qızların alicənab yerinə avara adam seçməsi

avara biri həmişə diqqət mərkəzində olur burda işlətdiyim avara sözü dünyagörüş fərqinə baxmayaraq həyatda bir qayə arxasınca getməyən insandır. və elə adamlar əsasən bir qızın ürəyindən çox vaginası ilə maraqlandığı üçün qızlar belə bir havaya girir ki o məni sevsə onu sevən on dənə başqa qızdan daha üstün olacam. mən şəxsən neçə qız görmüşəm ki əlində uşağı uzaqlara baxıb həyatın heçdə on dənə qızdan üstün olmaqla gözəlləşmədiyini dərk edərək ağlayır. oğlanlarda da var belə şey. gözəlliyinə görə yox da "o qız mənə baxmaz" kriteriyasına görə ən çətin qızlara aşiq olur sonra izdirab çəkirlər.

əlvida

kökü ərəbcədən gələn bir kəlimədir. vidalaşarkən deyilən sözdür.bu sözün belə bir hüzünlü havası var. məsələn "sağol" yaxud "görüşərik" sözündə yoxdu bu hava. bu sözü deyəndə sanki insanın özünə aid bir parça qopur içindən. məsələ bu kəlimədə bitir. əlvida bir bitiriş şəkilidir amma məsələn həyatınızda müəyyən yer tutmayan insana deməzsiniz o kəliməni. sevdiyin birinə bu sözü deyəndə tamam başqa bir hüzün boğur adamı. "birgün ayrılsaq mənə əlvida demə" deyən bir sevgilim var idi. mən haramı düzündə səngərdə dayananda o business class`da uçmuşdu kanadaya təhsilini davam elətdirməyə heç sağol demək də qismət olmadı. oğuz atay "tehlikeli oyunlar" romanında "kəlimələr bəzi mənaları ifadə eləmir" deyir. bax bu əlvida kəliməsi o mənanı tam ifadə edir.

pozğunluğu müdafiə etmək

pozğunluq bir cür rəngi ifadə edir. bu rəng boz və toz rənginin arasında qalan xırda çalarlardan ibarətdir. minillərdir formalaşmasına baxmayaraq insan cəmiyyəti bu pozğun rəngini təyin edə bilməyib. bəziləri təyin edir: məsələn şəhərdə mini yupka geymiş qızın buduna baxıb təhrik olan biri pozğun rənginin bu qızın budunun rəngi olduğunu deyir çünki bilir o qız ona heç kənarını da göstərməz, verməz yəni. çarəsizlikdən o rəngə pozğun deyir bu zat. qaldı ki bu rəng çox mübahisələrə səbəb olur. kimin kimə verib verməyəcəyi bizim müzakirə mövzumuz olmadığına görə. inkişaf etmiş cəmiyyətimizdə bəziləri universitetə qəbul olan qızın diplomunun rənginə, bəziləri ofsiyant işləyən qızların önlüyünün rənginə, bəziləri də tez-tez saçının rəngini dəyişən qızların saçının yeni rənginə pozğun deyir. bu yenə də fikir ayrılıqları doğurur. qəzetlərimiz illərlə niyə bu rəngi illah qadınlarda axtarırsız deyə bir sorğu keçirdi orda 75 % iştirakçılar bu rəng qadınlara daha çox yaraşır ona görə dedilər. aralarında birinin dediyi bir söz günlərlə qəzetlərə mövzu oldu o adam əvvəlcə təqdir edildi gündəmdən düşmədi sonra mövzu yaddan çıxıdı o adam da məhəllədə döyüldü xaricə getməyə məcbur qaldı o kişi demişdi ki "kişi qəhbəsi qadın qəhbəsindən pisdir". yəni gəldiyimiz nəticə etibarı ilə hərnəqədər müzakirə etsələr də alimlərimiz, nə qədər konfranslar keçirilsə də, parlamentin gündəliyinə çıxsa da bu mövzu, bizim fikrimiz sabit qalır. pozğun rəngi cinslərə görə dəyişmir, hərkəsə insanın özünə layiq bildiyi qədər yaraşır. vəssalam.

müaviyə

müaviyə bərbər olub. islam tarixində rəşid-i xəlifələrdən sonra gələn əməvi sülaləsinin banisi. bunun atası qüreyşdən olan əbu süfyandır. müaviyə 3-cü rəşid-i xəlifə osmanın dövründə şama əmir təyin olunur. 4-cü rəşidi xəlifə əli müaviyəylə birlikdə əməvi nəslinə aid bir neçə əmiri də vəzifədən kənarlaşdırır. muaviyə əliyə qarşı muharibəyə başlayır. bır sıra döyüşlərdən sonra bunlar islamda mübaxələ(lənətləşmə) deyilən bir əqd bağlayırlar. bu əqdə görə artıq döyüş olmayacaqdı, haqlını və haqsızı qiyamət günü allahın başçılıq etdiyi məhkəmə seçəcəkdir. qurana əsaslanaraq demək olar ki burda haqsız tərəf kim olacaqsa o lənətlənir yəni əbədi cəhənnəmə məhkum olur.belə bir atəşkəs var idi əliylə müaviyənin arasında. amma muaviyənin gücü hələ də qalırdı. əli bir xarici tərəfindən öldürülür. və varisliklə hakimiyyətə oğlu həsən gəlir. həsənə qədər islam xəlifələrini müsəlman icması seçirdi. bir növ seçkilər keçirilirdi. seçilən xəlifənin quran və sünnə ilə məhdudlaşdırılmış hakimiyyəti olurdu. əlidən sonra hakimiyyətə varisliklə onun böyük oğlu həsən gəlir həsən müaviyənin gücünü görür müharibənin bir nəticə verməyəcəyin başa düşür və taxtdan muvaiyənin lehinə çəkilir. ogündən sonra islam cəmiyyətində seçkili başa keçmək ləğv edilir hakimiyyət varisliklə dəyişdirilir. muvaiyənin əməviləri əndəlisə (indiki apenin yarımadası) qədər gedib çıxır. orda əlhambra deyilən möhtəşəm memarlıq abidələrin yaradır. əndəlisin bir də bu dünyaya verdiyi töhfə muhyiddin ibn-i arabidir ki orhan pamuk romanları oxuyanlara yad gəlməz bu ad. nəysə muaviyədə belə bir kişi olub. əndəlislə qüds müsəlmanların yaralı yerləridir hətta kimin yazdığını bilmədiyim belə bir şeir də var idi:
denize sevdanın hasreti düşer
dalgalar anlatır susar endelüs
gemileri yakıp gelen çağdan
bekleyiş içinde kavrulur kudüs

ömər ibn xəttab

xəttabın oğlu çoban olub.islamı qəbul edəndən sonra islam peyğəmbərinin ən yaxın dostlarından olub.rəşid-i xəlifələrin ikincisi. xilafətin ən geniş fəthləri və sasanilərin süqutu onun adı ilə bağlıdır. islam peyğəmbərinin qaynatası olub. ədalətə dair fəlsəfi fikirlərinə görə hələ də bəzi hüquq kitablarında fikirləri araşdırma mövzusudur. islamın müqəddəs torpaq deyə qiymətləndirdiyi qüds(yerusəlim) şəhəri də onun dövründə fəth olunub. bizansa sarsıdıcı zərbələr vuraraq onları anadoluya qədər sıxışdırıb. islam inancına görə sağlığında cənnətlə mükafatlandırılan on sahabədən(aşare-i mübeşşere) biri olub. islam dövlətinin allahın adı ilə hərəkət etdiyi üçün varisilik olmadığı fikrini irəli sürdüyünə görə hətta tətbiq elədiyinə görə bəzi islam camaatları tərəfindən 1500 ildir ki tənqid edilir. islamda fiqh elminin və icma mənbəsinin formalaşmasında müstəsna xidmətləri olan abdullah ibn-i ömərin atası olub. bir də belə bir hadisə olub: quranda yəni müsəlmanların qiyamətə qədər dəyişməyərək qalacaq dedikləri kitabda islam peyğəmbəri ümmi olaraq adlandırılır yəni nə yaza bilir nə oxuya. islam peyğəmbəri ölüm döşəyində olanda ömərdən kağız qələm istəyir onda ömər də quranda yazılan ümmi sözünə görə peyğəmbərin huşunu itirdiyini bildirir camaata. peyğəmbərə kağız qələm vermir. o hərəkətinə görə də 1500 ildir qınaq obyektidir. bəzi islam camaatları iddia edir ki peyğəmbər orda mirasın yazacaqdı.bəzi camaatlar isə islam peyğəmbərinin oxuma yazma bilmədiyini qurana əsaslanaraq deyərək ömər ibn xəttaba haqq qazandırırlar.

game of thrones

epik fantastik epopeya, buz və alovun mahnısının birinci kitabı. yazarı əsərin üstündə çox işləyib ortaya bir şahəsəri çıxarıb. təbii ki ədəbi dəyəri sıfırdır. amma maraqlı axıcı gedir. o romanlarda ən sevdiyim şey isə tükənməz intiriqalardır. sən demə hamı həqiqi bir fikirin əsgəridir sadəcə özü başa düşmür. son iki kitabı yazılbayıb hələ. üstəlik birinci kitabdan başqa bütün kitabları iki hissəlidir. son kitabın adı isə "bahar röyası" olacaq.
düzəltmə: "buz və alovun mahnısı" epopeyasının "kralların müharibəsi", "qılıncların fırtınası", "qarğaların ziyafəti" və "əjdahaların rəqsi" hissələri orjianlda bir hissəlidir sadəcə türkiyədəki epsilon yayın evi daha çox pul qazanmaq naminə bu kitabları iki hissəli nəşr edib. bu sərmayə dərinliyinə dair lazım olmayan məlumatı səhv çatdırdığıma görə qara qaladakı bütün and içmiş qardaşlardan üzr istəyirəm

molla nəsrəddin

lətifə qəhramanıdır. məzhəkəsi və satirik yumoru ilə mışhur bir şəxsiyyət olub. bizim dildə də bir xeyli lətifələri var, amma bizim folklor ancaq ermənilərlə yarışanda ictimailəşir deyə çox qoz qoyan yoxdu bu ara ona. türklər əməlli işləyiblər o mövzunu. mirzə cəlil də eyni adlı dərgiyə yazdığı yazıların bəzilərində o məxləsi işlədirdi. yəni satirik yumorla xalqı tənqid edirdi. türkləşməni, ruslaşmanı və ərəbləşməni. mirzənin təlqin etməyə çalışdığı fikir cəmiyyət özünü dərk etmədən bir poxa dərman ola bilməz fikri idi ki hələ də aktualdı o mövzu. aradan keçən 100 ildə yenə cəmiyyətimizi bir qisim beyinlər türkləşdirməyə bir qisim beyinlər avropalılaşdırmağa bir qisim beyinlər də ərəbləşdirməyə çalışırlar. dəyişən bircə şey var artıq mirzə cəlillər yoxdur. şairin dediyi kimi " dəmirin tuncuna/ insanın bicinə qaldıq"