+15 əjdaha
1. Əgər bir xəstəliyə bağlı kaxeksiya yoxdursa, çox idman etməklə ortaya çıxması hardasa imkansız olan, əzələləri metabolizma fəaliyyətlərində istifadə üçün parçalama prossesi. Overtraining deyilən vəziyyətin ortaya çıxardığı iddia edilsə də bu ehtimal çox çox azdır.Ümumiyyətlə proteinlərin enerji olaraq istifadəsi elə də asan deyil. Çünki bədəndə əsas enerji qaynağı karbohidratlardır. Yəni glikojendir. Əzələlər qlikogeni öz daxilində də depolaya bilər. Əsas olaraq isə qaraciyərdə depo edilir. Amma əzələ kütləsi daha çox olduğu üçün totalda əzələ glikojeni daha çoxdur. Əgər olar da qlikogenimiz azalarsa o zaman bədən yağları istifadə etməyə daha meyilli olur. Araşdırmalar göstərir ki, çox ani və güc tələb edən fəaliyyətlərdə ən əsas qaynaq qlikogendir. Amma uzun müddətli , sabit və ya yavaş olan fəaliyyərlərdə əsas qaynaq yağlardır. Bir də bədən qlikogen bitəndə deyil, azalanda başqa qaynağa keçir. Deyək ki bədəndə qlikogen azdır, yağlar da azaldı, o zaman proteinləri mi yandıracağıq? - xeyr. Bunlar ikisi də azaldı isə kortizol ifraz olunar və qlikoneogenez yəni fərqli qaynaqlardan glikojen ortaya çıxarma prossesi başlayar. Əvvəl laktat sonra qliserol daha sonra isə amin turşular (proteinlər əvvəlcə amin turşularına çevrilir) tək-tək prossese daxil olur. Amin turşularından sadəcə bəziləri reaksiyaya girərək α-ketoqlutarat, süksinil KoA, fumarat ve oksalasetata çevrilir və daha sonra oksalasetat vasitəsi ilə tca üzərindən prossesə daxil olur.
Toparlayacaq olsaq, proteinlərin enerjiyə çevrilməsi üçün sırası ilə , 1.qlikogen ciddi miqdarda azalmalı, 2.yağlar ciddi miqdarda azalmalı və ya enerjiyə çevrilə bilməməli, 3.kortizol ifraz edilməli, 4.laktak enerjiyə çevrilməli, gliserol enerjiyə çevrilməli, 5.proteinlər amin turşularına parçalanmalı, bəziləri α-ketoqlutarat, süksinil KoA, fumarat ve oksalasetats çevrilməlidir. Yəni bu qədər prosses yerinə bədən qlikogen ilə yağ arasında ən verimli tərəzini qurur. Həm də yağlar 9 kalori olduğu üçün o qədər də asan parçalanmır. Bu qədər əziyyətə dəyəcək tək orqan beyindir. O da əsasən qlikogen, sonrasında keton cisimlərini istifadə edir. Bədən hər zaman özünə ən asan olanı seçər.
Çox məşq edib, az qidalandıqda bu vəziyyət ortaya çıxa bilər mi? -çox nadir. Çünki əzələlər onsuz da hər məşqdən sonra parçalanıb təkrar inşa edilir. Yəni bu dəfə daha çox parçalanıb daha az sintez olacaq və bu əzələ itkisi ilə nəticələnməyəcək. Əgər hər dəfə çox məşq edib az qidalanırsızsa buna adaptasiya yaranacaq və bədən daha az protein sintez edib eyni əzələ kütləsində qalacaq. Bir də overtrain olmaq o qədər asan deyil. Çünki əzələdə qlikogen azalanda laktik turşu miqdarı arttığı üçün əzələlər ağrıyacaq və istəsəz də çox məşq edə bilməyəcəksiz. Onsuz da əzələ kütləsi az birinin overtrain olma ehtimalı çox azdır. Çünki əzələlər güclü deyil və sinir sistemi adaptasiyası yüksək deyil. Ona görə, əzələlər tez yorulub overtrain olmayacaq. Profesyonal birinin olma ehtimalı daha yüksək olsa da, o da daha yaxşı qidalanıb dincəldiyi üçün yenə olmayacaq. Qısacası əzələ yandırmaq elə də asan prosses deyil. Sevgilər.