the life of david gale

kəskin dəyişən sonluqlu süjeti olan filmlərdən.
--spoiler--

- gandi bu konuda ne söylemişti? "eski yasa - "göze göz" sonunda hepimizi kör bırakıcak"
- özür dilerim ama bu belirsiz bir liberal görüş.
- buna inanıyor musunuz, sayın bakan?
- tabii ki
- bu çok ilginç. çünkü siz bunu ilk kampanyanızda söylediniz.

- aslında söylemek istediyiniz asıl şey için bir başka alıntı daha: "sağlıklı bir toplum kötülükten arınmak için hiçbir engel tanımamalıdır".
- aaa... evet... katılıyorum... bunuda mı ben söyledim?
- hayır efendim. bunu hitler söylemiş.

--spoiler--

türklərin sevilməyən cəhətləri

"türklər" sözünü ehtiva edən başlıqlar içərisində cəmi bir istisnayla ancaq mənfi fikirlər olan başlıqlardan biridir.
əslində türkiyə türkü insan modelini ümumiləşdirsək, mən də sevmirəm. azərbaycan insanının gələcəyi kimi görürəm. qərb mədəniyyətini zorla simasında saxlamağa çalışıb, yenə də mentalitet və din təfəkküründən ayrıla bilməyən, deyəcək söz tapmayanda namusdan dəm vuran, mühafizəkarlığını üstünlük kimi göstərməyə çalışan prototipdir bu.

amma bütün türklərə nifrət eləmək boşboğazlıq və natamamlıqdır. çünki elə türk insanı tipləri var ki, qurban olasan elələrinə. beynəlxalq layihələrdən birində elif adlı türkiyəli təlimçimiz var idi. əjdaha qız idi. hansı ki, əsl liberal görüşlü və türk auralı, davranışlı, əhvallı biri. rakı içib, mahnı oxuyub, dəxlisiz gülə bilinəcək, incə, ağıllı, hər şeyi ilə gözəl qadınlardan. bir həftə birlikdə olduq onunla. bir ildir babat darıxıram indi. onu bir də görsəm mütləq içkiyə dəvət edəcəm.

şarkı söyleyen kadınlar

2013-cü il reha erdem filmi. türkiyə, almaniya, fransa birgə istehsalıdır.
reha erdem tərzinin ən barizidir bu film (həmçinin " hayat var"ı da saymaq olar). uydurulmuş bir məkan, uydurulmuş xarakterlər, absurd hərəkət və ifadələr, sürreal hadisələrlə zənginliyi dağınıq görüntü yaradan bu filmin, əslində möhkəm bir özəyi var - yaşamaq eşqi.
ademin öz həyatını atasının ona heç cür uyuşmayan iti ilə müqayisəsi, zəlzələlərlə yanaşı sürreal hadisələrin baş verdiyi, əhalisinin az sayda istisnayla köçüb-getdiyi adada bütün ciddiyyətiylə yaşayan, münasibətlərini normal həyatın gündəlik tələblərinə uyğun davam etdirən 6-7 nəfər, ölmüş oğlunu axtaran, süjetlə heç bir əlaqəsi olmayan bir qadın, hətta adaya işləməyə, həyatını qurmağa gələn bir qız - meryem var.


--spoiler--


- doktor bey, çok mağdur biri var. adaya sığınmış. iş arıyo. genç, güzel bir kız.
- kimmiş?
- adada iş arıyor. inşallah... pastacıya girmiş, lanet adam rahatsız etmiş kızı.
- bizim pastane? ne yapmış?
- önce işş vermiş, üst katta da kalırsın demiş. sonra "memelerini göster" demiş. o da yetmemiş vicdansıza.
- göstermiş mi memelerini?
- göstermiş... ama elleme demiş.


--spoiler--

jin

"jîn" başlığı açmaq mümkün olmadığından bura yazdım. filmin adı "jin" yox, "jîn" olaraq yazılır. və kürdcədən tərcümədə "həyat", "yaşam" mənasına gəlir.
mənə görə, reha erdemin texniki imkanları ən güclü olan filmidir və rejissor bu imkanlardan bolluca istifadə edib. ümumiyətlə, adamın film çəkməkdə tək dərdi büdcədir. nə vaxt filmdən danışsa qeyd edir bunu.
reha erdemin ənənəvi tərzindən fərqli olaraq, bu filmdə nə absurd, nə sürrealizm, nə də fantastika yoxdur. əsasən görüntüyə hesablanmış ifadə şəkli var. fikrimcə, reha bununla - özünün dediyi kimi - böyük qismi nuri bilge ceylan xəttiylə gedən türk rejissorlara deyir ki, məsələ görüntüdədirsə, mən bunun kralını çəkərəm.
rejissurasına görə "jîn", "şarkı söyleyen kadınlar"ın yaxın qohumudur. rehanın ölmüş atları, maralları və s. hər iki filmin elementləridir. elə həmin filmin meryem obrazı olan deniz hasgüler bizim jînimizdir. filmdə adını cəmi iki yerdə eşidirik onun, amma filmin "jîn" adı təkcə baş rola görə deyil. göz oxşayan təbiət mənzərələri, canlıların harmonik əlaqələri kimi görüntülərlə film elə əvvəldən sona yaşam, həyat anlayışını özündə ehtiva edir.
axarıncı olsun.

ilahi məxluq

wikipediada digər adı "ilahi heyvan" kimi verilən film. o film ki, bir müddət aktrisa vəfa zeynalovanın "pornoqrafik səhnələrə" çəkilməyi barədə tv-də günlərlə müzakirə getmişdi.

2011-ci ildə yavər rzayevin ssenari müəllifi və rejissorluğu ilə çəkilib film. vaxt itkisindən başqa bir şey deyil. tək yaxşı olan şey ssenaridir.

my sweet pepper land

2013-cü il hiner saleem filmidir. "govend" adlı müəllim roluyla golshifteh farahani gözəlliyini tərkib edən, rejissurasına görə "ən"lərə daxil ola biləcək filmdir.
kürdlərin dövlət qurma mübarizəsinin motiv olduğu ssenari ironiya ilə başlayıb, romantikayla davam edib, dramatik bitir. türkiyə kürdü ilə iraq kürdü paradoksal təzadında sərhəddə yaxın bir kəndə təyin olunan polis zabitiylə müəllim ətrafında sona qədər maraqla izləyəcəyiniz filmdir.

zenne

türk kinematoqrafiyasını daha bir level üstünləşdirən, 2011-ci il işi, şedevr filmdir. filmin mövzusu 2008-ci ildə öldürülən homoseksual ahmet yıldızın başına gələnlərdən motiv götürüb. ele filmin rejissorları da onun dostları olan caner alper və mehmet binaydır
digər aktyorlarla bağlı bir şey deməyəcəm, amma bu filmə qədər ahmet rolundakı erkan avcını kurtlar vadisi qəbilindən seriallardakı tipik obrazıyla anmışam həmişə. amma "zenne"də adam türk filminə damğasını vurub.
hər şeyi ilə möhtəşəm, izlənilməsi vacib filmlərdəndir.

məruz qalma terapiyası

psixoloji müalicə terapiyasıdır. məsləhətxanada bir nəfərin obsessiv kompulsiv pozuntuyla bağlı yazısına şərhimdən sonra fikirləşdim ki, entry də yazım burda dursun.
məruz qalma terapiyası əsasən fobialardan qurtulma yolu kimi görülür. (baxma: qorxularınla üzləşmək). obsessiv kompulsiv pozuntuda da yeganə nisbi qurtuluş yolu sayılır (amma bu pozuntu tək psixoloi yox, həm də bioloji olduğundan, təəssüf ki, tam müalicə yoxdur). məsələn, evdə gördüyü televizor xəstədə nəsə pis hadisə olacağı düşüncəsi yaradıb, onu hər hansı ritual yerinə yetirməyə məruz qoyursa, xəstə mümkün olduğu qədər çox şəkildə bədənilə televizora toxunmalı, onun qorxulu olmadığını qəbul edənə qədər ayrılmamalıdır. yəni, özünü məruz qoymalıdır.

nocebo effekti

placebo effektinin əksi. placeboda adi ağrıkəsici psixoloji təsirlə müxtəlif xəstəliklərlə mübarizədə işə yarayırsa, nocebo effekti bunun əks-təsirini yaradır.
adətən nocebo effekti də placebo hesab olunur, amma bu, ciddi yanılmadır. yadıma düşən iki misalı qeyd edim:

sənayedə işləyən bir nəfər iri ölçülü bir kauçuku metal rəngiylə boyayır və bu zarafatı, onu dostunun başına atmaqla nəhayətləndirir. dostu ölür və ekspert baxışında həmin şəxsin beyin travması aldığı ortaya çıxır.

edam cəzası alan məhkumlara zəhər adı ilə tabaşirli məhlul içirilir və həmin məhkumlar zəhərlənmədən ölürlər.