Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var.
Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
31. (baxma: təkamül nəzəriyyə deyil, təkamül faktdır)
(bax: carl sagan)
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var.
Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
32. ilk canlının necə yarandığını yox ama yarandıqdan sonra təkamülləşərək növlərə ayrılmasını çeşitlənməsini açıqlayan nəzəriyyə. sözlükdə yazanlar var ki, gələcəyə gedə bilmədiyimiz üçün heç vaxt sübut oluna bilməyəcək. əlbəttə nəzəriyyənin keçmişdə olan canlı növlərinə və onların fosillərinə(qalıq) görə araşdırılıb sübut edildiyini bilməyən yazarlardır. təkamül nəzəriyyəsi, təbii seçilmə, süni seçilmə, cinsi seçilmə kimi mexanizmalarla canlılığı çox gözəl açıqlayır. təbiətin zəif genetik kodlara sahib olan canlıları aradan qaldırdığı bilinən bir gerçəkdir. azərbaycanda bu nəzəriyyənin anlaşılmadığını nəzərə alaraq özümə görə açıqlamağa çalışacam. əvvəlcə təbii seçilmədən başlayaq. sibirdə yaşayan boz ayıları düşünək. qarda hər yerin ağ olduğu təbiətdə. bu boz ayılardan biri təsadüfən mutasiya keçirir və ayının balalarından biri ağ olaraq dünyaya gəlir. indi yaşam mücadələlərinə fikir verək. boz ayı hər yerin qar ağ olduğu mühitdə şikarını avlaya bilməyəcək yada daha az avlayacaq çünki ağ mühitdə boz olduğu üçün şikarı tərəfindən tez görüləcək. ağ ayı isə ağ qar olan mühitdə görülmədən fərq edilmədən şikarını avlayacaq. yəni ağ ayı boz ayıya görə daha çox yemək gətirəcək balalarına və daha çox törəyəcək. boz ayı isə əksinə getdikcə daha az şikarı olacaq və balalarına yemək gətirə bilmədiyinə görə yavaş yavaş azalacaq nəsli. və bu proses min illərlə davam edəcək. nəticədə ağ ayı təbiətə daha uyğun olduğu üçün yaşamını davam etdirəcək. yəni təbii seçilmə qısaca təbiətə daha uyğun olan canlıların yaşayaraq, təbiətə uyğunlaşa bilməyən canlıların ortadan qaldırılmasıdır. indi süni seçilməyə baxaq. süni seçilmə, yəni təbiətə müdaxilə edərək insanların digər canlıları vəya bitkiləri özünə uyğunlaşdırmasıdır. məsələn, itlər. min il əvvəl qurdların arasından ən itaətlisi seçilir yemək verilir və insana biraz uyğunlaşır. insana hücum etmir. heyvanın genetiyində belə birşey olurki, insanlara hücum etməyim onların zibilini qarışdırmağıma icazə verəcəklər. bu proses də min illər davam edir. həmin qurddan olan nəsillər boyu insana uyğunlaşır və insana sərfəli olacaq şəkildə təkamülləşir. bunu bitkilər üçün də demək olar. məsələn bitkilərin arasından digərlərinə nisbətən ən dadlı olanı seçilir və sadəcə onlar əkib becərilir. və bu milyon illər davam edir ki, insan ancaq ona uyğunlaşan xoşuna gələn bitkininin törəməsinin davam etməsini təmin edir. və nəticədə indiki bitki, meyvə tərəvəz növləri yaranır. birdə cinsi seçilmə var ən güclü erkək növ ən gözəl dişiylə cütləşir və bu minillər davam etdiyi üçün daha gözəl dişilər və daha güclü oğlanlar törəyir. təkamülün qəbul etməməyin səbəblərindən biri də onun çox yavaş baş verdiyini anlamamaqdır. hələki insanlar üçün təkamül daha yavaş olub indi. çünki təbiətin təzyiqindən uzaqlaşmışıq. açıqlayıcı olduğunu ümid edirəm hörmətlə
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var.
Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
33. təkamülün sübutu olan insanlar var (bax:darwin sümüyün sızıldasın)
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var.
Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
34. başlanğıcı aristotel,anaksimandros tərəfindən ortaya atılan,darwin sayəsində elmi və sosial cəmiyyətdə müzakirə mövzusuna çevrilən,nazzam,el cahiz,el biruni,ibn miskevehy ve s. kimi müsəlman alimlər tərəfindən qəbul edilən,bütün canliların hansı kökdən gəldiyini,hansı mərhələlərdən keçərək və necə bugünkü halı aldığını öyrənən,hələ də müzakirə olunan nəzəriyyə.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var.
Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
35. xanım, ilk təkamüldən darvinə inanırsız ?(c)
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var.
Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
36. evində antibiyotik əksik olmayan ancaq bir dəfə özünə "acaba niyə ancaq həkim məsləhəti ilə antiboyik qəbul etməyimiz məsləhət olunur? acaba niyə özbaşına antibiyotik qəbulu olmaz?" kimi suallar verməyən insanların "açıq" axtardığı nəzəriyyə. 1930-cu illərdə yoluxucu xəstəliklərə qarşı ilk dəfə istifadə olunmağa başlamışdı antibiyotiklər. elm adamları bakteriyaları məğlub etdiklərini düşünürdülər ancaq bir müddət sonra antibiyotiklərin təsirinin azaldığı müşahidə olundu. antibiyotiklər bakteriyalara qarşı mübarizə apara bilmirdilər. bəs nə baş verir? bakteriyaların antibiyotiklərə (düşmənlərinə) qarşı müqaviməti təkamül edir. on il əvvəl istifadə olunan antibiyotik artıq heç bir təsir göstərmir. məs: qriplərə qarşı (ya da hər hansı bir virusa) antibiyotik istifadə olunması məsləhət görülmür. sadə bir səbəbi var: antibiyotiklər viruslarla mübarizə üçün deyil və boş-boşuna bədəninizdəki bakteriyaların antibiyotik müqavimətini artırırsınız. bəs niyə antibiyotik istifadəsində həkim nəzarəti önəmlidir? məs: antibiyotikləri məsləhətsiz filansız istədiyiniz qədər qəbul etdiyiniz təqdirdə bakteriyaların müqaviməti artacaq, "uyum" sağlayacaqlar. yəni müalicə etmək əvəzinə daha betər vəziyyət yaranacaq. bugün antibiyotiklər başlı-başına təkamül nəzəriyyəsinin tətbiqi ilə öyrənilir, inkişaf etdirilir və s. indi sən təkamülü inkar etməklə nə qədər cahil olduğunun fərqindəsən? yox. tez-tez belə deyirlər: təkamül sadəcə bir nəzəriyyədir və çürüdülə bilər. əziz dostum; nəzəriyyələr ətrafımızda gördüyümüz prosesləri təcrübə(müşahidə) yolu ilə izah etməyimizdir. məs: qravitasiya var. bunu dəyişdirə, çürüdə bilmərsən. ancaq qravitasiyanı açıqlayan onlarla nəzəriyyə var: nyutonun klassik nəzəriyyəsi, eynşteynin ümumi nisbilik nəzəriyyəsi, la sage'nin qravitasiya nəzəriyyəsi, teslanın qravitasiya nəzəriyyəsi, kaluza-klein nəzəriyyəsi və s. kimi onlarla alternativ var. bunlar müxtəlif açıqlamalardır və müşahidə (test) yolu ilə çürüdüldüyü təqdirdə yerinə başqası gəlir və bu belə davam edir. ancaq qravitasiya həmişə var. dəyişən onu açıqlayış biçimimizdir. keçək təkamülə; təkamül gerçəkdir. bayaq yazdığım kimi bakteriyaların açıq aşkar təkamülünü görürük, hətta əvvəlcədən təxmin edirik və s. necəki qravitasiya var eləcə təkamüldə var. darvinin gördüyü iş özündən əvvəlkilərdən fərqli olaraq təkamülü açıqlayan mexanizmi kəşf etməsidir. təkamülü açıqlayan onlarla nəzəriyyə olub; james ussher, linnaeus (linne) və buffon, darvinin babası erasmus darvin, lamarck kimi onlarla elm adamı müxtəlif nəzəriyyələr inkişaf etdirib. təkamülü açıqlayan nəzəriyyələr darvin ilə bitməyib və "aha, budur!" deyib durulmayıb. həmin mexanizmin üstünə birdə müasir təkamülü açıqlayan nəzəriyyələr inşa olunub (ki bunlar darvinin yanıldığı bəzi şeyləri üzə çızarıb). demək istədiyim təkamül gerçəkdir sadəcə onu açıqladığımız nəzəriyyələr dəyişir və nə qədər yaxşı açıqlaya bilərik? sualına cavab olaraq "evrim" keçirir. necəki maddənin atomlardan ibarət olduğu bilinirdi ancaq quruluşu bilinmirdi və açıqlamaq üçün onlarla nəzəriyyə ortaya atılmışdı. tomson modelindən tutun bugünki kvant mexanikasının təklif etdiyi modelə qədər. indi bu atomun mövcud olmaması deməkdir? yox. atom var sadəcə onu açıqlamaq üçün istifadə etdiyimiz nəzəriyyələr dəyişir. "evrim sadece teoridir ehe" deyənlər məsələnin fərqinə belə varmayıblar deyəsən. birdə belə bir şey eşidirəm tez-tez; təkamül böyük alimlər tərəfindən qəbul görmür. deyəsən nəzərdə tutulan böyük alim fethullah gülendir -* məs: aaas- american asso. for the advanced science (dünyanın ən böyük elmi qurumlarından biri) ki science kimi prestijli jurnalın yayımcılarıdır; məktəblərdə təbliğ olunan (tədris olunması təklif olunan və bəzi yerlərdə tədris olunan) ağıllı dizayna (namı değer akıllı tasarım) qarşı cəbhə alanlar arasındadır. yayımladıqları bildiriyə imza atanlar nobel və digər prestijli mükafat laureatları, saygın universitet professorları, məşhur institut üzvləridir. hələ 1990-cı ildə aparılan sorğuda: 500 min elm adamından %99'inin təkamül nəzəriyyəsini dəstəklədiyi ortaya çıxmışdır. amerikada təxminən 450 min elm adamından cəmi 500-600 ü təkamül nəzəriyyəsini dəstəkləmədiyini (ki onlarında yarısından çoxu şübhəçi olduğunu bildirib) deyib. *təqribi 300-dən çoxu şübhəçi olduğunu qalanları isə rədd etdiyini bildirib. bütün dünya elm camiasından cəmi 200-300 nəfər (!). indi gedin təkamül zatən rədd edilir, elmi deyil, elmi nəzəriyyə ola bilməz kimi saçmalıqlar hecalayın.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var.
Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
37. təbii seçmə yolu ilə baş verən, növlərin müxtəlifləşməsinə çıxaran təbii prosesdir. belə ki, bütün canlıların əsas özəlliyi olan çoxalma prosesi zamanı yeni nəsilin genetik kodunda bəzən yaranan təsadüfi mutasiyalar nəticəsində yeni nəsildə dəyişkənliklər baş verə bilir. bu mutasiyalar növün yaşadığı mühitə uyğundursa, yaranan mutasiya mühit tərəfindən dəstəklənirsə, mutasiyalar qalıcı xüsusiyyətə çevrilir. insanın intellekti, quşların uçması, bəzi heyvanların saatda 70-80 km sürətlə qaçması kimi ağlasığmaz bioloji maşınların arxasında duran qüvvədir.
bəzi insanların mənim atam-babam meymun ola bilməz, və ya balıq dönüb insan ola bilməz kimi fikirlərə görə başa düşmədiyi, çoxlarını incidən, yatmağa qoymayan nəzəriyyədir. ancaq biz başa düşməliyik ki, bu proses çox uzun müddət ərzində baş verir. milyon illərlə üst üstə yığılan mutasiyalar nəticəsində bir hüceyrəli canlı çevrilir balığa, sürünənə və s.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var.
Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
38. darvinin deyimiylə ən güclü canlının yox, təbiətə ən çox uyğunlaşanın təbii seçilmədə önə çıxdığı nəzəriyyə.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var.
Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
39. (bax: sosial darvinizm)
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var.
Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
40. http://www.mediaforum.az/az/2012/03/16/C%C3%9CM%C6%8F-M%C6%8FSC%C4%B0D%C4%B0N%C4%B0N-AXUNDU-T%C6%8FKAM%C3%9CL-N%C6%8FZ%C6%8FR%C4%B0YY%C6%8FS%C4%B0-T%C6%8FM%C6%8FL%C4%B0ND%C6%8FN-061417219c04.html#.Vmw7S_l97IU
4 il əvvəl hacı surxay çürüdüb. *
hahaha
