+17 əjdaha
1. başlıqda simvol məhdudiyyəti var deyə mövzunu tam əks elətdirməyə bilər.başlığın təxmini əhatə dairəsi belədi: məhəmməd azərbaycanda doğulub, peyğəmbərliyini azərbaycanda elan eləsəydi hansı reaksiayalara məruz qalardı? qohum-əqraba, tanış-tunuş onunla necə danışardı.
dubl 1
- salam dayday, məni çağırmısan?
- ooo məhəmməd salam. nə var, nə yox, necəsən?
- şükür, salamatçılıqdı. sən necəsən, neynəyirsən?
- neyniyək ee? gördüyün kimi. eşitdim təzə din çıxartmısan? danış görək, nəmənə şeydi?
- hə, danışım da. dayday mənə vəhy gəldi ki, bu məbədlərdəki, evlərdəki daşdan, taxtadan, baldan, xurmadan düzəldilən bütlər ilah deyil. yalnız bir ilah var, o da allahdı. allah məni özün..
- məhəmməd, yaxşı. atam balası, indi birini bilirsən, birini bilmirsən...
- dayday, m..
- atam, bir dəqiqə dayan, böyüyün sözünü kəsmə. biz də bilirik də onlar nədi, nə deyil; çörəyi qulağımıza yemirik ki? bəyəm bilmirik ki, onlarçün kəsdiyimiz qurbandı, verdiyimiz nəzirdi – bir işə yaramır? indi bircə sən ağıllı olub qabağa düşmüsən? bə..
- bəs bilirsizsə niyə belə eləyirsiz ki? niy..
- neynəmək istəyirsən? hə, deyək ki, çıxdın şəhərin ortasına başdadın danışmağa. nə olacaq? dayının balası, sən hələ cavansan, tanımırsan bu milləti. mən bilirəm, sən düz deyirsən, dediyin hər şeynən sözbəsöz razıyam. ancaq olan iş deyil. bu millət belə şeylər qanmır. o de, sənin arvadıvın əmioğlusu. adı nəydi o gədənin? nofəlin oğlu..
- vər..
- hə, o de nofəlin oğlu. yadına gəlməz sənin, sən deyəni 10-15 il əvvəl o da deyirdi də. axırı noldu bəs?
- n..
- qovdular. didərgin saldılar burdan. gül kimi işi gücü varıydı. neçə dənə obyekti, evi, torpağı, mal-qarası.. gedib bir-iki dənə xarici ölkə görüb, bir-iki dənə kitab oxuyub, elə bilib ki, bir-iki kəlimə danışsa burdakılar da ordakılar kimi olacaq. bu da axırı. indi nə var əlində? heç nə. hardadı? hansısa cəhənnəmin dibində. sən də elə olmaq istəyirsən? gül kimi ailən, uşaqların var, evin-eşiyin, dolanışığın yerində. başıvı aşağı sal, işivi gör də. dayı səni istəyib deyir e, bunları.
- mən..
- vallah bu xarabada bir zibil olan deyil. mənlik, sənlik deyil e. o tərəfdə iran, bu biri tərəfdə bu birisi.. bizim kimi deyillər ki? hərəsinin öz dini var, dəyişmək istəsələr elə onlar dəyişərlər də? bilirsən, niyə dəyişmirlər? ona görə ki, burda pul var. bu sən bayaq dediyin şeylərdən hərəsi filan qədər prosent götürür. bizimkilər də qazanır. tulapayı kimi də olsa yetim-yesirə, kasıb-kusuba əl tuturuq. belə bizim yaxşılığımızı istəyənsən, sən də götür bir ac doyuzdur.
- eləmirəm bəyəm?
- sözgəlişi dedim. bilirəm eləyirsən; əvvəl 5 eləyirdin, indi 15 elə. şükür, imkanın da yerindədi. nə vaxtdı alvernən məşğulsan, xaricdən mal gətirirsən – götür iki-üç dənə işbacaran oğlan, işi öyrət, həm savab qazanarsan, həm iki-üç baş ailənin əli çörəyə çatar, həm də 5-10 ilə onlar işləyərlər sənin yerivə. qabağı da fikirləşmək lazımdı axı. nə vaxta qədər arvad-uşağı burda qoyub ora-bura gedəcəksən? bilirəm, sən pis iş tutan deyilsən, biz də burdayıq, ailəndən muğayat oluruq, ancaq atam, dünya belədi də, bu gün varıq, sabah yoxuq. biz olmayanda kimə əmanət eləyib gedəcəksən? bunların hamısını fikirləşmək lazımdı. yoxsa sən də tutmusan ki, yox lat belə gəldi, uzza elə getdi, bal nə bilim neynədi.. biz bilmirik bəyəm?
- nə vax..
- əgər sən dediyin yola girsək, heç zad, onları da sındırıb tullayacağıq bir tərəfə. yuxarılara pul çatdırmaq olacaq? yox. gəlib buranı viran qoyacaqlar. onda bu vaxtın peşmançılığını çəkəcəksən. deyəcəksən ki, mən nə qələt eləyib o qədər milləti qırğına verdim? düzdü-düz deyil?
- ...
-başa düş. vallah səni fikirləşib deyirəm. srağagün rəis, onun qardaşı zad gəlmişdilər. oturub danışırdıq. söz səndən düşdü. dedilər ki, əntiqə oğlandı, iş bacarandı, böyük-kiçik yeri də bilir, bircə bu işləri olmasa..
- dey...
- özün durub millətə allah böyükdü, ona itaət eləyin deyirsən,, ancaq burda mənim sözümü kəsirsən. budu sən dediyin? ayıbdı ki..
- yox, m..
- hə, bir də olmasın. istəyirlər işi səninlə görsünlər. onların da kalan malı gedir xaricə. ordan da mal gətirirlər. ancaq işlətdikləri adamlar bir az əliəyridi. bunlar da başqa adam yoxdu deyə, day heç nə deyə bilmirlər. sənə əmanət eləmək istəyirlər, sən də ki, belə.
- ...
- fikirləş də. indi 10 qazanırsan, onlar versə 100 qazanarsan. demirsən, "allah buyurur ki, yaxşılıq eləyin"? al buyur. qazanarsan 100-ü lap burdakı bütün aclara əl tutarsan. bundan böyük yaxşılıq? elə deyil?
- ...
- bayaq da dedim. yekə ölkələr var, özün də əlli dəfə gedib görmüsən, başqa dinə sitayiş eləyirlər. onlara görə, biz kafirik. elə yıxmaq istəsələr birinci onlar yıxarlar da. çox yox, hərəyə mincə adam göndərsələr viran qoyarlar buranı. niyə eləmirlər bəs? ona görə ki, hələ vaxtı deyil. hələ onlara da sərf eləmir. sən elə bilirsən ki, çıxıb deyəcəksən, allah, yaxşılıq - zad, burdakılar da qəbul elədi deyək – bizi rahat qoyarlar, onlar? yox. tutub öldürərəcəklər, ya türməyə basacaqlar arvad-uşağın qalacaq küçələrdə. bizim də əlimizdə olan-qalan nə varsa alacaqlar. istəyirsən belə olsun?
- isa d..
- nə isa, nə musa? burda sənə bir kitab söz danışıram, sən isadan yapışmısan. allah sənə deyib ki, mənimçün ailəvi viran qoy? milləti qırğına ver? allah demir sənə ki, yaxşılıq elə? hamımız öldük, getdik; kim eləyəcək onda yaxşılığı?
- yaxşılıq təkc..
- qurtar da sən mənim canım. gedib orda-burda görmüsən ki, büt zad yoxdu, bir-iki dənə də kitab-mitab oxumusan, gəlib burda da özündən oyun çıxardırsan.
- əvvəla mən oxumaq bilmirəm. kim deyir ki, yoxdu? oralarda da var. 5-10 nəfər adam var, onlar da tək-tənha monas..
- əvvəla, oxumaq bilmirsən, get öyrən. ikincisi bilməyə-bilməyə nə danışırsan? qoy bilənlər danışsın da. de, özün dedin tək-tənha yaşayırlar. deyəsən nofəlin oğlu da elə onlara qoşulub, olub sərgərdan. çox yerdə yoxdu deyirsən, malades.. dürüst adamsan, bir az da ağıllı ol. sual ver də, özünə niyə yoxdu? orda ki, yazmağı, oxumağı bacarırlar? bəs onların oxuyanı niyə çıxıb demir ki, belə-belə. bizdə də o qədər oxuyan var. səndən ki, bacarıqsız deyillər. zehinli, fəhmli adamlardı. onlar niyə ortalığa düşmürlər? demirsən ki, fikirləşmək lazımdı, onda haqqı-nahaqdan ayırmaq olacaq? bəyəm bir sənsən ağıllı? bizim başımız yoxdu, biz fikirləşə bilmirik?
- bilmirl..
- yox, lap yaxşıca bilirik. ancaq ona görə, sənin kimi atlanıb ortalığa düşmürük ki, lazım deyil. vaxtı gələndə hər şey dəyişəcək. qurban olum manata, yazığı gəlir, çörəkpulumuzu göndərir, oturub şükür eləməkdən, gör nə işlər tutursan. dəyişəcək, belə qalan deyil. ancaq ki, sənlik mənlik deyil. böyük siyasət var burda. oxumağı, yazmağı bacarmırsan, hələ bir deyirsən ki, yox mən dəyişəcəm. hara dəyişirsən, kim qoyur dəyişməyə?
- all..
- de, bax, məsələn, yəhudilər. burda burnumuzun dibindədilər. nolsun ki, onlar da bir allaha inanırlar? onlardan oğraşını görmüsən, bu dünyada? hə? de dəə. deməli yaxşılıq zad, allahlıq deyil. sənin dediyivə inansaq belə çıxır ki, mən pis adamam. ancaq o qədər yetim-yesirə əl tuturam. hansı cuhud köpəyoğlunu görmüsən, gəlib qonşusuna bir tikə çörək verib desin ki, “qonşu, götür ye, ac qalma” ? görmüsən?
- qonşusu ackən özü tox yatan bizdən deyil. onl..
- ayy sağol. deyirəm də, bizdən deyil. ancaq sən istəyirsən ki, biz də onlar kimi olaq. onda bu qədər ac-yalavacın axırı necə olacaq? təkcə allahnan olmur axı. bunun sonrası da var. bax yenə deyirəm, başıvı sal aşağı, işinnən məşğul ol. sənə kim deyir ki, yaxşılıq eləmə. elə, ancaq bir iş tutanda bunun sonrasını da fikirləş. bir ölç-biç ki, qohum nə deyər, qonşu nə deyər.