azərbaycanda dindarlıq artır yaxud azalır?
#digərsalam dostlar. fikirləriniz maraqlı olardı. başlıqdada göründüyü kimi sual budur. məmləkətdə dindarlıq artır ya azalır? bir neçə tanışla bu haqda müzakirəm olub. əksəriyyət deyir dindarlıq artır buna vizual sübut kimidə başörtülü/çadralıların ətrafda çoxalmasını göstərirlər. mən isə tam əksini düşünürəm. paint terk hazırladığım qrafikdə link sırf müşahidələrimə nəzərən azərbaycandakı dindarlığı göstərmişəm. təbiki bu elmi deyil təmami ilə səhvdə ola bilər. ama məncə müstəqillikdən sonra sürətli dindarlaşma başladı burada mod üçün olan dindarlıqda daxildir. taki 2010lara falan. həmin tarixdən 2015~ zad uje sabitləşdi. yəni kim dindar kim yox aşağı yuxarı bilindi. ama 2015dən günümüzə kimi xüsusi ilə internetin daha əlçatan olması, əvvəllər kitabxanalarda sürünsəkdə tapa bilməyəcəyimiz məlumatların 1 kliklə önümüzə gəlməsi ilə birlikdə gənclər arasında get-gedə dindən uzaqlaşma hiss edirəm. bunu yaxşı və ya pis olması bir kənara qalsın sizcə necədir vəziyyət?
1. Qasim dindarlıq əsasda bizim rayonlarda artır elə sənin ajjjığınga -* :D zarafatsız, artır hə. əsas da şimal qərb (qax-zaqatala). məktəb vaxtı sırf avara olan sinif yoldaşlarım bu il rayona gəldiyimdə uzun saqqallı çoxu evli yoldaşları da hicablı idi. Məsələ mod üçündən getmir, həqiqətən 90cı illərin sonu 2000lərin əvvəli kriminal epoxalardan sonra bir çox avara adam bəziləri türmə həyatından sonra bəziləri ətrafın təsiri ilə dinə yönəldi. Qızlar da bir çoxu ya normal oğlana (kimə görə nəyə görə normal təbii ki) ərə getməyin dərdindən ya da keçmiş storylərini delete etmək üçün ya da hörmət görmək üçün və s. Yəni səbəblər çoxdu. Dindarlıq amma artıb azalmayıb. Bakıdaki marginal ya da tik tokdaki tayfalara baxma sən onlar həmişə öz ampulasındadılar.
palandraz @815593. @81563 adaşa bax) pul məsələsi deyil artıq, həqiqi, bilə istəyə pulsuz zadsız saqqallılara keçirlər. Əvvəllər lap əvvəllər pul teması propaqanda kimi bəlkə də olub misionerlərin xristianlığı yayma teması kimi amma indi bu din temaları belə deyib "abarod" götürüb yəni pulsuz da çarx fırlanır deyə insanlar yuxarda dediyim səbəblərdən keçirlər dinə. Qaldı ki, məncə pis deyil o qədər rayonda it qopux adam var idi dinə keçib biraz adam olublar. Qoy elə avaralıqdansa dindar olub öz həyatlarını yaşasınlar. Əsas odu dini heç kimə dirəmirlər (hələki).
palandraz @8156410. @81574 sən axırıncı dəfə nə vaxt olmusan bilmirəm bizim rayonlarda arada gəz bax. məhərrəmlikdə toy söhbəti məzhəbdən irəli gəlir dindarlığın azlığından yox qaldı ki, dindarlar çoxu heç toy eləmir çalğı ilə musiqi ilə aydan asılı olmayaraq. söhbət illər ərzindəki dəyişiklikdən gedir. məscidin içinin boş olması namazın vaxtından asılıdı, namaz vaxtı olmayanda məsciddə adam da olmur təbii olaraq zaqatalada isə əvvəllər məscid dolmurdusa artıq kənd məscidləri belə yer çatışmazlığından çöldə qılırlar namazı.
palandraz @8157811. @81578 sizin rayonlar hansıdı? Qax məscidində nə namaz vaxtı nədə adi vaxtı adam olmur onsuzda. məscidə heçkim gəlmir deyə bağlı qalır). Danışanda zaqatalaya qatıb qaxda yazmısan indi dirəşmə. Azərbaycanda dindarlıq qaxda artır demək çox gülüncdü. Azərbaycanın din baxımından ən sekulyar rayonudu qax). Mən hələ qaxda ağzına allah adı alan adam görməmişəm. Zaqatalada dindarlıq %90 faiz etnikdi (avar). Bir dənə tala kəndidir yerli əhalidən olub dindar olan.
Azərbaycanda dındarlıqın artıb-azalma məsələsinə gələndə məncə gözlə görünür dərəcədə artım və ya azalma yoxdur. Hökümət heçnəyi bacarmasada hamını susturduğu kimi etnik əhaliləri və dindarları da rahatlıqla zəbt edəbilir. zaqataladan kimdən soruşsanız yarı zarafat yarı ciddi deyəcək o məscidlərdə namaz qılanların onsuz yarısı dtxnın adamlarıdı)
14. dindarlıqla nəzərdə tutulan əgər dinin qaydalarına tamamilə əməl etmək, rituallarını (namaz, aşura məclisləri və s.) yerinə yetirmək sayılırsa əgər, tam məlumat üçün comperative araşdırma aparılmalıdır: bir neçə il periodu seçib (məsələn 1991-2000, 2001-2010, 2010-2021 kimi) məscidlərə gediş-gəliş edən insanların hesablanması, ramazan aylarında oruc vaxtı satılan yemək-su məhsullarının sayı (restoran-lokanta olaraq), dini vəqflərə insanlar tərəfindən maraq və s. ölçülməlidir. bunu da bakı araşdırmalar institutu kimi non-govermental organizationlar və s. etməlidir əslində. və ya bakı statistika komitəsi kimi dövlət dəstəkli olanlar.
tam data əlimizdə olmasa da, pandemiya və əsasında gətirilən qadağalar vasitəsilə dini yerinəyetirmələrin toplumsallaşmasının qarşısı alınmış ola bilər. məsələn, məscidlərin bağlanması, aşura məclislərinə icazə verilməməsi, ölülərin basdırılmasına çox adam gəlməməsi və s. + son zamanlar şiə əsaslı məscid imamlarına olan təzyiq, şiələrə olan əsassız soruşturmalar (polisin hüseynə aid sloqan yazılı maşınları saxlaması və s.) xalqda birləşmə şeysi kimi solidarity yarada bilərdi, amma məncə yaratmadı. müharibə də əslində dini fokusu dövlət-vətən kimi məfhumlara dəyişdirə bilir. yəni məncə, son zamanlarda dindarlıq səviyyəsinin azalması müşahidə oluna bilər, amma this is just personal opinion.
15. @81586 dindarlasma deyende neyi niye etdiyi bilerek inanmagi nezerde tuturdum. yeni sunneti oglum rusmu olsun yox peygemberin adetidir deye edenleri. qisaca adet enene muselmani yox quran sunnet muselmani.
mende senin kimi dusunurem ki, dindarliq azalir ama palandraz kimi bir coxu eksini gorur. gerek rayona gedende musahide aparim gorek ne var ne yox.
16. naxçıvanda bir də cənub zonasında gördüklərimi deyim.
naxçıvanda sözün əsl mənasında dindar demək olar ki yoxdur. mən 15 ilə yaxın naxçıvanın hər qarışında yaşamışam amma bir dəfə də məscidə gedən görmədim. məscidi çıxdım heç namaz qılanı da görməmişəm çox. orda nə hikmətdisə deyəsən dini də ləğv ələyiblər. ikinci bir tərəfdən də özünə dindar deyən bir kəsim də var amma heç biri dindarlıqdan durub öz yoldaşlarını hicaba məcbur etmir ya da saqqal saxlamır. naxçıvanda yəni hər 20-30 nəfərdən 1-2 dənə ancaq əsl müsəlman/dindar çıxar
cənubda isə vəziyyət tamam başqadır. yardımlıya gedəndə neçə dəfə bizimkilərə qoşulub "əli-əli" məclisinə getmişəm. ağır dindarlıq hökm sürür iş ora çatıb ki bizim bir qohum müəllimliyi buraxıb mollalığa başladı, adam indi rayon çərçivəsində sözünü keçirə bilən bir mövqedədir. bələdiyyədən zaddan pasdayannı bunu çağırırlar. hələ oğlu bir aksiyaya qatılmışdı durub bunu aparmışdılar icra həkimiyyətinə ki, "hayırdır?"
bakıda da ən çox lökbatanda olmuşam orda hara baxsan əxilər və ninjalar(çadralı qadınlar)dır. qəsəbəni ağuşlarına alıblar və sayları hər ay arta arta gedir. vəziyyət belədir qısaca. yerdən yerə dəyişir.
amma bir şeyi də deyim, hardasa oxumuşdum, bizim hökümətin nəyi də yaxşı-pis olsa, ölkəni bu şəriətçilərin əlinə verən deyil. o cəhətdən könül rahatlığı ilə demək olar ki, "nə qədər artırsız artın havanız kime olm sizi yuxarı başa xuy buraxarlar". buraxmasınlar da mk
17. Azərbaycanda nə normal dindarlıq formalaşıb, nə də əksi. Hər şeyin poxunu çıxaran xalqıq. Öz işində-gücündə, ibadətində olanları nəzərdə tutmuram. Onlara bir sözüm yoxdu, hərənin inancı özünədi. Ancaq fanatiklər çoxalıb məncə. Bunlar əksərən din adı altında saxta fətvalarla, xürafələrlə yaşayan insanlardı. Nə dini normal yaşayan yoxdu ölkədə, nə də əksinə azadlıqpərəstliyi demək olar ki
ərəfdəqalmışmiqrant @81590
21.11.2021 mesaj izlə Googlla