fuad rəsulzadə
| sosial
əjdaha lazımdı
googlla
bertrand zobrist
(bax: məlum zarafat)
(bax: qəfil gələn sirkdə yaşayıram hissi)
Döyülməyinə haqq verə bilmirəm. Durub kimisə əzişdirib videoya çəkmək və s. şeylər çox ikrah oyadan bir şeydir məndə. amma döyənləri də qınaya bilmirəm heç cürə. Adamların niyə elədiyini başa düşürəm çünki. Həddən artıq çox iyrənc vəziyyətdir. Bir tərəfdə hər işi qol gücü ilə həll edən zorba insanlar var, digər tərəfdə də bütün heysiyyətini, empatiyasını itirmiş, həyatda heç bir dəyəri* olmadan digərlərinin dəyərlərini lağlağı edən biri. Necə deyərlər, yuxarı baxırsan bığdır, aşağı baxırsan saqqal. Bir tərəfdən də baxırsan ki, necə deyərlər, adam özü qaşınıb konkret. Mövqe qoymağım lazımdırsa - ki, həssas mövzudur və bio-mdakı o boyda sitatı da boşuna qoymadığım üçün mövqemi qoyacam və hər kəsin də bu cür mövzuda mövqe qoymasını istəyirəm - mən üçüncü tərəf sayıram özümü: döyənlərə qəti haqq vermirəm, eyni zamanda, fuada qarşı da xoş olmayan münasibət bəsləyirəm. Uzun olacaq, lakin tam izah edəcəm niyəsini.
qeyd: aşağıda oxuyacağınız bütün sifətlər*heç bir halda təhqir və ya alçaltma məzmunu daşımır. Sadəcə, şəxs, hərəkət və ya situasiyanı təsvir etmək üçün işlədilib.
Giriş olaraq fuaddan danışası olsam, troll olduğu hər halından bəllidir. Qəbul etmək lazımdır ki, qeyri-ciddi, əqidəsiz insandır. yazılarından, sosial media profillərindən, müsahibələrindən nə qədər boş insan olduğu görünü. Heç onu döyənlərin nəsə ali bir amala xidmət etdiyini də deyə bilmərəm. yəni sözüm ora yozulmasın ki, guya onu döyənlər çox da babat adamlardılar. Dediyim kimi, heç bir xüsusi dəyəri olmadığı bəllidir, çünki özünün müəyyən dəyərləri olan bir insan heç vaxt başqasının dəyərini məsxərəyə qoymaz, ən azından empatiya qurar ki, "bax mənim filan fikrimi, əqidəmi məsxərəyə qoysalar, necə olar?". Ağlı başında, düzgün düşünən insan davranışı belə olar ki, mövzunu müzakirəyə çıxarsın; qəbul görmürsə, uzaqlaşar, qəbul olunarsa da ki, nə gözəl. Yoxsa kimlərinsə mənəviyyatı ilə lağlağı etməyi doğru saymıram.
Ümumiyyətlə, bu mövzu "başqasının dəyəri" söhbəti belə sayılmır, mövzu daha üst səviyyədədir, çünki hər bir şəxsə birbaşa təsir göstərən mövzudur. Söhbət şəhidlikdən gedir. Burada bir şeyi qeyd edim ki, bütün həyatım boyu ilk dəfədir nəsə şəhidliklə bağlı danışıram, hətta yazanda belə özümü nəsə qəribə hiss elədim. çünki "şəhid", "şəhiiiid" filan hər zaman mənə çox populist, - şəhid doğması olanlardan üzr istəyirəm - bayağılaşmış*, pafoslu ifadə kimi, türklər demiş, duygu sömürüsü, prim kasmak aləti kimi gəlib. O qədər "şəhid" "şuşa" zad deyildi ki, ucuzlaşıb, hörməti də qalmayıb ifadənin. Nəsə, mövzuya qayıdım.
hər şeydən qabaq, başa düşmək lazımdır ki, haqqında status yazılan adam, yəni xudayar artıq yoxdur, ölüb. Ölünün arxasınca olunub zarafat. fuadın da başına hələ çox şey gələcək, çünki Ölüyə hörmət qoymayan birinin diri halına hörmət qoyulması mümkün deyil. Ölüm, bir insanın yoxluğu barədə çox yazmaq, danışmaq olar ki, sözlükdə doludur. xüsusilə də, özünə doğma saydığı bir kimsəni itirən adamlar bunu çox yaxşı başa düşər ki, yoxluq nə deməkdir. Fuadın haqqında zarafat elədiyi adamın da ölümü adi bir ölüm deyil, bu adam müharibədə ölüb. indi gəlin mənim nöqteyi-nəzərimdən baxaq və vəziyyəti lap elə ən axırıncı situasiyadan ələ alaq.
deyək ki, xudayar - və ya müharibədə həyatını itirmiş 2800 insanın hər hansı biri - heç də müharibəyə istəkli adam olmayıb. Deyək ki, bu insan heç də vətən dərdi çəkən biri də olmayıb. sadəcə, məcburiyyətdən və ya mental basqı, beyninə doldurulan fikirlərdən, millətçi ideyalardan ötrü gedib müharibəyə döyüşməyə. Lap götürək ki, bu insanın heç də xoşagələn, düzgün, tərbiyəli mülki həyatı da olmayıb*: mental təfəkkürlü, danışığını-hərəkətini bilməyən, dünyagörüşü sıfır olan biri olub, hansı ki, bir az oxumuş, biliyini artırmış heç kim söhbət etmək istəməz, oturub-durmağı özünə sığışdırmaz, öz səviyyəsində biri kimi qəbul etməzdi*. Lakin iş o yerdədir ki, bütün bunların heç bir önəmi qalmır. Çünki düşünürəm ki, yuxarıdakı ən pis variantı ələ aldıqda belə buna bu cür baxmaq lazımdır: o adama dəyən güllə mənə, qardaşıma, atama, yoldaşıma, bacıma - bir sözlə, hər hansı doğmama, əzizimə dəymiş ola bilərdi. mən özüm, yaxın dostum, xala oğlum, bibi uşaqları və s. heç kim çağırılmadı, hətta könüllü yazılanları belə çağırmadılar və getmədik müharibəyə. Yəni o güllənin birimizə dəymə ehtimalı vardı ki, adam bu ehtimalın qarşısını alıb. Fərqi yoxdur hansı şəxsi keyfiyyətlərə sahib insanlar idilər, fakt odur ki, o müharibədə ölənlər həm də başqa n qədər şeyin qarşısını alıblar. Bu ehtimalları da çox saymaq olar: Əgər həyatlarını itirməsəydilər, döyüşməsəydilər, heç kim qarantiya verə bilməzdi ki, düşmən əsgərləri
- bax elə bunu oxuyan qızı, bu cümlələri oxuyan oğlanın ailə üzvlərini, elə öz ailə fərdlərimi, dəyər verdiyim xanımı qala divarlarına mismarlayıb döş gilələrini, cinsi orqanlarını poliqon hədəfi kimi bəlirləyib məzə üçün atış təlimi etməyəcək,
- doğmalarımı gözümün qabağında zorlamayacaq;
- hamilə əzizimin qarnını yarıb, uşağı çıxarıb anasının havalanıb gülənədək başına-başına vurmayacaq;
- atamın, babamın belinə qaynar samovar bağlamayacaq;
- qardaşımın dərisini gözümün qabağında soyub neçə saniyəyə öldüyünü ölçməyəcək;
- tutub mənə təcavüz etməyəcək;
Və s. və ilaxır saymaqla bitməyəcək vəhşilikləri törətməyəcəkdilər?
Nədir, yoxsa kimsə düşünür ki, bunlar fantaziyadır? 1918 martda, xocalıda, birinci müharibədə edilməyib ki bunlar? Yuxarıdakılardan heç 30 il keçməyib. yoxsa kimsə düşünür ki, komandiri və təlimçiləri yuxarıdakıları etmiş bir əsgər müharibəni udandan sonra gəlib alnımızdan öpəcəkdi və sülhsevər olacaqdı? Deyək ki, erməni xalqı qardaşımızdır, bizimlə sülh istəyir, barışıq istəyir, elə 90-larda da istəyirdi, amma hökumətləri, əsgərləri oğraşdır ki, o addımları atdı. indi necə? Eyni hökumət deyil ki? Daha çox ərazi işğalı üçün ehkamlar qurmamışdılar? Misal uzun oldu, bilirəm, amma istəyirəm aydın başa düşülsün ki, o müharibədə ölən adamlar nələrin qarşısını alıblar. Orada ölən kimsə ən vicdansız, ləyaqətsiz hərəkətlər edən, nifrət olunası xarakterə sahib bir adam da olsa, xarakteristikası, kimliyi ölümü nəticəsində əngəl olduğu o şeylərin qarşısında bütün önəmini itirir. Ən pis halda tərəzi neytrallaşır.
disclaimer: parental advisory explıcıt content
Hələ mən ən axırıncı misalı çəkdim ha! Orada ölən elə adamlar haqqında elə şeylər danışıldı ki, baxırsan ki, içini skim, qızıldan qiymətli insan öldü getdi, yoxdu uje. Sayəsində indi şeyinə xurma yedizdirib sosial şəbəkədə rahat status yazan adam(lar) da bambılılıq edərək məzə pıqqıldadıb status partladır ki, gündəmdə olsun. Proqressiv, marjinal gənclik olublar. Üstəlik, başqa bir məsələ də var. Torpağı, dolayısılə, həmin insanları qorumaq üçün canından keçmiş adama lağlağı edərək buna dil uzadırlarsa, öz həyatlarının qorunmağa dəyər bir qiymətinin olmamasını göstərirlər. Eyni zamanda da, əksər hallarda bu və ya digər müstəvidə polisin onların həyat təhlükəsizliyini qorumadığını əldə bayraq edərək hökuməti də tənqid edirlər. Beləcə, özləri özlüyündə paradoks yaradırlar, əslində.
explicit contentin sonu
Mən xudayar və onun təmsilində ailəsinin, qohumlarının, dostlarının nə hiss etdiyini bilə bilmərəm. Şəhid olmuş, müharibə iştirak etmiş dostum, qardaşım, qohumum yoxdur ki, bir təsəvvür edim belə itki qarşısında onlar hansı hisslər keçirirlər, müharibənin ailəyə fəsadları necə olur. Amma ən azından hansısa bir itkini göz önünə gətirirəm, onu düşünürəm. Qiymət verdiyim insanları düşünürəm. Səmimi olacam, özüm ailə üzvlərinə, ətrafındakı əksər insana nifrət edən, onların varlığı ilə yoxluğunu vecinə almayan adamam. Amma bu o demək deyil ki, onların başına hər oyunun gəlməsi vecimə olmamalıdır və ya onların heysiyyətinə toxunacaq tutum sərgiləməliyəm. insanın öz vicdanı və əqidəsi olmalıdır. Əxlaq elə bu yerdə bilinir: sən nifrət etdiyin, həyatını sikib-çevirmiş insanlara qarşı belə hansısa murdarlığın olunmasına göz yummursan və öz dəyərlərini pozmursan.
Məhz bu qədər yazıdan sonra qəti şəkildə deyə bilərəm ki, fuad tamamilə insanlıqdan kənar davranıb. Başa düşürəm, ölkəyə, cəmiyyətə nifrət edə bilər, mən də heç sevmirəm. Amma bu hərəkət əclafca, murdar hərəkətdir və mənəviyyatsızlıqdır. Mənəvi, insani dəyərləri olmaq ilə qəlib düşüncəli, yobaz, mental təfəkkürlü olmağı ayırd etmək lazımdır. Yenə deyim ki, məqsədim qətiyyən adamı alçaltmaq, təhqir etmək deyil. Bunu istəsəydim, ona yazılan söyüşlərdən beşbetərini söyüb, çoxdan tutub o videodakından betərini edərdim. Söyüləcək bütün söyüşlərə layiq olsa, özünə sığışdırsa belə söymərəm onu. Ki, söyümrəm də.
Bu cür adamları çox görmüşəm. Məktəbdə, məhlədə, universitetdə, işdə. onlar heç cürə düzəlmirlər. Döymək, söymək, alçaltmaq təsir etmir. Üzlərinə tüpürəndə digər tərəfini çevirib gülürlər. Çünki əqidəsiz və həyasız insanlardırlar. El dilində beləsinə "padoş" və ya "qaloş" deyirlər. Necə ki, ağlayıb "n'oolar eləmiyün" deyib yalvarırdı, amma gəlib evə çatan kimi başlayıb yenə.
.
Bəs nə etməli? - Heç nə. Doğrudan, heç nə. Çünki belələri hər şeyi məsxərəyə çevirən tiplərdir. Başa çıxmaq mümkünsüzdür, Nə edilsə də, batmaq mümkün deyil; ya da ən azından mən bilmirəm necə olur, bilənlər mənə də öyrətsin, zəhmət olmasa. Oturub ciddi şəkildə başa da salınsa, alınmayacaq bunlarla. Hal belə olanda da daha böyük problemlər yaranır. Çünki durmadan kimlərinsə mənəvi heysiyyəti ilə məzələndikcə daha da böyük aqressiyanı özünə çəkir, lakin yenə də davranışını dəyişmir. Çox toksik hərəkətlərdir. Hər şey qırağa, tək özü olsaydı, cəhənnəm. Əsgərlikdən qaçmaq üçün min hoqqa verən, metroda biri sürtüşəndə gəlib sosialda şüvənlik qoparan özü kimiləri də yığışıblar bir yerə, hansılar ki, bu günkü həyatlarını o ölənlərə borclu olduqları halda dil uzadırlar.
Hə, mən də bu torpaqlar uğrunda ölmək istəmərəm. Nə gün gördüm ki, niyə də ölüm?! Siyasi oyunlar, millətlərarası düşmənçilik, seçmədiyim halda məcbur şəkildə parçası olduğum hadisələr... Bütün həyatımı sikib-çevirənlər elə bu torpağın havasını udub, suyunu içib, mentalitetini mənimsəyənlər olublar. Qəribə səslənsə də, bu da o ölənlərə olan hörmətimi artırır, çünki dediyim kimi, mən sağam, onlar isə n qədər ehtimalın qarşısını almaq, mənim bir dəfə gəldiyim bu əcaib həyatda yaşamımı davam etdirməyim, axtarıb, bəlkə də, haçansa tapacağım xoş günlər və istədiyim həyat üçün canlarından keçiblər. Aralarındakı ən əclafına belə hörmət etməyi özümə borc bilirəm, qaldı ki, yaxşılarına minnət duymamaq mümkünsüzdür. Bunu bütün səmimiyyətimlə deyirəm.
O tip insanları da, məncə, Ən yaxşısı "iqnor" etməkdir, çünki hər bu və bu kimi adamların ən böyük kabusu diqqət görməməkləridir. Hər nə qədər veclərinə olmurmuş kimi davransalar da, bu, absurddur. Çünki kontent yaradan hər kəs diqqət görmək istəyir. Diqqət istəməyən birinin sosialda nə iti azıb axı? Başını salıb həyatını yaşayardı da, camaatın əsəblərini niyə oynatsın ki? Bir nəfər mənə demişdi ki, bir narkomandan, bir də fahişədən uzaq durmaq lazımdır. Çünki hər ikisinin də yaşamı artıq məhv olub və həyatdan qisas almaq üçün hamını öz yoluna çəkməyə çalışacaqlar. Məncə, eyni şey bu və bu qəbildən insanlara da aiddir. insanlığını itirərək əqidəsiz bir yaşamda sikdirmişlik sindromu ilə başqalarının da mazqisini sikməyə çalışırlar.
Mən belələrini görəndə həddən artıq pis oluram. Bütün kefim qaçır, sönürəm, başım ağrımağa başlayır. Mənə çox dəhşətli bir şeymiş kimi gəlir bu cür insanların xarakteristikası. Məncə, faciədir. Düşündükcə də daha çox pis oluram ki, gör necə insanlar, necə həyatlar, necə yaşayışlar var. Son olaraq, elə necə deyərlər, (bax: soxum belə yaşayışa).
Qeyd: entry-də bəyənilməyən, xoşa gəlinməyən, razı olunmayan nəsə varsa, bu tip insanlar bunu oxuyursa, zəhmət olmasa, yazsın, özünü insan kimi, ciddi şəkildə ifadə etsin. Buyursun, müzakirə edək. Əgər nicklərinin, umbaylamalarının bilinməməyini istəyirlərsə də, məsləhətxanada anonim şəkildə açıb desinlər. Mən, həqiqətən, başa düşmək, anlamaq istəyirəm ki, bir insan necə bütün insanlığını itirib bu həddə gəlib çıxa bilər. Bəlkə, elə mən səhvəm? Mən fikrimi və düşüncəmi izah etdiyim kimi, o tip insanlardan da eynisini gözləyirəm.
Əlavə olaraq isə bura yazılacağ hərşeyi üsttə yazıblar.
1 gün sonra gələn edit: faşistlər tərəfindən umbaylanırıq. Mənəvi dəyərləri olanlar dursun tullansın zəhmət olmasa.
Bəli, fuad trolldur. Space tv-də öz boş-boş şeirlərini deyir, ümumən boş insandır amma bu onun ifadə azadlığını əlindən almaq üçün yetəri qədər səbəb deyil. siz istəsəniz də, istəməsəniz də təhqir ifadə azadlığıdır. qaldı ki, deyilən tvit təhqir belə deyil, sadəcə bir tvitdir. "Məmməd əmin rəsulzadə neçə vaxtdır yeni məqalə yazmır"dan fərqi yoxdur bunun. bildik hər insanın "dəyər"i var amma bu dəyər həqiqətənmi bu qədər önəmlidir? mən dəyər deyəndə bir insanın özüylə olan mənəvi hesablaşmalarını başa düşürəm. həqiqətən yoldan keçən kakoy ta fuadın sözü bu qədər önəmlidirmi səninçün? bəs kommunist inqilabından ötrü canını keçənlər? əli bayramlı, əzizbəyov heç mi sevmirdi öz vətənini, azərbaycanı? hər ideologiya dəyişəndə bu şəhid konsepti dəyişirsə bunun harası dəyərdir, müqəddəsdir? şəxslər gəlib-keçicidir; önəmi olan tək dəyər varsa onlar da prinsiplərdir. qalan hər şey emosionallıq və beynimizdə qurduğumuz konstruksiyalar...
ölkə gündəmini zəbt edib,vacib mövzuları kölgəyə salması,xalqın çoxunun həmin adama qarşı nifrətinin yaranması çox gülünc vəziyyətdir.Heç kəsə xeyri və ya ziyanı dəyməyən hansısa birinin yumoru sizi qıcıqlandırırsa problemi özünüzdə axtarın.Fikir verməməyi bacarmırsınız demək ki.Hər kəsin dəyərini nəzərə almalı olsa idik,ağzımızı açıb nəinki zarafat,kəlam belə işlətməməliyik.
"Şəhid Xudayar Yusifzadənin anası Radə Yusifzadə: "Hara lazımdır ora müraciət olunmuşdu.Mənə demişdilər ki, siz əyani surətdə gəlin ərizə yazın.Deyirəm ki, mən sosial şəbəkədən hara müraciət edə bilərəm? Uşaqlar, özüm yazmışam ki, bunu dayandır. O etməyəndən sonra məcbur idim ki erməninin üstünə göndərdiyim oğulun biri şəhid olub, ikisi burdadırsa onlara da deyəm ki, bunu susdurun, içimizdəki ermənini susdurun. Mənim oğlumun hələ qanı qurumayıb. O mənimlə elə zarafat edə bilməz. Onun mesajı var bizdə. Deyir ki, zarafat edirəm, məni heç kim susdura bilməz indi də şəhidlə zarafat elədin ki, hamı gülsün?! Deməli, bizim şəhidimizə hamı gülməlidir?! Onu döyənlər bilirəm kimlərdir. Mən özüm demişəm ki, onun barmaqları qırılsın, o birdə sosial şəbəkədə heçnə yaza bilməsin”.
Mənim fikrim;
Birinin döyülməsi şiddətlə nəyinsə başa salınması yanlış addımdı amma daha yanlış addım ölmüş biri haqda adını qara mizah qoyub gərəksiz fikir bildirməkdi. Təbii ki azad fikir var amma bundan qabaq mənəvi qırmızı xətt var ki sən kim olursan ol o xətti tapdalaya bilməzsən. Bəli bizi narahat edən vətən uğrunda şəhid olmuş biri haqda gərəksiz mizah idi. Onlara görə isə xudayar və digər minlərlə insan siyasi oyun qurbanı idi. Şahı qoruyan piyada misalı. Yəni o insanlar şəhid nədi kimdi deyə düşünmür nowar deyib götlərini cıranda da tək dərdləri özlərini siyasi oyuna soxub adlarını hallandırmaq idi. Tutaq ki belədi tutaq ki o insan siyasi qurban oldu bütün bunlar cətən üçün yox kimlərinsə şəxsi mənafeyi uğrunda idi. Ölmüş biri haqda anasının qardaşlarının təkidinə rəğmən yenədə onların yarasına duz basırmış kimi qara mizah etmək etdiyin mizahla sadəcə öz ətrafındakı bolşoy xuyları güldürmək hardan baxsan xiyarlıqdı. Təhqir azad fikirdi dedi onun kruqundan biri, okey baxır kimi və nəyi təhqir edirsən. Hə əgər belədisə lgbt fərdi şəhid olarkən onu təhqir edən məmura azAd fikridi deyib üstündən keçmədiniz? Nərmin qarışıq hamınız götünüzü cırırdız nəzərə alsaq ki nərminin yaxını lgbt fərdi olub təhdidlərə dözməyib özünü asıb, o da feminist damarından yapşıb düşüb bu yola qiyas da onun quyruğundan yapışıb, öz aləmlərində lgbt şəhidinin tərəfini tutub ailəsi baxır adam sizə görə şəhid oldu mənliyiniz olsun deyib özünüzü cırırdız. Bəs niyə biriniz fuadın ağzının üstündən vurmadı ki adamın ailəsi baxır görür şəhiddi siz üzdəniraqlar burda göt göt tvitlər atasız deyə şəhid olub. Hamısının da ağzındakı söz şəhid ailəsini məmur da təhqir edir niyə onu döymürsüz ə sizin həmişə tək qarın ağrınız bu olub da məmurla şəhid ailəsini də siz üzüzə qoyursuz yarası sağalmayan adamı mitinqə dartıb gətirirsiz. Sizi də qınamıram müharibə vaxtı aysanuşla arayiklə humanist yazışmalar aparıb qarabağın taleyini həll edən sizlər üçün bu gün o aysanuş xudayardan dəyərlidi. Təyyarə boş qayıtdı deyə götünüzü cırıb onlarında ailəsi var insanların hissləriylə oynayan siz bi dəfə xudayarın ailəsi olduğunu unutduz. Bunları yaza yaza tvitlərə baxıram hamı fuadın döyülməsjni mizah edib öz aralarında gülür amma yaxşı bilirəm ki götləri əsir ki onları da bir gün döyəcəklər. Döyməklə düz etməyiblər hər bir halda yanlış addımdı amma siz xiyarlığı kənara qoyub #bizfuadıq etiketi açmaq əvəzinə insanların mənəvi sərhədlərini keçməməyi öyrənsəz nə döyülən olar nə barbarlıq nə də bu cür söz söhbət.
Fuadı döyənlər cəzalandırılmalıdır. Küçələrdə qoçuluq edib, ona buna cəza kəsən tayfaya göz yummaq heç yaxşı hal deyil. işin ucu başqa yerlərə gedib çıxar. Amma, təhqir də ifadə azadlığı deyil. Və təhqirə məruz qalmış tərəfin hüquqi yolla öz haqqını almaq imkanı da olmalıdır.
üzv ol