ay zəngin ailə, ay kasıbçılıq kimi mağdur ədəbiyyatı etməyəcəm. onsuz harvard və digər ivy league universitetlərdə sadəcə zəngin uşaqları oxuyur demək də mənbəsiz filansız götdən uydurmaq olar amma bu dünyada matthew effekti deyə bir reallıq var və təəssüf ki ən çox üçüncü dünya ölkələrində yaşayanlara girir bu effekt
nədir bu? qısacası deyir ki, maddi vəziyyəti yaxşı olan biri bundan istifadə edərək daha da çox varlanır, güc qazanır, təhsil ala bilər və s. zənginlər daha zəngiləşir teması. bu məsələ ilə əlaqəsini izah edəcəm aşağıda
bəli, harvard universitetinə qəbul alandan sonra harvard ailənizin maddi vəziyyətini əks etdirən bir sənəd tələb edir, əgər ailəniz bu pulu ödəyə bilməyəcəksə sizə tam təqaüd verir və bu prosesin adı da need-blind scholarship adlanır, əslinə qalsa need-blind daha geniş bir prosesdir, yəni həm də universitetə müraciətlərin dəyərləndirildiyi vaxt tələbəliyə namizəd abituriyentin maddi vəziyyəti nəzərə alınmadan aparılan qəbul prosesinə də need-blind admission deyilir. hər nə isə
qısacası harvard təqaüdünüzü verir amma məsələ orasındadır ki, harvarda qəbul olacaq tələbə profilinə də çatmaq üçün, yəni o sosial fəaliyyətləri, olimpiadaları və s. cvinizə əlavə etmək üçün azından götdü başdı bir məktəbdə oxumalısız, götdü başdı məktəblərin də qiymətləri orta statistik bir azərbaycanlı ailənin afedersiniz ama götü üçün deyil. harvard və ivy legue universitetlər bizim bdular, qafqazlar kimi sadəcə imtahan nəticənizə baxmır, yəni sat-dən 1600 yığmaqla, subject testlərdə full nəticə almaqla bu universitetlərə girmək mümkün deyil, profiliniz əla olmalıdır.
məsələn, əvvəlki türk liseylərində olimpiada teması qəşəng idi, rayondakı liseylərdən olan uşaqları da bakıya yığıb gətirirdilər olimpiadalardan qabaq, bir neçə ay hazırlıq zad olurdu o ərəfədə. dövlət məktəblərində isə özbaşına hazırlaşmalı idin, o da direktor prosedura əngəl olmasa. bundan 10 il qabaq riyaziyyat olimpiadasında məktəbdə full nəticə almışdım, plus da müəllim osturağa basmışdı ki, qravitona biriləri kömək edib, çünki pox boyda balaca suala iki səhifə cavab yazıb. qayıdıb şit-şit üzümə gülürdü ki, heç olmasa müəllimə deyərdin çox da bəlli etməzdi də bunu bir uşağın yaza bilməyəcəyini. qəribəsi isə olimpiada keçirilən otaqda bir riyaziyyat müəlliməsi nəzarətçi idi, o da özü.
sonra səs səda çıxmadı, yəni heç bilmədim necə oldu, nə oldu amma şəhər olimpiadasının üzünü zadı görmədim. bir il sonra başqa bir mövzuda olimpiadalarda sualların yoxlanılmaslı idimi ya nə, belə bir kadroda çalışan müəllimimiz demişdi ki, olimpiadalar sözün əsl mənasında bazardır.
digər bir məsələ isə sosial fəaliyyətlərin yaxşı olmasıdır. ki bu da dövlət məktəblərində çətin kimi görünür. şəxsən bizim dövrümüzdə tək sosial fəaliyyət asvaltın üstündə futbol oynamaq idi, o da yıxılıb göt-baş olurduq, sonra bir həftə mazgimizi sikirdilər evdən ki, sözə baxmırsan və s.
harvard, princeton, durub tək-tək sıralamadan konkret desək bu ivy league və bu kimi qəbul faizi aşağı olan universitetlərə üçüncü dünya ölkələrindən birinin qəbul olması çox çox nadir hallarda baş verir, söhbət bakalavr səviyyəsindən gedir
bayaq matthew effektindən danışdım, bax o da burda işə düşür, üçüncü dünya ölkələrində pulu olan və bundan istifadə edənlər daha yaxşı gələcək qura bilirlər, azından daha avantajlı, bir addım irəlidə ola bilirlər, thats why bu tip ölkələrdə harvardın istədiyi tələbə profilinə çatmaq çətindir, yəni məsələ qəbuldan sonra onsuz da təqaüd veriləcək məsələsi yox, qəbul olana qədər bir ətək pul tökməli olduğun məsələsidir. çox da şey edib ümid zad qırmaq istəmirəm çünki əvvəlkinə nisbətən indi daha rahatlaşıb, 10 il qabağa görə indi daha rahatdır harvard profilinə çatmaq, 10 il qabaq isə xəyal idi
belə də bakalavr üçün çox özünüzü öldürməyin deyə nacizane bir tövsiyyə verəcəm çünki əsas vacibi doktorantura təhsilidir, türkiyənin, avropanın ortalama universitetlərindən yaxşı gpa və yanaşı yaxşı bir cv ilə məzun olub yenə dünyadakı bütün prestijli təhsil, ilim irfan yuvalarının qapısını döyə, bayrağımızı *
ehehehe
bu intellektual kruqlarda göyə qaldıra bilərsiz *
ehehehe v2
11. 1 ay boyunca bagli oldugu xestexanasinda staj kecdiyim mohtesem universitet. kampuse işim cox dusmese de darvazasindan iceri addim attigim anda nece ciliz oldugumu hiss ettiren universitet.
16. varlısınızsa bu univerisiteddən pul ilə fəxri ya da şərəf doktorluğu statusunu ala bilərsiniz. bir çoxları bunu tənqid etsə də məncə bu yaxşı haldır. çünki o varlı axmaq ən azından univerisitetin büdcəsinə xeyir verir, o pul ilə gənclərin təqaüd almasına səbəb olur, elmin inkişafına təkan verir və s. yoxsa ki o pulu gedib həcc ziyarəətinə də xərcləyə bilərdi.
17. azerbaycan xaric heryerde yasil isiq yandiran universitetdir.
california'da passportum yanimda olmadigi ucun gece klubuna girisde telebe kartini gosterdiyim, uzerinde dogum tarixi olmasa da, security terefinden "wow" deyilib iceri alindigim fevqalade bir universitetdir.
18. qəbul alandan sonra sizdən, gəlirlərinizə uyğun olaraq ödəniş tələb edəcək və ya gəlir vəziyyətiniz çox aşağıdırsa heç tələb etməyəcək olan universitet. bizdəki təhsil səviyyəsi ilə nə qədər mümkün olduğunu bilmirəm amma, bəlkə cinyıs*
ing. genius-dahi
lar çıxar.
youtube'da *flu tv* kanalının *harvard günlükleri* adlı proqramı var ki, türkiyədən qəbul almış bir gədə ordaki ilk ilindən, vəziyyəti öyrənə biləcəyiniz vlog'lar çəkib paylaşıb. burda yazdığımı da, həmin kanalın aşağıdaki videosundan öyrənmişdim. buyuruz,
göt olandan sonraki edit:
ala yazanda dedim bir qeyd yazım ki, bəlkə az yaşlı biriləri oxuyar boş ümidlərə salmış olaram (düzü bu hissədə, göt edən'in yazdığı qəbul alana qədər bəhsi keçən dərəcədə pul töküldüyündən xəbərim yox idi*
baxmadım, maraqlanan araşdırar dedim həm
), elə bunsuz da, sadəcə bir universitetə görə, yeniyetməlik dövrünü, neçə il götünü cırıb hazırlaşmağa sərf etməyin də babat absurd gəldiyini, bunun harvardla bağlı elə çatinliklər içində tək rahatlıq olub, lazımi qədər çalışıb da, qəbul almamağın cinyıs olmadıqları mənasına gəlməyəcəyini (hələ hələ 45min müraciətin sadəcə 1960(?)-ının qəbul ala bilməsi zad) və s. qeyd etməli olduğumu fikirləşmiş, uzatmaq istəməmişdim.
bunları nəzərə alanda təbii ki, digər universitetlərdəki şanslardan da danışmaq lazım olurdu, amma həm bəhsi keçən video'da türkiyədə yaxşı təsil almış birinin harvard'dakından əksik olmayacağı artıq da ola biləcəyi(təbii ki, özünə qata-qata, şərait və imkanlardan düzgün istifadə ilə zad) kimi şeylər danışıldığı üçün və entry'nin də elə, harvardda belə bir şey varsa digər yerlərdə də olar düşüncəsinə doğru yol göstərməsi ilə yazmadım. bir də sözlükdəki valideyn olacaqları da maraqlandıra bilər düşüncəsi. başqa ağlımdan bir şey keçmisdimi bilmirəm amma, bütün tema azərbaycandan qəbul almağı işə soxduğuma görədir. elə məlumat yaz keç də aq.
gözəlim sözlüyün xırda oxuyucuları*
haha salam
, yaxşı təhsil üçün götvüzü cırıb oxumağı fikirləşirsizsə yaxşıca araşdırın eliyin, başqa ölkələr, başqa universitetlər, təqaüdlər zad taparsız böyük ehtimal (ta keçib bunu da deyim ki, bəzi ölkələrin viza üçün istədiyi pul*
orda özvüzü dolandıracaq pulunuzun olduğunu hesabınızda neçəsə min avro ilə göstərməkçün
adamı bir təhər eliyir). uğur olsun.*
hər umbay bir siktir get
13. arzularımnan biri ola universitet. ilk 5 likdem demek olarki heç vaxt düşmüyən universitetdi həmdə. bildiyimə gorə 40 milyarddan chox büdcəsi var. və bəxtiyar haciyevində oxduğu universitetlərdən biridi. hardasa eşitmişdim ki ən yüksək nəticəni harvard tarixində bir türk qazanıb. birdə diyəsən sinqapurda bir oğlan 3-4 il universitetə girib ama univerdən cvb gəlmiyib axırda bezib hansısa əməkdaşın döyüb guya sonrada türməyə düşüb. və onda harvard univerindən cvb gəlib ki sən qəbul olundun. çünki fərqlisən. ama bunun doğruluğuna özümdə inanmıram.
1. amerikada qurulan ilk universitetdir. 1636cı ilde qurulub. 40 milyard dollarlıq büdcesi var. kitabxanasında 13 milyon kitab ve 1000 işçi çalışır. aldığı nobel mükafatlarının sayı hesabı yoxdur. en maraqlı terefi ise bu universitetde bakalavr telebelerinin magistr telebelerinden qat-qat az olmasıdır. barack obamanı mezun eden universitet.
)