fuad rəsulzadə
![]()
Başlıq açılandan bu yana 5 saat ərzində haqqında uzun-uzun düşündüyüm şəxs. Girib twitter profilinə də göz atdım, internetdə də araşdırdım görüm necə tip adamdır.
Döyülməyinə haqq verə bilmirəm. Durub kimisə əzişdirib videoya çəkmək və s. şeylər çox ikrah oyadan bir şeydir məndə. amma döyənləri də qınaya bilmirəm heç cürə. Adamların niyə elədiyini başa düşürəm çünki. Həddən artıq çox iyrənc vəziyyətdir. Bir tərəfdə hər işi qol gücü ilə həll edən zorba insanlar var, digər tərəfdə də bütün heysiyyətini, empatiyasını itirmiş, həyatda heç bir dəyəri*
söhbət özünün dəyərindən yox, ali saydığı dəyərlərdən gedir. o da ən az hamı kimi obyektiv müstəvidə dəyərsiz canlıdır, amma mövzu bu deyil.
olmadan digərlərinin dəyərlərini lağlağı edən biri. Necə deyərlər, yuxarı baxırsan bığdır, aşağı baxırsan saqqal. Bir tərəfdən də baxırsan ki, necə deyərlər, adam özü qaşınıb konkret. Mövqe qoymağım lazımdırsa - ki, həssas mövzudur və bio-mdakı o boyda sitatı da boşuna qoymadığım üçün mövqemi qoyacam və hər kəsin də bu cür mövzuda mövqe qoymasını istəyirəm - mən üçüncü tərəf sayıram özümü: döyənlərə qəti haqq vermirəm, eyni zamanda, fuada qarşı da xoş olmayan münasibət bəsləyirəm. Uzun olacaq, lakin tam izah edəcəm niyəsini.
qeyd: aşağıda oxuyacağınız bütün sifətlər*
söhbət nitq hissəsi olan sifətdən gedir
heç bir halda təhqir və ya alçaltma məzmunu daşımır. Sadəcə, şəxs, hərəkət və ya situasiyanı təsvir etmək üçün işlədilib.
Giriş olaraq fuaddan danışası olsam, troll olduğu hər halından bəllidir. Qəbul etmək lazımdır ki, qeyri-ciddi, əqidəsiz insandır. yazılarından, sosial media profillərindən, müsahibələrindən nə qədər boş insan olduğu görünü. Heç onu döyənlərin nəsə ali bir amala xidmət etdiyini də deyə bilmərəm. yəni sözüm ora yozulmasın ki, guya onu döyənlər çox da babat adamlardılar. Dediyim kimi, heç bir xüsusi dəyəri olmadığı bəllidir, çünki özünün müəyyən dəyərləri olan bir insan heç vaxt başqasının dəyərini məsxərəyə qoymaz, ən azından empatiya qurar ki, "bax mənim filan fikrimi, əqidəmi məsxərəyə qoysalar, necə olar?". Ağlı başında, düzgün düşünən insan davranışı belə olar ki, mövzunu müzakirəyə çıxarsın; qəbul görmürsə, uzaqlaşar, qəbul olunarsa da ki, nə gözəl. Yoxsa kimlərinsə mənəviyyatı ilə lağlağı etməyi doğru saymıram.
Ümumiyyətlə, bu mövzu "başqasının dəyəri" söhbəti belə sayılmır, mövzu daha üst səviyyədədir, çünki hər bir şəxsə birbaşa təsir göstərən mövzudur. Söhbət şəhidlikdən gedir. Burada bir şeyi qeyd edim ki, bütün həyatım boyu ilk dəfədir nəsə şəhidliklə bağlı danışıram, hətta yazanda belə özümü nəsə qəribə hiss elədim. çünki "şəhid", "şəhiiiid" filan hər zaman mənə çox populist, -şəhid doğması olanlardan üzr istəyirəm- bayağılaşmış*
başa düşülür, yəqin ki, nəyə görə bu hala gəlib
, pafoslu ifadə kimi, türklər demiş, duygu sömürüsü, prim kasmak aləti kimi gəlib. O qədər "şəhid" "şuşa" zad deyildi ki, ucuzlaşıb, hörməti də qalmayıb ifadənin. Nəsə, mövzuya qayıdım.
hər şeydən qabaq, başa düşmək lazımdır ki, haqqında status yazılan adam, yəni xudayar artıq yoxdur, ölüb. Ölünün arxasınca olunub zarafat. fuadın da başına hələ çox şey gələcək, çünki Ölüyə hörmət qoymayan birinin diri halına hörmət qoyulması mümkün deyil. Ölüm, bir insanın yoxluğu barədə çox yazmaq, danışmaq olar ki, sözlükdə doludur. xüsusilə də, özünə doğma saydığı bir kimsəni itirən adamlar bunu çox yaxşı başa düşər ki, yoxluq nə deməkdir. Fuadın haqqında zarafat elədiyi adamın da ölümü adi bir ölüm deyil, bu adam müharibədə ölüb. indi gəlin mənim nöqteyi-nəzərimdən baxaq və vəziyyəti lap elə ən axırıncı situasiyadan ələ alaq.
deyək ki, xudayar -və ya müharibədə həyatını itirmiş 2800 insanın hər hansı biri- heç də müharibəyə istəkli adam olmayıb. Deyək ki, bu insan heç də vətən dərdi çəkən biri də olmayıb. sadəcə, məcburiyyətdən və ya mental basqı, beyninə doldurulan fikirlərdən, millətçi ideyalardan ötrü gedib müharibəyə döyüşməyə. Lap götürək ki, bu insanın heç də xoşagələn, düzgün, tərbiyəli mülki həyatı da olmayıb*
ki, bəzilərində, doğrudan da, belədir
: mental təfəkkürlü, danışığını-hərəkətini bilməyən, dünyagörüşü sıfır olan biri olub, hansı ki, bir az oxumuş, biliyini artırmış heç kim söhbət etmək istəməz, oturub-durmağı özünə sığışdırmaz, öz səviyyəsində biri kimi qəbul etməzdi*
yenə deyim ki, mən burada ən pis variant üzərindən gedirəm. Ümid edirəm, hər şey aydındır, o dəqiqə linç yemərəm.
. Lakin iş o yerdədir ki, bütün bunların heç bir önəmi qalmır. Çünki düşünürəm ki, yuxarıdakı ən pis variantı ələ aldıqda belə buna bu cür baxmaq lazımdır: o adama dəyən güllə mənə, qardaşıma, atama, yoldaşıma, bacıma - bir sözlə, hər hansı doğmama, əzizimə dəymiş ola bilərdi. mən özüm, yaxın dostum, xala oğlum, bibi uşaqları və s. heç kim çağırılmadı, hətta könüllü yazılanları belə çağırmadılar və getmədik müharibəyə. Yəni o güllənin birimizə dəymə ehtimalı vardı ki, adam bu ehtimalın qarşısını alıb. Fərqi yoxdur hansı şəxsi keyfiyyətlərə sahib insanlar idilər, fakt odur ki, o müharibədə ölənlər həm də başqa n qədər şeyin qarşısını alıblar. Bu ehtimalları da çox saymaq olar: Əgər həyatlarını itirməsəydilər, döyüşməsəydilər, heç kim qarantiya verə bilməzdi ki, düşmən əsgərləri
- bax elə bunu oxuyan qızı, bu cümlələri oxuyan oğlanın ailə üzvlərini, elə öz ailə fərdlərimi, dəyər verdiyim xanımı qala divarlarına mismarlayıb döş gilələrini, cinsi orqanlarını poliqon hədəfi kimi bəlirləyib məzə üçün atış təlimi etməyəcək,
- doğmalarımı gözümün qabağında zorlamayacaq;
- hamilə əzizimin qarnını yarıb, uşağı çıxarıb anasının havalanıb gülənədək başına-başına vurmayacaq;
- atamın, babamın belinə qaynar samovar bağlamayacaq;
- qardaşımın dərisini gözümün qabağında soyub neçə saniyəyə öldüyünü ölçməyəcək;
- tutub mənə təcavüz etməyəcək;
Və s. və ilaxır saymaqla bitməyəcək vəhşilikləri törətməyəcəkdilər?
Nədir, yoxsa kimsə düşünür ki, bunlar fantaziyadır? 1918 martda, xocalıda, birinci müharibədə edilməyib ki bunlar? Yuxarıdakılardan heç 30 il keçməyib. yoxsa kimsə düşünür ki, komandiri və təlimçiləri yuxarıdakıları etmiş bir əsgər müharibəni udandan sonra gəlib alnımızdan öpəcəkdi və sülhsevər olacaqdı? Deyək ki, erməni xalqı qardaşımızdır, bizimlə sülh istəyir, barışıq istəyir, elə 90-larda da istəyirdi, amma hökumətləri, əsgərləri oğraşdır ki, o addımları atdı. indi necə? Eyni hökumət deyil ki? Daha çox ərazi işğalı üçün ehkamlar qurmamışdılar? Misal uzun oldu, bilirəm, amma istəyirəm aydın başa düşülsün ki, o müharibədə ölən adamlar nələrin qarşısını alıblar. Orada ölən kimsə ən vicdansız, ləyaqətsiz hərəkətlər edən, nifrət olunası xarakterə sahib bir adam da olsa, xarakteristikası, kimliyi ölümü nəticəsində əngəl olduğu o şeylərin qarşısında bütün önəmini itirir. Ən pis halda tərəzi neytrallaşır.
disclaimer: parental advisory explıcıt content
Hələ mən ən axırıncı misalı çəkdim ha! Orada ölən elə adamlar haqqında elə şeylər danışıldı ki, baxırsan ki, içini skim, qızıldan qiymətli insan öldü getdi, yoxdu uje. Sayəsində indi şeyinə xurma yedizdirib sosial şəbəkədə rahat status yazan adam(lar) da bambılılıq edərək məzə pıqqıldadıb status partladır ki, gündəmdə olsun. Proqressiv, marjinal gənclik olublar. Üstəlik, başqa bir məsələ də var. Torpağı, dolayısılə, həmin insanları qorumaq üçün canından keçmiş adama lağlağı edərək buna dil uzadırlarsa, öz həyatlarının qorunmağa dəyər bir qiymətinin olmamasını göstərirlər. Eyni zamanda da, əksər hallarda bu və ya digər müstəvidə polisin onların həyat təhlükəsizliyini qorumadığını əldə bayraq edərək hökuməti də tənqid edirlər. Beləcə, özləri özlüyündə paradoks yaradırlar, əslində.
explicit contentin sonu
Mən xudayar və onun təmsilində ailəsinin, qohumlarının, dostlarının nə hiss etdiyini bilə bilmərəm. Birincu müharibədə vardı, ancaq indiki müharibədə şəhid olmuş, dostum, qardaşım, qohumum yoxdur ki, bir təsəvvür edim belə itki qarşısında onlar hansı hisslər keçirirlər, müharibənin ailəyə fəsadları necə olur. Amma ən azından hansısa bir itkini göz önünə gətirirəm, bibim oğullarının öz birinci müharibədə başlarına gələnlərdən, qardaşlarının 94-də şəhid olmasından danışdıqları şeyləri düşünürəm. Qiymət verdiyim insanları düşünürəm. Səmimi olacam, özüm ətrafındakı əksər insana nifrət edən, onların varlığı ilə yoxluğunu vecinə almayan adamam. Amma bu o demək deyil ki, onların başına hər oyunun gəlməsi vecimə olmamalıdır və ya onların heysiyyətinə toxunacaq tutum sərgiləməliyəm. insanın öz vicdanı və əqidəsi olmalıdır. Əxlaq elə bu yerdə bilinir: sən nifrət etdiyin, həyatını sikib-çevirmiş insanlara qarşı belə hansısa murdarlığın olunmasına göz yummursan və öz dəyərlərini pozmursan.
Məhz bu qədər yazıdan sonra qəti şəkildə deyə bilərəm ki, fuad tamamilə insanlıqdan kənar davranıb. Başa düşürəm, ölkəyə, cəmiyyətə nifrət edə bilər, mən də heç sevmirəm. Amma bu hərəkət əclafca, murdar hərəkətdir və mənəviyyatsızlıqdır. Mənəvi, insani dəyərləri olmaq ilə qəlib düşüncəli, yobaz, mental təfəkkürlü olmağı ayırd etmək lazımdır. Yenə deyim ki, məqsədim qətiyyən adamı alçaltmaq, təhqir etmək deyil. Bunu istəsəydim, ona yazılan söyüşlərdən beşbetərini söyüb, çoxdan tutub o videodakından betərini edərdim. Söyüləcək bütün söyüşlərə layiq olsa, özünə sığışdırsa belə söymərəm onu. Ki, söyümrəm də.
Bu cür adamları çox görmüşəm. Məktəbdə, məhlədə, universitetdə, işdə. onlar heç cürə düzəlmirlər. Döymək, söymək, alçaltmaq təsir etmir. Üzlərinə tüpürəndə digər tərəfini çevirib gülürlər. Çünki əqidəsiz və həyasız insanlardırlar. El dilində beləsinə "padoş" və ya "qaloş" deyirlər. Necə ki, ağlayıb "n'oolar eləmiyün" deyib yalvarırdı, amma gəlib evə çatan kimi başlayıb yenə.
Bəs nə etməli? - Heç nə. Doğrudan, heç nə. Çünki belələri hər şeyi məsxərəyə çevirən tiplərdir. Başa çıxmaq mümkünsüzdür, Nə edilsə də, batmaq mümkün deyil; ya da ən azından mən bilmirəm necə olur, bilənlər mənə də öyrətsin, zəhmət olmasa. Oturub ciddi şəkildə başa da salınsa, alınmayacaq bunlarla. Hal belə olanda da daha böyük problemlər yaranır. Çünki durmadan kimlərinsə mənəvi heysiyyəti ilə məzələndikcə daha da böyük aqressiyanı özünə çəkir, lakin yenə də davranışını dəyişmir. Çox toksik hərəkətlərdir. Hər şey qırağa, tək özü olsaydı, cəhənnəm. Əsgərlikdən qaçmaq üçün min hoqqa verən, metroda biri sürtüşəndə gəlib sosialda şüvənlik qoparan özü kimiləri də yığışıblar bir yerə, hansılar ki, bu günkü həyatlarını o ölənlərə borclu olduqları halda dil uzadırlar.
Hə, mən də bu torpaqlar uğrunda ölmək istəmərəm. Nə gün gördüm ki, niyə də ölüm?! Siyasi oyunlar, millətlərarası düşmənçilik, seçmədiyim halda məcbur şəkildə parçası olduğum hadisələr... Bütün həyatımı sikib-çevirənlər elə bu torpağın havasını udub, suyunu içib, mentalitetini mənimsəyənlər olublar. Qəribə səslənsə də, bu da o ölənlərə olan hörmətimi artırır, çünki dediyim kimi, mən sağam, onlar isə n qədər ehtimalın qarşısını almaq, mənim bir dəfə gəldiyim bu əcaib həyatda yaşamımı davam etdirməyim, axtarıb, bəlkə də, haçansa tapacağım xoş günlər və istədiyim həyat üçün canlarından keçiblər. Aralarındakı ən əclafına belə hörmət etməyi özümə borc bilirəm, qaldı ki, yaxşılarına minnət duymamaq mümkünsüzdür. Bunu bütün səmimiyyətimlə deyirəm.
O tip insanları da, məncə, Ən yaxşısı "iqnor" etməkdir, çünki hər bu və bu kimi adamların ən böyük kabusu diqqət görməməkləridir. Hər nə qədər veclərinə olmurmuş kimi davransalar da, bu, absurddur. Çünki kontent yaradan hər kəs diqqət görmək istəyir. Diqqət istəməyən birinin sosialda nə iti azıb axı? Başını salıb həyatını yaşayardı da, camaatın əsəblərini niyə oynatsın ki? Bir nəfər mənə demişdi ki, bir narkomandan, bir də fahişədən uzaq durmaq lazımdır. Çünki hər ikisinin də yaşamı artıq məhv olub və həyatdan qisas almaq üçün hamını öz yoluna çəkməyə çalışacaqlar. Məncə, eyni şey bu və bu qəbildən insanlara da aiddir. insanlığını itirərək əqidəsiz bir yaşamda sikdirmişlik sindromu ilə başqalarının da mazqisini sikməyə çalışırlar.
Mən belələrini görəndə həddən artıq pis oluram. Bütün kefim qaçır, sönürəm, başım ağrımağa başlayır. Mənə çox dəhşətli bir şeymiş kimi gəlir bu cür insanların xarakteristikası. Məncə, faciədir. Düşündükcə də daha çox pis oluram ki, gör necə insanlar, necə həyatlar, necə yaşayışlar var. Son olaraq, elə necə deyərlər, (bax: soxum belə yaşayışa)
.
Qeyd: entry-də bəyənilməyən, xoşa gəlinməyən, razı olunmayan nəsə varsa, bu tip insanlar bunu oxuyursa, zəhmət olmasa, yazsın, özünü insan kimi, ciddi şəkildə ifadə etsin. Buyursun, müzakirə edək. Əgər nicklərinin, umbaylamalarının bilinməməyini istəyirlərsə də, məsləhətxanada anonim şəkildə açıb desinlər. Mən, həqiqətən, başa düşmək, anlamaq istəyirəm ki, bir insan necə bütün insanlığını itirib bu həddə gəlib çıxa bilər. Bəlkə, elə mən səhvəm? Mən fikrimi və düşüncəmi izah etdiyim kimi, o tip insanlardan da eynisini gözləyirəm.
)
liflərinə
