erkin qədirlinin sözləri
| siyasət14,540 | 149 | 235
əjdahalar googlla
hands of stone
local
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
patentlərin əksəriyyətini qalib dövlətlər özlərinə götürdülər (müharibədə onlara dəymiş ziyana görə təzminat kimi). təxminən 370,000 patenti abş götürdü. patentlərin qalanı britaniya, fransa və ssri arasında bölüşdürüldü. ən kiçik pay ssri'yə çatdı.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
həqiqətin azadlığa və haqqa bağlılığını anlamaq çətin deyil. həqiqət, bir qavram olaraq, öncə düşünülməlidir. bunun üçün düşüncə azadlığı olmalıdır. düşünülənlərin söylənməyə ehtiyacı yaranır. buradan danışmaq/yazmaq/çəkmək/göstərmək (bir sözlə, ifadə) azadlığı qaynaqlanır. düşünmək və danışmaq üçün məlumat lazım olur. burada media azadlığının yeri aydın görünür. "media" dedikdə bir tək kiv-ləri demirəm, elm, təhsil və incəsənəti də buraya qatıram (akademik və yaradıcılıq azadlıqları). medianın bu rolu oynaması üçün özəl mülkiyyətin toxunulmazlığı və müqavilə azadlığı olmalıdır. bunlar olmasa, məlumatın nəinki düzgünlüyünü yoxlamaq, heç onun özünü almaq asan olmayacaq (bir çox hallarda ümumiyyətlə mümkünsüz olacaq).
özəl mülkiyyətin toxunulmazlığı həqiqətin söyləndiyinə görə maddi çətinliyə düşməyin qarşısını xeyli dərəcədə ala bilir (söylənilmiş həqiqətə görə heç kimin əmlakı əlindən alınmır). amma bunun üçün də məhkəmə müstəqilliyi gərəkdir. məhkəmələr müstəqil və qərəzsiz olmasa, özəl mülkiyyətin toxunulmazlığını, müqavilə azadlığını və onlara bağlı olan başqa haqq və azadlıqları qorumaq mümkün olmayacaq. və s.
bir sözlə, sistem problemidir. sistemi dəyişmək gərəkdir.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
məncə, biz yetərincə çevik düşünmürük, ona görə də dilimizin inkişaf etmədiyi görüntüsü yaranır. müqayisə üçün, ingilis dilində "bridge" sözü var, "körpü" anlamını verir. bu söz isimdir, hər zaman da belə olub. amma nisbətən yaxın zamanlardan başlayaraq, bu sözü fel kimi də istifadə etməyə başlayıblar. düzdür, mühəndis qurğusu anlamında körpüdən söz gedirsə, "bridge" sözünü felə çevirmirlər, "to build a bridge" deyirlər (yazırlar). amma iki qavram, ya da anlayış arasında körpü salmağa gərək olduqda, "to build" ("tikmək) sözünü atırlar, birbaşa "to bridge" yazırlar. yəni, burada "bridge" ("körpü") isimdən felə çevrilir.
deyəcəksiniz ki, ingilis dilində bunu etmək asandır, çünki orada ismi felə çevrimək üçün önünə "to" yazmaq yetərli olur. burası, qramatik olaraq, doğrudur. amma dil bir tək qramatikadan ibarət deyil axı. qramatika - dilin formal strukturudur, onun işlətməsi (yaşamı) anlamına gəlmir. fəlsəfədə və elmdə qramatik çərçivələrə sığınmaq, özəlliklə tez dəyişən dünyada, doğru iş deyil. çevik düşünməyimiz gərəkdir.
yuxarıda verdiyim örnəklə davam etsək, qavramların və anlayışların arasında körpü salmaq anlamında ingilis dilində "to bridge" ifadəsini öz dilimizə "körpüləmək" kimi gətirə bilərikmi? məncə, bilərik.
kimsə deyə bilər ki, "körpüləmək" sözü qondarmadır. bununla nə demək istədiklərini anlaya bildiyimi düşünürəm. amma razılaşa bilmirəm. "körpüləmək" sözü, onu heç zaman işlətmədiyimizə görə, bizə qondarma gələ bilər. amma bu sözün kökünə və şəkilçilərinə baxsaq, heç birinin dilimizin qramatik qaydalarına zidd olmadığını görürük. "körpü" sözü dilimizdə var? var. ismi felə çevirən "lə + mək" (la + maq) sonluğundan geniş istifadə olunur? olunur (məsələn, ov - ovlamaq, iş - işləmək və s.) "körpüləmək" sözündən istifadə etməyə bizə nə mane ola bilər? məncə, heç nə.
çevik düşünməsək, dilimiz inkişaf etməyəcək, fəlsəfə və elm sahələrində irəliləyiş olmayacaq.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
tarif şurası, qiymətləri təyin etməklə, iki önəmli məsələdə konstitusiyanı pozur: 1) vətəndaşların üzərinə əlavə maliyyə yükü qoyur (qiyməti artıranda), ya da həmin yükü azaldır (qiyməti azaldanda); 2) dövlət büdcəsinin gəlir hissəsinə dolayısıyla dəyişiklik edir (çünki, büdcə əvvəlki qiymətlərə görə hesablanmışdı).
bu iki məsələ milli məclisin müstəsna səlahiyyətindədir. tarif şurası qiymətləri artıranda bir tək vətəndaşların cibinə girmiş olmur, o, həm də qanunverici hakimiyyətə müdaxilə etmiş olur. indiki milli məclis gerçəkdən xalq tərəfindən seçilmiş olsaydı, tarif şurasını ləğv edə, ya da onu özünə tabe etdirə bilərdi.
yuxarıda göstərdiyim iki məsələyə görə, dövlət qiymətlərinin tənzimlənməsi mütləq parlamentin nəzarətində olmalıdır. belə halda, qiyməti artırmağı düşünən deputatlar işin yalnız guman olunan iqtisadi tərəfini deyil, həm də gələcək seçkilərdə seçicilərdən səslərin alınması perspektivini də gözdən keçirməli olacaqdılar. bununla da bazar mexanizmlərilə demokratik prosedurlar arasında tarazlıq qorunacaqdı. indiki durumda onlardan heç biri yoxdur. problem də budur - sistem problemidir. sistemi dəyişmək gərəkdir.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
ədəbbiyyata bir tekst kimi baxsaq, daha doğrusu ədəbbiyyatın çeşidli tesktlər arasında (kontekstdə) yerini görməyə çalışsaq, maraqlı görüntü yaranır. tekstlər müxtəlif olur: qəzet tekstləri, məhkəmə tekstləri, parlament tekstləri, elmi və fəlsəfi tekstlər və s. bədii tekst (ədəbiyyat) bunlardan yalnız biridir. rus ədəbiyyatının böyüklüyü, amma eyni zamanda həm də problemi ondadır ki, o, tekstlər arasında sadəcə biri deyil, birincisidir.
rusiya'da bədii ədəbiyyat başqa tekstlərdən öncə yarandı, böyüdü, gücləndi. rusiya'da qəzetlərin, məhkəmələrin, yerli özünü-idarəetmənin, parlamentin, elmin, fəlsəfənin və s. olmadığı bir vaxtda dünyanı, ölkəni, təbiəti və s. anlamaq üçün yalnız bədii tekst yararlı ola bildi.
"birinci nikolay puşkin'in şəxsi senzoru olub" deyimi var. həqiqətən də elə olub. birinci nikolay puşkin'in əsərlərini diqqətlə (siyasi maraqla) oxuyurdu və bəyənmədiyiklərini qadağan edə bilirdi. niyə? başqa nə oxuyacaqdı ki? ya da, ikinci aleksandr təhkimçilik hüququnu ləğv edəndə turgenyev'in əsərlərinin təsiri altında olub, deyirlər. bədii tekstə görə siyasi qərar vermək? niyə? cavab üzdədir - oxunası başqa tekst olmayıb. nə qəzet vardı, nə parlament, nə məhkəmə nə s. ictimai rəyə ancaq bədii ədəbiyyat təsir edə bilirdi.
поэт в россии - больше, чем поэт.
в ней суждено поэтами рождаться
лишь тем, в ком бродит гордый дух гражданства,
кому уюта нет, покоя нет. (şair yevqeniy yevtuşenko'nun sözləridir)
deyir, rusiya'da şair olmaq üçün adamda gərək vətəndaşlığın qürurlu ruhu olsun. üstəlik, həmin adamın heç bir rahatlığı olmasın. niyə? ədəbiyyat nədən belə əzablı bir iş olsun ki? niyə şair, istedadı varsa, yalnız təbiətdən, ya da sevgidən yazmasın? niyə toplumdakı ədalətsizlikdən yazmayan şairlər və nasirlər qınanılır? cavab yenə üzdədir - sistem problemidir. rusiya'da, başqa tekstlərin olmadığı, ya da çox zəif olduğu dönəmdə, bədii ədəbiyyat hər şeyi izah etməyə, hər şeyə məna verməyə, hətta dəyərləri təyin etməyə girişdi.
şekspir "altıncı henri" əsərində qəhrəmanlardan birinin diliylə "hakimiyyətə gələndə, görməli olduğumuz ilk iş - hüquqşünasların hamısını öldürmək olmalıdır" yazanda, ingiltərə'də hüquqşünaslara və hüquq peşəsinə qarşı heç bir mənfi münasibət oyatmadı. çünki, şekspir bu sözləri yazana qədər, ingiltərə'də güclü məhkəmə hakimiyyəti və böyük həcmdə məhkəmə tesktləri çoxdan yaranmışdı. şekspir'in bu sözləri bədii bəlağətdən başqa bir nəsə ola bilmədi. kafka məhkəmə prosesində ədalətsizliyi bədii dildə təsvir edəndə, məhkəmələri hörmətdən salmış olmadı. çünki, məhkəmə hakimiyyəti və məhkəmə tekstləri "proses" romanından xeyli öncə yarana və güclənə bilmişdi.
rusiya'da belə olmadı. orada tolstoy "dirilmə", ya da dostoyevskiy "cinayət və cəza" əsərində məhkəmədəki ədalətsizliyi bədii dildə təsvir edəndə, məhkəməyə hörmətin, bir prinsip (dəyər) olaraq, formalaşmasını əngəlləmiş oldu. çünki, rusiya'da məhkəmə hakimiyyəti olmayıb.
klassik rus ədəbiyyatının aktuallığı ondadır ki, rusiya'da bugün də nə məhkəmə var, nə parlament, nə qəzet, nə fəlsəfə nə s. rus ədəbiyyatı bütün tekstləri öz altına aldı və başqa tekstlərin inkişafına imkan vermədi. bugünün özündə belə, rusiya'da sərbəst qəzet, fəlsəfə, siyasət dili (tekstləri) yarana bilməyib (ya da çox zəifdir). siyasətçiləri, jurnalistləri, filosofları, tarixçiləri və s. bədii ədəbiyyata tez-tez istinad edirlər, danışıqlarında məcazlardan, mübaliğələrdən və başqa bədii üsullardan çox istinad edirlər. tənqidi düşüncənin inkişafına mane olan amillərdən biri də budur. odur ki, rus ədəbiyyatının böyüklüyünə heyran olanda, onun mənfi yan təsirlərini də unutmayaq. təbii ki, bunun səbəbi ədəbiyyatın özündə deyil və yazarların böyüklüyünü şübhə altına almır. sistem problemidir.
p.s. yuxarıda yazdığım problemlərin hamısı (miqyasına uyğun) bizim toplumda da var.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
beynəlxalq vasitəçilər aydın bilməlidir ki, azərbaycan toplumu yalnız bir halda sülh danışıqlarına inana bilər - dağlıq qarabağ'ın ermənistan tərəfindən işğal olunan azərbaycan ərazisi kimi tanınması. necə ki, gürcüstan, moldova və ukrayna ərazilərinə dair ərazi bütövlüyünün tanınmasıyla yanaşı, müvafiq olaraq, abxaziya və güney osetiya, dnestryanı bölgə və kırım, tanınan ərazi bütövlüyünün tərkibində görülür, eləcə də azərbaycan'ın ərazi bütövlüyünü tanıdığını deyən beynəlxalq qurumlar və ayrı-ayrı dövlətlər dağlıq qarabağ'ın azərbaycan'a aid olduğunu aydın bildirməlidirlər. ondan sonra nə qədər istəyirsiniz, nədən deyirsiniz danışaq.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
gücün mərkəzi hökumətin əlində toplanmasından sonra başqa bir önəmli mərhələ gəlir - gücün qanunla çərçivələnməsi. nə qədər qəribə görünsə də, bu, daha çətin işdir. gücün inhisarına nail olmuş hökumət nəylə hesablaşmalıdır ki, öz gücünün qanunla çərçivələnməsinə razı ola bilsin? cavab - müvəqqəti olmasıyla. yalnız müvəqqəti olduğunu anlayan və bununla barışan hökumət gücünün qanunla çərçivələnməsini istəyə bilər. niyə? çünki, hakimiyyətdən gedəndən sonra qəbul etdiyi qanunların və onların işlətmə qaydalarının (təcrübənin) özünə tətbiq olunacağını bilir.
hakimiyyətin müvəqqəti olmasıyla barışmayan hökumət, onu əngəlləməyə çalışacaq. bunun üçün çeşidli yollar var, onların da ən genişyayılmışı - seçkilərin saxtalaşdırılmasıdır. müxalifətin əzilməsi, mətbuatın susdurulması, sahibkarlığın sıxışdırılması, qanunsuz həbslər və başqa təqiblər də bunun üçündür.
ölkəmizdə gücün inhisara alınmasından sonra ən önəmli məqsəd - gücün qanunla çərçivələnməsi oldu, amma biz, ölkə olaraq, buna hələ də nail ola bilməmişik. problem ondadır ki, mərkəzi hökumətin gücü getdikcə zəifləyəcək (bunun aydın görünən iqtisadı səbəbləri var). gücün qanunla çərçivələnmədiyi şəraitdə mərkəzi gücün azalması ölkə üçün əlavə risklər və təhlükələr yaradır. yeni hökumət, gücü qanunla çərçivələndirmək yerinə, yenidən onun inhisara alınmasıyla məşğul olası duruma düşəcək. buysa ölkəmizdə hüquq mədəniyyətinin yaranmasını daha da gecikdirəcək. əslində, bütün bu baş verənlər (yaxınlarda həbs olunmuş iki gəncə qarşı işgəncələr də bunu aydın göstərdi) ölkədə siyasi sabitliyin olmadığı anlamına gəlir.
siyasi sabitlik hökumətin deyil, mülkiyyətçinin dəyişməzliyindədir. bizdəysə özəl mülkiyyətin toxunulmazlığı təmin olunmayıb. avropa insan haqları məhkəməsində azərbaycan hökumətinin ən çox uduzduğu işlər arasında mülkiyyət haqları ikinci yeri tutur (birinci yerdə ədalətli məhkəmə araşdırması haqqıdır). özəl mülkiyyətin toxunulmazlığı olmayan yerdə nə sahibkarlıq olasıdır, nə azadlıq, nə seçki, nə mətbuat, nə müxalifət. ölkəmizdə indiki durum belədir - risklər və təhlükələr artır, hökumətinsə gücü azalır. sistem dəyişməsə, çox çətin olacaq. sistemi dəyişmək gərəkdir.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
entryni xəbərləyən krisna qardaşımıza təşəkkürlər.
tərif: ciddiyə alınmayacaq sözlərdir.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
format: diqqet edilesi sozlerdir.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
silibmiş statusu. problem deyil screen var link
üzv ol