güldürən qəribə yuxular

sözlükdə, whatsapp'daki kimi mavi tik funksiyası var idi. məsələn mənim bu yazdığım entryni kimlər oxudu kimlər baxdı hamısını görürəm. mən 'bu necə funksiyadı e' deyə başa düşməzkən atam otaqa gəlib 'sevgilinlə tanışmaq istəyirəm, yeməyə dəvət et' deyir. sevgilimin olmadığını, atamın bunu bildiyini amma yenə də kimi niyə evə dəvət etdiyini şu təzə funksiya qədər belə sorğulamıram.
bir neçə gün sonra sevgilim evə gəlir tanış olmağa. danışır bu universitetdə oxuyuram, bunu edirəm zad. atam dinləyir dinləyir dinləyir, axırda qayıtır ki 'yaxşı. indi susarsansa kemal kılıçdaroğluna qulaq asacam'. yemək boyunca heç kim danışmır, kemal kılıçdaroğlundan başqa.

qohum

lüğət mənasıyla baxanda əqrəba, ana, ata, qardaş, bacı, əmi, dayı, xala, bibi və s. mənasındadır. amma real həyatda, təəssüf ki, bundan daha çoxudur. insanı olduğu yerdə tutan, əsir edən şeylər vardır. bunlardan ilki məhz qohumluq bağıdır. bu elə bir bağdır ki, edəcəyin hər şeyi, deyəcəyin hər sözü, gedəcəyin hər yeri düşünərək seçmənə səbəb olar. əslində 'bağ' deyə adlandırarkən belə tərəddüd edirəm çünki bu bağ insanın istəyərək yarattığı bir şey deyil. insan hansı qohumunu özü seçir? məsələn dayım qızının bambaşqa biri olmasını istəyə bilərdim amma dəyişə bilmirəm. səvmədiyim vərdişimi var, ola bilər, normaldir. seçmə imkanım olaydı bəlkə onu seçməzdim amma dözməyə məcburam. bəs həqiqətən bir birimizi tanıyırıqmı? 'filankesin övladı'ndan başqa nə deyə bilərlər mənim haqqımda? heç nə. nələri sevirəm, hansı ölkələrə getmək istəyirəm, haraları görmək istəyirəm, nələri heç hoşlamıram, üniversiteti qurtaranda nələr etmək istəyirəm heç birini bilmirlər. amma mühüm deyil, çünki bilmək istəmirlər. təkcə tənqid etmək istəyirlər. "aa belə etmisən amma düz deyildir." "eşitdinizmi filankesin qızı neynəyib?" "xarici ölkəyə qarşı cins dostlarınla getmisən?" "bayramda kəndə niyə gəlmməmisən?" həyatını onlara görə formalaşdırmanı gözləyirlər. həyatı yaşayan sənsən amma qərar vermə və tənqid etmə səlahiyyatı olan onlardı. bu, uzaq qohumlar üçün belədi.
indi dairənin içinə, daha yaxinlara gələlim. ana, ata, qardaş, bacı nisbətən səni daha yaxşı tanıyan amma yenə də səni əsir alan insanlardı. öz adıma danışıram, içimə nəcə nüfuz edibsə artıq, bir yerə gedərkən, bir şey edərkən anam atam necə fikirləşir deyə düşünürəm. məsələn türkiyəliyəm amma həyatıma burda davam etmək istəmirəm. gələcəkdəki xəyallarımın ilki bu ölkədə yaşamamaqdı, amma bilirəm ki bu ailə bağı məni əsir edəcək. əlimi qolumu bağlayacaq. və mən ailəmi atamayacağıma görə, xəyallarımı atacam. ailəm, qohumlar necə fikirləşir deyə deyə istədiyim heç bir şeyi edəməyəcəyim. onlar üçün, məsələn johnny cash sevən, dilbilim ilə maraqlanan, səyyah olmaq istəyən x deyil də, filankesin övladı x olmaya davam edəcəm.
həqiqətən də insanın zənciri, ən böyük əsirliyi yaxınları, qohumları, ailəsidi.

selvi boylum al yazmalım

1978ci ildə türk rejisor atıf yılmaz tərəfindən çəkilən filmdir. başrollarında türkan şoray, kadir inanır ve ahmet mekin olan film 95 dəqiqədir. 'Sevgi neydi? Sevgi iyilikti, dostluktu, sevgi emekti' filmin ən bilinən sitatıdır.
cemşit, asya və samet'in birlikdə söylədiyi bu mahnı da filmin qəşəng səhnələrindən biridir.

(youtube: )

metin erksan

1929cu ildə doğulan, 2012ci ildə ölən türk rejisör və ssenaristdir. ən bilinən filmləri susuz yaz, acı hayat, yılanların öcü və sevmek zamanıdır. susuz yaz filmi ilə 1964cü ildə berlin beynəlxalq film festivalında ən yaxşı film mükafatını qazanmışdır.

david reimer

acınacaqlı bir hekayəsi olan insan. 1965ci ildə kanada'da bruce adıyla doğuldu. hənüz 8 aylıkkən əkizi brian'la birlikdə yandırma usulu sünnət edilərkən bruce'un penisi yandı. övlatlarının cinsi sağlamlıqı haqqında qayğılanan valideynləri bruce'u johns hopkins xəstəxanasına apardılar. xəstəxanada həkim john money ilə görüşdülər. john money, cinsiyyətin insanların balacaykən ətraflarında görüb öyrəndikləri bir şey olduğunu deyirdi. ona görə, bir oğlan qız kimi yetişdiriləndə özünü qız kimi hiss edə bilərdi.
həkimlər zədələnmiş orqanı sağaltmaq daha çətindi deyə fikirləşib bruce üçün bir vagina formalaşdırmağa qərar verdilər. bruce'un bədəninə hormon verdilər və valideynləri bruce'u qız kimi yetişdirməyə başladılar. adı artıq brenda idi. bu anda john money uşaqları yoxlamaya davam etdi və uşaqlar haqqında məqalələr yazdı.
amma brenda özünü qız kimi hiss etmirdi. oğlanlarla oynamaq istəyəndə sən qızsan deyib brenda ilə oynamırdılar. brenda qızlarla oynamaq istəmirdi, qız kimi hiss etməməğinə görə. 15 yaşı olanda valideynləri brenda'ya həqiqəti söylədilər.
brenda yenidən erkək olmaq üçün hormon müalicəsinə başladı, əməliyyat oldu. və adını dəyişdi, david reimer oldu, 1990ci ildə evləndi.
əkiz qardaşı brian'a şizofreniya diaqnozu qoyuldu, 2002ci ildə də öldü. əkizinin ölümü və işsizlik david'i lap pis günə qoydu. yoldaşı da ayrılmaq istədiyini söylədi. hormon balansı da təmin ediləmədiyi üçün psixoloji problemləri yaşadı. axırda, 5 may 2004'də silahla özünü vurdu və 39 yaşındaykən öldü.

dünyanın ən xoşbəxt insanı

dünyada baş verən hadisələrdən xəbəri olmayan, yaşadığı yerdən başqa yeri bilməyən insandır. ruanda'da xutularla tutsilərin bir birlərini necə öldürdüyünü, suriya'daki müharibədən qaçan qaçqınların cəsədlərinin sahilə necə vurduğunu görməmişdir. ikinci dünya müharibəsində auschwitz'də üzərində təcrübələr aparılan, öldürülən yəhudiləri görməmişdir. fikirlərini müdafiə etdiği üçün həbs edilən jurnalistləri, işgəncə edilərək öldürülən gəncləri də bilmirdir.
bunları bilməyəndə əlbəttə daha xoşbəxt olmaq mümkündü çünki ignorance is bliss

the talking bugs

indie folk rock janrında mahnılar ifa edən italyan musiqi qrubudur. qrup üzvləri Alessandro Di Furio, Fausto Ghini, Youssef Ait Bouazza və Paolo Andrini'dir. mahnıları ingilis dilində olan qrubun view of a nonsense adlı bir albomları vardır.

(youtube: )

(youtube: )

(youtube: )

(youtube: )

rip van winkle

amerikan yazıçı washington irving'in 1819cu ildə yazdığı qısa hekayəsidi. ümumiyyətlə amerikan ədəbiyyatı dərslərində oxutdururlar.

rip van winkle amerika'da yaşayan tənbəl bir adamdır. kənddə sadə bir həyatı, həmişə danışan bir arvadı, çox sevdiyi bir iti və tüfəngi vardır. dostlarıyla pivəxanada söhbət etməyi çox sevər. bir gün elində tüfəngi, yanında iti ilə gəzməyə meşəyə gedər. meşədə bir neçə insan ilə rastlaşar. içki içtiklərini görər. adamlar rip van winkle'a da təklif edərlər. rip van winkle içkiyi içər və yatar. oyananda saqqalının çox uzun olduğunu görər. itini çağırır amma iti heç bir yerdə yoxdur. tüfəngini paslanmış halda tapar. ne olduğunu başa düşmədən kəndə gedər. kəndə gedəndə hər şey çox fərqli görsənər. tanıdığı heç kəsi görə bilməz. pivəxanadaki insanların heç birini tanımaz. evinə gedər, arvadını tapa biləməz. soruşanda avradının ölmüş olduğunu öğrənər.
necə olubsa o gün yatmasının üstündən 20 il keçmişdir. özünü king iii. george'un sadik qulu olaraq elan edəndə bəlaya düşər. çünki amerika birləşmiş ştatları'nda istiqlal müharibəsi olmuşdur və ölkəni artıq george washington idarə etməkdədir. pivəxananın divarında belə king iii.george'un portretinin əvəzində george washington'ın portretinin olduğunu görər.
kənddəki yaşlılardan biri rip van winkle'ı tanıyar, onu qızının yanına aparar. ve rip van winkle, qızı ilə birgə yaşamaya davam edər həmişəki tənbəlliğiylə.

burda ədəbilərin dediyinə görə, paslanmış tüfəng, rip van winkle oyananda müharibənin qurtarmış olduğunun bir simvoludur. müharibə boyunca yatan rip van winklə da orta statistik amerikalının simvoludur.

qaytar eşqimi

oqtay ağayev'in ifa etdiyi mahnıdır. sözləri;

(youtube: )

güldürən qəribə yuxular

bəziləriniz bilər, mən də sözlükdəki turkiyəli yazarlardanam və heç azərbaycanda olmadım amma bakını, içerişəhəri, qubanı, gəncəni, zaqatalanı görməyi zad çox istəyirəm. hətta azal'in bilet qiymətlərine baxiram bəzən.
yuxumda da hava limanındayam istanbulda. bilet almışam, təyyarəyə minib gedəcəm bakıya. uçuşdan əvvəl anam deyir ki gəl iskender yiyək. yeyirik. sonra mən anamı atamı qucaqlayıb gedirəm. x-ray'dən keçib təyyarəyə minəcəm. amma bu x-ray o qədər mükəmməl işləyir ki insanın mədəsində olanı belə göstəriyir. gözətçi də baxır çantam zad təhlükəsizdi amma mədəmdə iskender olduğunu görəndə mənə icazə vermir. iskender yediysənsə azərbaycana girə bilmərsən deyir. mən axmaq da heç sorğulamadan qəbul edirəm və evə geri qayıtıram.
yuxumda belə havalimanına gəldim də azərbaycanı görəmədim axı.