rəsulzadə olmasaydı

11. rəsulzadə olmasaydı repressiya olmayacaqdı deyirlər. başdan deyim ki, nə heydərçiyəm, nə də rəsulzadəçi, ümumiyyətlə şəxsiyyətə pərəştisin əleyhinəyəm. amma tarixdə bəzi şəxslər var ki, onların etdikləri doğrudan qiymətləndirilməlidir. ümumiyyətlə hal-hazırda heydər əliyevə olan sevgi tamam yaltaqlıq kimi qəbul edildiyindən və ona nifrətin çox normal qarşılandığından bəzi marjinal gənclər rəsulzadəni bəyənməməklə özlərini fərqli göstərməyə çalışırlar. bu tiplər "azərbaycanda hakimiyyət dəyişsinmi" sualı gələndə "yenilər də köhnələr kimi bir şeydi" deyənlərdi. yəni guya çox qayğısızdılar və çox bombadılar. ola bilər rəsulzadəni bəyənməyəsən, bunu qəbul edərəm, amma bəyənmədikdə belə gərək ilk əvvəl şəxsiyyətə təhqir etməyəsən, daha sonra düzgün arqumentlər gətirəsən. rəsulzadənin azərbaycanda olduğu zamanlar elə bir vaxtlar idi ki, bu zaman onun ideal bir lider olması imkansız idi onsuz. ümumiyyətlə ideal lider anlayışı yoxdur, yaxşı lider öz xalqı üçün çalışarkən başqalarını güdaza verməyi bacarmalıdır. rəsulzadəni tənqid edənlər əsasən repressiya və irəvan söhbətini ortaya gətirirlər. repressiya məsələsində repressiyanı tək nəfər etmir, sistem edir. yəni necə ki sən məsələn rte-ni öldürməklə türkiyədə hakimiyyəti dəyişəmməzsən, stalin ölsə də repressiya olmayacaqdı deyəmməzsən. bilənlər bilir ki, çox şəxsin repressiyası stalindən xəbərsiz həyata keçirilib, stalin olmasaydı da beriya, mikoyan öz işlərini həyata keçirəcəkdi və hətta ölən şair sayı daha artıq olacaqdı.
irəvanın verilməsi məsələsinə gələndə isə bunu da konkret tarixi aspektdən dəyərləndirmək lazımdır. dövrün şəraitində ermənilərin çox güclü müttəfiqləri var idi, ən azından din onlara bu baxımdan yardım edirdi, və irəvanın ermənilərə verilməməsi digər bölgələrin də əldən çıxmasına səbəb ola bilərdi. mən demirəm ki, bu doğru qərardır, amma tarix səhv qərarlarla doludur. əgər rəsulzadəni bu qərarına görə tənqid edirsənsə nəyə görə daha uzaq keçmişdə şah abbası və ya xətayini tənqid etmirsən? çünki rəsulzadə sevilir və sən də sevilən şəxsi tənqid etməklə fərqli olmalısan.
kiməsə ulu öndər demək, qurucu kimi qəbul edib onu bütə çevirib ideallaşdırmaq ağılsızlıqdır. bunu edən insanın millətçi damarları qabarıb deməkdir. amma hər hansı bir şəxsi marjinal görünmək üçün əsassız iddialarla tənqid etmək, millətçilikdən daha pisdir. ona görə ki, millətçilikdə öz millətinin başqa millətdən üstün olduğunu qəbul edirsən və bu açıq-aşkar digər millətlərə qarşı alçaldıcı mövqedir. əsassız tənqiddə isə sən artıq individuala qarşı təhqir xarakterli hərəkət həyata keçirirsən, hüquqlar isə bütün deklarasiyalarda, konvensiyalarda, xartiyalarda millətlərə verilmir, fərdlərə verilir. belə.

12. Azərbaycan ədəbiyyatı görkəmli bir şair itirərdi

Yalnız deyilsən!

Yalnız deyilsən!