4. Bir dəfəsində abituriyent vaxtı, hazırlıqda oturmuşdum, qabaq partamdakı bir qız başladı anqut-anqut danışmağa. Məktəb dönəmim Naxçıvanda keçdiyinə görə, danışdığım ləhcə oranın insanlarından fərqlənirdi ki, məktəbdən əvvəl Naxçıvanda yaşamadığımıza görə. Qabağımda oturan qız da rəfiqəsinə dönüb dedi ki,
-əə, bı bakı ləhcəsi məni həfsələdən(hövsələdən) çıxadır e təmmiz, "qələdjəm, qedədjəm", ə adam kimi danış daa bə, bu sözün düzgün deyiliş q(o)aydası var.
Dedim uy blə soxum sənin qəzəlinə. Gör kim deyir bunu, özü də necə deyir. O gündən sonra naxçıvanlılardan diksinməyə başlamışdım. Nə qədər şirin olsa da, hırla-zırı qanmayanlar tərəfindən lağ obyektinə çevrilən ləhcədir
Edit: özüm də bakı-naxçıvan-yardımlı+others kimi karma bir ləhcə ilə danışıram
5. damarlarımda bakılı qanı axdığı üçün bəzən instinktiv olaraq danışıram və çox vaxt elədə bilinmir. amma mənim qədeşim, eyni zamanda şefim olan şəxs bildiyin full paket bakılıdı. il olacaq 2023, bu adam hələdə bakılılara məxsus papaq, şalvar, plaş(və ya köynək) və uzun burun ayaqqabı geyinir. yeriyişindən danışığından bakı enerjisi yayılır. qədeşə baxdıqca sovet vaxtına səyahət edirsən. adam bildiyin full paket bakılıdı. yaşca aramızda çox fərqdə yoxdu. bakının simvoludu demək olar. şəhərə çıxdıqda avtomatik diqqətləri öz üstünə çəkməyi bacarır. modern dünyadakı son nümunədi. bu yaxınlarda çoxsaylı təklif və istəkləri nəzərə alaraq ayaqqabısını nike olaraq dəyişdi. amma geyim hələdə eynidi.
1. xüsusə abşeron yarımadasında, novxanı ətrafı ərazilərdə danışılan özünəməxsus ləhcədir.
ən səciyyəvi cəhəti söz tərkibindəki "ə" hərfini "e" kimi, "e" ni isə "ə" kimi tələffüz etməkdir.
məktəb-meşteb,
elə-ələ
ver-vər. və bu kimi.
həmçinin felin məsdər və gələcək zaman şəkilçisi də fərqlidir.
çəkmək-çekmey
gedəcək-gedicey və.s.
bakı ləhcəsində rus dilinnəm olan sözlərə də geniş yer verilir.
bilindiyi kimi əslən nardaran, mərdəkan, şüvəlan, bilgəh, kürdəxanı, maştağa, hövsan (bir hissəsi) sovetski (elmlər metrostansiyasının yaxınlığı), kubinka (nizami metrostansiyasının yaxınlığı) kimi yerlərdən olanlar və ya burada böyüyənlər bu ləhcəni danışırlar.
7. fikrimcə ən mədəni və gözəl səslənən ləhcədir. bu ləhcəni öz-özlüyündə ili yerə ayırıram, biri kənd bakı ləhcəsi, iki şəhər, yəni offisial bakı, daha doğrusu azərbaycan dili ləhcəsi.türkiyədə istanbul türkcəsi nə qədər elitdirsə bax bizdə də bakı türkcəsi o qədər elitdir gözümdə.ata tərəfim naxçıvanlıdır, amma mən ana tərəfimin təsiri ilə uşaqlıqda bakı ləhcəsi ilə danışırdım, ancaq qərdeş bakı ləhcəsi ilə yox, şəhərin bakı ləhcəsi ilə. naxçıvan ləhcəsi isə düzünü desəm o qədər də gözəl səslənmir, və məncə çox da kobuddur. şəxsən istəmərəm ki bu aksent bizim leksikonda xüsusi bir yer tutsun. indi isə vurğularım bakı ləhcəsindədir, hətta deyərdim ki 80 faiz bakı ləhcəsində danışıram, 20 faiz naxçıvan. o 20 faizlik ləhcə də dj-dz,ch-ts,a-o, ge-dje, ke-ka söhbətidir. uşaq vaxtı rahat tələffüz edirdim, amma nəslimdəki naxçıvanlı tanışların güclü təsiri nəticəsində öz ləhcəmi naxçıvan ləhcəsinə uyğunlaşdırıb danışmağa başlamışdım, hətta yadımdadı ki ilk dəfə danışmağa çalışanda çətinlik çəkirdim. indi isə bakı ləhcəsi ilə danışmağa çətinlik çəkirəm.
)