saç tökülməsi

12. Əsasən erkeklərdə görülən və erkek tipi olaraq adlandırılan androjenik saç tökülməsinə verilən ad.

Əgər saç tökülməsi varsa izlənəcək yol => qanlara baxtır (başlıq 1) qanlar normalsa androjenik tökülmə var, androjenik(genetik) tökülmə varsa (başlıq 2) bax. Əgər genetik olduğunu düşünmürsənsə, stresə bağlı son zamanlar biraz artan saç tökülməsi varsa (başlıq 3) bax. Bunlaeı boşverib piyasadaki krem, spray, at sabunu, fil dişi, dəvə dəlləyi kimi fərqli adlara sahib şeylərin mexanizmasl üçün (başlıq 4). Bro mənimlə özəl ilgilən deyənlər özəldən mesaj ata bilər. Ümumi məlumat üçün (başlıq 0). Tedaviyi siktir et saç ekimi anlat deyənlər için (başlıq 5).

Səbəblərdən bəhs edib , tedavi yaklaşımlarını yazacağam. Piyasada bir sürü ürün-krem-şampuan var. bunlar tökülmənin karşısını necə alır bunlardan bəhs edəcəm.

(Başlıq 0)
Əvvəlcə saç tökülməsi erkeklerdə görülür və çok böyük hissəsi androjenik yəni erkək tipi tökülmədir. Bunun ən önəmli səbəbi genetikdir. Dayın kəlsə kəl olursan, atan kəlsə kəl olursan bla bla söhbətləri çok tutarlı değil. Amma ortalama birincil akrabaların saç durumu sizə fikir oluştura bilər. Misal ata kəl, ana taraf erkekler kəldirsə kəl olma ehtimalınız yüksəlir. Ata tərəf tamamən kəl , ana tərəf normal ve ya tam rersə ana tərəf kəl, ata normalsə normal olma ehtimalınız yüksək. iki tərəf də kəl olmadığı durumda yenə kəl olma ehtimalı var ama çok düşük. Saç genetiği maternal kalıtılır deyilir amma bunu dəstəkləyən çok fazla araştırma yok. saça sıxılan spray, sərtləştirici, jöle saçlarl keyfiyyəttən düşürüb incəldə bilər amma sonradan saç çıxması ilə düzələcək durumdur. Saçınız çıxmırsa səbəbi bunlar deyil. Qadınlarda da ən sıx saç tökülməsi səbəbi dht dir və kişilərlə səbəblər eynidir. Amma onlarda adət və hamiləlik kimi faktorlara görə (başlıq 1) geçərlidir.

(Başlıq 1)

Androjenik olmayan tökülmədə isə vitamin d əksikliyi, zinc əksikliyi, dəmir əksikliyi, b12 əksikliyi, folat əksikliyi baxılmalıdır. Əsasən dəmir və b12 əksikliyində görülür. Kan baktırandan sonra vitamin və digərlərini aldıktan 2-3 aya ən gec tökülmələr düzəlməlidir , düzəlmirsə (başlıq 2) yə bax.
-Vitamin d əksiklik bəlirtisi=> həzimsizlik, dəridə quruluq, mədəd şişkinlik, dırnaglarda kopma.
-b12- dəmir əksikliyi=> halsızlık, yorgunluk, dəridə morluglar, bir yerə çarpanda tez morarma, dırnagda ləkələr.
-zinc əksikliyi=>gücdə azalma, testosterone azalması və az da olsa libido azalması

(Başlıq 2- dht nədir )

Saçı androjenik tökülmədə tökən ən böyük molekül dht yəni dihidrostosterone'dur. Bu molekül potent testosterone deyil. Yəni testosterone özəlliklərini göstərmir (anabolik , metabolik və digər) . Amma 2cil erkek özəllikləri (səs qalınlaşması, bədəndə qıllanma və d.) regüle edən moleküldür. Bir moleküı duyarlı olduğu reseptorlara bağlananda işə başlayır. Yəni reseptor yoksa etki yok. Genetik burda devrəyə girir. Yəni əgər saç köklərinizdə dht reseptoru fazla və duyarlıysa dht gəlib oraya bağlanarak saçlarınızı tökməyə başlayacak. Əsasən 20 li yaşlarda və 30 un başlarında ən agressiv şəkildə reseptor duyarlılığı görülür və saçlar tökülür.

-Dhtni necə baskılaya bilərik? Bu digər seks xarakterlərimizə zərər verər mi?

(Başlıq 2- dht baskılama tedavisi)

Dhtni baskılayan bəzi molekullar var. Bunlardan bəziləri 5alfa reduktaz inhibitorudur. Yəni testosterone dan dht dönüşümünü əngəlləyir. Yan etki olabilir mi? Əgər topikal (şikayət olan bolgəyə sadəcə) olarak istifafə edirsizsə sistemik (bölgə dışında) bir yan etkisi olmaz. Amma sistemik bir dht baskılayıcı istifadə edirsizsə yan etkilər ola bilər. Dhtni topikal baskılayan ən güclü molekullardan biri konazol grubudur. Bunlar əslində mantar (göbələk sanırım) ilaclardır yəni antifungaldır. Amma dht ni çox ciddi baskıladıgları göstərilib. Konazol şampunu saçınıza duşta sürüb 5-6 dk durulayıb gözləyib sonra normal duş alıb başka şampuan istifadə etmədən çıxıb kurulanmalısız. 2 gündə bir 5-6 ay istifadə edilə bilər. Ömür boyu dht savaşında istifadə edilə bilər. Pratikdir.

Dht baskılayan bir digər molekül fda onaylı finasteride ve dutasteride dir. Bunlar oral olarak alındığı üçün çok ciddi dht baskılayırlar və yan etkiləri də var. Saç köklərində dhtyi sıfıra kadar endirmə özəlliklıri var. Bu da tökülmələr başlayıbsa bu prosesi tamamən durdurmag deməkdir. Ama oral alındığı üçün dht ni genel baskılayır və %5-10 erkekte cinsəl sorunlar yarada bilir. Araştırmalar bunun çok çok az yan etki olduğunu və geridönüşlü olduğunu göstərib. Misal siz bu ilacı aldız, jinekomasti başladı, bıraktığınız zaman geriləyib bu durum azalır. Amma zatən istifadə etdiyiniz ilacların həmən hamısının yam etkisi var və bunları gözə alıb istifadə edirik. Dutasteride saç kökü dışında iki fərqli yolakla dht sıfıra gədər baskıladığı için tərcih edilmir. Əgər düzənli cinsəl həyatınız var isə yak etkiləri daha tez görüb ilacı bıraka bilərsiz. illərcə istifafə edəcəksizsə 6ayda ya da ildə bir spermiyogram və testosterone baktırmanızı tavsiye edirəm. Uzun lafın kısası androjenik saç tökülməsinin ən şiddətli çözümü finasteride dir amma həkimə danışmadan istifadə etməyin. Bunu hazırda oxuyan insanlar mənə mesaj atarsa tahlillərlə bərabər kullanıb kullanmama kararını verə
Bilərəm. Amma bu tedavi konazol 4-5 aylık istifadə nəticəsində işə yaramırsa istifadə edilə bilər. Dirəkt başlamayın.

(Başlıq 3)

Minoksidil nədir, nə işə yarayır?
Minoksidil mexanizması tam bilinməyən amma fda onaylı saç çıxarıcıdır. Haqqında fərqli teorilər var. Amma detaya girməyə gərək yok zatən fda onayladığına görə istifadəsi uygundur. Hər gün səhər ya da akşam toplam 5-10 fıs kullanılıb sonra saç yuyulmamalıdır. 6ay sonra nəticəsini görəcəksiz. Amma androjenik tökülmə həyat boyu davam ettiyi üçün bıraktığınızda saç yavaş yavaş töküləcək. Bunun yanında dermaroller deyə iynəli bir roller var. bu minoksidilin əmilimini çox ciddi artırır. Bunu tək başına belə istifadə etsəz ciddi yararını görərsiz. Hər yatmadan öncə 5-10 dk edə bilərsiz.

(Başlıq 4)

Mükəmməl yaradıcı adlara sahib olan bu preparatlar dərman sayılmır amma alternativ tibbdə istifadə olunur. Amma mexanizması dərman mexanizmasıyla eyni amma təbii yollardır. Amma etkisi daha azdır dərmanlara görə. At guyruğu, sarımsaq , kafeinli şampuan gibi şeylər saçta dht səviyyəsini azaldarak tökülməni artırır. Doğalcısızsa istifadə edilə bilər amma mənə kalsa gərəksiz pul israfıdır. Konazol içərən şampuan daha ucuz və effektiv. Əgər illa doğal olsun deyirsizsə içində saw Palmetto olan şampun ya da tablet istifadə edə bilərsiz. Bu başlıqdaki digərlərinə görə dhtni daha iyi baskılayır. Xpecia tablet, prozinc şampun bunlara örnəkdir.

Bəzi şampunlar isə biotin, vitamin b6-b12, zinc içərir. Bunlar saçı bəsləyir və tökülməni azaldır. Amma tökülməyənlər üzərində bir təsiri yoxdur. Ucuz bulursuzsa normal şampuan yerinə istifadə edilə bilər. Saçları gücləndirər amma tökülənlər geri gəlməz. Dərmanlar isə tökülənləri geri gətirir.

Əgər kısa sürə öncə son 1-2ildə olubsa tökülmə dərmanlar kökləri canlandıra bilər.

(Başlıq 5)
Saç ekimi

Saç ekimi bunlarla uğraşmak istəməyən ya da uğraşıb başarısız olanlar için. Əsasən iki kulak arasındaki saçlar dht yə ən az duyarll olan və ömür boyu tökülməyən ya da ən az tökülən saçlardan kökü ilə alınarak dht daha duyarli təpə və verteks dediyimiz ön tərəflərə əkilmədir. Əkim saçları dht yə az duyarlı olduğu için tökülməsi çox çətindir. Ama mənim tavsiyəm əgər 30 yaşını geçməmisizsə və dökülmə çox ciddi deyilsə tələsməyin. Bu işləm greft sayısına görə 4 saattan 10 saata gədər sürə bilər. Əkimdən sonraki 2-3 gün bandajla gəzib ancak sırt üstü yata bilərsiz. Əkimdən sonraki 1 ayda idmana gedə bilməzsiz denir ama ağır işləmədən 2 həftə sonra başlaya bilərsiz. Kabuk dökülmə 1 həftə - 10 günə tamamlanır və sonrasında əkdirdiyiniz bəlli olmur. 6-7.ayda saçlar çıxmağa başlayır.

13. son zamanlar saçım dəhşət tökülür. nə edirəmsə qabağını ala bilmirəm. dəmir çatışmazlığındandı güman ki, ona qarşı da dərman atıram, təsir eləmir. bioxin şampunu, gündəlik dərmanı, hətta hər yumadan sonra saça vurulan qatqı- nəsə təsiri olmur, bir ara dayanmışdı, indi amma yenə sürətli tökülür. belə qiraqdan baxanda bilinmir, çünki saç var da hələ və seyrəklik də hiss olunmur. amma saçı darayanda və yaxından baxanda görürsən ki, yanlar gedib, başın ortasında da seyrəklik var. əlimdən gələni edirəm, lap pisləşsə, Türkiyə və ya Bakıda gələn yay saç əkdirəcəm.

14. gənəgərçək, sarımsağ bir yerə qədər, yekunda gen işini görür. yeganə qalıcı çarə əkdirməkdir.

Yalnız deyilsən!

Yalnız deyilsən!

Yalnız deyilsən!

Yalnız deyilsən!