+3 əjdaha
1. haqqında başlıq açılmadığına təəccübləndiyim yazıçı.emma goldman 27 iyun 1869-cu ildə litvada, yəhudi bir ailədə anadan olmuş anarxist yazıçıdır. 20-ci əsrin 2-ci yarısında abş və avropada anarxist görüşün yayılmasında və inkişaf etməsində böyük rol oynayıb. 13 yaşında olarkən ailəsi ilə birlikdə sankt peterburqa köçən emma maddi çətinliklərə görə məktəbi atıb işləməyə məcbur oldu. elə inqilabi düşüncələrlə də burada qarşılaşdı. fabrikdə oxuduğu çernışevskinin necə etməli adlı əsəri onda dərin iz buraxdı. və bu əsər onda ilkin anarxist fikirlərin toxumlarını yaratmaqla qalmadı, həyatını azad şəkildə yaşamaq fikirlərini də gücləndirdi. atası 15 yaşında onu evləndirməyə çalışsa da o bunu rədd etdi və 17 yaşında new yorka bacısı ilə yaşamağa getdi. 1886-cı ildə haymarket hadisəsində 4 anarxistin asılması onun anarxizmə olan maraqlarını daha da artırdı. ilk evliliyi 1886-cı ildə fabrik işçisi jacob kersner ilə oldu. ancaq anarxist hərəkata girişi ilə bu uzun çəkmədi. daha sonra anarxist hərəkatın önəmli fiqurlarından biri olan alexander berkman ilə tanış oldu və birlikdə yaşadı. 1892-ci ildə ildə berkman sui qəsd planından tutuldu və goldman onu müdafiə etməyə çalışsa da bu, dövlətin ona qarşı çıxmasına səbəb oldu. məşhur iş istəyin, iş verməsələr çörək istəyin, çörək verməsələr, çörəyinizi alın şüarına görə 1 il müddətinə həbs edildi. 1901-ci ildə nazir mckinleyə sui qəsd bəhanəsi ilə 9 nəfərlə bərabər yenidən həbs edildi. əsl məqsəd isə anarxist hərəkatı xalqın gözündən salmaq idi. dəlil çatışmazlığından tezliklə azad edildi. 1910-cu ildə anarxizm və digər məqalələr adlı kitabı yayımlandı. həyatının dönüş nöqtəsi olan həbsi isə 1917-ci ildə oldu. məcburi əsgərliyə yox adlı qurduqları birlik və 1-ci dünya müharibəsinə qarşı təşkil etdikləri nümayişlərə görə 2 il həbs olunduqdan sonra amerikan vətəndaşlığından çıxarılaraq rusiyaya sürgün oldundular. ilk internasionalda anarxist və kommunist ayrılığına baxmayaraq goldman bolşeviklərin tərəfinə keçdi. ancaq sonradan gördüyü siyasi təzyiq onun fikirlərini dəyişməsinə səbəb oldu və bu rusiyadakı xəyal qırıqlığım adlı əsərində yer aldı. 1921-ci ildə ingiltərəyə gəldi və ingilis vətəndaşlığına girə bilmək üçün bir mədən işçisinə evlənmə təklif etdi. 1931-ci ildə həyatımı yaşayarkən adlı avtobioqrafiyasını yayımladı. 1936-cı ildə ispan inqilabının başlamasından az əvvəl berkman intihar etdi. goldman isə 67 yaşında inqilaba qoşulmaq üçün ispaniyaya getdi. faşizmin avropada yüksəlməsindən kədərlənsə də düşüncələrindən imtina etmədi. və emma goldman, 1940-cı il 14 mayında kanadanın torento şəhərində vəfat etdi. çikaqoda haymarket üsyanında asılan anarxistlərin dəfn olunduğu yerin yanında dəfn edildi.