+8
1. Neisseria gonorrhoeae tərəfindən törədilən, sidik-cinsiyyət sisteminin selikli qişasını zədələyən zöhrəvi xəstəlik.bu xəstəlik haqqında belə bir maraqlı fakt var: bir neçə yüzilliklər ərzində sifilitik infeksiyanın mahiyyətinə iki baxış nöqtəsi olmuşdur. Birinə əsasən, sifilis və qonokokk infeksiyası (qonoreya) eyni infeksiyanın müxtəlif təzahürü hesab olunur, digərinə əasasən isə bunlar iki fərqli infeksiyadır. Birinci baxışın tərafdarlarını unitaristlər, ikincisini dualistlər adlandırırdılar. Bu mübahisələrə son qoymaq məqsədilə 1767-ci ildə şotland cərrah John Hunter qonoreyalı xəstədən götürülmüş irini öz uretrasına yeridir. Bir neçə gündən sonra onda ifrazat, bir neçə həftə sonra bərk şankr (sifilis əlaməti) əmələ gəlir. Burada üzücü yanlışlıq baş vermişdir: materialın götürüldüyü xəstə eyni zamanda həm sifilis, həm də qonoreyadan əziyyət çəkirmiş. Məşhur alim tərəfindən özünü qurban verməklə aparılmış bu təcrübə böyük təəssürat yaradır və sualın düzgün həllini uzunmüddətli gecikdirir. Fransız alimi P. Ricord 51 il sonra 26 zöhrəvi xəstədən alınan ifrazatı inokulyasiya yolu ilə ölümə məhkum edilmiş məhbuslara inokulyasiya edərək 700 nəfəri sifilisə və 677 nəfəri qonoreyaya yoluxdurur. beləliklə, Unitarist və dualistlərin mübahisəsi qəti şəkildə həll olunur.