bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

...

mirzə fətəli axundov

| ədəbiyyat
21,232 | 31 | 132

əjdahalar  googlla
azərbaycan deyəndə ağla gələnlər - mirzə şəfi vazeh - ədəbi tənqid - sərgüzəşti mərdi-xəsis - şahmat - kaş ki ölməyəydi deyilən məşhurlar - şəki - cəlil məmmədquluzadə - məmə
« / 3 »


    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    21. ağlımda həmişə reformist,dövrünə düzgün qiymət verən,rasional,xurafata qarşı çıxan bir insan kimi qalacaq olan şəxs

    4 əjdaha!

    23.03.2018 01:53, harukasan

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    22. "molla nəsrəddin" jurnalının 1911-ci ildə nəşr olunan 43-cü nömrəsində cəlil müəllim "heç bilirikmi?" məqaləsi ilə dövrün insanlarına headshot atarkən adından tez-tez söz etdiyi şəxsiyyətdir.
    cəlil müəllim 50-100 insanın yığışıb fətəli bəyi yad etməsinə əsəbiləşir: "heç bilirikmi nə qayırırıq? vallah, heç özümüz də bilmirik. bu günlərdə müsəlman və qeyri-müsəlman vilayətlərdə mirzə fətəli axundovu yad edirlər. hələ necə yad edirlər!"
    müəllimin dərdi budur ki, bu adamlar mirzə fətəli yaşayanda, tamaşalara, teatr səhnələrinə qadınların gəlməsinə cəhd edəndə, qadın rollarında elə məhz qadınların ifa etməsinə dəstək göstərəndə, əlifba layihəsi təqdim edəndə ona qarşı çıxan, təhdid edən insanlar deyildimi, indi də gəlib rəhmətliyə min gözəl söz deyirlər?
    deyir: "bəs onda bir vaxt molla nəsrəddini niyə didib tökürdün ki, indi mirzə fətəli ilə fəxr edirsən?"
    cəlil müəllimin əsəbini anlamaq mümkündür. amma rəhmətliyin balaları, ikisi də canını-qanını qoydu maarifə, xalqın dirçəlməsinə, savadlılığına, gəlmişik 21-ci əsrə, indi də texnoloji qoyunlara əncam çəkənimiz yoxdur. belə kədərli məsələlər.
    məqaləni oxumaqçün üçün "Cəlil Məmmədquluzadə əsərləri" kitabının 4-cü cildinə nəzər yetirə bilərsiniz.

    6 əjdaha!

    15.05.2020 15:44, adelchist

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    23. Azərbaycanın mahir yazıçısı amma sırf Azərbaycanda ateizmin ilk addımlarını attı deyə bəzi şəriatcı "din xadimləri" tərəfindən pislənir.

    0 əjdaha!

    24.12.2020 01:14, Aykhan

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    24. M.F.Axundzadə insanlara təsir etmək, diqqəti cəmiyyətdəki qüsurlara yönəltmək və bu qüsurları aradan qaldırmaq üçün satiranı, tənqid və məsxərəni ən yaxşı yol hesab edirdi. Ədib yazırdı ki, pis və yaramaz əməlləri insan təbiətindən tənqid, istehza və məsxərədən başqa heç bir vasitə ilə yox etmək olmaz. "hekayəti-müsyo jordan həkimi-nəbatat yə dərviş məstəli şah caduküni-məşhur" əsərinin mövzusu ictimai məzmununa görə müəllifin digər komediyalarından fərqlənir:
    Bir-birinə zidd qütblərdə dayanan baş qəhrəmanların məramı, hansı qüvvələri təmsil etmələri əsərin adında öz əksini tapıb. Əks mövqedə dayanan Məstəli şahla Müsyo Jordan əsər boyu üz-üzə gəlmir, bir-birinin ünvanına heç nə demir. Lakin konflikt məhz iki qüvvə, onların təmsil etdiyi köhnəliklə yenilik arasında baş verir.
    Müsyo Jordan müəllifin yenilik, elm, maarif, inkişaf idealının təmsilçisidir. Əsərdə əsas satirik qəhrəman, tənqid obyekti olan dərviş Məstəli şah obrazı vasitəsilə ədib cadugərliyə qol-qanad verən feodal-patriarxal cəmiyyətin iç üzünü aça bilib. Köhnəliyi təmsil edən Məstəli şah maskalanaraq əsl simasını gizlətməyə müvəffəq olur, min cür fırıldaq işlədərək sadəlövh insanları soyub-talayır.
    Əsərin gənc qəhrəmanı Şahbaz bəy həyatda yenicə baş qaldıran, böyük gələcəyi olan maarifçi ziyalıları təmsil edir. O, yaşadığı mühiti "qamışlıq" sayır, təhsil almaq, yeni, fəal həyat tərzinə qovuşmaq arzusu ilə yaşayır. Şahbaz bəy Fransaya getmək, dil öyrənmək, yeni mədəniyyətlə tanış olmaq, inkişaf etmək istəyir. Arzusu həyata keçməsə də, köhnəliyə qarşı çıxan, cəmiyyətdə layiqli yer tutmaq istəyən yeni gəncliyin nümayəndəsi kimi oxucunun rəğbətini qazanır.

    Hatəmxan ağa bir sıra müsbət xüsusiyyətləri ilə seçilən varlı mülkədar surətidir. Təsərrüfatını bacarıqla idarə edən bu adam yumşaqtəbiətli, qonaqpərvər və alicənabdır. Hatəmxan ağa əvvəlcə Şahbaz bəyin Fransaya getmək arzusuna qarşı çıxsa da, sonra yenilik hissi ilə yaşayan gəncə maneə ola bilməyəcəyini başa düşüb, razılıq verir. Müəllif onun həyata baxışındakı məhdud cəhətlərə və bunun səbəblərinə də diqqəti cəlb etmişdir.

    Əsərdəki qadın surətləri - Şərəfnisə xanımŞehrabanu xanım həyati, canlı xarakterlərdir. Onlar hadisələrin sonunda avam adamlar kimi tənqid hədəfinə çevrilsələr də, səmimi və xeyirxahdırlar.

    Komediyanın kompozisiyası və süjetli sənətkarlıqla düşünülmüşdür. Bədii müqəddimə - Şahbaz bəyin Parisə getmək istəməsi xəbərini eşidən qadınların təlaşa düşmələri, ona maneə olmaq üçün yollar aramaları gələcəkdə baş verəcək hadisələr barədə müəyyən təsəvvür yaradır. Şahbaz bəyin Parisə getmək qərarına Şəhrəbanu xanımın "Mən ondan da höcətəm, qoymaram getsin!" sözləri ilə başlanan düyün, obrazların səciyyəsinin açılmasına kömək edir. Hadisələrin sonrakı inkişafında gərginlik bir an da olsa, səngimir, dərvişin Parisi alt-üst etmək üçün hazırlıq gördüyü səhnədə hadisələr ən yüksək həddə - kulminasiya nöqtəsinə çatır. Dərviş Məstəli şahın Parisi "dağıtması" ilə Müsyo Jordanın Fransadakı inqilab xəbərini çatdırması eyni vaxta düşür və gərginlik azalır - düyün açılır. Köhnəlik qələbə çalır, lakin bu, aldadıcı, zahiri qələbə olub, əslində geriliyin, avamlığın ifşası idi.

    Əsərin dili komediya janrının tələbinə uyğundur. Tiplərdən hər biri öz xarakterinə, dünyagörüşünə uyğun danışır. Dərviş Məstəli şah insanları öz hünərinə inandırmaq üçün sözləri məharətlə seçir, bəzən "alimliyi" sübut etmək niyyəti ilə başqa dilə müraciət etməkdən də çəkinmir.

    4 əjdaha!

    09.07.2021 13:56, günel

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    25. Bütün əsərlərini və bioqrafiyasını oxumuş biri olaraq onu deyə bilərəm ki, yazıçı deyərək Mirzə fətəli yaradıcılığını ixtisara salmaq böyük günah olar, çünki adamın sırf materyalizm haqqında fikirləri belə alqışalayiqdir, sovet dövrü azərbaycan fiziklərinə qədər bu qədər tutarlı danışan olmayıb. Pyesləri çox təəssüf ki, indi belə aktual məsələlər üstünə qurulub, siz bir də 200 il əvvəli təsəvvür edin. Mənim favoritim aldanmış kəvakibdir, bu povestinə sanki 6 pyesdən daha çox can yandırıb.

    Azərbaycan respublikası nazirlər kabineti yaxın keçmişdə çox düzgün qərarlarından birini qəbul edərək əsərlərini dövlət mirası elan etdi. Bu azdır, bütün yaradıcılığı uşaqlara məcbur oxudulmalı və nəinki təhqir, tənqid olunması belə qəbulolunmazdır. O vaxt inanın ölkənin iq dərəcəsi az da olsa qalxar.

    Mənimçün doğma babam qədər sevdiyim bir şəxsdir. Bizimçün sənin kimi bir insanla eyni milliyəti daşımaq böyük bir fəxrdir mirzə fətəli, ruhun şad olsun ulu babam...

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    26. yaşadığı dövrün mədəni-intellektual təsirlərindən asılı olaraq özünü necə identifikasiya etməsindən müstəqil, "zahirən türk olsam da, əslim parsilərdəndir" desə belə, dövrün qərb orientalistlərinin əsərlərindən təsirlənərək hazırda irqçi dərəcədə sayıla biləcək ərəb nifrətinə sahib olsa da, sonradan farscaya tərcümə etməsinə baxmayaraq, ilk başda türkcə * azərbaycan dili yazdığı "kəmalüddövlə məktubları" əsəri ilə bəzi tədqiqatçılara görə * xüsusən, iranlı, məsələn, reza-zia ebrahimi, bax: emergence of iranian nationalism iran millətçiliyinin bədii-fəlsəfi traktatını yazsa da, polyak qafqazşünas tadeusz swietochowski'yə görə iran millətçiliyinin qurucusu olmuş olsa da, müasir millətlərin kimliyinin formalaşmasında çox mühim rol oynayan dilin yazıda ifadə olunduğu əlifba — gələcəkdə ondan etibarən qığılcımı atılan bu müasir milli kimliyimizin bir parçası olaraq yaratmış olacağımız istənilən sahədəki ədəbi külliyatımızın bugünü ilə keçmişi arasında rabitəni saxlayacaq olan hazırda işlətdiyimiz latın əlifbasından istifadənin ilk təşəbbüskarı — fikir atası olan, artıq onun zamanında 5-6 əsr idi ki, * klassik azərbaycan poeziyası yazıya keçmiş olan bu dilin öz ədəb kültürlərinə malik fars və ərəb dilləri qarşısında olan acizliyini yox edib öz yüksək ədəbi kültürümüzü yaradaraq bu dili bizim üçün önəmli yazı dili halına gətirmiş, bu dil ilə john stuart millin məşhur fəlsəfi essesi " on liberty" çap olunduqdan düz bir il sonra haqqında resenziya yazaraq zamanının zirvəsində olan qərb fəlsəfəsini tənqid belə etməyə çalışmış, bilərəkdən və ya bilməyərəkdən, qafqaz canişini mixail vorontsovun sifarişi ilə olsa belə, hazırda sahib olduğumuz milli kimliyin bünövrəsinin atılmasında ən fundamental işi görmüş, * söhbət vernakulyar azərbaycan türkcəsində yazmış olduğu komediyalardan gedir özünü azərbaycanlı * əslində olmasaydı daha yaxşı olardı digər bütün milli kimliklər kimi, əlbəttə ki, sünidir və saxtadır glş glş glş deyə identifikasiya edən şəxslərin mənəvi atası deyə biləcəyim təzadlarla dolu paradoksal şəxsiyyət.



    * emosional olaraq bu adam haqqında düşündüklərimi və hiss etdiklərimi yazdım, yazdıqlarımın rasional bir əsası olub-olmadığını çox da dərindən araşdırmadan, ancaq ümumilikdə qeyd olunan faktlarda bir yanlışlıq yoxdur, məsələ onu necə interpretasiya etməyimdədir...

    12 əjdaha!

    11.08.2022 07:00, Apollo
« / 3 »



üzv ol
Modalı bağla





...