bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

anarxizm



facebook twitter əjdaha lazımdı izlə dostlar   mən   googlla
anarxist - hassiktirogen - cavid ağa - qiyas ibrahimov - punk - liberalizm - cabbar savalanlı - allahın siyasi görüşü - vergidə işləyən anarxist
başlıqdakı ən bəyənilən yazılar:

+15 əjdaha

10. bunların bir də utanmadan vergidə işləyəni olur.

+19 əjdaha

1. dövletin, iqtidarın, üstün gücün reddidir . ama günümüzde metroda turnikelerin üstünden tullanıb keçenlerin özlerine anarşist dedikleri bir dünyada yaşayırıq.

+12 əjdaha

2. anarxizm (qedim yunancadan an ve archos sözlerinin birleşmesinden emele geldiyi kimi herfi tercümesi de idareçisiz, hakimiyyetsiz demekdir) cemiyyetdeki her cüre istismarı, hakimiyyeti ve iyerarxiyani tam şekilde redd eden bir siyasi düşünce sistemidir. uzun sözün qısası anarxizm istenilen şeraitde istenilen hakimiyyetin ( authority) reddidir.
çoxları bu fikri utopik saysa da, 1871 paris kommunası ve 1936-1939 ispaniya vetendaş müharibesi bu fikrin utopiyadan çox uzaq, eksine praktikası çox daha asan olduğunu isbat etdi.
anarxist fikri bir cümle ile bildirmeli olsaq "ne kiminse qulu, ne kiminse ağası." başqa dünya mümkündür!

+7 əjdaha

16. aydın insanlar üçün böyük tarixi və kökü olan, bir çox intellektin yazıları ilə inkişaf elətdirdiyi siyasi fəlsəfə; orta statistik bir azərbaycanlı üçün isə xaos, dərəbəylik anlamına gələn söz. belə olması da normaldı. doğulandan ailədə, daha sonra isə cəmiyyətdə başçıya tabe olmaq, önündə əyilmək öyrədilir bu insanlara. buna görə də bunlar üçün başçı yoxdursa beyinə avtomatik xaos, dərəbəylik, apokalipsi siqnalları verilir.

+7 əjdaha

7. bakunin "qanun dövlətin fahişəsidir" fikri bəlkə də anarxizmin ən gözəl təsviridir. bir var kollektiv anarxizm bunun yaradıcılarından biri də bakunindir. bir də var, fərdi anarxizm. bunu da maks ştirner yaradıb desək yalan olmaz. ştirner çox dərin adamdır.

+4 əjdaha

15. anarxizm deyilincə dərhal hər kəsin ağılına yıxmaq, tökmək, dağıtmaq və zərər vermək gəlir. hətta anarxizmi terrorizmlə uyğunlaşdıranlar belə vardır. "anarxizm" və "anarxiya" şübhəsiz siyasət nəzəriyyəsində də ən çox səhv qəbul edilən anlayışların başında gəlməkdədir. bu məzmunda ümumi mənası ilə xaos, qarışıqlıq və ya nizamsızlıq sözləri ilə sinonim tutularaq, anarxistlərin ictimai xaos, qarışıqlıq mühiti ilə birlikdə qanunsuzluğa geri dönüşü istədiyi düşünülmüşdür. lakin bəhs edilən mənaları da ehtiva edəcək şəkildə anarxizm, əslində rəhbərliksizlik-lidersizlik mənasını verməkdədir. anarxistlər, hökm edənin olmadığı anarxiyanın, tətbiq oluna bilər bir ictimai sistem formas(n)ı və bir ideologiya olduğunu müdafiə edirlər və fərdi azadlıq və ictimai bərabərliyin maksimizasiya üçün çalışırlar. görülməkdədir ki, anarxizm anlayışı ontologik məzmunda başlarda çox işıqlana bilməmiş bir termindir və anarxizm anlayışının mənasının və məzmununun bilinməsinə ehtiyac vardır.

bilindiyi üzrə gəzi parkı hadisələri mədəni etirazlar məzmununda başlamış lakin gedərək fərqli bir ölçüyə süründürülmüşdür. hər cür etiraz və hərəkətin sərgiləndiyi bir ictimai laboratoriyaya çevrilən gəzi hadisələrində, əlbəttə, anarxizm ideologiyasının nəzəri parametrlərinin praktikaya çevrildiyi hərəkətlərə də rast gəlinmişdir. bu məzmunda, yurd içində və xaricdə səs gətirən və bir çox qaynaqda "türk baharı" olaraq adlandırılmışdır.

qeyd: türk birinin yazdığı, yadımdan çıxmış məqalədən.

+7 əjdaha

11. vor zakon* vor v zakone mneniyası ilə hərəkət eliyənlər ilə ortaq oxşar cəhətlərə sahib olan idealogiya. ikisi də paqon priznavat eləmir.

+4 əjdaha

4. azərbaycanda əsasən atasıyla yola gedə bilməyən yeniyetmələrin maraqlandığı şey.

+4 əjdaha

9. anarxizmin əksər növləri kapitalizmə qarşı çıxır. bunun səbəbi kapitalizmin təhkim və istismara dayanmasıdır . anarxistlər, “insanların məhsulları üzərindən xeyr alacaq bir istiqamətləndirici-hakim olmadan birlikdə işləməyəcəkləri” fikrini rədd edirlər və anarxist bir cəmiyyət, “əsl işçilərin özü tənzimləmələri özlərinin edəcəkləri, nələrin nə zaman, harada və necə ediləcəyini [özlərinin] qərar verəcəklərini” düşünürlər. işçilər bunu edərək özlərini “kapitalizmin dəhşətli kölələləştirməsindən qurtaracağlardır” (voltairine de cleyre, anarxizm, səh. 32-34; man! içində, redaktor m. graham, səh. 34). (burada anarxistlərin, feodalizm, sovet-tipi “sosializm” –daha yaxşı bir adlandırmayla “dövlət sosializmi”–, köləlik və s. kimi təhkim və istismara dayanan bütün iqtisadi formalara qarşı çıxdığını deməliyik. kapitalizm üstünə düşürük, çünki hal-hazırda dünyaya hakim olan odur). bakunin və proudhon kimi ictimai anarxistlərlə birlikdə ben tucker kimi individuallarda özlərini “sosialist” olaraq görərlər. bu belə olmuşdur, çünki kropotkinin klassik məqaləsi “müasir elm və anarxizm”də ifadə ettiyi üzərə “sosializm geniş, əhatə edici və həqiqi mənasında –[yəni] əməyin sərmayə tərəfindən istismarını məhv etmə səyi olaraq başa düşülərsə, anarxistlər dönəmin sosialistləri ilə bərabər əl-ələ yeritməkdə idilər” (təkamül və çevrə, səh. 81). ya da ben tuckerin sözləri ilə : “sosializmin təməl müddəası əməyin özü sahibliyini əldə etməsidir”, ki bu “sosialist düşüncənin hər iki məktəbinin, … dövlət sosializmi ve anarxizmin” görüş ortağlığına sahib olduğu bir müddəadır (anarxist oxumalar, səh. 144). bu səbəblə, sosialist kəliməsi özünə məxsus halı ilə “fərdin özü yaratdığına sahib olması haqqına inanan hərkəs”i bildirəcək şəkildə təyin olunmalıdır.

+3 əjdaha

17. ümumiyyətlə nəin ki,anarxizm,heç bir siyasi idealogiya bu torpaqların özündən çıxmayıb.həmişə avropadan gəlib və öz dövrünün reallıqlarını əks etdirir.ona görə də bizə çatması uzun illər mümkün olmayacaq.bizə çatanda isə artıq avropada başqa idealogiya meydana çıxmış olacaq yəqin.təsəvvür edin ki,16-cı əsrdə john locke hakimiyyət bölgüsündən danışanda biz hələ şah abbasla zadla didişirdik.ona görə də onlar həmişə bizdən sürətli gedirlər hər sahədə.universitetdə bir müəllimin dediyi kimi:"qərb tarixi şərq tarixini 16-cı əsrdən sonra davamlı şəkildə üstələyir.biz onlara çata bilmirik.bu bir qatara bənzəyir.arxadakı vaqonlar nə qədər surətli gedirlərsə getsinlər,1-ci vaqonu keçə bilmirlər".təəssüflər olsun ki belədi.

+4 əjdaha

5. azadlığın ən yüksək zirvəsi

+5 əjdaha

14. "tanrı insanı yaratdı vә ondan itaәt edәn kölә olmasını istәdi. bu zaman ilk anarxist, insanlığın ilk xilaskarı - şeytan gәldi vә hakimiyyәtә tabe olmamağı öyrәtdi"!
bakunin deyir ki, әn böyük diktatura tanrıdır. ona görә anarxist ilk növbәdә ateist olmalıdır.
bir dә yuxarıda yazılanlardan әlavә anarxizim hәr cür sosial bәrabәrsizliyә vә rasizmә dә qarşıdır.
(baxma: mixail bakunin - tanrı vә dövlәt)
(baxma: max stirner - tәk vә mülkiyyәt)

+3 əjdaha

21. Anarxizm,iyeyarxiya olmadan,dövləti inkar edən,könüllü prinsiplərlə öz düşüncəsinə görə azad bir cəmiyyəti özündə ehtiva edən siyasi axındır,fəlsəfədir.
Yaranmağına baxsağ,müasir antropoloqlar,hətta ibtidai icmadan gəldiyini deyirlər.Anarxiya sözünə bildiyimiz mənada ilk dəfə eramızdan əvvəl 476-cı ildə antik yunan dramaturqu Esxilin "Fiv əleyhinə yeddi sərkərdə" faciəsində rast gəlinir. Platon və Aristotel isə çox vaxt anarxiya ilə demokratiyanı bir tuturdular.
ilk öncələr anarxistlər dinə isti yanaşmırdılar,dinə də qarşı çıxırdılar,amma və lakin hal-hazırda da dini anarxistlər var.
Anarxizmin əsas ideyası, iyerarxik bir qurumun - dövlət, din, patriarxat quruluş ya da iqtisadi elitalar - lazımsız olmaqdan əlavə daxili olaraq insanın bacarığının maksimallaşdırılmasına bir maneə olduğu fikridir.
Anarxistlər ümumiyyətlə insanların özlərini yaradıcılıq, birgə iş və qarşılıqlı hörmət təməllərində idarə edə bilmə bacarığına sahib olduqlarına inanırlar. Gücün daxili olaraq zərər verici olduğuna və iqtidardakıların qaçınılmaz olaraq öz mənfəətləri ilə maraqlandıqlarına və özlərini seçənlərin yaxşılığından çox öz güclərini artırmağı hədəflədiklərinə inanırlar.
Hazırda bir çox qolları,bir çox fərqli anarxist düşüncələri vardır,hətta bir-birinə haradasa əks dərəcədə olan.
Max Stirnerin anarxistliyi daha çox fərdə yaxın bilir.Karl Marx kommunizmi dəstəkləyir,bildiyimiz kimi,amma anarşist düşüncə ilə yaxınlığları vardır.
Küçə divarlarına yazılar,şəkillər də cövlanını bu siyasi axımın iştirakçılarından almışdır.
Fikrimcə,anarşizm qulağa xoş gələn bir axındır,amma xislətimizə heç yaraşmır.
Qeyri-mümkündür.

+2 əjdaha

8. ətrafımızda adamlar kapitalizmdə yaşayıb banklara soyğunçu deyir. soruşan lazımdı ki, bankı nə üçün açırlar? bunu ona görə deyirəm ki, kapitalizmi dərk etməyən cəmiyyətdə anarxizm istəmək marsda sürətli internet tələb etmək kimidi, yəni tamam ayrı mərhələdəyik.
həm qloballaşma gücləndikcə anarxizm xəyalları puç olur

+2 əjdaha

13. gözəl bir utopiyadan başqa bir şey deyil. insan özünü idarə edə bilmir. əslində edir, ancaq özünü vurur tülkülüyə. belə bir mühim fikir var, "əgər allah olmasaydı, hər şeyi edərdik" mən də bir çox yazar kimi bu sözdən yola çıxaraq anarxizmin bir utopiya olduğunu dəstəkləyirəm. insanın fitrətində bir idarəedici (allah, dövlət, lider və.s) məvhumlarını yaradıb onlara qibtə etmək var. insanın özü kapitalistdi, təbiət də kapitalistdir. biz insan olaraq təbiətin qanunlarını pozaraq, bütün qavramları yenidən yaratsaq da təbiət həmişə bizi əyəcək.

mən dostoyevskidən alıntı edirəm. onun fikirlərindən birini bölüşürəm. "əgər allah olmasaydı, hər şeyi edərdik" bu fikirdi anarxizmə, varoluşcu fəlsəfəyə və bir çox axına ilham verib, üstünə düşüncələrini yazdıqları fikirdir. yəni bir çox axımın açarıdır. nietzsche bu fikr əsasında tanrını öldürdüm fikrinə əsaslanıb. kamyu "insanların qoyduqları qaydalar pozula bilər, ancaq tanrıların qaydaları pozulmaz" deyə fikridə dostoyevskinin beynin məhsuludur.

not : üzr isdəyirəm mən heç vaxt üstündə anarxism damğası olan insanlardan sitat gətirə bilmirəm. uzun və complex cümlələr qurub heç kimə özümün belə başa düşmədiyim fikirləri yedizdirdmək isdəmirəm. bunları edənlər dəstəklənir, çünki hər zaman mətn və yazı nə qədər mürrəkkəbdirsə o qədər dəyərli hesab olunur. insan anlamadığı şeyləri qaldırır dağın başına qoyur. gələn səfər mən də bakunindən alıntı edəcəm, mən də bir stirner ya da shopenhauer alıntısı, nietszche alıntısı(gördüyünüz kimi adınıda düzgün yaza bilirəm) edib entel görünəcəm.

+2 əjdaha

19. blockchain texnalogiyası bir daha anarxizm modelinin real şəraitdə qurula biləcəyini(yəni utopiya olmadığını) göstərmişdir dediyim model. daha əvvəl internet texanlogiyası bunu göstərmişdi. rədd olsun mərkəzləşdirilmiş sistemlər!

+2 əjdaha

6. dövlətsiz cəmiyyət



hamısını göstər

anarxizm