bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

...

leksik norma


435 | 1 | 20

əjdahalar  googlla
grammar.nazi - azərbaycan dilində ən çox edilən yanlışlar

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    1. sözlükdə qrammatik normadan sonra ən çox pozulan üçüncü normadır.
    birincisi, qrammatik normanın nə olduğunu bilmirsinizsə, əvvəlcə aşağıdakı entryni oxumağınızı tövsiyə edirəm:
    (baxma: azərbaycan dilində qrammatik normanın pozulması/-297982)

    leksik norma
    qısa tələbi budur ki, hər hansı bir şəxsdən sözün mənasına bələd olmağı, onu düzgün, yerində işlətməyi istəyir.

    Azərbaycan dilinin lüğət tərkibi olduqca zəngindir. Dilimizdə əsl türk sözləri ilə yanaşı, həm formaca, həm də məzmunca türkləşmiş ərəb və fars mənşəli sözlər işlənir.
    1. yadda saxlamaq lazımdır ki, dünyanın başqa dillərində olduğu kimi, Azərbaycan dilində də leksik - (leksik-semantik) normanın keyfiyyətini milli leksika müəyyən edir.
    2. fonetik və qrammatik norma ilə müqayisədə leksik normada dəyişkənlik daha tez olur.
    3. milli leksika, yəni əsl türk sözləri ədəbi dildə alınma sözlərlə müqayisədə daha fəaldır, yüksək tezliklə işlənir. ikinci yeri isə milliləşmiş alınma leksika tutur.
    4. hər bir söz tarixi inkişaf prosesinin nəticəsində müəyyən məna - məzmun (semantika) qazanır.

    Leksik normanın tələbinə görə hər bir söz öz yerində işlənməlidir. söz yerində işlənmirsə, deməli, fikir düzgün ifadə olunmur və nitq mədəniyyətin tələbi ödənilmir. örnəklərlə baxaq:
    "Anam başımın yanında dua edirdi"- cümləsində "yanında" sözü yerinə düşmür. onun yerinə "üstündə" sözü işlənməli idi. demək, burada leksik norma pozulmuşdur. qeyd üçün də deyim ki, ədəbi dildə söyüşlərə, loru, yaxud kobud sözlərə qətiyyən yol verilmir.

    başqa qeyd: frazeoloji birləşmələr, bədii təsvir və ifadə vasitələri və ümumiyyətlə, məcazilik norma pozuntusu hesab olunmur.

    başqa yadıma düşən şey olsa, əlavə edəcəyəm.


üzv ol
Modalı bağla





...