biz necə yaranmışıq?
#elmbilirsiz əgər biz nəyə görə yuxu gördüyümüzü bilsək, inanilmaz sayda ixtiralar edə bilərik.
sizcə nəyə görə yerdə həyat yaranib?
süni həyat yaratmamişdan öncə biz uzun bir yol keçmişik.
lakin hər birimiz etiraf etməliyik ki, yer üzündə həyatin necə yarandiğini bilmirik.
təxminən 3,8 milyard il əvvəl üzvi molekullar müəyyən kimyəvi reaksiyalara girirlər. bu ribonuklein turşusunun və daha sonra həyatin yaranmasina səbəb olur.
molekullari bu cür reaksiyaya nəyin sövq etdiyi hələ də naməlumdur.
bəziləri dünyanin allahin yaratdiğini, digərləri isə ultra bənövşəyi işiq əvəzində yarandiğini düşünürlər.
siz nə düşünürsüz?
1. 3.8 milyard il əvvəl atmosfer qatı olmadığına gğrə ultraviolet işıqları birbaşa yer kürəsinə daxil olurdular, bu da reaksiya üçün mükəmməl şərait yaradıb.
köhnəazərbaycanlı @270763. yeni orqanizmin yaranmağı kimyəvi reaksiyadan tamam fərqlidir. kimyəvi reaksiyada təkcə katalizatora ehtiyac olur. təkamüldə "sövq etmək"ə lazım deyil, əlvərişli şəraitdə təkamül öz işini görəcək.
köhnəazərbaycanlı @270784. kafkaesk qardaş, eyni fikirdəyik, ancaq məncə yanlış yozula biləcək fikir yürüdürsən. həyat adlandırdığımız şey elə fiziki-kimyəvi proseslər yığınıdır. heç bir fərq yoxdur. heç də hər reaksiya katalizatorla getmir, katalizatorlar reaksiyanın başlanma şərtlərini dəyişdirir ya da sürətləndirir. nəysə. o ki qaldı həyata. nə qədər kənar bir mənbəyə yönləndirmək istəməsəm də kurz gesagt - in a nutshell in aşağıdakı videosuna baxmağınız məsləhətdir:
ərincəklər üçün qısa xülasə:
tək hüceyrəli canlılara qədər həyatın tərifini verə bilirik. amma daha xırda miqyasda hər şey fiziki-kimyəvi proseslər yığınıdır. bu proseslər "ölü" varlıqlarda gedən proseslərdən heçnə ilə fərqlənmir. yəni həyatı əslində təsadüfi şərtlərdə ortalığa çıxan bir fenomen kimi yox, müəyyən şərtlərin qaçınılmaz nəticəsi kimi başa düşə bilərik. fikri neil degrasse tysondan götürmüşəm. necə ki, kainatda nəhəng qaz buludlarının öz cazibəsi nəticəsində çöküb sıxlaşıb nüvə reaksiyaları nəticəsində ulduz əmələ gətirməsi təbii şəkildə, heç bir möcüzəvi təsadüfə ya da qüvvəyə ehtiyac olmadan baş verir, eləcə də həyatın yaranması kainatdakı adi proseslərdən biridir.
termodinamikanın ikinci qanunu qapalı sistem getdikcə daha xaotik olur,ya da xaotikliyini qoruyur. xaotiklik heç vaxt azala bilməz. amma yer kürəsi qapalı sistem deyil, günəşdən və kainatdan enerji alır. buna görə də nizam yaradan kimyəvi proseslərin yəni həyatın yaranmağı fizikanın qanunlarını korlamır. bundan başqa canlılar nizam yaradır, ancaq bu zaman artıq enerji sərf edirlər, nəticədə ümumi miqyasda sistemin xaosa doğru getməsi sürətlənir. yəni ki, qardaşlar əslində hər şey təbii dir. nə insanlar qeyri adidir, nə digər canlılar, nə də özünü kopyalamağı bacaran molekul. qatiq qaradi blet @27079
5. Ilk hüceyrənin yaranmasının təkamüllə bir əlaqəsi yoxdur. Təkamül nəzəriyyəsi ilk hüceyrənin necə ortaya çıxdığına dair bir məlumat vermir. Ona görə də burda təkamüldən danışmaq lazımsızdı.
Ilk hüceyrənin yaranması ilə bağlı bir neçə nəzəriyyə var, bunlardan ən bilinəni də abiyogenezdir. Bu mövzuda çox gözəl documentary filmlər var, həm qəşəng izah verilir, həm də 1-2 saatlıq bir zaman dilimində bir fikir oluşdurulur.
6. Nəyə görə yuxu görməyimizi bilsək inanılmaz ixtiralar edəcəyiçizi düşünmürəm. Zira yuxu gördürən molekulları *dmt* kimi maddələrlə də qəbul etmək olur. Yuxu sadədir əslində, beynin yaddaşda saxladığı *data*ları yatarkən yerbəyer etdiyini düşün yəni sanki gün boyu ortalığa dağılıblar və yatarkən yığışdırılırlar.
Necə yarandığımızı da bilirik, o da əsas sual deyil.
əsas sual bizi yaradan şəraitin necə və hardan gəlməsidir, hansı ki orda dayanırıq hamımız, təkərə düşürük. Yəni istər inanclı istər inancsız olsun. İnanclıdırsa məntiqini işlədib məni tanrı yaradıbsa bəs onu kim yaradıb? Deyir, bəs onunyaradanı nə yaradıb? Bəs onu yaradanı yaradanı nə yaradıb?
İnancsızdırsa da, molekul, böyük partlama, bəs əvvəl? Bəs ondan əvvəl? Yəni hər dəfə bir əvvəlki leveli axtarırsan ama onu tapsan da cavab o deyil. Ondan əvvəl də nəsə var.
dərk edə bilmirsən. Bütün galaksilərin hamısının əslində ondan da üstün boyutda bir boyutda yaşayan insanların birinin evindəki balaca qutunun içində olduğunu düşün, o qədər balaca yəni. Bəs o nəhəng insanlardan sonra nə var? Nəsə olmalıdı ya yox?
İslamda insan tanrının təsəvvür edə bilməyəcəyi bir licmdədi deyirdi, çatmırdı mənə ki necə yəni də yəni olmalıdə da hansısa bir forması, ağzı gözü, bütün ehtimalları təsəvvür edirdim müsəlman vaxtı. İnsanın zəkası onu təsəvvür etməyə bəs etməz deyirdi.
Hardan gəlmiş olduğumuz, bigbangdən əvvəl nə var idi, niyə var idi, necə var idi, boşluq idisə boşluq necə yaranıb, çatmır. İnsan dərk edə bilmir.
7. Ayrıca; insanın yaranmasını öyrənə bilərsən o *bilgi*dir, və *bilgi gücdür*. Ama kainatın nəyə görə yarandığını öyrənə bilmərsən çünki əlimizdəki *data*lar qədər bilirik, gerisini ancaq *xəyal* edə bilərsən. Və bəlkə bir gün xəyalın doğru çıxar, və ya isbatlayarsan. Bütün ixtiralar əvvəl xəyal olunub. Einsteinin yəqin ki bildiyin o sözündəki kimi "xəyal gücü bilgidən daha vacibdir, çünki bilgi məhduddur, xəyal gücü isə limitsizdir.
Baxacağın və oxuyacağın bütün qaynaqlar sənə indiyə qədər elm adamlarımızın öyrəndiyini öyrədəcək, daha çox şey yox. Gerisi sənə qalıb. Düşün. Ama gedə biləcəyin qədər geriyə gedib sonra o qara boşluqda boğulmamağa çalış. Boğulsan, yandır bi baş.
8. təkhüceyrəli mikroorqanizmanın yaranmasından insanın yaranmasına və insandan başqa bir canlıya təkamül etməsinə qədər təkamüldür. bunun heç bir təbiətüstü bir canlı ilə əlaqəsi yoxdur. indi hər şeyi Quranla, incillə, tövratla, marvelin spiderman komiksi ilə şərh etməyin heç bir mənası yoxdur. insan təkamülün bir parçasıdır, bunun finiş nöqtəsi kimi fikirləşmək olmaz, bizdən əvvəl, indi, və sonra həmişə olacaq. və yer üzündəki bütün canlılar təkamül edəcək. Darvinian teoriyasına görə, bütün canlılar təbiət qanunlarına görə seçilir. mənim geydiyim t-shirtlə, sənin ixtira etdiyin təkərlə heç bir əlaqəsi yoxdur.
köhnəazərbaycanlı @2708313. @11 misal ver bilək də? Necə olub meselen dünya baba deyib ki qoy balıq yaradım sonra onu sudan çıxardım getsin sürüngene ondan quşa tekamül elesin? Biz niye yaranmışıq sualını ancaq bir teist verer. Teist olmayan varlığını sorğulayar ancaq. Tekamülün şeyine de deyil insan. Oksigen evezi hidrogene ehtiyac duysaydiq bu gün belke burnumuz olmayacaqdı tamam ferqli görünecekdik, hansı meqsedden danışırsan? Her şey tebietin şeraitinden asılıdır, meqsed şeraite uyğunlaşmaqdır, yoxsa 2 gözlü, düşünce qabiliyyeti olan insanı ortaya çıxarmaq deyil. Siz ya fikrinizi çatdıra bilmirsiniz, ya da tekamülün tsını anlamırsınız.
oxuyucu @2709414. @13. məsələ elə, sənin yaradanın 3cü şəxs kimi görürsən. burda heçbir yaradıcı güc yoxdur. bu arada yaşamın mənası 42 dir. -*
köhnəazərbaycanlı @2709915. Aq çayxanada tesbeh fırlayan kakaşlarla tekamülden danışmaq bundan ileri olmayacaq ki. Məni yaradan bık bık bık. Ay mal bir göster o cümleni görüm men yaradan harda demişem? Senin cümlenin saçmalığını izah üçün vermişem o misalı. Üste çıxmaq üçün her cüre sey fikri beyan edirler. Ok bye.
oxuyucu @2710216. yazarlar, hər şeyi çox axıcı izah edirsiniz, bəs niyə insanlar və məməlilər təbiət qarşısında bu qədər zəif, amma bir bu qədər də mükəmməldirlər? (məsələn onlar ilan ya da timsah kimi dəhşətli dərəcədə mühitə adaptiv deyil amma onları kölgədə qoyacaq qədər çoxtərəfli və çevikdirlər ) ümumiyyətlə smart designed creatures barədə təsəvvürünüz varmı?
bunu da deyim ki sözaltıda məsləhətxana açılalı bu qədər səviyyəli müzakirə az az olur , hər birinizə təşəkkür edirəm
17. 15. misal ver bilək də? necə olub meselen dünya baba deyib ki qoy balıq yaradım sonra . burda çaycanın nə dəxli var ki? elə bil özü bütün günü starbaksda, kofişopda fırlanır. camaatı ətraf mühitlərinə görə niyə böylürsən ki? sən özün hərşeyi bir yaradıcı olması prizmasından baxırsan. dünya baba nədire? Darvin, origins of spicies kitabında, təbiiətin seçdiyini və bunun heç bir təbəqə olmadan, şariət ən çox uyğun olan canlının sağ qaldığını deyib. "Dünya baba" balığı yaradanda heç bir məqsəd güdmədi, ən güclü sağ qalandı.
təsbeh, çayxana, kakaşka nədiyə?? indi sən özünü bu insanlardan üstün sayırsan? bu səni güclü hissetdirir? birini kiçik göstərəndə, səni daha böyük, güclü olduğunu göstərmir. sənə də bye.
18. @17. edit: Şariət yox Şərait demək istəmişdim.
@16. məsələ, dna qədər dərinə enir hərdən. bütün canlılar əslində. bir də all creatures are smart designed var. Antilopun nəsli kəsiləndə, çevik aslan da aclıqdan öldüyü olacaq. bax onda təbiət seçəcək. Brachiosaurus çevik olmasa da sağ qalacaq.
19. Ay mal, sən azərbaycan dilində başa düşürsən? Mən orda zənciyə cavab vermişəm ki, təkamüldə insanı ortaya çıxartmaq məqsədi yoxdu sən də gəlib var demisən. Mən də səndən izah gözləmişəm, lağa qoymaq üçün də dünya baba yazmışam. Ay gerizekalı, bilmədiyin yerə başını soxma da. Bəli bütün gün təsbeh fırladan kakaşkalara da nifrət edirəm, özünü inkişaf etdirməyə çalışmayan, səhər axşam domino oynayıb təsbeh fırladan adam texnologiya əsrində gəlib mənə ətraf mühit, şəraitsizlik deməsin.
oxuyucu @2719120. @19 cümləyə təhqirlə başlamağın mədəniyyət səviyənin nə qədər aşağı olduğunu göstərir. sonra da mənə yazmağın "@11" yazmısan. özünü belə yüksək yerdə sayırsan? bu nə eqo du səndə?
sən özünü fikirləşdiyin qədər inkişaf etsəydin, bu formada danışmzadın, mühakimə etməzdin. sən birinci get o eqodan təmizlən, sonra gəl.
09.10.2015 mesaj izlə Googlla