5. özləri fərqində olmasa belə psixologiyası pozulmuş nəsildir.
*persepolis* filmində marji deyir ki, fransada dostlarım mənə həsədlə baxıb cool görürdülər. çünki gəldiyim ölkədə çevriliş və müharibə olmuşdu. amma kimsə həqiqəti dərk edib bunun necə ağır olduğunu anlamırdı.
indi bizdə də həmin vəziyyətdir. karantinin başlaması ən çox sosial həyatı aktiv olan insanlara pis təsir etdi. hər gün evdən çıxıb aktiv həyat tərzi keçirənlərə elə də asan deyildi evə qapalı qalmaq. digər introvert insanların ürəyindən oldu və ya fərq etmədi. amma müharibə ölkədəki normal şüurlu hamıya istər-istəməz təsir edir. hamının qohumunda ya ətraf tanışları arasında səngərdə vuruşan biri var. ya da tanışının şəhid olma xəbəri gəlir... heç biri olmasa da, şəhidlərimiz, gəncə və bərdə hadisələri üçün pis oluruq.
vəziyyət irəlilədikcə öyrəşirik, adiləşir bizə. amma təsəvvür edin 2020 yanvar ayında birisi sizə deyir ki, il sonuna belə olacaq hadisələr. yəqin hamımız gülüb keçərdik, çünki düşünəndə vəziyyət çox dəhşətli səslənir. amma indi həmin durumun içindəyik.
bəlkə də, 50 yaşımızda parkda oturub cavanlara yaşadığımız günlərdən danışacıq acıları unudaraq. müharibə və pandemiya görmüş əfsanəvi nəsil kimi. kim bilir?!
4. Sosyal həyatı dinamik olan insanların anidən evlərində məhbus olması(düşüncələrində belədi) daimi təmas bağımlısı insanların artıq kiməsə təmas etməmə problemləri, sevdiklərini itirmə qorxuları, sürətli yaşayışlarının birdən yavaşlayıb tormoz etməsi korona sayəsində idi. Bu da insanda yab , pa, tssb kimi pozuntuların meydana çıxmasına səbəb olmuşdu. Korona bitir insanlar artıq sosyallaşmağa başlayır dediyimiz anda isə müharibə başladı və ən ağır travmalarında yaranmasına bir təkan oldu. Halhazırda müharibə gedən bölgə tərəflərdə yaşayan bir çox uşaqlarda habelə gənc yeniyetmələrdə ,psixologiyası onsuzda sarsılmış olan yaşlı insanlarda əminliklə tssb və yab-ın olduğunu deyə bilərik.. Bu isə həqiqətən dəhşətdir . Bəzən insanlara yab deyəndə əşi nə vare hamı indi bu hadisələrin təsirindən pis şey düşünür heşzad olmaz deyir amma gözdən qaçırdıqları əsas nüans psixoloji pozuntudur və insanlar yab halını yaşadıqlarında intihara qədər meyl edə bilirlər.
Ruhi çenet gəncədəki qızımızla sorğusunda qızın verdiyi o reaksiya güclü stress qorxu gərginlik sonrasl yaranan çox insanında ən ağıe şəkildə keçirdiyi psixoloji pozuntu tssb-dir. Aradan qalxırmı? Qalxır hə amma uzun müalicələr ,konsultasiyalar BDT terapiyalar sonrası və dərmanlar bunlara da zolofit paxil tərkibli olmalıdı, yalnış xatırlamıramsa diazepam lorazepam benzodiazepam dərmanları idi. Amma qətiyyən psixatr məsləhəti olmadan özbaşına içilməməlidi, insan asılılıqlar yarada biləcəyindən də müəyyən vaxt intervalı ilə içilir.
insanı əsas qorxudan isə bu travma sonrası meydana çıxan psixoloji pozuntular insanlarda ciddi fəsatlarada gətirib çıxarır. Koronayla insanlar evcilləşərkən müharibədəki dəhşətlərlə ölümlərlə caniləşir vəhşiləşir,eyni ildə insanlar daimi yaşadıqları 2 emosiyanal halı yaşayır və buda nevroza qədər gəlir, çünki tamamlanmır hər iki emosional hal. Ümid edirəm yaxın zamanda bu iki hadisədə insanlara daha az zərər verəcək şəkildə bitər. Yoxsa gələcəkdə şiddətə meylli psixikası bərbad vəziyyətdə olan cani insanlarla üz üzə qala bilərik..
)