the queen's gambit
| kinoəjdaha lazımdı googlla
Netflix'in yeni mini dizisi. Baş rolda anya-taylor joy var.
Stephen king'in dediyinə görə netflix'in ən keyfiyyətli istehsalıdır. Xüsusilə şahmat ilə maraqlanan, maraqlanmayan hamı izləməlidir. Bir növü hbo keyfiyyətində netflix serialıdır, hərdən adama elə gəlir ki, hbo istehsalı izləyirsən.
Rotten tomatoes: 100%
--spoiler--
Serial psixi problemlər yaşayan Alice harmonun son çarə kimi qəza edib intiharı və 8 yaşındakı elizabet (beth) harmonun yetimxanaya düşməsi ilə başlayır. ilk baxışdan soyuq xarakter kimi nəzərə çarpan beth bir gün zirzəmidəki təmizlik xadiminin şahmat oynadığını görür və onda buna qarşı maraq oyanır. Əvvəl xadim shaibel qızların oyun oynamamalı olduğunu söyləsə də, betdə olan fitri istedadı görür və onunla mütəmadi olaraq şahmat oynayır. Fitri istedadı ilə birlikdə yetimxanada onlara verilən sakitləşdirici dərmanlar sayəsində şahmat taxtası və şahmat addımlarını xəyal edən elizabet kiçik yaşına rəğmən çox böyük yol qət edir. 15 yaşına çatanda bir ailə bethi övladlığa götürür və bununla da qızın həyatı dəyişir. Atalığı onları istəmədiyi üçün atır və müxtəlif bəhanələrlə evi tərk edir. Maddi çətinlik çəkdiklərində elizabet mükafat qazanmaq üçün şahmat turnirlərində yarışır və çox böyük səviyyəyə və məşhurluğa çatır. Serialda şahmat üzrə SSRi-nin qüdrəti də vurğulanır, elizabetin dünya şahmat çempionu Vasili borqova qarşı qələbə qazanma istəyini təsvir edir. Analığının şahmat səfərində olarkən ani ölümü, bir dönəm ardıcıl məğlubiyyətlərin gəlməsi və nəticəsində elizabetin narkotika, içkiyə qurşanması onun karyerasını təhlükəyə atsa da, birdən yaxınlarının köməyi ilə ayılır və sonuncu bölümdə artıq SSRi-də keçirilən çempionatda ağıllı həmlələri və iti bacarığı ilə çempion borqova qarşı çox böyük qələbə əldə edir.
--spoiler--
Mini seriallar çərçivəsində izlənilməli nümunələrindən biridir. Sizə xoş seyirlər -*
--spoiler--
Əslində, şahmatla bağlı filmlər izləyən birisinizsə, bu serialda yeni bir şey görməyəcəksiniz. Tipik şahmat filmi protaqonistinə məxsus klişe xüsusiyyətlər Elizabeth Harmon-da eynilə qeyd olunub: uşaqlıqdan şahmatda vunderkind olmaq və bunu kimdənsə təsadüfən öyrənmək, hansı ki in search of Bobby Fischer (Məsum Həmlələr) filmində buna bənzər başlanğıc xətti görmək olar. Harmonun uşaqlıqdan asosial olması, yaşıdları ilə dil tapa bilməməsi çox işlənmiş "dahi uşaq" arxetipidi. ikinci olaraq, şahmatı başqasından öyrənib və şahmat oynamaq qabiliyyətini və ehtirasını özündə kəşf etmək, adını çəkdiyim film xaricində Queen to Play (tr: Satranç Kraliçesi) filmində də işlənilir.
Digər bir klişe vunderkind şahmatçının eyni anda 10-15 nəfər ilə oynamasıdır ki, bu artıq şahmat kinosu klassikasıdır və bu filmdən də yan keçmədi. Həmlələri beynində daha yaxşı hesablamaq , təsəvvürünə gətirmək, 10-15 həmlə sonranı görmək kimi nüanslar da tipikdir.
Düzünü desəm, şahmatla bağlı film çəkdikdə axır-əvvəl filmin şahmat teması eyni xətlərə söykənir: şahmat ehtirası, istisnayi şahmat qabiliyyəti, şahmatçının digərlərinə möcüzəvi şəkildə qalib gəlməsi və s.
Digər tərəfdən Harmonun həyat hekayəsi, xarakteri və filmdəki əsl həyatla bağlı təsvirlər olduqca maraqlıdır.
--spoiler--
Trailerı bərbad, musiqiləri möhtəşəm idi.
Trailer:
(youtube: 
)
)Musiqi:
(youtube: )
)(youtube: )
)--spoiler--
ilk öncə bunu qeyd edim ki, Baş rol aktrisası anya-nın donuqluğu tragedik həyata cuk oturub.
ilk bölümü, beth və şahmatın tanışlıq hekayəsini izləyəndə tez-tez stefan zweigin şahmat kitabını xatırlayırdım, kitab qədər zirvəyə çıxarmadı sonda məni, çünki Beth personajının uşaqlıq travmalarının, münasibətlərdəki toxic davranışlarının, dərmana və içkiyə olan aludəliyinin izləyiciyə çatdırılması yarımçıq, kasad idi, dördüncü bölümə kimi çox böyük həyəcanla izlədim. Səbəbi bu idi ki, şahmat oynanıldığı səhnələr bəzi izlədiyim şahmat filmlərinə nəzərən absurdluqdan kənar idi, hərəkətlər incə düşünülmüşdü, detalları, şahmat kitabları göz oxşayırdı. Beşinci bölümdən sonra isə serial durğunlaşır, bir də özünə gələ bilmir, zənnimcə.
Serial boyunca Bethə şahmatı öyrədən, həyatını dəyişdirən shaibeli bircə dəfə də olsun ziyarət etməsini, ya xatırlamasını umdum. Beth isə sadəcə jolene sayəsində onu xatırladı, o da yasında iştirak etmək üçün. *
Hələ jolene "yaxşısan?" Deyə soruşanda "pis hiss edirəm, ona 10 dollar borcum var idi" deyəndə istədim ekrandan çıxıb bethi cırmaqlayım, daha eləmədim, yazıqdı.
Borgov personajı gücün, intizamın, zəkanın simvolu idi. Final səhnəsində təkəbbürlü davranmayıb, bethə məğlub olanda belə alqışlayıb, qucaqlaması çox xoşuma gəldi.
Benny, sən nə məstan idin elə..
--spoiler--
Serial izləyiciləri necə lərzəyə gətiribsə, hamı şahmat öyrənməyə, oynamağa başlayıb. Ən son orta məktəbdə riyaziyyat müəllimimə üzqızardıcı şəkildə məğlub olandan sonra evdəki şahmatları dayımoğluna verib, o vaxtdan bəri kompüterdə də daxil bir dəfə belə oynamamışam.
*
--spoiler--
Müəyyən klişelər var idi, (uşaqlıqdakı pis xatirələrin xatırlanması, içib çəkib diblərə düşmək kimi səhnələrdən artıq bezmişəm) amma əsas süjetdən yayındıran lazımsız hissələr çox olmadı, olanlar da qısa çəkdi.
Mənə görə ən təsirli səhnə Bethin Shaibelin onun haqqında qəzet xəbərləri yapışdırdığı lövhəni tapması idi və bu qədər vaxt ərzində Bethin ona yazmaması, görməyə gəlməməsi, hətta vəd verdiyi 10 dolları qaytarmaması çox incitdi.
Maraqlı səhnələrdən biri Benny ilə maşında gedərkən danışaraq şahmat oynamaları idi. Şahmatistlərdə belə vizual zəka varsa sözüm yoxdur dah, mən şahmat gözümün qabağında ola-ola normal oynaya bilmirəm. -*
Sonda isə, Borgov, canın yanmasın, nə karizma adamsan. -*
Bidə sheibel yazığı unutdu yavrumuz *
Nəysə, vaxt öldürmək üçün pis deyil
sən də yaz!