bugün məsləhət təsadüfi
sözaltı sözlük
postlar Yoxlama mesaj

6 yazar | 4 başlıq | 24 entry
yenilə | gündəm

son entrylər 24 yeni entry
#zirzəmi 1 yeni entry
#sözaltı wiki (3219)


gemini supabase semiconductor alex karp famadihana ən yaxşı subredditlər black box məşhəd 13 iyun 2025 israilin iranı vurması rigetti quantum computing neural trade əl azərbaycançılıq mozilla firefox kabala ariel hərbi komissarlıq ayətullah xomeyni iran sözaltı yazarları sözaltı sözlük heç vaxt evlənməyəcəyini deyən insan əliağa vahid təl-əviv niş | elm qəzəlxan shor algoritmi cursor azov modern monetary theory carpal tunnel sindromu








james clerk maxwell



facebook twitter əjdaha lazımdı izlə dostlar   mən   googlla
venera
başlıqdakı ən bəyənilən yazılar:

+9 əjdaha

1. 13 iyun 1831-ci ildə edinburghda anadan olmuş şotland fiziki və riyaziyyatçısıdır.

Deyilənə görə maxwell hələ iki yaşındaykən əlində tənəkə boşqabla günəş şüalarını mebellərin üstünə əks etdirə bildiyini görüb "günəşi tutdum! boşqabla tutdum!" deyərək valideynlərinin yanına həyəcanla qaçırmış. Alimin xalası ceyn-in sonralar "bir uşağın soruşduğu bu qədər suala cavab verə bilməmək çox utancverici idi." deməsi, maxwell-in dünyaya, təbiətə olan marağının hələ çağa vaxtından başladığını göstərir. Məktəb vaxtlarında ingilis "bully"lərinin basqısına məruz qalanlardan biri də o olub, danışığındakı şotland ləhcəsi, fərqli maraq dairəsinin olması, onu öz yaşıdları arasında "dəli" kimi tanınmasına səbəbiyyət verib. Həmin iç qaraldan dövrlərində belə bir emosional şeir də yazıb:

Tələsin, illər,
uşaqları döyməyin cinayət sayılacağı,
gözlənən vaxta doğru.


Yəni anlayacağınız, maxwell, əsl o dövrün nerd-i olub. Adamın "ilk"lərinin sayı-hesabı yoxdu; saturnun halqalarının meteoritlərdən ibarət olduğunu teleskopsuz, sadəcə riyaziyyat etməklə tapmışdır, bugün bilinən adı ilə rgb rəng modelinin təməllərini 1855-ci ildə yazdığı "experiments on colour" adlı elmi işində nəzəri olaraq işləyib hazırlamış, Thomas sutton isə 1861-ci ildə, bu elmi işə əsaslanaraq ilk rəngli fotoşəkli çəkmişdir. maxwell-in elektromaqnetizm və elektromaqnit dalğaları haqqında olan işləri radio, naviqasiya kimi cihazların kəşfinin təməl daşları olub.

Başqa bir çox kəşfin müəllifi olmuş bu "dəli"nin şərəfinə, yerdən göndərilən radio dalğalarının veneradan əks olunan zəif əks-sədalarının analizi nəticəsində kəşf edilən, Veneradakı ən böyük dağ silsiləsinə "maxwell" adı verilmişdir.

həmin ilk rəngli şəkil:


mənbə:
1. link link
2. carl sagan, iblislərlə dolu dünya, səh 439-458. sifarişi verən: fövqəl insan

+1 əjdaha

2. James Clerk Maxwell adətən “elektromaqnetizmin atası” kimi tanınır. Amma bu bir qədər dar baxışdır. Maxwell, əslində, kainatın “görünməyən simfoniyasını” yazan adam idi. Elektrik və maqnit sahələrinin ayrı-ayrı fısıltılarını birləşdirib bizə işığın mahnısını təqdim etdi.

Bəlkə də fizikanın ən poetik tənlikləri
Maxwell tənlikləri bir-birindən uzaq görünən təbiət hadisələrini (elektrik, maqnitizm, optika) tək bir dəstə tənliklə birləşdirdi. Bu, sanki musiqidə ritm, melodiya və harmoniya anlayışlarını eyni notada birləşdirmək kimidir. Einstein belə demişdi:
“Maxwell tənlikləri olmasaydı, nisbi­lik nəzəriyyəsi də olmazdı.”

Molekulyar sürət və statistik fizika
Maxwell yalnız işıqla yox, istiliklə də maraqlanırdı. Maxwell-Boltzmann statistikası onun qaz molekullarının sürət bölgüsü ilə bağlı işindən doğdu. Bu gün fizikada temperatur və enerjinin paylanması haqqında bildiyimiz çox şey bu nəzəriyyəyə əsaslanır.

Maxwell təkcə tənliklər yazmadı, o tənliklərin arxasındakı kainat musiqisini eşidə bilən bir zəkaydı. Onun irsi hələ də GPS cihazlarımızdan Wi-Fi siqnallarına, MRI cihazlarından kvant fizikasına qədər hər yerdə yaşayır.



hamısını göstər

james clerk maxwell