+9 əjdaha
1. son zamanlarda internet üzərində ən çox mübahisəsi edilən mövzulardan biri.filter bubblelar, dinamik vebsaytlar və öyrənə bilən alqoritmlər vasitəsilə insanlar üçün yaradılan təcrid edilmiş sahələrdir.(bubble)
google alqoritmləri * və internet üzərindəki digər alqoritmlər sizin axtarış tarixinizə, kliklədiyiniz şeylərə və bənzər bilgilərə əsaslanaraq sevdiyiniz, çox zaman keçirdiyiniz kontenləri filterləyir və gələcəkdə də qarşınıza daima bu və buna bənzər kontentlər çıxarır. (video, kitab, instagram səhifələri və s.) nəticə olaraq bizlər yalnız və yalnız bəyəndiyimiz, çox zaman keçirəcəyimiz kontentləri görür və hətta sadəcə fikirləri bizim fikirlərimizə bənzəyən insanlarla çevrələnmiş oluruq. bununla da challangelardan uzaq qalan, artıq fərqli fikirlərə dözə bilməyən, fərqli fikirlərin olduğu çevrələrdən qaçan insanlar ortaya çıxır və öz filter bubblelarımızın içində internet experience-ımızı davam etdiririk. bu tərz yeni fikirlərdən uzaq qalan və təcrid olmuş zehinlər üçün də yeniliyə can atmama və tənbəlləşmə qaçınılmaz olur.
internet, istədiyimiz hər şeyə bir neçə kliklə çata bilməyimiz kimi müsbət cəhətlərlə yanaşı, bu tərz mənfilikləri də özü ilə gətirir. bu tərz filter bubblelardan az da olsa qaça bilmək üçün mənim istifadə etməyə çalışdığım bəzi üsullar:
1. əsas maraqlarıma dair oxumaları ən önəmli yerdə saxlasam da, ən az həftədə bir dəfə olmaqla maraq dairəmlə əlaqəsi belə olmayan bir ted talk izləmək, bir məqalə oxumaq.
2.bu alqoritmlərin internetdə keçirəcəyim vaxt üzərindəki təsirini azaltmaq üçün fərqli-fərqli accountlardan istifadə etmək.
3. personalized(şəxsiləşdirilmiş?) reklamlardan və kontentlərdən uzaq qala bilmək üçün adblockerlardan və bənzər alətlərdən istifadə etmək.
istifadə etdiklərim:
– yalın alpay: yalanın siyaseti kitabı.
– How Google is influencing what you click
– eli pariser ted talk: Beware online "filter bubbles"
(youtube: 
)
)