3. @70925, məqaləni yazan adam mənim dostumdur -*. qeyd etdiyi mənbələrə nəzər salaq birlikdə, amma əvvəlcə bir-iki şey deyim.
vikipediyada vaxtıykən yanlış məlumatlar olub, ancaq hal-hazırda xüsusi bir qrup var ki, bu məlumatları yoxlayır. vikipedi sözlük deyil ki, hər gələn yazsın və yoxlanışdan keçməsin. məqalədə (xüsusən, torpaq məsələlərində) bir dəyişiklik olan kimi həmin qaynaqlar iki dəfəə yoxlanışdan keçir, düzgünlüyü yoxlanılır. ikincisi, sizin almaq istədiyiniz məlumat azərbaycan torpaqlarını əhatə edir. durub: "bizimkilər yazıb", - ıhıhıh demək ilk növbədə, o adamın əməyinə heyifdir. həmin şəxs 77 yerdən (source hissəsinə baxın) istinad edib. aşağıda da görəcəksiniz ki, hətta erməni əsilli şəxslərin dedikləri belə var. unutmayın: vikipediya subyektiv fikrin cəmləşdiyi məkan deyil. ora ensiklopediyadır, yəni: obyektiv bilgiləri özündə ehtiva edən məkan - onlayn ensiklopediya.
üçüncüsü, bir yerdə bir şeyin qeyd edilməsi hər zaman doğru deyil. ermənilər bir çox şeyi mənimsəyir və hətta deyirlər ki, artsaxh bizim qədim torpaqlarımız olub. deməli, doğrudur? yazdığınız söz provakasiyadan başqa bir şey deyil, bununla yanaşı, əllə tutulan bir dəlil də yoxdur. xahiş edirəm ki, qeyd etdiyi mənbələrdəki adamların adına nəzər salın:
Michael Prawdin, Mongol Empire and its legacy, p 214 - 220
Peter Jackson, David Morgan //The mission of Friar William of Rubruck: his journey to the court of the Great Khan Möngke, 1253—1255 //Том 2,Часть 4,Выпуск 173 стр 265(312) Hakluyt Society, 1990 ISBN 0-904180-29-8, 9780904180299
Touraj Daryaee, "Sasanian Persia", I.B.Tauris Ltd, 2010, səh 17
Sergey Vardanyan - The Capitals of Armenia. Yerevan, Apolon, 1995 səh 118
Duncker, Max, The History of Antiquity, tr. Evelyn Abbott, p. 350. London, Richard Bentley * Son (1881)
Yeremyan, Suren T. «Նախճավան» (Nakhtchavan). Soviet Armenian Encyclopedia. vol. viii. Yerevan, Armenian SSR: Ermənistan Elmlər Akademiyası, 1982, pp. 166-167.
Flavius Josephus, William Whiston, Paul L. Maier - The new complete works of Josephus, Revised and expanded edition, Kregel Academic, 1999, səh 56
V. Minorsky, Studies in Caucasian history, Cambridge University Press, 1957. pg 108 - 112
Jamie Stokes, Encyclopedia of the Peoples of Africa and the Middle East, Volume 1, Infobase Publishing, 2009, ISBN 978-0-8160-7158-6, p. 382.
postun sahibi
4. @3 siz səhv başa düşdünüz. Heç kimin əməyinə hörmətsizlik eləmək istəmədim. Kifayət qədər yaxşı məqalədir. Ona sözüm yoxdur. Amma məsələn ingilis dilində olan vikipediyada bu məlumatların heç biri demək olar ki, qeyd olunmayıb.
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Nakhchivan_Autonomous_Republic
5. Umbay, axı sən muxtar respublikaya baxmırsan.
https://az.m.wikipedia.org/wiki/Nax%C3%A7%C4%B1van_Muxtar_Respublikas%C4%B1
7. “Variations of the name Nakhchivan include Nakhichevan,[6] Naxcivan,[7] Naxçivan,[8] Nachidsheuan,[9] Nakhijevan,[10] Nuhișvân,[11]Nakhchawan,[12] Nakhitchevan,[13] Nakhjavan,[14] and Nakhdjevan.[15] Nakhchivan is mentioned in Ptolemy's Geography and by other classical writers as "Naxuana".[16][17]
The 19th-century language scholar Johann Heinrich Hübschmann wrote that the name "Nakhichavan" in Armenian literally means "the place of descent", a Biblical reference to the descent of Noah's Ark on the adjacent Mount Ararat. Armenian tradition says that Nakhchivan was founded by Noah.[18] First century Jewish historian Flavius Josephus also wrote about Nakhichevan, saying that its original name "Αποβατηριον, or Place of Descent, is the proper rendering of the Armenian name of this very city".[19] Hübschmann noted, however, that it was not known by that name in antiquity, and that the present-day name evolved to "Nakhchivan" from "Naxčawan". The prefix "Naxč" derives from Naxič or Naxuč (probably a personal name) and "awan" (the modern transcription of Hübschmann's "avan") is Armenian for "place, town".[20]”
Adın etimologiyası şəhər və ya muxtar respublika olmasından asılı olaraq dəyişmir, əziz yazar.-*
8. @70932, mən onu ona görə demədim : ). Qaynaqlarda "ingiliscədə var, amma azərbaycancada yoxdur" deməyinizə istinadən atdım. Belə düşünün də. Siz Brazilya haqda oxumağa qalxırsınız, ama girib brazilyanın brazilya şəhəri haqda oxuyursunuz və bütün brazilyanı o şəhərdən ibarət olaraq zənn edəcəksiniz, indi naxçıvan da elə -*. Bəli, ola bilər sonunda an şəkilçisi var hətta şabran şəhərinə də baxmaq lazımdır an şəkilçisi var :d.
wiki @70934
9. Çox qəribədir ki, dediyiniz hissə vikipedidə yer alıb və deyirsiniz ki, qeyd edilməyib.
Hətta adtapabilmedimin atdığı məqalədə yazılıb. Yenə deyirəm, adtapabilmedim naxçıvanın naxçıvan şəhəri haqda olan məqaləni atıb sizin və mənim atdığım muxtar resp. Haqdadır.
Ən qədim yer adlarından olan “Naxçıvan” toponiminin müxtəlif etimoloji yozumları mövcuddur. Qədim rəvayət və miflərə əsaslanan bir sıra antik və orta əsr tarixçi və coğrafiyaşünasları Naxçıvan şəhərinin e.ə. 1539 – cu ildə salındığını göstərmişlər.[1] Brokhauz və Efronun ensiklopedik lüğətində də Naxçıvan şəhərinin əsasının e.ə. 1539-cu ildə qoyulduğu qeyd edilir.[2] Müasir elmdə isə Naxçıvan şəhərinin əsasının e.ə. 1500-cü ildə qoyulması fikri qəbul edilməkdədir.[3]
Şəhər haqqında ən erkən məlumat tarixçi İosif Flaviyə (e.ə. I əsr) və yunan coğrafiyaşünası Klavdi Ptolomeyə (b.e. II əsri) məxsusdur.
Yəhudi tarixçisi İosif Flavi Nuhun gəmisinin dayandığı yer olaraq "Apobaterion" (yun. Αποβατήριον[4]) toponimini qeyd edir ki, adı çəkilən toponim də məhz müasir Naxçıvan şəhərinə aid edilir.[4]
Ptolomeyin “Coğrafiya” əsərində Naxçıvan şəhərinin adı ilk dəfə “Naksuana” (yun. Ναξουὰνα, ing. Naxuana)[5] şəklində qeyd olunmuş və şəhərin çoğrafi mövqeyi göstərilmişdir.[6][7]
Orta əsr ərəb və fars dilli mənbələrdə (Bəlazuri, İbn Əl Fəqih, İbn Xordadbeh, Qudama ibn Cəfər, əl Müqəddəsi, əl İstəxri, Əl Biruni, Yaqut Həməvi, Fəzlullah Rəşidəddin , Həmdullah Qəzvini, Əbdürrəşid Bakuvi, Mirxond, Həsən bəy Rumlu, İsgəndər bəy Münşi) şəhərin adı “Nəşavə”, “Nəqçuan” (Nəxçuan, Nəxçuvan, Nəxçəvan) şəkillərində işlənmişdir. Bir sıra qaynaqlarda (Məhəmməd Naxçıvani, Həmdullah Qəzvini, Katib Çələbi, Övliya Çələbi və b.) Naxçıvan toponimi kimi təqdim edilən “Nəqşi - cahan” adı təşbeh olub, dünyanın bəzəyi mənasını bildirir.[8] Orta əsrlər türk səyyah-tarixçisi Övliya Çələbi Naxçıvan şəhərinin əsasının Turan hökmdarı Əfrasiyab tərəfindən qoyulduğunu qeyd edir.[9].
Henrix İohann Hübşman Naxçıvan toponimini Nuh peyğəmbərlə bağlı “dünya tufanı” hadisəsi ilə əlaqələndirir. Onun fikrincə "Naxçıvan" toponimi "törəyiş yeri" anlamını verməkdədir. Lakin, alim qeyd edir ki, adın indiki forması qədim dövrdəki formasından çox fərqlidir. Hübşmana görə "Naxçıvan" toponiminin indiki forması pəhləvi dilində "Naxčavan" adından əmələ gəlmişdir. O, bu adın "Naxč" prefiksindən və ona qoşulmuş pəhləvi və erməni dillərində "şəhər" anlamı verən "avan" sözündən ibarət olduğunu qeyd edir.[10]
Hübşmanın istinad etdiyi Bibliyadakı Nuh tufanı hadisəsinə əsaslanan versiyanın başqa bir yozumuna görə “Naxçıvan” sözü üç hissədən – “Nax” (Nuh), türk dillərində isim düzəldən şəkilçi olan “-çı” şəkilçisi və türk dilində yer, məkan bildirən “van” toponimik formatından ibarət olub, “Nuhçuvan” – Nuhçuların (Nuh tərəfdarlarının) məskəni”, “Nuhun diyarı” deməkdir.[1]
C. Cəfərov şəhərin adının türk mənşəli olub eramızdan əvvəl yarandığını və ilkin variantda dörd hissədən (ak + üç + eb + on) ibarət “Akçiban” (qədim türklərin, ağ asların – oğuzların adı) olması fərziyyəsini irəli sürmüşdür.[1]
Prof. A. Axundov isə “Naxçıvan” toponimini elamlarla əlaqələndirərək, onun elamların Nahhunte adlı tanrısının adı ilə bağlı “Nahhuntevan” olub, sonradan yerli türk əhali tərəfindən “Naxçıvan” şəklində tələffüz edilməsini ehtimal edir.[11] Fəlsəfə elmləri doktoru K. Allahyarovun fikrincə “Naxçıvan toponimi Parfiya imperiyası dövründə yaranmışdır; “Nəxçir” (ov heyvanı, dağ keçisi) sözündən və məkan, yer bildirən “van” şəkilçisindən ibarət olub ovlaq deməkdir. Bu fərziyyəyə görə, dağ keçilərinin indi də çox olduğu Naxçıvan ərazisi vaxtilə Parfiya şahlarının Cənubi Qafqazdakı ov yeri olmuşdur.[1]
Erməni tarixçisi Suren Yeremyan isə Naxçıvan şəhərinin əsasının eramızdan əvvəl 3669 - cu ildə qoyulduğunu bildirir və Nuh əfsanəsinə istinad edərək şəhərin adının qədim erməni dilində "Naxnaxan İcevan" (Նախնական Իջևան) - "İlk Torpaq" sözündən yarandığını iddia edir.[12
10. Mən ingiliscədə var azərbaycancada yoxdur demirəm. bunun tam əksini deyirəm. Sadəcə olaraq ingilis dilində yazılan bütün məqalələrdə “naxçıvan” erməni mənşəli söz kimi təsvir olunub. Bu düzgün də ola bilər, səhv də ola bilər. Özüm bu istiqamətdə araştırma aparmağa həvəsim olmadığı üçün, əgər bir tarixçi varsa onun fikirlərini öyrənmək istədim. That’s it. Sakin ol şampiyon -*
gizli @70936
11. @70936, əzizim, mənim vecimə deyil millətçilik. elədir, lap əla :d. Sadəcə təsəvvür et, 7-8 etimologiya çıxardırlar sən də tutmusan ki, ərmənicədir. :D. So interesting. Bu etimologiyanı başlanğıcını kim verib? Ermənistanlı bir tarixçi. Ona necə deyərlər dabro verən var? Mən çox vaxt üçüncü tərəflərin dediyinə baxıram. Gürcüstan, türkiyə iran kimi ölkələr olar. Əgər bu (ad erməni adıdır və s.) Etimosunu bir başqası da qaldırsaydı, okay deyərdik, but görünür, yenə bir erməni söhbəti. Bizim tarixdə dəyişdirdiyimiz bir çox şey var bu istisma edilmir, ancaq day bu qədər də yox da :d.
Hə, btw
Sizcə, niyə qeyd edilməyib? Source sayına görə ola bilərmi, görəsən?
İkinci qeyd: o məqalənin bir hissəsi də azərbaycanlılar tərəfindən yazılıb.
postun sahibi
12. @11 vallah mən də millətçilik eləmirəm. Öyrənməyə çalışıram. :(
Btw əgər editləyə bilirsinizsə məqaləyə bir əl atın. Naxçıvan haqqında yazılmış ən geniş wiki məqaləsidir. Amma adın etimosu haqqında az-vikidə olan məlumatlar yoxdur.
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Nakhchivan_Autonomous_Republic *
söhbət bu məqalədən gedir
13. @70930 Siz niyə malı mala qatırsız ki? Kim tutub dedi ki burda Naxçıvan ermənicədi? Məsələ ordadı ki, sizin azərbaycan dilində olan mənbəniz xoşunuza gəlir ya yox amma dünyada heç kimə maraqlı deyil. Normal ingiliscə mənbə, məqalə, kitab bilirsinizsə atın biz də aydınlanaq, bilmirsizsə də sakit durun ki, bilənlər atsın. Postu mən yazmamışam amma eyni problemlə üzləşmişəm, mənə qayıdıb Naxçıvan sözünün özü ermənicədi deyəndə bir dənə düz-əməlli bir dənə mənbə tapmadım ingiliscə bizim iddiamızı dəstəkləyən.
gizli @70942
14. @70939, təəssüf, bütün accesslərim əlimdən alınıb. Ancaq amea-ya müraciət edə bilərəm bu haqda. Orada nəzarət palatası var, həll edərlər. Bir neçə aya cavab yazacam.
@70942, tamamilə haqlısınız, ona görə də yazdıqlarımı iki dəfə oxuyun. Btw, deməyin də yoxdur, deyin, axtarmadım. Mən də allah bəndəsiyəm də -* mən tapıram siz yox?
17. @70949, hə, anladım ingiliscə mənbə istəyirsiniz? Problem yoxdur, ataram indi)
görünür, yaxşı oxumamısınız. Xahiş edirəm ki, izin verin, mən sizə deyim. Bəli, naxçıvanın adı ermənicə ola bilər, hətta deyək lap elədir. Sadəcə müxtəlif tarixçilər fərqli etimologiyasını verib, ancaq qeyd edilməyib. Məsələ bundadır. İkinci, ölkənin bir muxtar vilayəti haqda, sizcə də, məlumat daha geniş olmalı deyil? Yəni az.vikidə genişdir çünki bizimkilər yazır. Elə bil, sizin dediyiniz odur ki, eyni evdə qardaşınızla qalırsınız və müdiriniz deyir ki, aa sən bu adamı necə bu qədər çox tanıyırsan? Bu arada, Sizə bir neçə məqalə deyə bilərəm ki, en.vikipediyada 1-2 səhifəlikdir (hətta birini görmüşdün sadəcə qaralama halında idi) ancaq az vikidə 10-12 səhifə arasıdır.
Keçək, ing. Vikipedidəki olaya orada qeyd edilən şəkildə baxaq:
Hübschmann noted, however, that it was not known by that name in antiquity, and that the present-day name evolved to "Nakhchivan" from "Naxčawan". The prefix "Naxč" derives from Naxič or Naxuč (probably a personal name) and "awan" (the modern transcription of Hübschmann's "avan") is Armenian for "place, town".
Ancaq ingilis dilli vikipedidə yenə səhvdir. Baxın həmin yazının düzgünü belədir
Naxçıvan" toponiminin indiki forması pəhləvi dilində "Naxčavan" adından əmələ gəlmişdir. O, bu adın "Naxč" prefiksindən və ona qoşulmuş pəhləvi və erməni dillərində "şəhər" anlamı verən "avan" sözündən ibarət olduğunu qeyd edir.
Bu da bir digər erməni tədqiqatçının dediyi:
Erməni tarixçisi Suren Yeremyan isə Naxçıvan şəhərinin əsasının eramızdan əvvəl 3669 - cu ildə qoyulduğunu bildirir və Nuh əfsanəsinə istinad edərək şəhərin adının qədim erməni dilində "Naxnaxan İcevan" (Նախնական Իջևան) - "İlk Torpaq" sözündən yarandığını iddia edir. Görürsünüz, bunlar da orada qeyd edilməlidir ki, bax belə belədir.
18. @70952 lap yaxşıye, lap gözəl sizin bütün yazdıqlarınız Azərbaycan dilindədi sırf adın ermənicə olduğunu deyən hissədən savayı. Sən get bir ingilisə denən ki, Azərbaycan dilində məqalədə belə yazılıb, adama gülməzlər? Təbii ki, azərbaycanca mənbədə biz istədiyimizi yazacayıq. Postu yazanın da demək istədiyi, mənim də demək istədiyim odur ki, normal biased olmayan, yəni tərəfsiz mənbələrə istinadən izahı var Naxçıvan adının? Siz isə gəlib Azərbaycan dilində wikipedia məqaləsi atıb hələ umbay da deyə bilirsiz. Azərbaycanca mən də açıb oxuya bilirəm, elə o da oxuya bilirdir.
Adının ermənicə olması da heçnəyi dəyişmir, bir çox ölkəıərdə adı başqa dillərdə olan şəhərlər, yerlər var. Lap deyək qədimdə ermənilər olub orda bu da heçnəyi dəyişmir. Heçkim Naxçıvan Ermənilərindi demir, sadəcə bizə uşaqlıqdan nəqşi cahan öyrədilib, amma axtaranda normal mənbə yoxdur bunu təsdqiləyən. Məsələ budur.
Digər yazdıqlarınız isə qətiyyən anlaşıqlı deyil, Wikipediaya gəldikdə isə şəhər Azərbaycan respublikasının sərhəddindədir, lakin ingiliscə wiki səhifəsində belə şəhərin adının türk mənşəli olması (türk olmasın alban olsun fərqi yoxdur, nə demək istədimi anlaya bilərsiz) barədə heç bir məlumat yoxdur. Gedin bir də Ermənistan ərazisindəki Azərbaycan yaşayış məskənlərinin ingiliscə wiki məqalələrinə baxın.
19. https://az.m.wikipedia.org/wiki/Cu%C4%9Fa_nekropolu
bunu yazan kimdir bes?
15.11.2020 mesaj izlə Googlla