bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

...

azərbaycan dili

| dil
25,298 | 119 | 388

əjdahalar  googlla
sözlükdəki türkiyəli yazarlar - sözaltı sözlük - sözlükdə türkcə yazılmasına icazə verilsin kampaniyası - türklərin sevilməyən cəhətləri - russkoyazıçnı olmaq - sözaltı etiraf - türkcənin azərbaycan dilinə ziyan vurması - azərbaycan dilindəki söz qıtlığı - türk dili
« / 7 »


    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    61. Yeganə dillərdən biridi ki sözlərin yerini dəyişdikdə məna o qədərdə pozulmur

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    4 əjdaha!

    03.09.2020 01:20, qab

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    63. Azərbaycan milli elmlər akademiyası ilin sonuna qədər azərbaycan dilinin yeni orfoqrafiya lüğətini çıxarmağa hazırlaşır. Mən təklif edərdim ki, bu lüğət başda nazirliklərə, nazirlərə və smm işi ilə məşğul olan şirkət və şəxslərə məcburu satılsın. Çünki sosial şəbəkələrdə, rəsmi veb-saytlarda və elanlarda tez-tez qrammatik yazılış səhvləri ilə rastlaşırsan.

    Grammar.azi səhifəsini eşitmiş olarsınız, bizim kiçik bir səhv kimi qələmə verdiyimiz durğu işarəsi səhvini də düzəldib paylaşır. istifadəçilər bu minimalizmi məsxərəyə qoysa da, səhifə inzibatçısını hər zaman təqdir etmişəm. Dilin bütün zərrələrini, önəmli ünsürlərini qorumaq lazımdır. Son dönəmdə bununla bağlı çox işlər görülüb, bunu danmamaq olmaz. Çox istərdim ki, hər kəs telefonunda və digər cihazlarında yazı yazanda azərbaycandilli klaviaturadan istifadə etsinlər.

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    64. son zamanlar türk kanallarının (sosial şəbəkələrin de həmçinin) təcavüzünə məruz qalaraq gündən günə deqradasiya olunan dil. dünən feysbukda hikmət hacızadəni tərifləyərkən yazılan söz: "adam kimi adam". çox dəxlisiz təşbehdir (bənzətmə). bir predmenti tərif və ya müqayisə edərkən ya ondan yuxarısı ilə, ya da ondan aşağısı ilə müqayisə edərlər. öz funksiyasını yerinə yetirən və yetirməli olan bir nəsnə, gözləniləni verirsə, niyə özünü təsdiq fikri quraq ki? adi bir misal, xiyar kimi xiyar deyə bilərik? yox. səbəbi sadə.bir xiyardan gözləntin nə ola bilər ki? qida məhsuludur da. hə, əgər insan gözlənilməyənin altında nəsə eləsə, ortama uyğun hərəkət eləməsə, o zaman onu mənfi sifətlərlə çağırırıq. filankəs, heyvan kimi biridir. artıq, bu cümlədə onun cəmiyyətdəki rəftarı haqqında fikir formalaşır. tam əksinə, tərifləmək istəsək, "filankəs, (sadəcə) möhtəşəm/mükəmməl biridir" də deyə bilərik. təbii ki, vəziyyətə uyğun şəkildə sifətin formaları müsbət və mənfi mənada dəyişir.
    dilimizə keçən sözlərin mənasına baxmadan necə və harda gəldi istifadə edirik. novatorçuluq gözəl şeydir, dil zənginləşir, amma bu yolla dil nəinki gözəlləşmir, tam tərsinə dil bərbad bir hal alır. son zamanlar dillər əzbəri olan iki nümunə: xəyal qırıqlığı və zatən. bir şeyin qırılması üçün hardasa sına bilmə ehtimalı olmalıdır ki, söz birləşməsini istifadə edəndə bir məna kəsb eləsin. sözbəsöz tərcümə həmişə keyfiyyətli olmur. başqa dildə o ifadə uğurlu olubsa, illah ki onu bizim dilə calaq etməliyik deyə bir məcburiyyət yoxdur. onun əvəzinə, dilimizdə məyusluq və məyus olmaq sözləri var. bu hadisə məni xəyal qırıqlığına uğratdı yerinə (çox) məyus etdi daha uyğundur. o zaman, soruşacaqsız ki, bəs xəyallarım suya düşdü ifadəsini niyə işlədirik. normalda bizim arzu və istəklərimiz əlçatmaz olduğu üçün, biz onları daim yuxarıda bilirik. ona görə xəyallarımız gerçəkləşəndə "arzuma çatdım" deyirik. əgər (zatən işlədə bilərdim) xəyallarımız əlçatan olsaydı, arzu və istək olaraq qalmazdı. o zaman, ona gerçəklik/reallıq və ya həqiqət deyərdik.
    salam
    zatən, salam!
    digər nümunə zatən. əvvəla, bu söz, ərəb-fars mənşəli sözdür. türkcədə eşitmişik deyə, çoxumuz onu türk sözü kimi qəbul etmişik. bu sözün də yerinə dilimizdə "onsuz da , eyni zamanda, həm də" kimi söz və söz birləşmələri var. çox gözəl də işlənir. demək olar ki, sosial şəbəkələrdə elə bir cümlə yoxdur ki, zatən sözünü özündə əks elətdirməsin.
    bir də onu deyim ki, dilimizdə taciz sözü yoxdur. təcavüz, şiddət, zor, zorbalıq, zorakılıq var. cinsi mənada nəzərdə tutulan və qadın-kişi kontekstində istifadə olunan söz cinsi zorakılıqdır. şiddət çox vaxt güc sözünə sinonim kimi işlənir. məsələn, rasim qapını şiddətlə açdı. cəbhə xəttində şiddətli döyüşlər gedir. təcavüz isə nəyisə qəsb etmək, kiminsə arzu və istəyinə qarşı güc tətbiq edərək həmin şeyi əldə etmək. Misal, məhşur ermənistanın azərbaycana təcavüzü davam edir cümləsi. ərazimizə zorla, icazə olmadan giriblər. evə, fərdə təcavüz formaları var. zorlamaq isə məcburi cinsi əlaqədə olur.
    və nəhayət cəm əvəzlikləri cəmlənmir. bizlər, sizlər sözü yoxdur azərbaycan dilində. biz və siz var. biz(lər)dən siz(lər)ə salam olsun!

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    65. https://youtu.be/FuGV0cFoN58

    Yeni bir suveren ölkənin var olması üçün özünə məxsus dili və o dilin öz adı olmalıdır. Bu ölkənin şəxsiyyət vəsiqəsi kimi bir şeydir. Bəxtiyar Vahabzadə bir ədəbiyatçı olaraq tamamen haqqlıdır və Heydər Əliyev də siyasətçi olaraq tam haqlıdır.
    Həmən vaxt mən orda olsam kimi dəstəkləyərdim?
    Mövzu dövlətçilikdirsə əlbəttə Heydər Əliyevin fikirlərini dəstəkləyirəm çünki belə bir qonşuların arasında ancaq yeni bir kimlikle var olmalıydıq. Edebi dilə gəldikdə isə Azərbaycan Dilçilik institutu Bəxtiyar Vahabzadənin türk dili ideaları ilə Azərbaycan dilini inkişaf etdirməli idilər. Ama bugün göte girenler dilimizi murdar vəziyyətə qoyublar 1996ci ildə bu kişilərin müzakirəsində ki Azərbaycan dili səviyyəsini endirib elə bir vəziyyətə gətiriblər ki insanlar Azərbaycan dilində danışır ama bir birini başa düşmür. Mütləq və mütləq şəkildə dilçilik institutunun kadrları işini bilən insanlarla evəz edilməlidir. Universitetlər və digər təhsil müəssisələri akademik Azərbaycan dilini düzgün tədris etməlidirlər.
    Ölkədə vəziyyət o yerə gəlib çatıb ki söhbət artıq söhbət mənasında yox dava mənasındadır. insanlıq söhbəti, dialoqu kəşf etdiki dava etməsinlər ama bizim dilçilər dilimiz elə bir səviyyəyə edirdi ki biz yenə də dava etmək məcburiyyətində qalırıq. Bu insanların səhvinə görə də bugün Azərbaycanlılar bir biri ilə düşmən dilində danışmağa davam edir. Və deyirlər ki biz istədiyimiz dildə danışa bilərik. Xeyr siz istənilən dildə danışa bilmərsiz siz Azərbaycan sərhədləri daxilində Azərbaycan dilində danışmalı, yazmalısınız.
    Mövzuda behsi keçən Anadolu Türklərinə baxıb biz Azərbaycanlı Türklər özümüzə örnək götürməliyik. 6 ildən artıq Türkiyədə yaşadığım müddətdə şahidi oldum ki Ruslar,Almanlar, Gürcülər,ingilislər, Amerikalılar Türkiyə gəlib bir il ərzində Türkçə danışmağa başlayırlar. Nece olur ki bu insanlar bir ile Türk dili öyrənir ama bizim öz vətəndaşımız,doğma böyümə Azerbaycan Türkü olan şəxs hele de Azərbaycan dilində danışmaqda çətinlik çəkir?

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    66. dilimizdəki qohum sözü ərəbcə qövm sözünün diləyatımlılaşdırılmış (anlayışı tək sözlə bildirməyi sevirəm) biçimidir ( sözlükdə var link . deyəsən, dili əli vəliyevdən yaxşı bilmirsiniz). ərəbcə قوم‎ (qawm) ailə, tayfa deməkdir.

    ərəbcə ağıl ilə əql (عقل) də bu cinsdəndir. qövmü anladıq, görəsən, bu əql sözünü nə üçün hələ də sözlükdə saxlayırıq? əqli sağlamlıq, əqli gerilik, əqli çatışmazlıq kimi gic-gic söz birləşmələrinin yerinə dilimizə uyğun şəkildə ağıl sağlamlığı, ağıl geriliyi, ağıl çatışmazlığı demək olmazmı?

    aşağıdakı keçidlərə girib geniş olaraq tanış ola bilərsiniz:
    qohum link
    ağıl link

    0 əjdaha!

    07.10.2022 17:38, ülgüsüz

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    67. azərbaycanca dünyadakı yeganə dillərdəndir ki, ləhcələri ədəbi dildən daha güclü və əlverişlidir. bu vəziyyəti elə öz dilçilərimiz yaradıb.

    azərbaycan dilinin qıt olduğunu deyənlər çox vaxt bu misalı göstərirlər:
    "təsəvvür edin ki, sizin evinizdə 3 açıq qapı var, biri qonaq otağının, biri sizin, digəri də qardaşınızın otağının qapısıdır. qardaşınıza "qapıMı" ört desəniz dediyinizi rahatlıqla anlayar və sizin qapınızı örtər. Ona "qapıNı" ört desəniz, onun öz qapısını yoxsa qonaq otağının qapısını örtəcəyi bilinmir." Ədəbi dilimiz bu cəhətdən qıtdır. ləhcələrimizdə isə bu problem asanlıqla həll olunur: (copy, paste)

    Ayrım-Qarapapaq ləhcəsində bu misal belə həll olunur:
    (mənim) qapıMı ört
    (sənin, sən öz) qapıŊı* ört
    (heç kimin, qonaq otağının) qapıYı ört

    Batarı ləhcəsində (Gəncəbasar) isə vəziyyət belədir:
    (mənim) qapıMı ört
    (sənin, sən öz) qapıŊı ört
    (heç kimin, qonaq otağının) qapıNı ört

    Doğarı (şərq) ləhcələrimizdə də bu misalın həlli var:
    (mənim) qapıMı ört
    (sənin, sən öz) qapıVı ört
    (heç kimin, qonaq otağının) qapıNı ört

    *Ŋŋ (ڭ) -indi xüsusilə batarı (qərb) ləhcələrimizdə işlədilən, 1939-cu ilədək ədəbi dilimizdə də olan sağır nun (ya da sağır n) səsidir.deyilişi link çox vaxt kəndli nənələrimizin işlətdiyi "qadaŋ alım", " sözündəki n elə həmin sağır n səsidir. .
    Keçmiş ədəbi dilimizdə də bu problem gəncəbasar ləhcəsindəki kimi, ŋ (ڭ) səsinin köməyi ilə həll edilirdi. kiril əlifbasına keçəndən sonra bu hərf səsi ilə birlikdə dilimizdən yığışdırıldı və bu problem yarandı.
    Bundan başqa məşhur tenqri sözündəki "nq" (nq yazılışı yanlışdır, heç olmasa ng yazardınız) də sağır n-dir.

    qeyd: entry umbaycasına bu yazıya link əsaslanaraq yazılıb. yazını oxumağınızı tövsiyə edirəm.

    4 əjdaha!

    08.10.2022 17:52, ülgüsüz

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    68. azərbaycan dilindəki alınma sözləri arxaizmlərlə, dialektlərimizdəki və proto-türkcədəki milli sözlərlə əvəzləyəndə bu cür dil ortaya çıxır:
    (youtube: )

    qeyd: coşub bəzi milli sözləri də əvəzləyib -*

    2 əjdaha!

    22.04.2023 19:20, ülgüsüz

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    69. bilərəkdən və dəxlisizcə dilimizdə russifikasiya gedir. rus dili kiril əlifbası ilə yazıldığından avropa sözləri birəbir dilə oturmur, məcbur qalıb latın sözlərinin rus dilində alternativini və rusca necə səslənirsə, elə də yazırlar. Фейсбук= Facebook= feysbuk. yəni bunu bizim dildə Facebook yazsan heç kim oxuyub anlaya bilməyəcək? dilimiz buna imkan verir də, originalı necədirsə elə də yazmağa, latın əlifbası nə üçün var? sonu -tion/sion ilə bitən nə qədər söz varsa, rus dilində siya {ция} kimi tərcümə olunur, eynisi bizdə: organisation- orqanizasiya- организация. türklər də eynisini Fransızlardan alıblar syon sonluğu ilə. dilimiz çox bərbad gündədir. yeniliyə açıq deyil, lazım olan sözləri də rus dilində necədirsə, elə də copy paste edirlər. xalq da günlük həyatda özünü mutlu hiss eləyə bilmir.

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    3 əjdaha!

    19.10.2023 18:04, ülgüsüz
« / 7 »



üzv ol
Modalı bağla





...