+5 əjdaha
1. üçəsaslı karbon turşusu. limonda və digər sitrus meyvələrində, habelə bəzi tərəvəzlərdə rast gəlinir. sitrik sözü turşuya malik və bol suyu olan meyvə olduğuna görə ona citric acid də deyirlər. kimyəvi dildə, beynəlxalq nomenklaturaya əsasən 2-hidroksi-1,2,3-propantrikarbon turşusu yaxud 3-hidroksi-3-karboksipentandio. qısa yazılışı c6h807* rəqəmləri indeksdə yazmaq olmur.. şəklindədir. el arasında "lumu duzu", "limon duzu" kimi də tanınır.turşu ilk dəfə 1784-cü ildə limon suyunu kristallaşdıran alman kimyaçısı carl wilhelm scheele tərəfindən alınmış və qısa zamanda bir çox sektorda istifadə edilməyə başlamışdır.
19-cu yüzilliyin sonlarından etibarən yeyinti sənayesi və qənnadı məmulatların hazırlanmasında geniş yayılmağa başlamış sitrik turşu, toksik maddə sayılmır və kimya sənayesində bir diskriminator olduğu üçün kifayət qədər istifadə olunur.
turşu şəkər məhsulunun aspergillus niger göbələyi ilə qıcqırdılmasından alınır. bitki aləmində rast gəlinən limon turşusu, limonun 10, yabanı narın 9, quş üzümünün 1.3, sklet tütününün 7.5%-ini təşkil edir. meşə çiyələyi, qarağat, moruq, böyürtkən kimi giləmeyvələrdə də az miqdarda olur.
qida sənayesində ph dərəcəsini nəzarətdə saxladığı üçün konserva məhsullarını uzun müddət qorunub saxlanılmasında, alkoqolsuz içkilərdə, az kalorili meyvə sularında sitrat duzlarıyla birlikdə dadverici kimi, kulinariyada maksimum jel dayanıqlığını yaratmaq üçün üstünlük verilir. eləcə də poladdan pasın təmizlənməsində, hamam və mətbəx təmizləyici vasitələrinin hazırlanmasında, toxuculuq sənayesində parçaların boyanmasında, təbabətdə qanın konservləşdirilməsində geniş istifadə olunur.
zəif turşu olmağına baxmayaraq, təmiz limon turşusu ilə təmasda olanda törədə biləcəyi mənfi təsirləri nəzərə almalıyıq. belə ki, tənəffüs zamanı nəfəs darlığına, boğaz ağrısına, öskürəyə gətirib çıxara bilər. dəriyə və gözlərə təması zamanı qızartı əmələ gətirir. həddindən artıq qəbulu qarın və boğaz ağrısına, uzunmüddətli qəbulu isə diş minasının aşınmasına səbəb olur.