bəxş edir. amma bu qədər kitabın içində böyüməyimə baxmayaraq, heç vaxt, başlıqdaki mövzunun uzaq-yaxınından keçməmişəm. həqiqət isə budur ki, türkcə 2-3 eşq romanı oxuyan ya da ümumilikdə toplasan 10 kitab oxumamış şəxslərin yuxardan aşağı baxmaqları filan məni məndən alır. hələ bir də belə deməkləri var "aaa evində o qədər kitab var amma hamısını qutarmamısan, mən olsam çoxdan bitirmişdim." yox, bağışlayın, qutarmamışam.

görücü üsulu ilə evlənən bir ailənin övladı olmaq

iki cür ola bilər. birincisi valideynlərin qızlarını zorla, oğlanın varlı olduğu üçün və ya başqa bir səbəbdən evləndirməsi. bu halda, əksərən, oğlan gündə arvadını döyən, söyən, əziyyət edən biri çıxır, qız da bədbəxt olur, övladları da. ikinci variant da odur ki, valideynin sadəcə məsləhət verməsi, "bax, bu oğlan filankəsin oğludu/qızıdı, danış gör xoşuna gələcək?". Bu variantda pis bir şey görmürəm, təbii ki, hamı kinolardaki kimi sevgi həyatı filan istəyir. Amma övladlarının evlənmə çağına çatdığını düşünən və hələ həyatında biri olmadığını görən valideynlər çox vaxt bu üsula əl atır. bunu qınayanlar da var, amma mən məcbur edilmədiyi hallarda qınamıram, biriylə danışıb onu tanımağda pis heç bir şey yoxdur, guya öz tapdığımız sevgililər həmişə uğurlu olur? əksinə işin içində ailələr olduğu üçün, məncə, münasibət bir üst leveldən başlayır və hər iki tərəfin gözləntisi də açıq olur. gördüyüm qədəri ilə də belə yaranan ailələr çox vaxt uğurla nəticələnir, övladlarına da o hörməti keçirə bilirlər. təbii ki, istisnalar var, mən demirəm ki, mütləq bu yolla olmalıdır, xeyr. amma əgər bir insanın həyatında biri yoxdursa və artıq olmağını istəyirsə, yoldan keçən biri ilə vaxt itirməkdənsə ailəsinin məsləhət gördüyü birini tanımağa çalışmağı daha yaxşıdır. əgər görücü üsulu dedikdə bunu da nəzərdə tuturdunuzsa.

illər sonra köhnə sinif yoldaşını görmək

ən yaxın dostlarının köhnə sinif yoldaşları olan birinin çox da təəccüblənmədiyi bir şey. həmişə deyirəm, yenə də deyəcəm çox şanslıyam. hər adamın başına gəlməz bakının vorovskoy səmtlərindəki bir məktəbdən ömürlük dostluqlar edilmək. bütün sinifdən söhbət getmir onsuz, gedə də bilməz, amma o 6-7 nəfər onsuz da bütün sinifin əvəzini verən uşaqlardı, və ən qürur vericisi də odur ki, bunlardan 4-5i oğlandır. Niyə qürurvericidi bilirsiz?

belə izah edim. hamımız şahidiyik onsuz da məktəblərdə edilən bullinqlərin, yadınızdadı sinifinizin "qısa yupka" geyinən qızına etdiyiniz dodaqaltı təhqiramiz cümlələr? bizim vaxtımızda "quş" deyirdilər, amma yazıq qız heç onun mənasını da bilmirdi. 8ci sinif şagirdi o sözün mənasını niyə bilməlidir ki? Çox şahidi olmuşam özüm şəxsən, iyrənc haldır, iyrənc düşüncə. O sinifdəkilərin hamsının bir-birini bacı-qardaş gözüylə görməsi lazım ikən, elə insanları görəndə şoka düşürdüm. Qınamıram, çünki onlar uşaqdılar, valideynləri onlara elə tərbiyə verib, qısa geyinənin "quş" olduğunu öyrədib, bunu bilavasitə öyrətmiş olmasa da, əksini öyrətməyərək cəmiyyətə hər eşitdiyini düz qəbul edən bir şəxs buraxıb. Şanslıyam. Çünki mən də o "qısa yupka" geyinən qızlardan idim, amma o sözləri eşitməmişəm. Əksinə həmişə əzizlənmişəm, xoş sözlər eşitmişəm. Şişirtmirəm, şübhəsiz, hər gün necə gözəl, necə ağıllı olduğumuz deyilib, tək mənə yox, bir çoxumuza. Və bunlar heç biri "başqa məqsədlə" edilməyib. Çox gözəl tərbiyə görmüş, çox gözəl ailələrdən çıxan uşaqlar ancaq belə edə bilərdi. Bunların nəticəsi də bilirsiz necə gözəl olur? Məktəb artıq 7 ildir ki, bitib. Hər gün görüşə bilməsəz də, hər bayram mütləq bir yerdə olursuz. Hər probleminizi, hər xoşbəxtliyinizi danışa bilirsiz. Çünki sizi tanıyırlar, pis fikirləşməzlər, ya da paxıllıq etməzlər. indi o uşaqlar hamısı elə gözəl yerlərdədir ki, fəxr edirəm hamısıyla, onlarla böyüdüyüm üçün, uşağlığıma aid tonlarla gözəl xatirə yığa bildiyimiz üçün. Hər görüşümüzdə eyni səmimiyyət, fərqi yoxdur 3 gün qabaq görüşmüşük axırıncı dəfə ya 3 ay. Yenə o xoş sözlər. O uşaqlar bir gün belə bizə "necə gözəlsiz" deməkdən bezmədilər. Əgər bütün cəmiyyətimiz belə olsaydı heç olardı qadına şiddət, qadın təcavüzləri? Olmazdı hə? Məncə də olmazdı.

Uzun yazdım, çünki indiki məktəb şagirdlərini görəndə, o vaxt qıraqda gördüklərimlə aralarında heç bir irəliləyiş fərqi olmadığını, hətta daha pis olduğunu görürəm. Və xahiş edirəm ki, uşaqlarınızı cəmiyyətə faydalı biri kimi yetişdirin. Tək oğullarınızı yox, qızlarınızı da. Zamanı gələndə, onlar da bu uşaqları yetişdirən analar olacaq.

şirin görünmək üçün uşaq kimi danışan qızlar

Həyatda udan insandır. Nə qədər güclü, sərt görünsək bir o qədər də incindiyimiz üçün bunu edən insanları da qınamağı düzgün görmürəm. Uşaq kimi danışır, ola bilər ki, bizə antipatik gəlsin, amma əmin olun ki, onu bəyənən çox insan var. Hətta, gördüyüm qədərilə elə insanları incitməkdən həmişə çəkinirlər, çünki normal olaraq daha qırılğan, incə bir fərd kimi görünür. Güclü qızları incidəndə də təsəlliləri bu olur ki, sən güclüsən bundan da keçməyi bacararsan. Qadınsansa nə qədər güclü olsan da bunu bildirməməlisən, çıxıb boynunda otururlar sonra da deyirlər ki, sən güclüsən. Çünki elə qadının yanında olmaq hər kişinin işi deyil, əksəriyyəti özlərindən zəif insanların yanında daha xoşbəxt hiss edirlər eqolarını tətmin etdikləri üçün. Yoxsa belə kim istəyir uşaq kimi danışsın, kim istəyir 90 yaşlı biri kimi. Statın sonu.

dinə inanmasan da hörmət etməlisən məcburiyyəti

"Məcburiyyəti" sözünün artıq olduğu başlıq.

Hər iki tərəfə də aiddir, dindarlar inanmayanlara necə hörmət etməlidirsə, inanmayanlar da onlara, ideologiyalarına hörmət etməlidirlər. Əgər ortada belə bir məcburiyyət varsa, rasistlik var deməkdir. Ayrı vaxt insanları dininə, dilinə, irqinə görə ayırmaq olmaz fikrini bar-bar bağıran, sözüm onda, özlərini "ateist, deist" və başqa ideologiya sahibi kimi qələmə verən insanlar, islamdan bir-iki söhbət açılanda aşağılayıcı baxışlarla, özündən aşağı birinə baxarmış kimi baxır. Yüksək dağları bunlar yaratmış kimi elə bir abu-havaya bürünürlər ki, sanki gedib, görüb, gəlib. Dindar insanlarda da yuxarıda tərənnüm etdiyim kimi yox, başqa formada olur bu hadisə.

Hər iki halda, mən bunu hörmətsizlik kimi görüb, elə dəyərləndirəcəm hər zaman. Heç birimiz gedib görməmişik, hamının özünə görə bir inancı, bir ideologiyası var. Mən dindar deyiləm, amma ibadətini edən insanlara hər zaman böyük hörmətim olub, olacaq da. Və düşünürəm ki, belə də olmalıdır.

Son olaraq, başlığa aid bir şey də deyim, əgər dinə inanmayan bir şəxs qıraqdan da öz fikrinə hörmət görmək istəyirsə, birinci o hörməti qarşıya göstərməlidir.