14 may 2023 türkiyə seçkiləri
| siyasət76,822 | 47 | 227
əjdahalar googlla
bayerlik
bayerlik
bayerlik
bayerlik
bayerlik
bayerlik
bayerlik
kemal kılıçdaroğlu haqqında bir neçə gün qabaq yazdığım entry-nin hələ də arxasındayam, problemin namizəd olmadığımı düşünürəm. Çünki təşviqat kampaniyasına başlamazdan qabaq, xüsusən məşhur "cənamaz polemikası"nda işlərin fırıq gedəcəyi hissinə qapıldım, amma adam haqqına danışar, xəritə və fatih portakal kimi ölülərin Azərbaycanla bağlı dedikləri istisna olmaqla, uğurlu yol izlədi. imamoğlu da olsaydı, Yavaş da olsaydı, seçki ilk turda bitməyəcəkdi. Amma ikinci tur üçün daha ümidli olacaqları dəqiq idi.
indi gələk şəxsi qənaətlərimə:
1. Dünənki seçkidən çıxan ən aydın nəticə milliyətçilərin ilbəil gücləndiyi faktıdır. Akp-nin londonçu fəthullah xətti ilə yürütdüyü liboş siyasəti dönəmində aldığı 50% səsi başqa bir siyasi ölü olan devlet bahçeli 35%-ə qədər azalda bildi. Bahçelinin buradakı daha bir uğuru isə akp-dən qaçan səsləri özündə cəmləyə bilməsidir. istər-istəməz akp və ərdoğan yenə bahçelinin ovucunda qaldı və dövlətdəki milliyətçi mafyozların yerini bərkitdi. Bilən-bilir, soylu-albayrak probleminin əsasını təşkil edən də milliyətçilərin akp-nin əsas sosial bazasına hökm etmək istəyən pelikançıları divara dirəməsi idi, görünür, bu proses yenə davam edəcək;
2. inanıram ki, Hər iki seçki blokunda 10%-lik səsi olan milliyətçilərin kürdləri kilid oyunçu olmaqdan çıxarması növbəti beş ildə Türkiyə siyasi elitasının addımlarında öz təsirini göstərəcək. Kemal Kılıçdaroğlunun 28 maydan sonra məğlub olacağı ssenaridə sədrlikdən istefa verməsi halında, zəifləyən bazanın iyi partiyə yönəlməsi onu ana müxalifət halına gətirə bilər.
3. Kürdlərin siyasətdəki ağırlığı azaldıqca bu illər ərzində nə qədər boş idealların dalınca qaçdıqlarını anlayacaqlar deyə ümid edirəm. illər uzunu ərdoğan tərəfindən müttəfiq görülüb qəbul olunmaz tələblərini diktə edənlər tədricən qüvvə itirib ərdoğanın itirməkdən qorxmadığı səviyyəyə düşdülər. Üstəlik, əllərində ciddi sayıla biləcək bir uğur yoxdur. Ara sakitləşəndə Ərdoğanın ikinci tura 49%-lə getməyinin səbəbinin də hdp olduğu anlaşılacaq.
Kk-nın strategiyasında olan əsas səhvlər isə:
1. Parlament üçün yetərincə diqqət ayırmamaları - iyip chp ortaq siyahısı daha çox dairədə tətbiq edilsəydi, 5-10 vəkilin cumhurdan alınması ehtimalı var idi.
2. Altılı blok yerinə "3 3" taktikası ilə həm 30-40 arası vəkil sonradan qoşulan 3 partiyaya verilməyəcəkdi, həm də yeniden refah-ın 3%-ə yaxınlaşmasının qarşısı alınacaqdı. Yox, əgər kk-nın namizədliyi üçün bu gedişat edilibsə, o başqa söhbət.
3. Hdp ayrı namizəd çıxardıb Ərdoğanın əlindəki pkk kozrunu kk-nın üstündən almalıydı. Yenə ikinci tura qalacaqdı, amma və lakin həm rte 49-dan aşağı səslə ilk turu bitirəcəkdi, həm də MHP bu qədər səs almayacaqdı. Hdp məsələsinin iyi partiyasının səslərinə mənfi təsir göstərdiyinə inanıram.
hələ də şans var. ikinci turda devrilə bilər. ancaq ərdoğan atıq "putinləşmək" üzrədi. ərdoğanın hakimiyyətdə olmasından faydalanan çox sayda insan var. bəziləri varlılardı, bəziləri isə akp-li dayıları sayəsində işə girən sonrdangörmüşlərdi. ərdoğan devrilsə sonlarının yaxşı olmayacağını bilirlər. ona görə status quo-nun dəyişməməsində maraqlıdılar. təssüf ki, bu faydalananlardan bir çoxu da medya nəhəngləridi. manipulyasiya buna görə belə güclüdü.
Gələk 2-ci məsələyə. CHP-nin seçim propaqandası olduqca zəif qaldı. Pisdir demirəm amma Türkiyəyə uyğun propaqanda deyil. Hər ölkənin , hər şəhərin ayrı propaqandaya ehtitacı var.Türkiyə yalnız Ankara , istanbul deyil ki reformlarla səs qazanasan. Onsuz da ölkədə dəyişiklik istəyənlər CHP-yə səs verəcək . Belə pr apararaq kütləni genişləndirə bilməzsən.
3-cü məsələ isə seçilmədən xarici ölkələrlə quracağln münasibəti açıq aşikar göstərmək. Yox Rusiyaya sanksiya qoyacayıq yox türk yolu qurub Azərbaycanı ordan uzaqlaşdıracayıq kimi şeylər danışsan AK partiyadan uzaqlaşmış seçiciləri özünə yaxınlaşdırmaq yerinə daha da uzaqlaşdırmış olarsan . Həmin kütləni biraz analiz etsəniz Azərbaycanı necə sevdiklərini hətta bir çoxu Qarabağın geri alınmasına görə Ərdoğana səs verir. Ən əsası da Amerikaya qarşı nifrətləri olduğu da bilinən şeydi. Elə təsadüfu deyil ki Devlet Bahçeli ,Süleyman Soylu kimi Ərdoğanın adamları hər zaman öz nitqlərində Amerikanı hədəf alırlar. Yəni bir sözlə Rusiyaya qarşı siyasət yeridəcəyini bildirərək Ak partiləlrin gözündə "Amerikanın uşağı" oldu.
Əslində səbəbləri daha da uzatmaq olardı. Amma qısaca desək kreslo sevdasına görə Türkiyənin gələcəyini çox böyük təhlükəyə atdılar.
Siyasətdə hər şey mümkündür, ola bilər ki, hər şeyə rəğmən sinan oğan qılıncı dəstəkləsin, ancaq unutduqları çox vacib bir şey var. Milliyyətçi insanlar, atatürkçü insanlar, dindar olsa belə ak partini sevməyənlər hdp ilə ortaqlıq edən, "aponun heykəlini ucaldacıq" deyən adamı və onun partiyasını dəstəkləyən adama səs-məs verməz, uzağı sandığa getməz, ki bu da yenə chp-yə ziyan vurur. Hələ milliyyətçiləri lap boğazına dirəsən də, yenə sənə ordan çörək çıxmaz, bu insanlar "selahattin demirtaş üçün sandığa getməliyik" deyən qadının olduğu partiyaya günahını belə verməz. yəni sinan oğanın chp-yə maksimum 1 faiz səslə xeyri dəyər. Öz siyasi gələcəkləri üçün tərəfsiz qalacaqlardır.
Ola bilər ki, qılıncdar həqiqətən də hdp-ni dəstəkləmir, o 10 faiz səs üçün göstərməlik bir addımdır. Ancaq burdan 10 faiz qazanacaq deyə, ərdoğanın əlinə kozır vermək haradan baxsan ağılsızlıq örnəyidir. Bunu mən bu yaşımda, bu təcrübəmlə belə etmərəm. Ərdoğanın çıxışlarınının əksəriyyətini izləmişəm, dilində tək bir ifadə var, tək bir silahı var, "biz bu ölkəni terroristlərin əlinə buraxmarıq" . Aç gözünü a kişi, qarşı tərəf səni terrorla ittiham edir, sən yatmısan fil qulağında, bu bəs deyilmiş kimi ak partinin qalib gəlməsi üçün də əlindən gələni edirsən. 100 faiz əminəm ancaq sübut edə bilməyəcəm çox təəssüf, qılıncdar namizəd olanda ərdoğan toy bayram edib, şampan partdadıb, "yaşasın bu dəfə də qalib gəldik" deyə. Yəni ərdoğana səs verənləri ittiham etmək, zəlzələ bölgəsində olanlara sayıb söymək düzgün taktika deyil, chp onları qazanmaq üçün heç nə etmədi, bu insanlar ac qalar, susuz qalar, dağıntıların altında qalar, yenə də terrorla hər hansı bir əlaqəsi olan və ya olduğu zənn edilən partiyaya səs verməzlər. ikinci turda da ərdoğan traktorla keçəcək üstlərindən.
Yəni qılıncdarın namizəd olmasından tut, hateful eightin üzvlərinə qədər başından bıri götürülən strategiya yanlış idi. Bu bəs deyilmiş kimi, məmləkət və zəfər kimi gənclərin arasında təzə təzə populyarlaşmağa başlayan partiyaları da qazanmaq üçün heç nə etmədilər, əksinə rəqib olaraq gördülər. Qılıncdar rəisin kariyerası bu seçkilərdən sonra bitəcək, öz şəxsi ehtirası ucbatından bütün bir ölkəni poxda qoyan bu adamı, şəxsən mən, deyil ölkə prezidenti, qoyun sürüm olsa, başına çoban deyə gətirmərəm. Gülməlisi isə odur ki, prezident olacam deyə məclisdəki onsuz da az qalan yerlərinə köhnə akpliləri gətirib oturtdular. Əvvəlki entrydə də demişdim, sonra hədəf 2028 deyə oturub ağlayacaqlar deyə, gec olacaq, indi sizə oturduğunuz yerdən oxumağa yalnız bir şeir qalıb :
"Çünki oldun dəyirmançı
Çağır gəlsin dən koroğlu
Verdin qırı, aldın dürü
Döy başına yan koroğlu"
üzv ol
-->