bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

...

azərbaycan demokratik respublikası

| tarix
8,611 | 25 | 73

əjdahalar  googlla
azərbaycan - azərbaycan himni - məhəmməd əmin rəsulzadə - bakı dövlət universiteti - azərbaycan xalq cumhuriyyəti - yazarların tarixdə dəyişmək istədikləri - 28 may - adr - 15 sentyabr
/ 3 »


    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    1. müsəlman aləmində ilk demokratik dövlət. 27 may 1918-ci ildə tbilisi şəhərində azərbaycan milli şurası tərəfindən bəyan edilmişdir. irəvan şəhəri və quberniya əraziləri güzəştə gedildikdən sonra 1918-ci il mayın 28-də özünün müstəqilliyini elan edən azərbaycan xalq cümhuriyyətinin ərazisi 99908,86 km² təşkil edirdi. 13983,1 km² ərazi isə mübahisəli ərazi kimi qəbul olunaraq gələcək danışıqlar prosesində həll olunması nəzərdə tutulmuşdu. edilən güzəştdən sonra ermənistan azərbaycanın naxçıvan, zəngəzur və dağlıq qarabağ ərazilənin ermənistana birləşdirilməsi iddiası ilə çıxış etdilər. lakin 1918-1920-ci illərdə irəvan quberniyasından başqa əraziləri ələ keçirə bilməyən ermənilər 1920-ci il aprelin 28-də, gbkz: azərbaycan sovet rusiyasına birləşdirildikdən sonra bolşeviklərin himayəsi ilə yeni ərazilər əldə etməyə nail oldular.

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    1 əjdaha!

    26.3.2012 13:11, timidus

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    5. 1917-ci ilin payızında m.ə.rəsulzadə rusiya parlamentinə azərbaycan və türküstandan millət vəkili seçilmişdir. 1918-ci il mayın 26-da zaqafqaziya seymi daxili fraksiyaların çəkişmələri nəticəsində ləğv olundu. həmin ayın 27-də seymin müsəlman fraksiyasına daxil olan müxtəlif partiyaların üzvlərindən ibarət olan azərbaycan milli şürası yarandı. səs çoxluğu ilə m.ə.rəsulzadə milli şüranın sədri seçildi. 1918-ci il mayın 28-də bütün ölkələrin radio stansiyaları və qəzetləri azərbaycan istiqlaliyyətinin elan olunmasını dünyaya yaydılar. bu o demək idi ki, azərbaycan xalqı öz varlığını, bir xalq kimi mövcudluğunu bütün bəşəriyyətə çatdırır və milli dövlətinin qurduğunu tam şəkildə bəyan edirdi. fətəlixan isgəndər oğlu xoyskinin başçılığı ilə azərbaycan demokratik respublikası hökuməti təşkil olundu. beləliklə, azərbaycan xalqı nəinki türk xalqları arasında, həmçinin, bütün islam şərqi aləmində ilk dəfə olaraq respublika qurdu. iyunun 17-də azərbaycan milli şürasının iclasında m.ə.rəsulzadə öz alovlu nitqində deyirdi:
    "dünya müharibəsi və rusiya inqilabının təsiri ilə yeni doğulmuş və həyat siyasətinə ilk qədəm basmış olan azərbaycan qayəsi əhatə olunmaz mühüm dəqiqələr keçirir. bu yeni türk nüzad siyasəti rişə və buluğ bulub da millətlər zümrəsinə vəsail-həyat olaraq girə biləcək, yoxsa sısqa çocuq kimi südəmər halında tərki-həyat edəcəkdir? iştə bütün zehinləri işğal edən bir məsələ! iştə bir zaman ki, müqəddərat milliliyi əllərinə alanlar üçün azərbaycan nüzadini tələf etdirməmək kimi müşkül, fəqət müşküllüyü ilə bərabər şərəfli bir vəzifə və məsuliyyət tərtib ediyor".

    m.ə.rəsulzadə özünün bu alovlu nitqində hələ birinci dünya müharibəsi ərəfəsində "dirilik" jurnalı səhifələrində qaldırdığı və sonralar 1917-ci ilin aprelində bakıda keçirilən qafqaz müsəlmanlarının qurultayında yenidən ortalığa atılan "azərbaycan qayəsindən" söhbət açır. təəssüf ki, bir sıra görkəmli inqilabçıların əsərlərində 1918-ci il mayın 28-nə kimi, yəni azərbaycan istiqlaliyyəti elan olunana qədər, bu torpağın azərbaycan adlandırılması barədə, bu xalqın azərbaycan xalqı olduğu barədə bir kəlmə də yoxdur. azərbaycan xalqı qarşısında ancaq müstəmləkədən azad olub, öz müstəqil milli dövlətini yaratmaq məsələsi dayanırdı ki, edilən bütün ədalətsizliklər sona bitsin. bu çətin vəzifəni m.ə.rəsulzadənin rəhbərliyi altında qabaqcıl azərbaycan ziyalıları o dövrdə öz üzərlərinə götürdülər. 1918-ci il dekabrın 7-də azərbaycan parlamentinin təntənəli açılışında m.ə.rəsulzadə demişdir:
    "biz o zaman, bizim üçün ən yaxşı məsələni – azərbaycan muxariyyətini müdafiə edirdik, biz onda sağ və sol tərəfdən amansız tənqidə məruz qalmışdıq. sağdan bizə deyirdilər ki, azərbaycanlılıq şüarı ilə siz müsəlmanları parçalayırsınız, türkçülük bayrağı qaldırmaqla – allah yıxsın – siz islamın əsasını sarsıdırsınız. soldan isə bizi məzəmmət edirdilər ki, azərbaycan muxtariyyətini tələb edərək biz vahid demokratik cəbhəni yarırıq. buna baxmayaraq "müsavat" partiyası birinci olaraq azərbaycanın müstəqilliyi bayrağını yüksəyə qaldırmışdır."

    beləliklə, müsəlman partiyaları arasında azərbaycan ideyasında fikir ayrılığı yoxdur. xalqın şüurunda azərbaycan ideyası artıq möhkəmlənmişdir.

    bakı dövlət universitetinin yaranması da m.ə.rəsulzadənin adı ilə bağlıdır. bu məsələ ətrafında o, bir neçə dəfə azərbaycan parlamentində çıxış etmiş və universitetin açılmasını qəti tələb etmişdir. universitetin ilk rektoru olmuş professor v.i.razumovski 1922-ci ildə çap etdirdiyi "bakı şəhərində universitetin əsasının qoyulması" adlı xatirə oçerkində yazır:

    "m.ə.rəsulzadənin sayəsində, onun gücü, maarifçilik köməyi ilə "müsavat" partiyasında universitetin açıq və gizli düşmənləri partiyanın qərarına tabe olmağa məcbur olmuşlar. biz öz tərəfimizdə artıq iki partiyaya malik idik. "müsavat" və sosialistlər, bu da parlamentdə çoxluğu təmin edirdi". 1920-ci ilin mart ayında bakıda rus dilində çapdan çıxmış, "1920-ci il üçün azərbaycan respublikasının təqvim-ünvanında" qeyd edilib ki, m.ə.rəsulzadə bdu-nun tarixi-filologiya fakültəsində "osmanlı ədəbiyyatı tarixindən" dərs demişdir.

    o, burjua xadimi kimi onu damlamağa çalışanlara cavab olaraq yazırdı ki, "mən kasıbçılığın üzündən ali təhsil də ala bilməmişəm, öz pulu ilə rusiyada və qərbi avropada təhsil alıb və bu gün özünü bolşevik kimi qələmə verən sizləri nə adlandırmaq olar".

    azərbaycan istiqlalının ildönümü ilə əlaqədar olaraq 1919-cu ildə bakıda bircə nömrəsi çap olunmuş, lakin geniş oxucu kütləsinə çatdırılmamış "istiqlal" jurnalında m.ə.rəsulzadənin "azərbaycan respublikası" adlı əsəri işıq üzü görmüşdür.


    1920-ci ilin aprelin 28-də azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulandan bir müddət sonra da ölkə öz müsətqilliyini saxlaya bilmişdir. aprelin 30-da rusiya ilə azərbaycan arasında hərbi-iqtisadi müqavilə imzalanmışdır. 1921-ji ildə tərkibinə gürjüstan, ermənistan və azərbayjan respublikaları daxil olmuş zaqafqaziya federasiyası təşkil edildi. 1922-ji il dekabrın 30-da sovet sosialist respublikaları ittifaqının (ssri) yaranması və zaqafqaziya federasiyasının bu quruma daxil olması ilə şimali azərbayjanın müstəqilliyinə son qoyuldu. ikinci dünya müharibəsi (1939-1945) bəşəriyyətin 20-ci yüzilliyində ən ağır və dəhşətli bir dövr olmuşdur. azərbaycan xalqı bu müharibədə əsl şücaət və əzmkarlıq nümayiş etdirmişdir. azərbaycanın sovet dövrü tarixində 1969-cu il dönüş nöqtəsi olur. bu ilk növbədə heydər əliyevin azərbaycan kommunist partiyasının birinci katibi seçilməsi ilə əlaqədar idi. artıq həmin ilin avqustunda onun tərəfindən respublikada xalq təsərrüfatına və mədəni quruculuğa rəhbərliyi əsaslı şəkildə yaxşılaşdırmaq, dövlət və əmək intizamını möhkəmləndirmək, kadrların məsuliyyətini artırmaq xətti müəyyən edilmişdir.

    4 əjdaha!

    11.12.2012 23:12, ametu

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    6. dee gələə görərsən sən o demokratiaynı

    0 əjdaha!

    13.01.2013 20:25, virus

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    7. bu il 95 illik yubileyi qeyd olunması gərəkən ilk respublikamız

    2 əjdaha!

    17.04.2013 02:54, fikus

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    8. öz paytaxını öz ordusu olmayan,sadəcə eşşəyin palanının dəyişilməsi ilə yaranan və xoşbəxtlikdən cəmi 23 ay yaşayan dövlət.

    1 əjdaha!

    23.04.2013 20:51, rubberglove

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    9. azərbaycan artıq demokratik respublika deyil. bizdə artıq diktatura dövrüdür.

    3 əjdaha!

    15.08.2016 01:09, troçkist

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    10. bakı dövlət universitetində bir məllim var.abbas piriyev.yaşlı adamdı.özü də çox savadlı tarixçidi.indi artıq təqaüdə çıxıb.bizə dünya siyasətindən dərs deyirdi.demək sovetlər dağılan vaxtı buna dissertasiya müdafiə eləməyi tövsiyyə ediblər.mövzu da məhəmməd əmin rəsulzadə haqqında olmalı imiş.nəsə.bizim bu abbas məllim də rəsulzadənin həyatını araşdırıb nələr tapıbsa müdafiədən imtina edib.o vaxtdan sonra da ümümiyyətlə dissertasiya müdafiə etməyib.belə.
/ 3 »



üzv ol
Modalı bağla





...