Sözaltı Sözlük - Azərbaycandilli Fikir Ensiklopediyası

2. beyinin xatırlama funksiyası.
beyin sevmədiyi xatirələri, xoşagəlməz olanları basdırmağa çalışır, yaxşı olanları yadda saxlamağa çalışır. və bununla yanaşı ən maraqlı funksiyası; beyin, xatirələrinizi bəzəyir, onları xatırlamaq istədiyi formaya çevirir yavaş yavaş. (qaynaq: biokimya elmi) dramatikləşdirir məsələn. hətta qorxunclaşdırır da, bu da təkamülün bir mexanizmasıdır nəticədə, qorxmaq.
olmuş bir hadisəyə detallar əlavə edir beyin. bəzən olur ha məsələn kimsə nəyisə danışır, düşünürsən ki şişirdir söhbəti, bəli şişirdir ama bunu bilməyərək edir, beyni edir.
xatirələrinizdən nə qədər əminsiniz? yaddaşınızdan?
heç vaxt əmin ola bilmədiyim bəzi xatirələrim var, zaman keçdikcə daha da dəyişirlər, əslində necə olmuşdu xatırlaya bilmirəm. orta məktəbdəki xatirələrim məsələn. çox önəmsiz də olsa ən çox doğrusunu xatırlaya bilmədiyim bir xatirə var, bir qız ayrılmışdı məndən, və mən gecə bir neçə pivə alıb çox kefsiz, qəmgin formada çayın kənarına gedib oturub şəhərin uzaqdan mənzərəsini izləyirdim. orda ağlayırdım ya yox? hər dəfə xatırlamağa çalışıram. məntiqim deyir ki ağlamırdım, sadəcə beynim məsələni dramatikləşdirir. hisslərim isə elə pis xatırladır ko o anı, nəinki ağlamaq hönkür hönkür ağlıyırmışam kimimə gəlir.

3. uşaqlıq amneziyası deyilən bir şey var, ilk yaşları tamamilə xatırlamaq mümkün olmur. daha çox üç dörd yaşdan sonranı xatırlamağa başlayır insan. elmi izahı maraqlıdır; danışmağa başladıqdan sonrakı vaxt yadda qalır daha çox. buda dil ilə yaddaş arasında güclü bağlantı olduğunu göstərir.

5. nə yazacaqdım ala?

10. itirməkdən qorxmağa başladığım xatirələr yığını. bir nöqtədən sonra ana yaddaşda yer qalmır və yeni məlumatların saxlanılması üçün köhnələr arxaya itələnir. daimi olaraq sənə vacib olan prinsipləri təkrarlamalısan yoxsa kim olduğunu unudursan.