evdən çıxmağa az qalmış edilən mental hazırlıq seansı

getməyə o qədər də həvəsli olmadığın bir yerə gedirsən, üstündə götürdüyün çantan və s. hər şey hazır, tam da qapıya yollanarsan ki, astanada bu çəhrayı pox hiss səni tutar-buraxmaz, oturub 5-10 dəqiqə pəncərədən yerə paralel vuran günəş şüalarına baxarsan. çox vaxt sübh tezdən baş verdiyi yalın bir gerçəkdir, yəqin ki səhərin; uzaqdan bərq edən pozitiv sarı günəşin verdiyi xoş hiss sənin qara qüssənlə qarışıb, bulanlıq, yuxuvari bir sintez əmələ gətirdiyi üçün. ağlına heç bir fikir də gəlmir amma sən düşünürsən, xoş bir melanxolik komfortu var.

O an mənzərən belə bir şey olar:


qulağında da bunun kimi nəsə:

həyatı ciddiyə almamaq

Tutuna biləcəyi ali bir məqsəd tapa bilməmiş insanın zamanla büründüyü və öz həyat fəlsəfəsinə çevirə bildiyi haldır. Yaponların ikigai dediyi şeydən məhrum, amma zamanında onu durmadan arzulamış tipdir. halından da hər zaman göründüyü qədər ləzzət almır, bir növ mənasızlıq hissindən qurtula bilmir, ona görə də onun üçün nə isə ciddiyə alınacaq dərəcədə dəyərli görünmür. bir dəfə belə bir məqsədi heç vaxt tapa bilməyəcəyini qəbul etdikdən sonra həyatdan əlini üzər və günü-günə satmaqla bərabər yalnız həyatın ona verdiyi kartlarla oynayar, vecinə olmaz sabah uduzacaq ya udacaq, sadəcə oynamaq üçün oynayar; həyatını təsadüflər şəkilləndirər. sabah imtahanı varsa, kəsilməyin gətirəcəyi xoşagəlməz hallar arasında dəyərləndirmələr edər, bəzən 5 dəqiqəlik şirin səhər yuxusu ona kəsilməyin verdiyi ağrı-acıdan daha dəyərli gələr, beləcə, ani gələn və beyindən meh kimi xəfif əsən düşüncələrin köləsi olar əksərən, beyninin kökünə qədər işləmiş mənasızlığın hay-harayından, arada-bir pıçıldayan əzm və fədakarlıq hissinin fısıltılarını eşitməz. "əşşi" deyib keçişdirər, "ölüm deyil ki" deyər hər ciddiyə almadığı mövzunun sonunda, güya ölüm elə də çox vecinə imiş kimi. Buna görə bəzən depressiyanın kənardan görünən forması da ola bilir, sadəcə həmin o depressiyanı öz qüruru ilə heçnəyi ciddiyə almamaq formasında şüurlu və ya şüursuz olaraq maskalamışdır. meursault anasının öldüyü günü xatırlamamaqla nə qədər vecsiz görünürdüsə, yuxarıdakı bu adam da həyata onun qədər yaddır.

sözaltı music

bu aralar qulaq asmaqdan doymadığım vaporwave janrını bir də özüm yoxlamağa çalışdım. üstündə hələ çox işi olan bu kasıbyana təşəbbüsümü sözlüyə sunuram -*.

knowledge argument

tələbə illərində hərkəs eynilə mary kimidir. 4 il ərzində durmadan ixtisaslaşma haqqında aldığımız irili-xırdalı bilgilər və xəyal gücü ilə onları anlamağa çalışmaq. bu vəziyyətdə ağ-qara otaq elə öz beynimizə təkabül edir. o an vardır oxuduğunuz ixtisas üzrə ilk dəfə işə və ya hər-hansısa təcrübəyə gedərsiniz, öyrəndiyiniz məlumatlardan birini işdə bariz gördüyünüz an beyninizə bir "cuk oturma" hissi gələr, işdən sonra universitet illərində oxuduğunuz kitabları təkrar vərəqləyəndə bir başqa anlam qazanmağa başlayarlar, bax bu da məncə bir qualia təcrübəsidir.

knowledge argument

mary, nevrologiya üzrə ixtisaslaşmış, yüksək iq sahibi bir alimdir, lakin digər kollegalarından önəmli bir fərqi var; həyatı boyunca heç vaxt heç bir rəngi görüb, təcrübə edə bilməyib. bütün ömrünü ağ-qara otaq, avadanlıqlar və monitorlarda rəngləri və beyni araşdırmaqla keçirib. öz dörd divarından kənarda qırmızı, sarı, bənövşəyi və s. kimi rənglərin mövcud olduğunu, onların dalğa uzunluğunu, gözün retinasına təmas edərək beyində hansı bölgələri aktivləşdirdiyini və s. məlumatlarını tam əminliklə bilir, amma öz gözləri ilə o rəngləri heç vaxt görə bilməyib. günlərin birgünü həbs olunduğu bu ağ-qara otağın qapısı birdən açılır və mary həyatında ilk dəfə çöldəki mavi səmanı, qırmızı qızılgülləri və öz əllərinin gerçək rəngini görür. bu halda mary otağında rənglər haqqında öyrənmiş olduğu bütün o məlumatlardan kənar yeni bir bilgi əldə edirmi, yoxsa bunun necə bir şey olduğunu mary onsuz da bilirdimi?

bu düşüncə təcrübəsi frank jackson tərəfindən 1982-ci ildə, kainatda mövcud olan hər şeyin -bilginin- fiziki və maddi olduğunu müdafiə edən fizikalizmə əks arqument olaraq irəli sürülmüşdür. jakson qeyd edir ki, rənglər haqqında bütün fiziki məlumatları aldığı halda, otaqdan çıxdıqdan sonra mary-nin onlar haqda yeni bir bilgi əldə etməsi fizikalizmin yanlış olduğu qənaətinə gətirir. təcrübənin əsas obyekti və ya vurğu etməyə çalışdığı şey odur ki, kainatda maddi olmayan və sadəcə şüurlu sürətdə təcrübə edildiyi halda əldə edilə bilən məlumat formaları vardır. mary-nin otaqdan azad olmamışdan əvvəl rənglər haqqında öyrəndiyi hər şey, "qırmızı rəngi görmək"lə eyni əhəmiyyətli olsa da təmamilə fərqli təcrübədir. "qırmızı rəngi görmək" qualia xarakterli və sadəcə şüurlu sürətdə əldə edilə bilən məlumat formasıdır. bu tip məlumatlara içilən şərabın dadı, yağışdan sonra gələn torpaq qoxusu və s. aid etmək olar.

(baxma: mary's room)
(baxma: bilgi arqumenti)

moon dog

əsasən qış aylarında ay işığının* əslində dolayı olaraq günəş işığı havadakı buz kristalları ilə təması nəticəsində ortaya çıxan optik fenomendir. Göy üzündə sirrius tipli buludlar varsa ortaya çıxması daha mümkün ehtimaldır.

(baxma: ay haləsi)
Bir də bunun günəşlə olan versiyası var.
(bax: sun dog)

protein

bütün canlıların özülünü təşkil edən ən vacib 4 kimyəvi maddədən biridir* digər üçü karbohidratlar, lipidlər və nuklein turşularıdır . sırf buna görə "həyat molekulu" kimi də adlandırılır. dnt-dəki əksər gen öz 4 hərflik* adenin, guanin, sitozin, timin əlifbası ilə bu protein, enzim* protein təməlli, lakin şəkildəyişmiş bioloji katalizatorlardır və ya zülal dediyimiz maddələri kodlaşdırmışdır. Hüceyrə və ümumilikdə orqanizm daxilində gedən proseslərin çox böyük qismindən məsuldurlar. Hətta özlərini yaratmaq üçün belə özlərinə ehtiyac duyurlar, dnt-nin hüceyrədə kopyalanması* transkripsiya üçün helikaza, polimeraza kimi protein təməlli enzimlər, kopyalanmış bu dnt parçasından yeni proteinlərin sintezi* translasiya üçün isə yenə başqa enzimlərə ehtiyac duyulur. Canlıların hüceyrələrini qoruyan membranlar və ya hüceyrə divarları onlara "saplanıb" iki hüceyrə arasında əlaqə yaradan, siqnal göndərən və ya hüceyrəyə hansı maddələrin girib-çıxa biləcəyini təyin edən kiçik nəzarət-buraxılış məntəqələri olan protein molekulları ilə doludur.

Quruluşları da olduqca mürəkkəbdir ki, laboratoriya şəraitində uzun zəncirli proteinlərin sintez edilməsi çox çətin və ya hələki qeyri-mümkündür. Hələ də ən yaxşı protein fabrikləri hüceyrələr - ribosomlardır. Canlı təbiətin əsas ehtiyac duyduğu 20 amin turşusu var, proteinlər bu amin turşuların zəncir şəklində bir-birinə bağlanması ilə əmələ gəlir. Təkcə bu da deyil, bu, hüceyrənin biricik " hezarfen"ləri özlərini molekulyar səviyyədə fərqli formalarda qatlayaraq müxtəlif şəkillərə salma qabiliyyətinə sahibdirlər və bu forma dəyişikliyi ilə yeni kimyəvi funksiyalar qazana bilirlər. Buna görə proteinlərin 4 əsas struktur formasını ayırırlar; 1. primary 2. secondary 3. tertiary və 4. quaternary.

Son olaraq, ultra dayanıqlılıq qabiliyyətlərinə görə məşhurlaşan tardigradlara o özəlliyi verən də elə dsup adlanan bir proteindir.

sözaltı music

fl studioda 2 "pattern"lik melodiya bəstələyib, bezmədiyim nadir günlərdən biri, ümidvaram bir şeylər hiss etdirə biləcəm, xoş dinləmələr.

arqument

hər hansısa iddianın doğru olduğunu göstərmək üçün önə sürülən fikir və ya fikirlər toplusudur. arqumentlər insana bir şeyə inanmaq, bir şeyi etmək və ya o şeyi dəstəkləmək üçün səbəblər verir. bir şeyə inanmağınız və ya dəstəkləməyiniz üçün irəli sürülən hər bir iddianı, hardan və ya kimdən əldə etdiyinizdən asılı olmayaraq, həmin iddianın doğruluğunu sübut etmək üçün önə sürülən arqumentləri dəyərləndirərək həqiqiliyini təyin edə bilərsiniz. Əsas məqsədi sizi inandırmağa çalışmaq olan bu iddialar yaxşı əsaslandırılmış arqumentlərə, zəif-əsassız arqumentlərə və ya heç bir arqumentə sahib olmaya bilər. Bunu nəzərə alaraq, iddialar dəyərləndirilərkən bu 3 mərhələdən keçirilməlidir:

1.Arqumenti tapmaq: Dəyərləndirmənin ən önəmli məqamlarından biridir. Müzakirə edilən iddianın qorxu, əsəb, sevinc və s. kimi saf insani duyğularanıza yönəlmiş ritorik konnotasiyalardanmı yoxsa obyektiv fikirlərdən, başqa sözlə dəyərləndiriləbilən arqumentələrdən* yaxşı və ya pis olmasından asılı olmayaraq ibarət olduğunu müəyyən etməkdir. Məsələn, vəzifəyə namizədliyini irəli sürmüş partiya üzvünün öz çıxışında "xalqın rifahının təmin edilməsinə yönəlmiş variantlar ilk prioritetimizdir" deməsi ilə "hakimiyyətdə olacağım təqdirdə sosial müavinətlər 2 dəfə artırılacaq" deməsi arasında böyük fərq var. ilk iddia boş ümidlənmə duyğusu yaratdığı halda, ikinci iddia inanıb-inanmamağınızdan asılı olmayaraq, ümidinizə sorğulanabilən konkret səbəb verir.

2.Arqumenti ifadə etmək: Arqumenti tapdıqdan sonra, onu daha dəqiq və artıqlıq yaradan ifadələrdən azad etməklə mühakiməyə daha əlverişli hala gətirməkdir. Bunun üçün standart forma metodundan istifadə olunur. arqumentlərin 2 əsas parçası var; conclusion-nəticə - qəbul etdirilməyə çalışılan iddia, c hərfi ilə işarələnir və premise-ilkin şərt - bu iddianı qəbul etməyimiz üçün verilən dəstəkləyici sübut və iddialar, p hərfi ilə işarələnir. Bu halda yuxarıdakı iddianın standart forması belə olacaq:

p1) pensiyam qalxsa, nəvələrimlə daha keyfiyyətli vaxt keçirə biləcəm.
p2) partiyanın x üzvü hakimiyyətə gələrsə pensiyam qalxacaq
----------------------------------------------------------------------------------
c) səsimi x üzvünə verməliyəm

Burada etdiyimiz şey arqumentləri daha çılpaq şəkildə göstərək mühakiməsini asanlaşdırmaq və arqumentləri daha səlis dəyərləndirə bilməkdir. Bu, yenidən formalaşdırılmış arqumentdir.
Bir arqumentin conclusion-nəticəsini, başqa sözlə arqumentin hansı iddianı inandırmağa çalışdığını təyin etmək üçün iddianın ana fikrini anlamağa çalışmaq lazımdır, bundan başqa cümlə içərisində istifadə olunan bəzi sözlər birbaşa nəticəyə vurğu edir, məsələn, "deməli...", "yəni...", "ona görə də..." və s. Bu tip sözlərdən sonra gələn ifadələr əksər hallarda arqumentin nəticəsinin nə olduğunu göstərir.
Bir arqumentin premise-şərtlərini, başqa sözlə iddianın doğruluğunu göstərmək üçün deyilən digər köməkçi iddiaları təyin etmək üçün isə iddiada göstərilən "sübut" ifadələrini tapmaq lazımdır. Özünə "iddiaçı nəticənin doğru olduğunu göstərmək üçün hansı sübutları irəli sürür?" kimi suallar verilməlidir. Nəticələrdə olduğu kimi şərtlərdə də onlara vurğu edən bəzi söz və söz birləşmələri vardır. Məsələn, "ona görə ki...", "səbəbi..." və s. arqumentin şərtlərini təyin edərkən onu ritorik sözlərdən, dramatik bənzətmələrdən və s. bu kimi artıq ifadələrdən azad etmək, arqumenti daha səlis görməyə yardımçı olur. "iqlim dəyişikliyi, bu pul və gücdən gözü dönmüş ölkə başçılarının öz mənafelərini müdafiə etmək üçün ortaya atdıqları bir başqa səfehlikdir." iddiasında "pul və gücdən gözü dönmüş", "səfehlikdir" kimi ifadələr buna misaldır və arqument standart formaya salınarkən çıxarılmalıdır.

3.Arqumenti dəyərləndirmək: Son mərhələ arqumentlərin yaxşı və pis tərəflərinin sorğulanması, sübut və faktların müəyyən edilib, iddianın ümumi olaraq test edilməsidir. Bu mərhələdə verilən conclusion və premise-ların doğruluğu, məntiqi keçərliliyi, deduktiv və induktiv dəyərləndirilməsi həyata keçirilir.

günümüz dünyasında, hər dəqiqə, insanları birşeylərə inandırmağa çalışırlar. reklamlar, siyasət, şirkətlər, media, sosial şəbəkələr durmadan nəyin düz nəyin səhv olduğunu deyən insanlarla doludur. bu səbəbdən, beyinlərimizin kirlənməməsi üçün, tənqidi düşüncəni inkişaf etdirib, arqument və iddiaların təbiətini anlamaq çox faydalıdır.

mənbə:
1. link
2. tracy bowell - critical thinking: a concise guide * entrynin əksər hissəsi bu kitabdan götürülüb, bir neçə paragrafın yığcamlaşdırıb önəmli olduğunu düşündüyüm hissələri entry olaraq yazdım. kitab şiddətlə önərilir.

insan münasibətlərindən çıxarılan ən önəmli dərs

"o bunu etməz" düşüncəsini beyindən silib atmaqdır. hərkəs, hərşeyi edər, xüsusən etməyəcəyinə canı-könüldən inandığınız kəslər. digər insanlara dair beynimizdə* və ya ürəyimizdə quraşdırılan bu fikir qəlibləri ilə inşa etdiyimiz insanların, sadəcə olaraq öz əsərlərimiz olduğunu unutmamaq lazımdır. Çünki, əksərən, hər şey kəlləmizdəkindən başqa cür olur. nə qədər qəribə də olsa, bunu qəbul etdikdən sonra sosial münasibətlərdə performansınız da daha yaxşı olur.

sözaltı music

Çox vaxt bayramlarda, bütün ailənin süfrə başında bərabər toplaşdığı anlarda olur bu, ən sevdiyiniz kəslərlə, bir stolun arxasındasınız, qulaq incitməyən şirin bir səs-küy hər yeri bürüyüb, zarafatlar və gülüşlər havada uçuşur, otaqdakı soyuq təbiətlilərin də introvert kimliyi bir an yox olub. Elə bu anın ortasında, qısa müddətlik, birdən-birə hər şey təkcə sizin gözünüzdə yavaşlamağa başlayar və siz bu möhtəşəm anın fərqinə vararsınız. Bayaq yanınızdakının etdiyi zarafata çəkdiyiniz qəh-qəhə yerini zərif bir təbəssümə dəyişər və əyləşən hərkəsə eləbil heç otaqda deyilmişsiniz kimi, gizlincə baxarsınız, hamı nə iləsə məşğuldur; biriləri qızğın debatdadı, bir digəri uşaqlarla oynayır, bir başqası debatdakıların ciddiləşmiş ağzını güdür ki, şit bir zarafat edib hamını güldürsün, filan. Amma otaqda təkcə siz bu anı qıraqdan "kuşbakışı" izləyib xoş düşüncələrə dalırsınız, ürəyinizdə "yaxşı ki, buradayam və onlara sahibəm" deyib bütün dərd-səri unudursunuz. Nə söhbətdən kənardasınız nə də tam olaraq içində, arada qalmısınız.

Belə xüsusi, insan olduğuna sevindirən anlarda beynimin içində dönən bir musiqi var, çalışdım biraz da olsa ona yaxın nəsə edim.

yaşlanmağın hiss edildiyi anlar

- sigaret çəkdikdən sonra saqqız alma ehtiyacı duymamaq və qutunu gizlətmək üçün evdə bir yer axtarmamaq.

- evə gec saatlarda gəldikdə, "indi yaxşısından bir azar yeyəcəm" düşüncəsilə qapını açdıqdan sonra hamının sadəcə salamına qarşılıq verib heçnə deməməsi ya da yuxulu gözlərlə "gəlmisən?" demələri.

- şəxsən sənə gələn dəvətnaməni görmək və həmin toya pul atan adam olmaq.

- uşaqlarla danışdıqda, ağzından çıxan hər söz və etdiyin hər şirin zarafatın 40-nı adlamış dayı ab-havası verməsini iliyinə kimi hiss etmək və xırda üzüntüdən sonra davam etmək.

tanrının durmadan insan yaratması

manual etdikdə 3 dəqiqə çəkən işin üzərində 13 saat işləyib avtomatikləşdirməyə çalışan programçılar kimi, kainatı durmadan böyüdüb içinə maraqlı şeylər qoymağın daha əyləncəli və cəzbedici olduğunun fərqinə varandan sonra cürbəcür çoxalma sistemlərini yaradıb, camaatı özbaşına buraxmasına səbəb olmuş proses. bir müddət sonra vəziyyətin heç ürəkaçan olmadığını görüb, peyğəmbər göndərməyə başlayır və olaylar gelişir. sifarişi verən: Derek

yazarların hazırda düşündükləri

tam olaraq hər şeyin, sadəcə miqdardan asılı olması. bir xromosom fərqi ilə * hətta sikdir elə xromosomu, bircə nükleotid fərqi ilə xəstə doğula bilərdiniz, ağciyər xərçəngi olmanız, çəkdiyiniz siqaretin sayı və etdiyiniz çöl yürüyüşlərinin neçə kilometr olması arasındakı tərs nisbətə görə müəyyən olur. ümumən elmi tərəfləri düşünsək, saysız-hesabsız örnəyin olmasından savayı, qəribə də olsa, birbaşa tərəziyə qoyub ölçmək kimi şansınızın olmadığı zehni fəaliyyətlərdə də miqdar hədsiz vacibdi. Birinə verdiyiniz sevgi və dəyərin şərti miqdarından asılı olaraq onun sizə olan münasibətini dəyişdirə bilərsiniz. Bir şeyə olan marağınızın miqdarı, həmin şeyi nə qədər müddətdə davam etdirəcəyinizin göstəricisidi. Birinə etdiyiniz nifrətin miqdarına görə onu ya öldürə bilərsiniz ya da işin qəribəsi, həmin adamı onunla əlaqəsi olan başqa birinə bəslədiyiniz sevginizin miqdarına görə əfv də edə bilərsiniz. sadəcə bu yuxardakılara əsasən hər şey idarə olunur demirəm, hədsiz çox faktor var, amma bütün bu digər faktorları da miqdarla ifadə etməkdə heç bir problem olmadığını düşünürəm.

Gəncədəki yeraltı keçidlərdən birinin divarında nizami gəncəvinin, "bir inci saflığı varsa da suda, artıq içiləndə dərd verir o da." misraları yazılıb. Ordan ilk dəfə keçəndə elə də çox fikir verməmişdim, amma indi gəncəvinin ən underrated misrası olduğunu düşünürəm.

(baxma: shower thoughts)