Sözaltı Sözlük - Azərbaycandilli Fikir Ensiklopediyası

+2124

Sözlüyü çox uzun müddətdir kənardan izlədiyi üçün yazarlara açılan başlıqlardan xəbərdar olan, özü elə ən başdan qətiyyən heç bir tərif istəmədən/gözləmədən, sadəcə nickname-i haqqında məlumat üçün başlığı açmaq istəsə də, bunun heç də düşündüyü kimi deyil də, "yuyulmamış qaşıq kimi özünü gözə soxur" kimi qarşılanmağından ehtiyat etdiyi üçün bu başlığı - çox təəssüf ki - özü açmayıb bu günü gözləmiş 10-cu nəsil yazar. Kiməsə necəsə müsbətə doğru bir şey qatıbsa, buna görə çox sevinir; istər mesaj bölümündə, istərsə də bu başlıq altında yazılmış və yazılacaq olan hər xoş sözə, müsbət tənqidə və hansısa yanlışının düzəldilməsinə görə dərin minnətdarlığını bildirir.

Keçək həqiqi Bertrand Zobristə. Öncədən deyim ki, əsəri çoxdan oxumuşam deyə cüzi yanlışlar ola bilər.
--spoiler--

(dr.)Bertrand Zobrist - özünün adlandırılması ilə "the shade* kölgə ", who-nun rəhbəri dr.sinskeyin adlandırılması ilə "madman* dəli, ruhi xəstə. Kontrol oluna bilməyən, təhlükəli davranış sərgiləyən kimsə " Dan Brownun "inferno" adlı əsərindəki ikinci antaqonist* Çoxları birinci antoqonist kimi bilsə də, bəli, ikincidir. Lakin hadisələrin inkişafı, şaxələnməsi onun təsiri ilədir ; 20 avqust 1976-cı ildə isveçrədə doğulan, dantenin ilahi komediya əsərinin ilk hissəsi olan "cəhənnəm"dən təsirlənən, transhumanizm hərəkatının dəstəkçisi, raionalist, milyarder genetika mühəndisi. Əsərdə Bertrand Zobrist dünya əhalisinin 4 milyard ətrafında olması üçün virus yaymağı planlamışdı.

Zobristi bəyənməyimin ən əsas səbəblərindən biri tipik mənfi personaj* sözün düzü, mən içi zobrist də, thanos da qarışıq bir çox mənfi obrazı tamamilə müsbət sayır və dəstəkləyirəm obrazından kənar davranması olub.* Bu davranış filmdə yox, kitabda idi. Mən birinci filmə baxıb sonra oxumuşdum, amma siz əsas kitabı oxuyun, çünki çox fərqli sonlara sahibdirlər. Tipik mənfi personaj davranışı deyəndə mən "çayı keçməmiş hop demək" dəstiri, şəngülüm kimi çıxıb ortada edəcəklərini "dasqanalniy" danışan, sonra da özünə n qədər düşmən qazanıb axırda məğlub olmaqdan danışıram. hər zaman belə kinolara baxanda əsəbdən partlayırdım ki, "hər addımını niyə danışıb özünü zibilə salırsan axı?! işivi gör, bitsin də". Filmdə ssenari belə olsa da, kitabda möhtəşəm hadisələr oldu.

Zobrist başda niyyətini gedib ümumdünya səhiyyə təşkilatının rəhbərinə danışıb, ona hər şeyi aydın izah edib dəstək gözləsə də, bu baş vermir. Əksinə, üst-ün rəhbəri dr.sinskey onu dəli adlandıraraq həbs etdirmək istəyir. O isə özünə qarşı getdikcə böyüyən basqı, həbs olunma qarşısında "konsorsium" adında təşkilatla iş görərək florensiada gizlədilir. Konsorsiumla bağladığı müqaviləyə görə bəlli bir tarixdə onlara göndərdiyi bir videogörüntünü internetdə yaymalı idilər. Bu videogörüntüdə isə Zobrist özünü "the shade" adlandıraraq üzündə vəba maskası ilə danışır və kadr dəyişərək kiçik bir lövhəni göstərir. Lövhədə isə "bu tarixdə dünya dəyişdi" sözləri yazılıb. Hadisələrin gedişində Zobrist təqibin sonunda virusun yerini deməmək, ələ keçməmək üçün dünyanın onu vəhşi, cani kimi yox, qəhrəman olaraq xatırlamasını diləyərək intihar edir. Çox uzatmadan, sonda içi üst, konsorsium, hətta öz sevgilisi* bax: vəfasız qızlar - bir sözlə, hamı Zobristin planının həyata keçməməsi, virusun yayılmaması üçün əlləşir, olduğu paketi tapmağa çalışır. Lövhədə yazılan həmin tarixdən, həmin andan öncə videonun çəkildiyi yer tapılır və görürlər ki, həmin yerdə 2 həftədir danteyə həsr olunmuş konsert təşkil olunub. Məlum olur ki, virus da orda deyil. Daha dəqiqi, çox-çox əvvəl yayılıb virus, çünki içi robert langdon qarışıq hamının sandığının əksinə, pulsuz təşkil olunan 2 həftəlik konsert məhz ona görə idi ki, istanbuldakı həmin o yer dünyanın hər yerindən turist qəbul edir və pulsuz konsertə hər ölkədən adam girib, virusa yoluxub. Virus isə yenə hamının düşündüyünün əksinə, o dəqiqə öldürən, canicə bir şey deyil. Hava ilə yayılan(ki, ən tez yayılan viruslar bunlardır), insanın genetikasına təsir edərək onu çoxalmaya əlverişsiz, yəni sonsuz edir və dünya əhalisinin 1/3 hissəsində effektiv olacaq.
Son olaraq, yenidən qeyd edim ki, Zobrist o əsərin ikinci antaqonistidir və bu danışdıqlarım əsərin 10%-i deyil heç. Əsəri bunları bilərək belə rahat oxumaq mümkündür.

--spoiler--

İndi isə (bax: sözlük yazarlarının niklərinin hekayəsi)
Məhz elə bu davranışına, yəni əsas planını tam həyata keçirəndən sonra qarşıdakı insanları yönləndirməsinə görə Zobrist, yəqin ki, ən sevdiyim personajlar sırasında ilk pillələrdədir. (bax: ən yaxşı roman personajları) Həmçinin, o bunu insanların düşündüyünün əksinə, insanlara nifrət etdiyi üçün deyil də, xoş niyyətlə xilas üçün etmişdi.
Bu və oxşar mövzuda insanların böyük əksəriyyəti, xüsusilə orta, yaşlı nəsil və qızlar* seksistlik eləmirəm, şəxsi müşahidəmdir. Çox güman ki, bu, qadınların hiss, duyğularla hərəkət etməsi, analıq və s. ilə bağlı ola bilər qəti qarşı olub belə adamları vəhşi adlandırırlar. Halbuki mən bunu qəbul eləmirəm.

Üstəlik, rasionalist, duyğuların təsirindən kənar, ağılla davranış sərgiləməsi Bertrandın ən bəyəndiyim xüsusiyyətləri idi.
Dolayısilə, Ortada problem vardı, bir də həll yolu. Zobrist də dantenin ən sonda qeyd edəcəyim sitatından ilhamlanaraq vəziyyəti duyğusallığa bağlamadan bu işə əl atıb, həll etməyə çalışırdı. Bu adam hər şeyi əsaslandırmışdı və doğruları deyir, düzgün hərəkət edirdi. Ən azından əsərdə və eyniadlı filmin ilk səhnəsində verdiyi sualı duyğuları kənara qoyaraq düşünən hər kəs bunun belə olduğunu anlaya bilər. Əsərdə Onu cani adlandırsalar da, hamı qarşı çıxsa da, hətta oxucular sevməyib onun fikirlərini qəbul etməsələr də, bu onun haqlı olduğunu dəyişdirmir. Sonda öz məqsədinə çatdığı üçün də çox sevinmişdim. Kitabda bertrand zobrist'in dəfələrlə sitat gətirdiyi, hesaba açdığım gündən bio hissəmə də yazdığım, Dante'nin "cəhənnəm" əsərindəki o sitatı yazaraq entrini bitirirəm:
"Cəhənnəmdəki ən qaranlıq yerlər böhran zamanı bitərəf qalanlar üçün ayırılıb".

Bu sitat tək kitabdakı kimi bəşəri şeylərlə bağlı deyil. İstənilən situasiyada, xüsusilə də, mənəvi-moral mövzularda doğru olanı etməmək, vəziyyəti görməzdən gəlməyə, yüngülləşdirməyə və ya ört-basdır etməyə çalışmaqdan daha böyük vicdansızlıq yoxdur..

xəyyam mirzəzadə | musiqi

+7877

"Mən Qarayevdən * qara qarayev təhsil almışam. Qarayev isə Şostakoviçdən * dmitri şostakoviç təhsil alıb. Şostakoviç Maksimilian Steynberqin sinfində oxuyub. Şteyenberq Rimski- Korsakovun həm kürəkəni idi, həm də tələbəsi, nəhayət, Rimski-Korsakov özü də Pyotr Çaykovskidən təhsil alıb. Görürsünüzmü, mənim bəstəkar kimi geneoloji bağlılığım hara gedib çıxır? Özü də təkcə mənim yox. Bizim konservatoriyamızın məzunu olan bütün bəstəkarların."

qeyd. biraz da geriyə getsək görərik ki, bu şəcərənin, bu ənənənin, bu məktəbin kökləri gedib görkəmli alman bəstəkar johann sebastian bach'a çıxır. çaykovskinin müəllimi nikolay zaremba, onun müəllimi Adolf Bernhard Marx, Marx'ın müəllimi Daniel Gottlob Türk, Türk'ün müəllimi Gottfried August Homilius və ən nəhayət, Homilius'un müəllimi bach olmuşdur.

istinad.
Fikirlər, düşüncələr, məqalələr, Xəyyam Mirzəzadə, I hissə, Bakı, 2011

ümidsizlik

+6268

ümidsizlik məncə yolun sonunda yaxşı heç nə görməmək hissidir. düşündüyün bütün ehtimallar yox olur, sanki nə etsən də heç nə dəyişməyəcəkmiş kimi çarəsiz hiss edirsən. ümidsizlik insanın irəliyə hərəkət etmə potensialını əlindən alır. amma hər ümidsizlik içində ümidin yoxluğunu deyil də, ümidə olan ehtiyyacı daşıyır.

Sözaltı bugün

S Ö Z A L T I