özne vs birey
#digərBəlkə də, apollonun dediyi kimi ".... ağıl yerinə məsləhətdən istifadəyə can atırıq daim....yəqin, düşünmək çox incidir." Ona görə də bu fərq üzərində baş yormaq əvəzinə sizlərdən məsləhət alıram.
Türk dilində "özne" və "birey" kəlmələri arasında hansı məna fərqləri var?
"Bu, bireyleri özne yapan bir iktidar biçimidir" cümləsindəki özne və birey mənalarını necə ayırd edim? Axı , fərd və subyekt demək olar ki eyni mənalıdırlar.
1. ozne (subject) ferdden ferqlidir, hansisa hadiseden ve ya kimseden tesirlenen, yon verilendir. yeni ki edilgendir. (passive ya da submissive)
cumle ferd ozluyunde individual kimliye malik birisidir, amma iqtidar bicimi ferdleri oz ferdi ozelliklerinden ayiraraq onu submissiv subyekte cevirmeyi bacarib menasindadir deye dusunurem.
postun sahibi
2. @76892 yəni, fərd daha independent varlıqdır, subyekt isə nəyinsə təsiri altında olan və daha dependent olan varlıqdır?
lucifermorningstar @76893
3. bu, eyni mənada görünmələri, tamamilə akademik literaturanın və onun terminologiyasının inkişaf etməməsi ilə əlaqədərdir. türk dilində bənzər görünsə də birey və özne apayrı məfhumlardır. subyektdən əlavə, mübtəda kimi də çevrilə bilər. amma mən bu versiyanı bəyənmirəm, qrammatik termin kimi qalsa daha yaxşıdır.
fərd/individ bir şəxsi ifadə edir, özne/subyekt isə x fəallığı (misal. məruz qalan, tabe olan, mövzunun aktiv üzvü, hökm edən və s ) ilə ifadə edilən şəxsdir.
cümlə isə belə tərcümə edilə bilər:
"bu, fərdləri subyekt/mübtəda edən iqtidar/güc formasıdır"
burdakı birey və öznenin arasındakı nüans fərqi ikincinin artıq aktiv eylem halına keçməsidir.
postun sahibi
4. @76894 təşəkkür edirəm, oturdu yerinə.
bunun azərbaycan dilində fərqliliyinin bariz edilməsi üçün sözlərdə dəyişiklik edilməlidir ya necə?
5. @76893 sayilar. daha dogrusu, ferd hur irade ile tesir etmeyi yaxud tesirlenmeyi secer. aktiv ola bilendir. amma subyekt zaten tesir edilendir.
cumle tehlilindeki mubteda xeber kimi. mubteda (subject) edilen xeberin (verb) kim ve ya ne oldugunu deyir, ona gore formalasir.
edit: verb olacaqdi obyekt yazmisam.
-dan baxa bilərsən.
13.05.2021 mesaj izlə Googlla