çox yatmaq

adına tənbəllik deyin və ya bekarçılıq, fərqi yoxdur, çox yatmaq baş ağrısına səbəb olur və oyanandan sonra da etməli olduğun işlərə fokuslanmağa icazə vermir. mənim zəhləm gedir çox yatmaqdan, səhər 7-də avtomatik oyanan insanlara həsəd aparıram, buna baxmayaraq da çox yatıram. 2 saat sonra dərsim var və axşam 5-ə qədər də dərsdəyəm, amma yatmamışam gecəni. çünki dünən günorta 4-də oyanmışam. güya fəlsəfə dərsindən qeydlər aparacaqdım, baş və mədə ağrısından cəmi iki səhifə qeyd tuta bilmişəm gün ərzində. yatmadım, çünki bilirəm ki əgər yatsam, 2 saat sonrakı dərsə oyana bilməyəcəkdim və qaiblər ucbatından lomkaya girəcəkdim. yuxusuzluqdan lomkaya girmək daha yaxşıdır deyə düşünərək, bir də səhər 8-ə dərs qoyanların var-yoxunu söyərək boş-boş ekrana baxıram hal-hazırda. çox yatıb oyanandan sonra gözümü bağlayanda qurduğum xəyallara da, onlar ucbatından oyana bilməməyimə də, bir də xəyal qurmayacağam deyə özümə də söyürəm, amma olmur. başım bu dəqiqə mənim bildiyim o baş deyil, başqa dünyanı yaşayır, elə bil. hər nəysə, çox yatmaq yaxşı şey deyil, həmçinin, az yatmaq da. ikisi də bədənin fəaliyyətini pozur. çox yatmağın bir də pis cəhəti odur ki, oyanandan sonra elə bir neqativ enerji hakim olur ki bədənə, insan dünyanın mənasızlığını sorğulamağa, yataraq nə qədər zaman itirdiyini hesablamağa başlayır.

elmi akademik məqalə

akademik kariyera düşünənlər üçün yazılması vacib olan məqalə növü. yazılan məqalələr məşhur elmi jurnallarda nəşr edilməlidir ki, akademik ünvanına sahib olunsun. indi keçək texnikasına.
akademik məqalə necə yazılmalıdır sualına cavab hər elm sahəsində fərqlidir. mən ədəbiyyat üzrə dəyərləndirəcəyəm bu entridə.

məqalənin mövzusu elə seçilməlidir ki, yazan şəxsdən əvvəl heç kim həmin mövzuya toxunmamış olsun. daha dəqiq desək, təkrardan qaçmaq və başqalarının yazdığı mövzu üzərinə yenidən yazmamaq lazımdır. bir kitab seçə bilərsiniz, məsələn, tolstoyun "hərb və sülh" əsərini ələ alaq. bu kitabdan bir çox mövzu çıxar yazmağa, böyük ehtimal, çoxu yazılıb da. bu cür əsərlərlə bağlı elmi işlərə girişərkən diqqətli olmaq lazımdır, çünki tolstoy məşhur bir yazıçıdır və əsərləri ilə bağlı kitablar yazılıb, nəinki məqalələr. fərqli və yeni bir tema tapa bilirsinizsə, o zaman həmin kitabla bağlı məqalə yazın. məsləhət görərdim ki, çox tanınmayan və haqqında rahatlıqla məqalə yaza biləcəyiniz bir əsər seçəsiniz. azərbaycanda kifayət qədər yazıçı var məqalələrə mövzu olmamış, elə özümüzkülərdən başlaya bilərsiniz.

akademik bir məqalənin uzunluğu 7-8 a4 səhifəsini keçməməlidir, əgər hansısa simpozium və ya konqresdə oxuyacaqsınızsa. uzun olmağı həm sizin üçün, həm də sizi dinləyənlər üçün pisdir, çünki siz uzatdıqca dediklərinizə qulaq asmayacaqlar və mürgüləməyə başlayacaqlar, bu da diqqətinizin yayınmasına səbəb olacaq, nəticədə tələsik oxuyub qurtarmağa çalışacaqsınız. onda da elmi işinizdən heç kim heç nə anlamayacaq.

məzmun: məqalənin başlığından sonra 250 kəlməlik bir məzmun yazılmalıdır (bəzi elm sahələrində bu 200-300, hətta 400 kəlmə də ola bilir). məzmunda məqalənin mövzusu barədə, ələ alınan problem və bu problemi həll edərkən tətbiq edilən sistem haqqında oxucuya məlumat verilməlidir. nəticələrdən bəhs etməmək lazımdır, onları ən sonda açıqlayacağam. qısa bir məzmunda məqaləniz haqqında geniş bir məlumat verməlisiniz, çünki oxucu ilk məzmuna baxaraq məqaləni oxuyub-oxumayacağına qərar verir. məzmundan sonra açar sözlər verilməlidir, bunların sayı 5-dir.

giriş: məzmunun daha geniş halıdır. istifadə edəcəyiniz sistem haqqında bir-iki paraqraf açıqlama verə bilərsiniz, daha sonra problemin nə olduğunu vurğulayıb, məqalənin əsas bölümündə hansı nəticələrə gəlmək istədiyinizi qeyd edə bilərsiniz. məqaləniz genişdirsə (3-4 əsas başlıq, 5-6 alt başlıq kimi), bu başlıqlarda nələrdən bəhs edəcəyinizi bir-iki cümlə ilə açıqlaya bilərsiniz.

əsas hissə: məqalənin əsas qismində artıq probleminizi ələ ala bilərsiniz. əvvəlcə yazınıza ilham qaynağı olan yazıçı və ya əsər haqqında iki-üç paraqraflıq məlumat verərək mövzuya girmək daha uyğundur, daha sonra problemi ələ alaraq, fərqli mənbələrdən də istifadə etmək şərti ilə öz fikrinizi bəyan edərək məqalənin "öz"ünü yaza bilərsiniz.

nəticə: girişdə verilən məlumatların başqa bir formasıdır. girişdə hansı mövzulara toxunacağınıza dair yazdığınız cümlələr, nəticə qismində "hansı mövzulara toxunulmuşdur" şəklində yer alır. girişdəki cümlələrdə gələcək zaman, nəticədəki cümlələrdə isə keçmiş zaman istifadə edilir.

istifadə olunan mənbələr: mənbələrin çoxluğu bir məqalənin dəyərini artırır. nəticə qismindən sonra mənbələr qeyd edilərkən yazıçıların soyadları əlifba sırasıyla yazılmalı, istifadə olunan kitabın adı, nəşr ili, nəşr olunduğu kitabevi və şəhəri qeyd edilməlidir.

yazılan məqalələrdə akademik bir dil istifadə edilməlidir. öz fikrinizi dəstəkləyəcək mənbələr tapmadan fikir irəli sürməkdən çəkinin. fərqli mənbələrdən sitat gətirmədən yazılan məqalələr ciddiyə alınmaz və həmin məqalə akademik bir məqalə sayıla bilməz. verilən bir sitat 40 kəlməni keçmirsə, normal paraqraf içində verilməlidir, 40 kəlmədən çoxdursa, ayrı bir paraqraf olaraq yazılmalıdır. sitatların sonunda mötərizə içində yazıçının soyadı, kitabın yayımlandığı il və sitatın keçdiyi səhifə nömrələri verilməlidir.

nazım hikmet

necip fazıl kısakürek ilə birlikdə yahya kemaldan şeir dərsi almış böyük türk şairi.
anası o dövrün ən gözəl qızlarından biri olaraq tanınırdı. hətta müəllimi yahya kemal ilə arasında böyük sevgi yaşanmışdır. buna görə anası ayşe celile xanım ərindən boşanıb yahya kemalla evlənməyi düşünmüşdür. nazım hikmet bunu öyrənəndə müəlliminə qısaca bunu demişdir:
"müəllimim olaraq girdiyiniz evə atam olaraq girə bilməzsiniz..."
bundan sonra bu sevgi heç cür yol tapıb davam etməyib, elə o sözdən sonra da bitmişdir.