bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

borderline personality disorder



facebook twitter əjdaha lazımdı izlə dostlar   mən   googlla
ən poxdan hiss - splitting - bpd - 3 c's rule - emotional hyperarousal - derealizasiya
başlıqdakı ən bəyənilən yazılar:

+17 əjdaha

1. tərcümədə təxminən sərhəddə şəxsiyyət pozulması mənasına gəlir. psixoloji problemdir. insanlarla münasibətlərində qeyri sabitlik, özlərinə qarşı dəyərsizlik hissi, tez-tez dəyişən əhval-ruhiyyə, hər şeyə tez reaksiya vermə borderline pozulmasından əziyyət çəkən insanların ən əsas xususiyyətlərindənir.

diaqnoz aşağıdakı xüsusiyyətlərin ən azı beşi olduqda verilir:
1. daim tərk edilmək qorxusu və tərk edilmənin qarşısını almaq üçün ağıla batmıyacaq hərəkətlər etmək
2. insanlararsı münasibətdə qeyri sabitlik və daim bir insanı ya idellaşdırmaq ya da tam dəyərsizləşdirmək xüxusiyyəti (iki gün əvvəl ideal saydıqı insan indi gözündə tam dəyərsizdir)
3. özünə qarşı hisslərində qeyri sabitlik (indi özünü sevən insan bir saat sonra özünəqəsd səviyyədə nifrət edə bilər)
4. ən azı iki sahədə düşünmədən hərəkət etmək : israfçılıq, cinsi davranış, maddə asılılığı, təhlükəli sürücülük, konturolsuz çox yemək
5. intihar və ya özünə zərər verəni etmək
6. mənəvi qeyri-sabitlik və əhvalın ekstremal dəyişməsi
7.xronik olaraq boşluq hiss etmək
8.güçlü qəzəb hissləri və kontrola ala bilməmək
9.paranoid düşüncə və ya ağır dissosiyativ simptomlar

əslində bu xüsusiyyətlər çox insanlarda ola bilər , xüsusi ilə ərgənlərdə. pozuntu sayılması üçün uzun vaxt , həmişə və çox güclü səviyyədə olmalıdır.

borderline pozulması nisbətən geniş yayılıb, əhalinin 1%-4% -də görülən problemdir. qadınlarda kişilərdən daha çox rast gəlinir, amma elmi bir izahı hələ də tapılmayıb.

borderline pozulması doğuşdan deyil, sonradan yaranan problemdir. əsasında nə qədər bioloji nə qədər ətraf mühitin məhsuludur hələ bilinmir, amma ətraf mühitin daxildə yatan potensialı oyandırdığına inanılır.

pozulmadan əziyyət çəkən insanın şəxsiyyət inkişafında intellektual deyil emosional problemləri olur.
belə ki bu insanlar öz vəziyyətlərini çox aydın şəkildə anlayırlar və beyinləri hər şəyi orta səviyyəli insan beynindən daha çox təhlil edir, amma emosional olaraq özlərini kontrol edə bilmirlər və bu da çarəsizlik , mənasızlıq və boşluq hisslərini artırır. elə bu səbəbdən də insanlarla günlük, adi hər münasibət bu insanlar üçün güclü stres, əsəb pozulmasına səbəb ola bilər. sağlam adamın gülüb keçəcəyi hər hansısa bir söz bu insanlarda "dünyanın sonu" kimi bir reaksiya yaradır. deyilən söz beyinlərində fırlandıqca içlərində özləri ilə bir müharibə başlayır, hər kəsin onlara qarşı olduqlarını düşünürlər və bu hissləri kontrola ala bilmirlər, nəticədə agresiv, ətraf üçün izahı olmayan reaksiyalar verirler.

borderline pozulmasından əziyyət çəkən insanların çoxu depressiyaya girilər, eyni zamanda yarısından çoxu hər hansısa aludədən əziyyət çəkirlər. lazimi müalicə və sağlam mühit yaratmayandan bu insanlar dözə bilməyib intihar edirlər.

+11 əjdaha

5. insanların ya məlumat sahibi olmadığı, ya da insanların ancaq bpd ilə bağlı stereotipləri bildiyi, mediada qətiyyən düzgün formada əksini tapdığını düşünmədiyim şəxsiyyət pozuntusu (təəssüf ki, yenə dilimizə tərcümə eləyəndə bir qədər kobud çıxır). Bu ay mental sağlamlıq ayıdır və düşünürəm ki, depressiya, anxiety, ptsd kimi əhalinin böyük qisminə təsir edən problemlərdən əlavə olaraq bpd, bipolar 1 bipolar 2, şizoid, maladaptive daydreaming və s. kimi haqqında az danışılan problemlərə də toxunmalı, bu barədə danışmağı normallaşdırmalıyıq.

Buradan sonra yazacağım heç bir şey diaqnoz xarakteri daşımır, ümumi məlumat sahibi olmaq üçündür. Bir çox mental problem oxşar simptomlara sahibdir. Yazılanlara uyğun olmağınız BPD-li olduğunuz mənasına gəlmir

Şəxsiyyət pozuntularına sahib olmaq düşüncə və davranış sistemində yaranan bir sıra hallar ilə yaşamaq deməkdir. Diaqnoz qoyulması üçün gündəlik həyatdakı düşüncə prosesi, hadisələr, insan və fikirlərə qarşı reaksiya nəzərə alınır. BPD-li şəxslər emosional cəhətdən stabil olmurlar, manik və depressif epizodlar yaşayırlar. Yəni BPD sahibi insan saatlarla ağlayıb, əsəbiləşib, qışqırıb daha sonra iki dəqiqə içində durub oynamağa başlaya, birdən-birə 3 saatlıq məsafədəki rayona getmə qərarına gələ bilər. insanlarla münasibətlərində favourite person, splitting kimi anlayışlar araya girir. BPD-li insanların çox hallarda həyatlarında onlar üçün hamıdan əziz, hamıdan dəyərli bir insan olur (favourite person). Həmin insan xoşbəxt olduqca xoşbəxt olur, o insanın onlara ayırdığı vaxt qədər rahatlıq tapırlar. O insan üçün saatlarla telefon başında gözləyə, bütün həyatlarını o insanın ətrafında planlaşdıra bilərlər. Bir tərəfdən isə insanlar haqqında düşüncələri tamamilə dəyişə bilər (splitting). Məsələn, bir BPD-li şəxs Mamedi çox istəyir. Rasional cəhətdən fikirləşəndə o bilir ki, Mamed ona kömək eləyir, Mamed xeyirxahdır və ya Mamed cındırın biridir, amma yenə də onu çox istəyir. Hərdən isə fikirləşir ki, Mamed qətiyyən yaxşı insan deyil, Mamed qəlb qırır, başa düşmür, incidir, ən əsası, Mamed onu çox istəmir və s.
BPD terapiya və müalicə ilə ümumi ideyanın əksinə olaraq, nəzarət altına alına bilir. BPD-li insanlar çox yaxşı işçi, dost, yoldaş da ola bilir. Əsas olan düzgün kommunikasiya qurmağı bacarmaqdır. Onları medyadakı kimi şeytanlaşdırmaq, cəmiyyətdən uzaqlaşdırmaq oluna biləcək ən böyük vicdansızlıqlardan biridir deyə düşünürəm.

+6 əjdaha

2. Hər kəsdə zamanla az-çox olan pozuntu. Ümumiyyətlə psixoloqlar deyir ki, bütün psixoloji problemlərdən hamıda az-çox var. Düşünmürəm ki, yalnizca borderlinerlər qorxur tərk edilməkdən, ya da təkcə onlarda olmur boşluq hissi. Bu hamıda var. Əsas məsələ göstəricilərin şiddətli və uzunmüddətli olmasıdır. Personal pozğunluğun yaranma səbəbləri tam məlum olmasa da, güman olunur ki, uşaq vaxtı valideynləri tərəfindən tərk edilən insanlarda daha çox rast gəlinə bilər.

(bax: insanın içindəki dərin boşluq)

+3 əjdaha

3. girl interrupted filmində wyonna rider tərəfindən oynanan obrazın xəstəliyi.
Səhv xatırlamıramsa, uşaq vaxtı anası bələkdən düşürmüşdümü nəsə belə bir şey. Həkimlər bunun da təsiri olduğunu göstərirdilər filmdə.



hamısını göstər

borderline personality disorder